Sam Smith: ‘Ik schreef vroeger altijd treurige liedjes om me beter te voelen. Nu voel ik me beter in mijn vel’

Sam Smith bracht ooit de snik in de heartbreak ballad, maar op hun nieuwe plaat ‘Gloria’ staat de queer kwajongen centraal. Die vierde langspeler laat zich lezen als een coming-of-age-album, met songteksten over passie, zelfexpressie en imperfectie.

Ook beroemd zijn heeft zijn ­nadelen. Sam Smith begaf zich al eens op datingapps ­als Tinder of Hinge. Maar van beide apps werd die onverbiddelijk gebannen. De artiest, die zich identificeert als non-binair en de voornaamwoorden ‘die’ en ‘hun’ verkiest, was dat lot beschoren omdat ze dachten dat die het niet écht was.

Over waarachtigheid laat Smith weinig twijfel bestaan op ‘Gloria’, met songs die vastberaden focussen op empowerment, en waarin de artiest het heeft over de leercurve om zich goed te voelen over de persoon in de reflectie van de spiegel. ‘Zelfliefde is niet de bestemming’, laat Smith weten.

De 30-jarige zanger geeft toe dat het eindpunt nog lang niet in zicht is, maar dat de reis blijkbaar ook wel iets betekent. In recente gesprekken legde de artiest dat uit. ‘Toen ik 25 was, kwam ik telkens uitgeput van elke tour. Ik ben altijd authentiek geweest, maar ik toonde hooguit 70 procent van mezelf. De overige 30 procent werd verborgen door schaamte. Ik keek op naar de rolmodellen in de ‘lichaamswereld’, en voelde me in de min staan. Elke keer als ik naar het zwembad ging, voelde ik me beschaamd, maar ik dwong mezelf om mijn shirt uit te doen. Het heeft zijn vruchten afgeworpen, want ik heb nu het tegenovergestelde van lichaamsdysmorfobie. Ik zie er fantastisch uit. Ik word eindelijk bruin. Ik raak zelfs verbrand op plaatsen waar ik nog nooit ben gebruind.’

Smith mikt met ‘Gloria’ op de dansvloer, maar net zo goed op de neurotische pubers met lichaamsdysmorfobie die in de spiegel kijken en hun reflux proberen te onderdrukken.

Bdsm

Daarvoor staat de artiest ook weleens graag op de barricades. In de videoclip voor ‘Unholy’, met de Duitse popster Kim Petras, stoeit die in bdsm-stijl met glinsterende handschoenen. ‘Mummy don’t know daddy’s getting hot / At the body shop, doing something unholy’, zingen ze in een pittig besmeurd refreintje, dat meteen zijn weg naar TikTok vond.

In luttele dagen tijd hadden jonge meisjes, queer kids en hiphopgozertjes een remix bedacht, of bootsten ze de aanstekelijke choreografie na. Christelijke pezewevers sloegen de song in de ban, en noemden het ‘demonisch’. Maar ‘Unholy’ schreef ook muziekgeschiedenis: Sam Smith en Kim Petras werden, respectievelijk, de eerste openlijk non-binaire en transmuzikanten die nummer één haalden in het VK en de VS. Geen geringe prestatie in een tijd waar een transfoob narratief aan beide kanten van de oceaan heersen.

Sam Smith maakte een onvergetelijke indruk met ‘Latch’ uit 2012. In die hit van ‘Disclosure’ klonk de Britse zanger als drie stemmen voor de prijs van één, moeiteloos glijdend van sonore bariton naar de smachtende schreeuw in het refrein.

Twee jaar later brak die finaal door met de gospelpop van ‘Stay With Me’ en hun debuut ‘In the Lonely Hour’, waarop die een indrukwekkend vocaal én emotioneel bereik liet horen.

Not perfect, but worth it

Smith zingt vooral over romantiek: elke liefde is de eerste of de laatste, elke relatie is bedoeld voor de eeuwigheid of gedoemd om in vlammen op te gaan.

Van luchtigheid was zelden sprake. ‘Gloria’ lijkt deels een poging om dat emotionele palet uit te breiden. Het overlappende thema is zelfaanvaarding. In verschillende songs heeft Smith het over de afstand die de artiest moest nemen van een vorige versie van zichzelf. ‘Every day I’m trying not to hate myself’, klinkt het meteen op de plaat. ‘But lately it’s not hurting like it did before.”’Een paar songs verder klinkt het refrein al: ‘I’m not perfect, but I’m worth it.’

Zelf stelt Smith: ‘Ik schreef vroeger altijd treurige liedjes om me beter te voelen. Nu voel ik me beter in mijn vel, en ben ik een ‘recovering perfectionist’. Eerder wilde ik altijd de beste en sterkste zijn. Nu sta ik mezelf niet meer toe om een personage te spelen. Me van mijn menselijke kant tonen? Dat is niet langer zo pijnlijk.’

Sam Smith speelt op 12 mei in het Antwerpse Sportpaleis.

(DM)