‘Samen een plaat opnemen is als een seksscène spelen terwijl je partner toekijkt’

De decadentste aller Britse rockers (58) die zich samen met een kaalgeschoren Parijse punkster (36) aan een plaat vol countrygetinte duetten waagt. ‘Utopian Ashes’ van Bobby Gillespie, de voorman van Primal Scream, en Jehnny Beth (née Camille Berthomier), bekend van Savages, is een even onverwachte als overdonderende samenwerking. De twee hartsvrienden werkten al sinds 2017 in alle stilte aan deze plaat vol ballads, die allerminst tot de zeemzoete soort behoren.

Fragment uit de hartenbreker ‘Remember We Were Lovers’, één van de mooiste songs die u dit jaar zult horen: ‘We’re martyrs in a marriage / In a war we’re gonna lose / Do you stand like this / Cos you too have been placed / At the edge of a cliff?’

HUMO Bobby, jij bedacht een heel scenario voor ‘Utopian Ashes’. De songs vormen het relaas van een getrouwd koppel dat na jaren samenzijn vervreemd raakt.

BOBBY GILLESPIE «Two people, together apart: het is een realiteit die de meeste mensen ooit meemaken, maar die vreemd genoeg bitter weinig wordt aangekaart in songs. Of toch niet in hedendaagse songs – de countryduetten van George Jones en Tammy Wynette destijds hadden het wél over die problematiek. Ik ken hun songs – ‘Golden Ring’, ‘We Go Together’ – al van toen ik 10 jaar was. Mijn vader speelde namelijk vaak country in de auto. Ook dingen als Charley Pride met ‘Crystal Chandeliers’ of Gram Parsons met ‘Streets of Baltimore’.»

HUMO ‘Star’, het wiegeliedje op de plaat ‘Vanishing Point’ van Primal Scream uit 1997, was eigenlijk ook al een countryballad.

GILLESPIE «Onze grote hit ‘Rocks’ uit 1994 mocht dan een uptempo stamper zijn, de bijbehorende plaat ‘Give Out But Don’t Give Up’ – die we hebben opgenomen in Memphis – bestond uit maar liefst zes ballads en amper een drietal rockers. Onze eerste hit, het dansnummer ‘Loaded’ (de eerste single van de succesplaat ‘Screamadelica’ uit 1991, red.) was een remix door Andrew Weatherall van ook weer een ballad van ons. Het imago van Primal Scream mag dan vrij wild zijn, we hebben altijd die zachtere kant gehad. Nu ga ik even een beroemde vriendin van me namedroppen: Kate Moss. Jaren geleden zei zij me al: ‘Iedereen ziet je als een punkrocker, maar voor mij ben je een ballad guy, een Gram Parsons.»

HUMO Jehnny, was jij vooral fan van de harde of van de zachte Primal Scream?

JEHNNY BETH «Als tiener in Parijs was ik gek op die danstrack van The Chemical Brothers waarop Bobby zingt, ‘Out of Control’ (Bernard Sumner van New Order was daarin de lead stem, Gillespie deed de backings, red.).

»Ik moest huilen toen Bobby me de demo van de song ‘Chase It Down’ liet horen. Als vrienden hadden we nog nooit over relatieproblemen gepraat. Als een vriend dan ineens zijn ziel opent door je zo’n persoonlijke songtekst voor te leggen: heel bijzonder.»

HUMO De tekst van ‘Chase It Down’ is hard: ‘Time slips away / Day after day / And I don’t even love you / Anymore’. Wat de lezer en de luisteraar zich nu afvragen: worstelt Bobby Gillespie zélf met relatieproblemen?

GILLESPIE «Ik heb altijd persoonlijke issues aan de hand – I’m just that kind of guy (lacht). Ik zit in mijn late fifties, heb meerdere lange relaties gehad, en ken dus wel iets van relatieproblemen. Ergens op de plaat zing ik ook: ‘You don’t know what love is / You think you know someone / But you don’t know nothing / The one you love has gone / To become another person’. Als de dingen later niet goed meer gaan in je relatie, denk je graag aan de tijd dat je elkaar pas kende: we hadden het zo leuk samen. Maar als je jong bent en verliefd wordt, weet je eigenlijk nog niet wat je wilt. Je voelt vooral de aantrekking. Maar mensen veranderen. Ze worden ouder en volwassen, een meer gevormde persoon. Twee mensen groeien bovendien niet op hetzelfde tempo.

»Het is ook verleidelijk om te denken dat je je plaats hebt verdiend in een relatie. Dat heb je tien jaar geleden misschien gedaan, maar je moet die plek steeds opnieuw verdienen. Dat besef ik misschien nu pas (Gillespie is al jaren getrouwd met de Britse modestyliste Katy England, ze hebben twee zonen samen, red.).»

BETH «Bobby, nu ontroer je me. Want je hoort zelden een man praten over dit onderwerp, over het werk dat je in een relatie moet steken. Je bent een rolmodel voor mannen (lacht).»

HUMO Hoe reageerde jouw levens- én creatieve partner Johnny Hostile op zo’n intieme samenwerking met een andere muzikant? Het is toch een beetje als je vriendin een seksscène laten spelen…

BETH (lacht) «Erger nog: je vriendin een seksscène laten spelen én zelf staan toekijken. Want Johnny was bij de opnames aanwezig en heeft ook meegewerkt aan de muziek. Wat wij nu niet weten, Bobby, is dat Katy en Johnny achter onze rug ook een plaat aan het maken zijn (hilariteit).»

HUMO De allereerste keer dat jullie een podium deelden, was toen jullie samen ‘Dream Baby Dream’ van Suicide brachten, op hun allerlaatste concert, in 2015 in The Barbican Centre in Londen.

BETH «Die hele avond was één grote chaos.»

GILLESPIE «Alan Vega was fysiek al niet in de beste vorm. Hij had een hartaanval gehad, én was ook net afgetuigd in de straten van New York. He was pretty messed up. Ik was ook helemaal niet op de hoogte dat de manager van Suicide ook aan Jehnny had gevraagd om ‘Dream Baby Dream’ te zingen. Stonden we ineens met z’n tweeën op het podium, quite crazy. Alan Vega was intussen al van het podium afgevoerd. Wij wisten toen niet dat dat het laatste Suicide-concert zou worden, maar ik denk wel dat hij het wist (Vega stierf een jaar later in zijn slaap, op 78-jarige leeftijd, red.).»

HUMO ‘Screamadelica’ van Primal Scream is één van die platen uit 1991 die dit jaar dertig wordt. Hoe kijk je zelf terug op dat magische muziekjaar 1991?

GILLESPIE «De grootste plaat van toen zal altijd ‘Nevermind’ van Nirvana blijven. Ze kwam ook op exact dezelfde dag uit als ‘Screamadelica’: 24 september 1991. We gaan iets bijzonders uitbrengen ter ere van die verjaardag, en hopelijk kunnen we onze plaat ook vieren met wat optredens. En ik breng rond die periode ook mijn biografie uit: ‘Tenement Kid’, waarin ik ettelijke bladzijden wijd aan de periode 1989-1991. Acid house zorgde toen voor een enorme omwenteling in de Britse muziek. Zeer opwindende tijden om jong te zijn, ook door de opkomst van de drug xtc. Zoals lsd alles veranderde in de jaren 60, zo veranderde xtc alles in de muziek eind jaren 80.»

HUMO Er is ook een film uit over Creation Records, het label van Alan McGee, dat platen uitbracht van Primal Scream, maar ook The Jesus and Mary Chain, de band waarin je ooit begon als drummer. Hoe was het om een acteur jezelf te zien spelen?

GILLESPIE «Er waren maar liefst twéé acteurs nodig om me te spelen: eentje die mijn piepjonge zelf speelt, en eentje om mijn twentysomething versie te vertolken. Het is geen slechte film, als je hem beschouwt als een komedie. De titel is ook misleidend: ‘Creation Stories’. Veel gepaster was ‘The Alan McGee Story’ geweest: wij mochten allemaal heel eventjes nevenpersonages in zijn leven zijn (lacht).»

HUMO Aangezien we de geur van concertzalen en festivalweides zo missen: hebben jullie bijzondere concertherinneringen aan België, om wat voor reden dan ook?

BETH «Sonic City, waar we met Savages een editie cureerden. Leonard Cohen was net gestorven, en voor we opkwamen, lieten we in het donker een liveopname afspelen waarin hij zijn ‘A Thousand Kisses Deep’ brengt. Op die opname hoor je zijn publiek juichen, waardoor ons publiek ook begon te juichen. Ik kwam op met tranen in mijn ogen.»

GILLESPIE «We hebben eens een héél slecht optreden gespeeld in België, in een veld in Aken... Ligt dat in Duitsland? Oeps! Anyway: we kwamen van Athene, waar onze gitarist geweigerd had het vliegtuig in te stappen. Dus we vlogen zonder hem naar Duitsland. De volgende dag moesten we in België spelen, waar hij ineens wél kwam opdagen. Hij was intussen naar het VK gevlogen, om drugs. Augustus 1994 was dat, een zéér slechte tijd voor Primal Scream – je leest er dra alles over in mijn boek!»

‘Utopian Ashes’ van Bobby Gillespie en Jehnny Beth verschijnt op 2 juli bij Silvertone.