Schubert in het West-Vlaams: ‘Nu hoort mijn vrouw die liederen opeens wél graag!’

Een coverplaat als geen andere: Wannes Cappelle van Het Zesde Metaal en klassiek pianist Nicolas Callot herwerkten een dozijn liederen van de Weense componist Franz Schubert (1797-1828) en vertaalden ze naar het West-Vlaams. Een wintertournee met 'Kom, benevelt mie!' is gepland, als het corona belieft.

NICOLAS CALLOT (via Zoom) «Ik wil me op voorhand excuseren: als ik onzin uitkraam, is dat omdat ik drie weken doodziek van corona in bed heb gelegen.»

WANNES CAPPELLE «Ik heb dan weer geen enkel excuus voor mijn onzin.»

HUMO Waarom covers van Schubert?

CALLOT «Op een concert van Wannes zag ik opeens het verband tussen hem en Schubert: allebei zijn ze meesterlijk in het creëren van intimiteit met slechts een stem en één instrument.»

CAPPELLE «Ik had Nicolas ooit liederen van de Noorse componist Edvard Grieg zien brengen, samen met een zangeres. Dat was mijn kennismaking met de singer-songwriters van vroeger. Ik dacht toen al: daar valt iets uit te leren.»

HUMO Wie was Franz Schubert?

CALLOT «Hij leefde onder de autoritaire staatskanselier Metternich, muziek was toen vooral een clandestien gebeuren. Schubert beperkte zijn publiek tot een kleine huiskring, zodat hij de censuur kon ontlopen. Hij was van lage afkomst en was arm: lange tijd kon hij niet eens een piano kopen - hij componeerde op zijn gitaar. En hij was een natuurtalent: Beethoven sprak van een goddelijke vonk in zijn werk. Op zijn 31ste stierf hij aan de gevolgen van syfilis, waarschijnlijk opgelopen in een bordeel.»

HUMO Hoe dicht ligt het Hoogduits bij het West-Vlaams?

CAPPELLE «In elk geval dichter dan bij het Nederlands. Sommige woorden vond ik niet eens terug in een Duits woordenboek.»

CALLOT «De teksten van Schubert, vaak afkomstig van dichters zoals Goethe en Shakespeare, zitten vol dubbele bodems. Wannes is daar óók goed in. Alleen al de albumtitel 'Kom, benevelt mie!', daar zit zoveel in.»

HUMO Jij geeft les aan kunsthumaniora en conservatoria, Wannes schuimt rockfestivals af met zijn band. Kijken jullie anders naar muziek?

CAPPELLE «Onze neuzen stonden intuïtief in dezelfde richting. Ik merkte alleen een verschil in terminologie op: in pop werk je met een producer, in de klassieke muziek heet dat een opnameleider. Wat wij een mix noemen, noemen zij een montage.»

CALLOT «Toen Wannes me vroeg wat ik van het nummer vond, was ik niet mee. Ik dacht dat hij het over getallen had.»

HUMO Voor wie is 'Kom, benevelt mie!' bedoeld?

CALLOT «Op zijn minst al voor mijn vrouw. Zij heeft Schuberts Hoogduitse teksten altijd afstandelijk gevonden, en nu luistert ze voor het eerst graag naar zijn muziek. We hebben die taalbarrière doorbroken.»

HUMO Schubert heeft meer dan 600 liederen op zijn palmares. Dat zijn nog zo'n 50 coverplaten te gaan.

CALLOT (lacht) «Dat lijkt me onbegonnen werk. Maar ik droom er wel van zijn opus magnum 'Winterreise' te vertalen. Schubert schreef die cyclus van 24 liederen op het einde van zijn leven. Daar kunnen we wel iets bijzonders mee doen.»

HUMO Ook groten als Frank Sinatra, Céline Dion, Andrea Bocelli en Helmut Lotti waagden zich aan Schubert. Was je geïntimideerd?

CAPPELLE «Nicolas had me verboden om naar hedendaagse uitvoeringen te luisteren. Ik begon dus met een gezonde naïviteit (lacht).»

CALLOT «Het zijn tegenwoordig vooral klassiek geschoolde belcantozangers die Schubert in zalen van duizend man brengen. Maar dat was niet hoe hij zijn muziek bedoeld had! Hij gaf in zijn hele leven slechts één echt optreden. Wel organiseerde hij geregeld privéfeestjes in zijn huiskamer, met vrienden, eten en veel drank.»

CAPPELLE «De weinige moderne opnames die ik wel gehoord heb, deden me denken aan een pauw: 'Kijk eens hoe mooi mijn staart is!' De tekst wordt gereduceerd tot klanken. Nochtans staan die woorden daar niet zomaar. Ik baseerde me op de originele tekst en partituren, al was dat niet altijd eenvoudig: wie zijn eigen songs schrijft, kiest de noten die hij aankan. Nu had ik die luxe niet (lacht).»

'Kom, benevelt mie!' verschijnt op 6 november bij NEWS.