ColumnSPINAL SERGE
‘Superster X begon te zweten en te draaien op zijn stoel. Hij keek schichtig – vooral naar mij’
Ik heb altijd geweigerd om deel te nemen aan muziekquizzen, ook al hadden lokale organisatoren er graag een (tweederangs-)BV bij: mijn deelname zou oneerlijke concurrentie zijn voor lokale amateurs en wellicht overkomen als aanstellerij. Wel was ik er eens bij toen een tourmanager er één organiseerde om superster X te amuseren. Wat bleek? De ster kon geen enkele vraag beantwoorden. Hij faalde zozeer dat ik eerst mensen zag denken: het is een grap. Maar nee, X begon te zweten en te draaien op zijn stoel. Hij keek schichtig – vooral naar mij, want ik kon zijn afgang wereldkundig maken.
Aan het eind van de avond was het zonneklaar: deze man weet níéts over muziek. Hoe verklaar je dat, na een handvol wereldhits en een carrière van enkele decennia?
De meest logische verklaring: zijn eigen carrière nam zoveel tijd in beslag dat er geen tijd overbleef om naar de muziek van de conculega’s te luisteren. Maar ik ken sterren met een even glorieuze carrière die een wandelende muziekencyclopedie zijn. Indertijd voerden Bob Dylan, Van Morrison en Bono gesprekken die eigenlijk wedkampen waren. Ze tastten af wie het meest wist over bijvoorbeeld obscure 19de-eeuwse Ierse folkzangers. Aan de andere kant: wie vertelde me ook alweer dat, toen bij een ster thuis een quiz werd gehouden, Dylan sinaasappels naar z’n hoofd gegooid kreeg omdat hij volgens zijn teamgenoten ‘niet competitief genoeg’ was?
Ik gok daarom, in het geval van X, op een andere reden: hij is zo’n navelstaarder dat andermans muziek hem simpelweg niet interesseert. Hij is wat ik het Dan Dat Maar-type ben gaan noemen. Dat zijn mensen die niet echt warm lopen voor pop, maar die toevallig hebben ontdekt dat ze een Stem hebben. Of dat songschrijven hun gemakkelijk afgaat. Zo zijn er ook BV’s en presentatoren die logisch en opportunistisch redeneren: beroemd zijn vraagt minder labeur en brengt meer op dan een 9-to-5-job, dus Dan Dat Maar.
Je hebt twee soorten artiesten: zij die 24/7 in muziek baden (Elton John en Mick Jagger móéten weten wie in de top 10 staat en welke jonge blaag de nieuwe prins(es) is) en zij die, als ze niet werken (en ze zíén het als werk), alleen stilte kunnen verdragen, of klassieke muziek, maar zeker niet het in hun oren amechtige geblèr van mindere goden – de concurrentie.
