in memoriamTerry Hall (1959-2022)
‘Terry’s geëngageerde teksten blijven relevant: 40 jaar later is Groot-Brittannië en de rest van de aardbol nog steeds een puinhoop’
2022 maakt op de valreep nog een laatste slachtoffer. Na Meat Loaf, Christine McVie, Mimi Parker, Mark Lanegan, Taylor Hawkins en Arno moeten we nu ook afscheid nemen van Terry Hall, de frontman van de Britse skaband The Specials die begin de jaren 80 even de spreekbuis van een generatie werd.
‘Het is met groot verdriet dat we het heengaan van Terry, onze vriend en broeder, moeten bekendmaken,’ zo schreven de overgebleven bandleden van The Specials maandag 19 december op sociale media. Terry Hall zou na een korte ziekte zijn gestorven, hij was slechts 63. Collega’s en bewonderaars deelden inmiddels en masse eerbetonen en steunbetuigingen. Van Liam Gallagher en The Libertines, over Sleaford Mods, The Prodigy en Billy Bragg, tot Boy George. Elvis Costello schreef: ‘Terry’s stem was het perfecte instrument voor de eerlijke en nódige songs van The Specials.’ Massive Attack: ‘Terry maakte de protestmuziek van onze jeugd en de blauwdruk van onze band.’
Terry Hall heeft zijn hele leven lang muziek gemaakt, maar schreef geschiedenis tussen 1979 en 1981 als frontman van The Specials. Dit dwarse en diverse groepje uit Coventry viel in 1979 met de deur in huis: single ‘Gangsters’ stond meteen in de top 10 van de Engelse én onze hitlijst. Enkele maanden later verscheen debuut ‘The Specials’, een mijlpaalplaat. Hall en z’n kameraden injecteerden de Jamaicaanse ska uit de jaren 60 namelijk met de woede en branie van de Britse punk van The Clash en The Sex Pistols, en schopten de luisteraar onderwijl nog eens een geweten óók. De versmachtende werkloosheid onder jongeren, de opkomst van extreemrechts, de dreiging van een nucleaire oorlog, Margaret Thatcher: The Specials maakten strijdliederen voor onrustige tijden.
Tegen 1980 was het geluid van The Specials een fenomeen. Hun platenlabel 2 Tone had gelijkgezinden aangetrokken. Madness, The Beat en The Selecter brachten soortgelijke ska punk op 2 Tone uit, mét succes. The Specials piekten in 1981 met single ‘Ghost Town’, een onverwoestbare klassieker over de tragische economische toestand in Groot-Brittannië. De revolterende jeugd had een lijflied gevonden, maar dat leverde The Specials ook vijanden op: extremisten durfden de band weleens fysiek aanvallen tijdens concerten. In de nasleep van het succes van ‘Ghost Town’ ging The Specials uit elkaar. ‘We gingen in een mum van tijd van zeven jonkies in een busje naar een sterrengroep met gouden platen,’ verklaarde Hall, ‘Dat lag ons niet.’
Terry Hall vormde Fun Boy Three met mede-Specials Neville Staple en Lynval Golding. ‘It Ain’t What You Do It’s the Way That You Do It’ en ‘Our Lips Are Sealed’ werden hits, maar ‘Well Fancy That’ uit 1983 bleek Halls persoonlijkste song: ‘On school trips to France / Well fancy that / You had a good time / Turned sex into crime.’ Hall zingt er over zijn traumatische jeugd in Coventry, waar één van zijn leerkrachten hem aan een pedofielenkring heeft uitgeleend. ‘Ik werd vier dagen seksueel misbruikt en vervolgens op straat achtergelaten,’ vertelde hij in een zeldzaam openhartig interview. Hall hield depressies, verslavingen – eerst valium, dan alcohol – en suïcidale gedachten aan het verschrikkelijke voorval over.
In 2008 speelde Hall – na twee soloplaten en een heleboel groepjes - voor het eerst weer samen met The Specials, of wat daar tenminste van overbleef: de meeste bandleden hadden ruzie of lagen onder de zoden. In 2019 verscheen de plaat ‘Encore’ en in 2021 nog de coverplaat ‘Protest Songs 1924-2012’. De nieuwe songs klonken niet zo urgent en straf als het oudere werk. Hall maakte afgelopen zomer bijvoorbeeld weinig indruk met The Specials op TW Classic. Onze Man was ter plekke: ‘The Specials blinken uit in beroerde routine en gemakzucht.’
De muziek uit de hoogdagen van The Specials heeft echter nauwelijks aan kracht ingeboet. In 2017 ging een foto van activiste Saffiyah Khan de wereld rond: ze stond neus aan neus met een haatdragende anti-islamitische betoger, terwijl ze een T-shirt van – jawel – The Specials droeg. Pukkelpop-programmator Eppo Janssen verwoordt het als volgt: ‘De geëngageerde teksten en weergaloze energie van Terry’s nummers blijven relevant, want 40 jaar na datum is Groot-Brittannië en de rest van de aardbol nog steeds een puinhoop.’
Ik nam de afgelopen uren en dagen afscheid van Terry Hall door de best-of van The Specials op te zetten (mijn persoonlijke favoriet: ‘Friday Night, Saturday Morning’) en enkele van zijn tragikomische interviews te lezen. Een postuum Tussen Hemel en Hel met Terry Hall:
- Wat is je favoriete woord?
Terry Hall «Twat.»
- Van welk boek krijg je maar niet genoeg?
Hall «De Gouden Gids.»
- Wat is je trotste verwezenlijking?
Hall «‘Gangsters’ van The Specials.»
- Als je terug in de tijd kon keren, wat zou je dan voorkomen?
Hall «Bono die een groepje vormt.»
- Wat doe je voor plezier?
Hall «Wat? Plezier?»
- Wat mag men op jouw begrafenis draaien?
Hall «‘If You Go Away’ van Scott Walker.»
- Geloof je in een leven na de dood?
Hall «Nee.»
- Wat is de betekenis van het leven?
Hall «Er is geen. Dat maakt het leven net zo cool.»
