Van Fontaines D.C. tot Charlotte Adigéry: Humo’s beste 22 platen van ’22

Nu het stof gaat liggen en uw oren aan hun winterslaap toe zijn: wat van het voorbije muziekjaar is het onthouden waard? Humo selecteert het allerbeste van een grillig 2022: volgende week de mooiste singles, nu al het ouderwetse plaatwerk. Reken op twee funny snijbonen, één oedspeler, één Billy, één Harry en één Kenny, diverse rauwe wonden, breakdowns op de badkamervloer, Ethiopische oorlogscriminelen en minstens één Vietnamese tiktokker. Humo’s 22 van ’22!

22. Harry Styles - Harry’s House

In de cinema, op de grootste podia ter wereld en dankzij Spitgate (zijn al dan niet denkbeeldige fluimincident) non-stop op alle sociale media denkbaar: Harry Styles was dit jaar overal. Maar nergens was hij zo aanstekelijk en goed als op ‘Harry’s House’, zijn derde en beste soloplaat. Van ‘Music for a Sushi Restaurant’ tot ‘Love of My Life’: een zomerse cocktail van dansbare romantiek en erotiek.

21. Jockstrap - I Love You Jennifer B

De onvoorspelbaarste popliedjes kwamen dit jaar van het Britse duo Jockstrap. Klassieke sixtiespop die botst met filmische strijkers en onderkoelde elektropop in songs over breakdowns op de badkamervloer. De productie is weergaloos en more is absoluut more. Bij elke beluistering wordt duidelijker dat onder al die wispelturigheid en chaos bovendien minstens zoveel emotie en songschrijverschap schuilt.

20. Big Thief - Dragon New Warm Mountain I Believe in You

In 2019 stond Big Thief in Humo’s jaarlijst op de derde plaats (met ‘Two Hands’) én de eerste (met ‘U.F.O.F.’). De New Yorkse indiefolkgroep heeft dat meesterlijke tweeluik dit jaar laten opvolgen door hun eigen Dubbele Witte, waarop experiment en spelplezier domineren. Twintig songs, een handvol carrièrehoogtepunten (‘Simulation Swarm’!) en nul stinkers.

19. Alabaster DePlume - Gold

Raarste flurk van het jaar, zowel qua muziek als qua karakter. Maar Alabaster DePlume was ook de sympathiekste saxofonist (in zijn teksten helpt hij u op weg naar een betere mentale huishouding) en de muzikant met de origineelste kijk op wat songs en platen anno 2022 kunnen zijn. DePlume stuitert van instrumental naar spoken word: allemaal anders, allemaal curieus, allemaal goed.

18. King Hannah - I’m Not Sorry, I Was Just Being Me

Vijf jaar lang schaafden Hannah Merrick en Craig Whittle aan hun sound, tot hij helemaal juist zat: de liedjes op hun langspeeldebuut klinken alsof ze net zo lang hebben liggen gisten en smeulen. Thuisstad Liverpool lijkt plots in het mythische Zuiden van de Verenigde Staten te liggen, waar de geesten uit oude bluessongs nooit helemaal verjaagd zijn en voodoo welig tiert. Merrick klinkt dreigend én verleidelijk, terwijl Whittles gitaar stormen oproept en meteen weer bezweert. Denk aan Portishead zonder triphop of Mazzy Star met bijtende zwarte humor. De spannendste plaat van 2022.

17. billy woods - Aethiopes

Op zijn overdonderende nieuwe plaat heeft undergroundrapper billy woods het over zijn jeugd in Zimbabwe. Hij vermoedt dat zijn buurman een Ethiopische oorlogscrimineel is, beschrijft de prikkeldraad op de muren, de whisky in de veranda, en het bompakket waardoor de secretaresse een pink en een oog verliest. In eigen huis gooien pa en ma met het servies. En dat zijn nog maar de eerste dertig seconden! ‘Aethiopes’ (de titel is een oude Europese benaming voor Afrikanen, de cover een schilderij van Rembrandt) is een aardedonker, op de stoffige jazzsamples van Preservation gestut manifest over kolonialisme en meer. Vol vuistdikke, poëtische teksten (onder anderen Boldy James en El-P zijn te gast) die je eindeloos kunt analyseren en die nazinderen als een geweerschot in de nacht.

16. Spiritualized - Everything Was Beautiful

In psychedelica gedrenkte doowop, Motown en eerstelijnsrock-’n-roll, een productie die het sexyste van The Afghan Whigs paart aan de wall of sound van Phil Spector: met ‘Everything Was Beautiful’ heeft Spiritualized 25 jaar na meesterwerk ‘Ladies and Gentlemen… We Are Floating in Space’ eindelijk nog eens een plaat voor de eindejaarslijstjes afgeleverd. Wie de songs thuis wil naspelen, hoeft de akkoorden niet eens te googelen: ‘Best Thing You Never Had’ krijgt als ondertitel ‘The D Song’ mee, ‘Laid in Your Arms’ heet officieel ‘The A Song’. Handig!

15. Black Country, New Road - Ants From Up There

Black Country, New Road maakte dit jaar zijn status als hipsterhype waar. Op ‘Ants From Up There’ bezingen de Britten achtereenvolgens Concordes, lunchpakketten en de pijn van een gebroken hart. Ook intern sneuvelde er wat: vlak voor de release stapte frontman Isaac Wood uit de groep. De rest zoekt nog naar een nieuwe identiteit, zo bleek onlangs op Sonic City in Kortrijk. Het laat de slotsong van de plaat, het twaalf minuten durende ‘Basketball Shoes’, alleen maar dieper snijden.

14. Weyes Blood - And in the Darkness, Hearts Aglow

Op haar vijfde plaat verzamelt Weyes Blood-bezielster Natalie Mering acht klassieke, bijna antieke pophymnes die elegant openbloeien en de luisteraar in barokke pracht onderdompelen. Dit is tijdloze muziek in breedbeeld, tussen Phil Spector, Enya en Joan Baez ten tijde van ‘Diamonds & Rust’, met genoeg details en schakeringen om nog jaren te boeien. Mering noemt dit wonderlijke werkstuk het tweede deel van een trilogie, die ze in 2019 inzette met het al even majestueuze ‘Titanic Rising’.

13. Dry Cleaning - Stumpwork

In Humo was hun ‘New Long Leg’ de op één na beste plaat van 2021. Opvolger ‘Stumpwork’ toont schaamhaar op de hoes en heeft aan de gitaar-, bas- en drumkant nog weinig met postpunk te maken. Frontvrouw Florence Shaw, die van praatzingen een kunst blijft maken, wil iemands schoudertas zijn, is op zoek naar een ontsnapte schildpad, ontdekt een paddentunnel en zegt tegen een fuifnummer: ‘Don’t go over there / Chemical Brothers / Fat Boy Slim’s / Peach nut’. Dry Cleaning doet soms raar, maar is altijd lief.

12. The Haunted Youth - Dawn of the Freak

Een debuut dat zich laat beluisteren als een best of: Joachim Liebens, een zelfverklaarde weirdo uit Limburg, heeft het voor elkaar gekregen. De zes singles van ‘Dawn of the Freak’ weerklinken al het hele jaar op StuBru, Radio 1 en Willy, en worden ons per luisterbeurt dierbaarder. ‘Teen Rebel’ is een Belpopklassieker in wording, ‘Gone’ een epos dat halverwege stilvalt en zich vervolgens weer glorieus op gang trekt. Liebens is het soort artiest – zie ook: Steely Dan, The War on Drugs – dat wekenlang aan de sound van één drumslag sleutelt, en dat loont.

11. Rosalía - Motomami

Rosalía begint ‘Motomami’ door in een vlinder te transformeren en legt haar derde plaat te rusten in een woelig stadion waar ze over bloesems van Japanse kersenbomen zingt – en dus over vergankelijkheid. Tussen die momenten horen wij veertien songs vol contrasten: reggaeton, bachata, hyperpop, een Busta Rhymes-sample, en bijdragen van James Blake, The Weeknd, de Vietnamese tiktokker Soytiet en Rosalía’s oma. Eén flamencosong had op voorganger ‘El mal querer’ kunnen staan. Een oude Cubaanse hit wordt gekaapt door Soulja Boy. Sommige beats zijn vrolijk, andere komen uit een machinegeweer. Er zijn rijmpjes à la ‘Okay, Motomami / Weigh my tatami / Hit like a tsunami’, maar ook doorleefde songs zoals ‘Como un G’, een prachtige brief aan een ex.

10. Tamino - Sahar

Oed gedaan! Als wij van flauwe woordspelingen hielden – quod non – hadden we die twee woorden zeker gebruikt als uitsmijter, maar goed: die ‘oed’ slaat hier op het in de Arabische wereld veelgebruikte twaalfsnarige instrument. De grootvader van Tamino-Amir Moharam Fouad was een bekende oedspeler, en Tamino zelf maakt er op deze ‘Sahar’ veel gebruik van. De verstilling en vertraging die corona met zich meebracht gaf hem de tijd om een – de la met loftrompetten mag volledig open – magistrale plaat te maken vol zweverige songs die na één beluistering al op klassiekers lijken. Nee, al klassiekers zíjn.

9. The Smile - A Light for Attracting Attention

The Smile is Thom Yorke en Jonny Greenwood van Radiohead + Tom Skinner van het ondertussen ontbonden Sons of Kemet, die tijdens de lockdown met z’n drieën iets omhanden wilden hebben. Vooral in Skinners drumwerk is less more: hij gaat voor krautrockmotoriek en afrobeat – en eindigt soms waar nog nooit iemand is geweest. De harde gitaren van ‘You Will Never Work in Television Again’ doen aan ‘The Bends’ van Radiohead denken, en aan Magazine. De treiterige horrorpiano in ‘Pana-vision’ had op Yorkes ‘Suspiria’-soundtrack kunnen staan. ‘Speech Bubbles’ vonden wij lang het kneusje, maar is nu – door de knipoogjes naar ‘Dream Baby Dream’ van Suicide en ‘Paranoid Android’ van u-weet-wel-wie – onze favoriet.

8. Denzel Curry - Melt My Eyez See Your Future

Denzel Curry: een naam om volk mee naar je snackbar te lokken – maar als de Black Metal Terrorist in je bloemkooloren blaft, loop je ook niet weg. De haperende, hamerende raps en de hypnotische grooves op zijn vijfde plaat duwen je eerst onder in de sfeer van Kendrick Lamars ‘To Pimp a Butterfly’, daarna in die van de films van Akira Kurosawa, en daarna wordt het pas écht vreemd.

7. Marble Sounds - Marble Sounds

‘Ik heb een meesterwerk gemaakt’: je hoort het zelden uit de mond van iemand die een meesterwerk heeft gemaakt. Pieter Van Dessel eet nog liever zijn bril op dan op de bovenste bol van het Atomium te gaan staan en te schreeuwen: ‘Luister dan! Luister naar de malende piano’s in ‘Quiet’ en naar de samenzang in ‘All Gone’! En ‘The Ever After’: hebt u een idéé hoelang ik daaraan heb gewroet?’ Gelukkig heeft hij daarvoor Humo: de vijfde Marble Sounds is met voorsprong de beste, een monument van melancholie waar geen tactvol aangeslagen pianotoets op af te dingen is. Vlak voor de laatste uitbarsting zingt Van Dessel: ‘And this is how you break a heart / You start by breaking in’. Je zit er al láng in, Pieter.

6. Angel Olsen - Big Time

Ah, die lap steel! Ah, die heerlijke kristalheldere, bijwijlen aan Emmylou Harris herinnerende stem! Dit is een plaat als een EHBO-kistje. Ze vertelt over de vele wonden en kwetsuren uit het voor Angel Olsen onzalige jaar 2021: haar beide pleegouders stierven amper een paar weken na elkaar. Die wonde lapt ze op met loepzuivere countrysongs die de ene keer angeliek, de andere keer dreigend en behekst klinken. Verdriet is het ding met snaren: musiceren op melancholiek gestemde gitaren helpt, zingen om boven water te blijven ook. Dat doet Olsen meesterlijk. Inspiratie vond ze naar eigen zeggen bij Neil Young, Big Star, Dolly Parton en Dusty Springfield. Nog even en ze past zelf in dat rijtje.

5. Danger Mouse & Black Thought - Cheat Codes

Danger Mouse werkte als producer voor mastodonten als U2, maar hier blaast hij het stof nog eens van z’n platendraaier. Niet te hard, weliswaar: je hoort de vuiligheid in de groeven waaruit hij z’n samples en loops oogst. Het wordt haast ambachtelijk, en de rhymes van Black Thought (The Roots) zijn dat helemáál. Maatschappelijke kwesties worden vindingrijk aangekaart, en uiteraard staat ‘Cheat Codes’ ook vol oldskool gepoch over Thoughts eigen woordenwaterval. De gastvocals dragen bij aan het vertoon, zeker als de betreurde MF Doom een eindje mee komt leuteren. Meestal wijzen cheat codes op valsspelen, hier wordt open kaart gespeeld: rake rhymes en verder geen flauwekul.

4. Wet Leg - Wet Leg

Twaalf songs lang balanceren die van Wet Leg tussen absurde apekool, coole hooks en altijd net-niet-te-platte indiepop. ‘Wet Leg’ is het charmante nettoresultaat van wat al langer het opbeurendste popverhaal van de voorbije jaren was. Rhian Teasdale en Hester Chambers – funny snijbonen en sociaal onaangepaste pubers – zijn na die eerste, rare maar onweerstaanbare single (‘Chaise Longue’) niet meer gestopt met bevestigen: nog eens drie, vier van de meest meezingbare singles van 2022, een sterke plaat en een spanbetonnen livereputatie. Volgend jaar duiken ze in het voorprogramma van Harry Styles. Iggy Pop en Dave Grohl zijn al fan, dan hoeft u ook niet meer achter te blijven.

3. Kendrick Lamar - Mr Morale & The Big Steppers

In de aanloop naar ‘Mr. Morale & the Big Steppers’, de dubbelaar die Kendrick Lamar in mei loste, waren al hiphopkleppers van Vince Staples, Pusha T en Denzel Curry verschenen: respectievelijk goed, goed en heel goed. Maar ‘Mr Morale’ was andere koek. Tijdens onze beluistering volgde de ene ‘What the fuck?!’ op de andere. In ons Pages-document vonden we achteraf, en met een ijl hoofd, slechts deze spaarzame, raadselachtige notities terug: ‘nogal heavy geruzie’ en ‘aan het eind genadeloos onthullend’.

2. Fontaines D.C. - Skinty Fia

Sinds de eerste scheet van Fontaines D.C. is het Ierse kwintet een vaste waarde in Humo’s eindejaarslijsten. Hun debuut ‘Dogrel’ eindigde in 2019 op plaats 11, ‘A Hero’s Death’ een jaar later op 12, en met ‘Skinty Fia’ is 2022 het jaar van de forse sprong voorwaarts. ‘Deze plaat maken voelde een beetje als een nine-to-five, maar dan wel de heerlijkste ter wereld.’

1. Charlotte Adigéry & Bolis Pupul - Topical Dancer

De makers van onze plaat van het jaar komen uit Gent en vliegen onder de vleugels van Stephen en David Dewaele. Charlotte Adigéry (32) en Bolis Pupul (36) heten ze, en hun debuut ‘Topical Dancer’ wordt tot ver buiten onze contreien naar waarde geschat. ‘Dat we in Amerika eigen shows hebben, dat die uitverkocht raken, en dat daar niet alleen Belgische expats staan: hoe speciaal is dát?’

Luister ook naar onze playlist:

Schrijf je in op onze wekelijkse muzieknieuwsbrief: