Van schoolverlater Kanye tot de bagagedrager van Spinvis: dit zijn de beste debuutplaten (75 tot en met 61)

Terwijl sommige muzikantencarrières het vooral van een lange adem moeten hebben, schieten andere met vuurwerk en scheurende banden uit de startblokken. Welke band of bard zette ooit de indrukwekkendste eerste stapjes? Humo zocht samen met een keure aan professionele muzikale beginners naar de strafste debuutplaten sinds de uitvinding van de popmuziek. Vandaag: van 75 tot 61, van een gepocheerde baars tot parfumreclames. De debuutdebatten!

75. YARD ACT: ‘THE OVERLOAD’ (2022)

Catchy, vrolijk, domweg dansbaar, maar ook scherp, tegendraads en gepast raar voor de tijd van het jaar. De teksten zijn grappig, diep of jaloersmakend debiel. Qua ‘kust allemaal mijn kloten’-itis mag frontman James Smith in het rijtje van Mark E. Smith (The Fall), Jarvis Cocker (Pulp), John Cooper Clarke en Jason Williamson (Sleaford Mods): not miss.

74. DR. JOHN: ‘GRIS-GRIS’ (1968)

Onder de roepnaam van een 19de-eeuwse voodoodokter (die echt heeft bestaan) koppelde Mac Rebennack psychedelica aan de duizend en één ritmes van hometown New Orleans. Minstens de helft van de plaat gaat over lekkere gerechten: gumbo, gepocheerde baars... En in het afsluitende ‘I Walk on Guilded Splinters’ zitten your parain, your Marie, your Mamie, your Dondi en your cousin mee te dineren at the soiree on the bayou.

73. KING KRULE: ‘6 FEET BENEATH THE MOON’ (2013)

JAN VERSTRAETEN (debuteerde onlangs met ‘Violent Disco’) «Er zijn er geen twee zoals Archy Marshall. Hij combineert punk, hiphop, jazz en heel mooie teksten. Live heeft hij de allure van een wufte funkzanger, maar tegelijk blijven z’n songs heel Brits en rauw. Je kunt horen – en, in de bijhorende documentaire, zíén – dat ‘6 Feet’ een plaat is die hij móést maken.»

72. THE CONGOS: ‘HEART OF THE CONGOS’ (1977)

Lee Scratch Perry had in zijn Black Ark-studio al reggaesongs opgenomen met Junior Murvin (‘Police and Thieves’) en Max Romeo (‘Chase the Devil’). Op deze héél organisch klinkende rootsreggaeplaat toont Perry the Upsetter zich van zijn meest lichtvoetige kant. Falset Cedric Myton en tenor Roy ‘Ashanti’ Johnson kwamen naar hem, Perry stelde hen voor aan ander goed volk en vond de perfecte balans in tien topsongs.

71. MELANIE MARTINEZ: ‘CRY BABY’ (2015)

IKRAAAN (debuteert op 22 april met ‘Geestelijke gezondheidszorg’) «De titeltrack gaat over een samenleving die niet kan omgaan met mensen die emotioneel, empathisch en écht begaan zijn. Zoals Melanie Martinez zelf, denk ik. In haar songs kaart ze belangrijke, menselijke thema’s aan – van eetstoornissen tot mentaal welzijn – en vertaalt die in heel knappe metaforen. Haar fantasie, de wereld die ze op deze plaat creëert, is echt sick.»

70. BAD BRAINS: ‘BAD BRAINS’ (1982)

VERSTRAETEN «Fantastische, zeer invloedrijke plaat. Hardcore-punk met reggae erdoor geroerd. En jazzinvloeden, én hiphop. H.R., Dr. Know, Darryl Jenifer en Earl Hudson deden altijd en overal gewoon hun zin – no fucks given – en combineerden die houding met veel talent om alles ook technisch geweldig goed te spelen. Cool én ruig én heel precies: goeie mix.»

69. THE JESUS & MARY CHAIN: ‘PSYCHOCANDY’ (1985)

‘psychocandy’ lijkt opgenomen vanuit een bramenbos van feedback, waar Jim en William Reid zich soms een weg uit kapten via een ‘hey hey hey!’, of door een zachte song in te lassen die op meidenpop van de Phil Spector-school leek. In het brt-programma ‘villa tempo’ vroeg zanger Bart Peeters aan Jim: ‘in de Britse pers staat dat jullie als livegroep straten voor liggen op Joy Division. Is dat flatterend?’ Reid: ‘niet echt. Joy Division was vreselijk. Ik word liever niet in dezelfde zin vermeld.’

68. DIIV: ‘OSHIN’ (2012)

De shoegaze van Zachary Cole Smith ruikt op ‘Oshin’ (zeg: ‘ocean’) naar zonnemelk en luchtmatrassen, en DIIV’s eighties-electronica hangt wazig te trillen als warme lucht boven het hete zand. Vooral het trio ‘Past Lives’, ‘How Long Have You Known?’ en ‘Doused’ – en het verslavende ‘Air Conditioning’ – zijn hartveroverend en voor eeuwig een tikje mysterieus. Op zondag 15 mei in de Botanique.

67. ROSALÍA: ‘LOS ÁNGELES’ (2017)

ROZANNE DESCHEEMAEKER (Float Fall) «Een flamencoplaat waar het rauwe, toen nog ongeslepen talent van afspat. Heel persoonlijk ook, en met een donker kantje: alsof ze geheimen in je oor zit te fluisteren. Ik ken niets van flamenco en versta geen woord van wat ze zegt en zingt, maar ga hier helemaal in mee.»

66. KANYE WEST: ‘THE COLLEGE DROPOUT’ (2004)

‘Jesus Walks’, ‘Slow Jamz’, ‘All Falls Down’: hoogtepunten uit de tijd dat Kanye nog niet op Twitter zat.

65. JOÃO GILBERTO: ‘CHEGA DE SAUDADE’ (1958)

Vier jaar vóór zijn vrouw Astrud Gilberto het in het tweede deel van ‘The Girl From Ipanema’ in het Engels van ’m overneemt, vindt João Gilberto de bossanova uit met een beetje hulp van Antônio Carlos Jobim. Of João én Astrud Gilberto hun stemmen zo zacht en zoetgevooisd kregen met krijt of met honing, daar zijn we nog niet uit.

64. SPINVIS: ‘SPINVIS’ (2002)

DAAN HAFKAMP (Aarde aan Daan) «Mijlpaal, krachttoer en blijvende inspiratiebron voor veel artiesten die in het Nederlands schrijven. Erik de Jong, al 41 toen hij debuteerde, levert hier in elke song de bouwstenen voor een heel rijk universum. Openingstrack ‘Bagagedrager’ duurt zes minuten en bevat al genoeg melancholische, raadselachtige klanken en zinnen voor tien nummers.»

63. FERRE GRIGNARD: ‘RING, RING, I’VE GOT TO SING’ (1966)

MARC DIDDEN «Toen ik deze plaat voor het eerst hoorde, wist ik niet van welke planeet de krachtige singer-songwriter in kwestie afkomstig was. Bleek algauw van Planeet A. te zijn, ter hoogte van de Wolstraat, aldaar. Folkblues, protestrock, neoskiffle, noem het wat u wilt, maar zijn hits ‘Ring, Ring, I’ve Got to Sing’, ‘Drunken Sailor’ en ‘My Crucified Jesus’ beklijven nog bij elke luisterbeurt.»

62. MILLIONAIRE: ‘OUTSIDE THE SIMIAN FLOCK’ (2001)

GERTJAN VAN HELLEMONT (Douglas Firs) «Minstens een jaar de soundtrack van mijn leven, samen met ‘Midnite Vultures’ van Beck: beide platen stralen een gelijkaardig soort experiment, avontuur en contraire fun uit. Maar Millionaire zijn Belgen, en dat vond ik toen extra stoer. Twaalf songs, twaalf potentiële hits in een betere wereld.»

61. NINA SIMONE: ‘LITTLE GIRL BLUE’ (1958)

Haar grootste hit ‘My Baby Just Cares for Me’ staat erop (het werd wel pas echt een hit in de jaren 80 via een reclame voor Chanel N°5). Simone slingert in ‘Mood Indigo’ en ‘Love Me or Leave Me’ duidelijk hoorbaar van ‘eerste liefde’ Johann Sebastian Bach naar jazz. Het is 1958: dit zijn Simones eerste 25 jaren, die soms klinken als die van iemand van 67.

Morgen: de countdown van 60 naar 51

Schrijf je in op onze wekelijkse muzieknieuwsbrief: