InterviewMillionaire
'Vroeg of laat organiseren we allemaal samen orgieën onder onze koepel op Mars'
Soms maakt een artiest het je makkelijk. De nieuwe plaat van Millionaire heet 'APPLZ =/ APPLZ' (spreek uit: 'Apples Not Apples'), er staat een appel op de cover, en in de clip van 'Can't Stop the Noise' vliegen de appels je om de oren. Een openingsvraag dringt zich op.
HUMO Appels, Tim?
TIM VANHAMEL «Het is gewoon een dankbaar beeld, grafisch gezien. Going full retard mag je volgens Robert Downey Jr. in de film 'Tropic Thunder' nooit doen, maar going full apple, dat is geen probleem.»
HUMO Ik had nochtans al een mooie uitleg klaar: Eva heeft ons door in de appel te bijten uit het paradijs getrapt, en heden zijn wij met z'n allen zo gulzig aan het consumeren dat we ons paradijs opnieuw aan het verpesten zijn.
VANHAMEL «Sure, dat klopt ook. Alleen had ik me voorgenomen om zelf geen pasklare verklaringen te serveren, en dus makkelijk om jouw eerste vraag heen te fietsen (lacht).
»Het eerste nummer dat ik schreef, toen de 'Sciencing'-tour nog volop gaande was, was 'Cornucopia'. Dat kwam eruit als een Curtis Mayfield-hommage: (zingt) 'If we keep on buying processed foods / And we don't change our attitude / It will be over.' Daarbij stelde ik me vlammen voor: alles in de fik, the city is burning! Dat vond ik wel cool. Ik zag iets in het idee van een ode aan de grote, soulvolle maatschappijkritische platen van de seventies: 'What's Going On' van Marvin Gaye, 'There's a Riot Goin' On' van Sly & the Family Stone... Eerst vond ik dat ik mezelf moest censureren, want ik had me nog nooit geroepen gevoeld om me, in eender welke zin, aan politieke statements te wagen. Maar ik dacht, fuck it, en ben wat nummertjes in die stijl gaan schrijven.»
HUMO Met succes: er zijn weinig politieke platen die zo swingen als een tiet.
VANHAMEL «Dank je (grijnst). Daar gaat het uiteindelijk ook om: boogie your ass down to the ground like this moment is the only one you got!»
HUMO Het heeft iets van '1999' van Prince: feesten in het aanschijn van de apocalyps.
VANHAMEL «Mooi beeld (lachje). Langs de andere kant zing ik elders op de plaat ook: 'I'm gonna start a revolution / From my hammock by the sea / I'm gonna ponder a solution / Maybe first a cup of tea.' Neem mijn tirades dus vooral met een korrel zout. Want ik denk: 'Natuurlijk moet je voor je omgeving zorgen: wil je dat niet, dan is er iets grondig fout. Maar langs de andere kant: de natuur zal ook wel voor zichzelf zorgen. Wat maken wíj uit?'»
HUMO Pakweg minder plastic kopen vind jij overbodig?
VANHAMEL «Nee nee nee: alle beetjes helpen, en dat vind ik te gek. Het is niet omdat de wereld zichzelf uiteindelijk wel zal redden, dat we daarom à volonté plastic in de zee moeten gooien. Maar de véél bigger picture in acht genomen, betrap ik mezelf weleens op gelatenheid. 'Wij hier, op ons speldenkopje van een planeet, in de kleinste kloot van het universum...'
»Die zin over dat kopje thee is vooral geestig bedoeld. Met humor kom je heel ver, vind ik. Als je vuur wilt, moet je er af en toe lucht in blazen. Je moet kunnen lachen met jezelf. Betogers en revolutionairen zijn vaak even agressief als de lui tegen wie ze in opstand komen: de andere kant van dezelfde munt. Je mag jezelf niet tot woede en irrationaliteit laten verleiden. Vergeet niet: vroeg of laat zitten we toch allemaal sámen orgieën te organiseren onder onze koepel op Mars, en dat moet een beetje gezellig blijven.»
ASJEMENOU!
HUMO Zelfrelativering is een mooie kwaliteit, maar is er niks, in het nieuws bijvoorbeeld, waar jij écht kwaad van wordt?
VANHAMEL «Naar het nieuws kijk ik niet: daar wil ik mezelf niet mee opzadelen. Maar er zijn wel dingen die me raken. Die Australische bosbranden hebben me bijvoorbeeld echt pijn gedaan. Miljarden onschuldige dieren zomaar dood... Gletsjers die smelten, stormen die de kop opsteken: verschrikkelijk vind ik het. Maar ik zal niet op een tafel springen om te roepen: 'Het is de schuld van die anderen! Die klootzakken zijn het kwaad! Zij hebben het allemaal op hun geweten!'»
HUMO Ah, het socialemediaprincipe.
VANHAMEL (lacht) «Als ik kon kiezen, dan kwam ik hier niks uitleggen, dan stond ik op niet één foto, en dan keerden sociale media terug naar waar ze vandaan kwamen: satan's asshole.
»Ik zat nooit op sociale media, maar in oktober heb ik mij toch bij één dienst, die ik niet bij naam zal noemen, aangemeld. Omdat de plaat eraan kwam, en ook bij wijze van experiment. Maar... (blaast) Al die meningen altijd. 'Like, like, like, bro!' Lang geleden keek ik nog televisie, en toen had je nog ellenlange reclameblokken...»
HUMO Geen zorgen, die zijn er nog steeds.
VANHAMEL «Ja? Awel, nu lijkt het alsof de wereld één ellenlang reclameblok is geworden. Het enige wat nog mankeert is Loekie de Leeuw, die Hollandse mascotte die af en toe kwam piepen: 'Asjemenou!'»
HUMO Ik hoor: we zouden met z'n allen weer wat dichter bij elkaar moeten komen, bijvoorbeeld met een orgie op Mars.
VANHAMEL «Dat is de basis van alles! De interactie tussen jou en mij, menselijk contact. Dáár, op dat microniveau, loopt het grondig mis, wat z'n gevolgen heeft op het politieke toneel, het macroniveau. Dat is meteen het enige wat ik begrijp van politiek.»
HUMO Omdat wij ons als hufters gedragen tegenover elkaar, krijgt een figuur als Donald Trump een draagvlak?
VANHAMEL «Waarom is Trump wie hij is, denk jij?»
HUMO Een misgelopen experiment?
VANHAMEL «Omdat zijn ouders bitches zijn. Hij komt uit een nest van gokkers en pooiers. Hij speelt al zijn hele leven vals, en een valsspeler is fundamenteel bang. Bang om bedreigd of vernietigd te worden. Als je in een lijn van generationele angst zit en op zo'n positie terechtkomt, dan krijg je dit. Is hij daarom een slecht mens? Nee, hij wordt gewoon geregeerd door die basisangst, zonder dat hij het zelf weet.»
HUMO Ik bespeur toch enige woede.
VANHAMEL «Omdat mensen dat zelfs niet zien! Ze denken gewoon: slecht figuur. Terwijl de angst die daaronder zit zo makkelijk te zien is.»
HUMO In de liner notes beschrijf je politici als een noodzakelijk kwaad en als mensen die fundamenteel niet van zichzelf houden. Is er geen enkele politicus die je bewondert?
VANHAMEL «Iedereen die macht over anderen wil, wantrouw ik. Maar ik wil dat wel nuanceren: een Barack Obama leek mij een heel elegant figuur die basiswaarden uitstraalde en lééfde. Hij zal ook wel in zo'n politiek web zijn terechtgekomen, maar naar hem luisterde ik. Van Bernie Sanders hoor ik ook goeie dingen. Ik overdrijf dus, maar met een boutade nu en dan is niks mis.»
HUMO Je staat evenwel niet te springen om binnenkort terug naar het stemhokje te gaan?
VANHAMEL (lacht) «Daar ben ik niet mee bezig. Eerlijk gezegd, bij de laatste verkiezingen dacht ik al: 'Pff, moet ik echt nog gaan stemmen?' De mensen waarvoor ik dan toch maar koos, gedroegen zich óók als kleine kinderen, wezen óók met gestrekte wijsvinger naar hun tegenstanders. Het beste van die dag was dat ik een kilometer naar het stemhokje moest wandelen, en zodoende een beetje frisse lucht kon opsnuiven.»
HUMO Je bent veranderd, merk ik. Wat zou de jonge Tim Vanhamel, de alle richtingen tegelijk uitschietende wereldveroveraar, over jou denken?
VANHAMEL «Ik ben daar niet mee bezig. Ik kijk nooit terug, zelfs niet naar gisteren. Ik vind: alles komt altijd net op tijd. Het chaotische van je jeugd maakt onvermijdelijk plaats voor iets anders - en de lessen van toen draag je automatisch mee. Als 5-jarige speel je met Transformer-popjes, als 15-jarige ontdek je muziek en ga je sigaretjes roken achter de kerk, als 20-jarige reis je de wereld rond, vol ambitie en plezier: you're always right on time. Mensen denken dat je dezelfde blijft, maar dat is niet zo. Ik heb daar vrede mee.»
HUMO 'Cornucopia' begint met een selectie audiofragmenten die allemaal over appels gaan. Waar ben je die gaan rapen?
VANHAMEL «Overal: televisie, YouTube, films, talkshows, kookprogramma's... Er zit geen groot thematisch plan achter, het moest gewoon over appels gaan (lacht).»
HUMO Eén van de quotes die je hoort passeren, is: 'Did you know there's a right way to eat an apple?' Uit nieuwsgierigheid: wat is de juiste manier om een appel te eten?
VANHAMEL «Ik eet 'm oldskool. Ik neem de weerszijden van de appel vast tussen duim en middelvinger, en dan - met een beetje steun van de wijsvinger - begin ik te happen tot ik aan het klokhuis kom. Eigenlijk moet je 'APPLZ ≠ APPLZ' ook zo consumeren: niet in kleine stukken, maar gewoon hap, binnen. En lékker!»
'APPLZ ≠ APPLZ' verschijnt op 6 maart bij Unday Records.
