10cc: Graham Gouldman, het laatste originele groepslid

Het voorbije decennium zag ik dozijnen onehitwonders uit de sixties en seventies take the money and run-gewijs zeer slechte concerten spelen. Ik zag ook het many hit wonder 10cc, en zij waren perfect: een foutloze jukebox, één lange serie hits gespeeld met bravoure én gevoel. Het enige overgebleven originele groepslid Graham Gouldman schreef samen met Eric Stewart bijna al hun hits, naast eerdere klassiekers als ‘Bus Stop’, ‘For Your Love’ en ‘No Milk Today’. 10cc was, met Steely Dan, de Beatles van hun generatie.

'Mijn grootste uitspatting in die vijftig jaar was: een flinke whisky of een glas wijn ná het optreden. Eén glas'

HUMO Samen met The Beatles en Pink Floyd waren jullie ook zowat de eersten die experimenteerden in de studio. Die eerste twee kregen daar erkenning voor. Jullie niet.

Graham Gouldman «Het koor in ‘I’m Not in Love’ bestaat eigenlijk uit 256 gedubde stemmen op slechts 24 sporen. We lieten loops lopen, met stukjes band langs microfoonstandaards geleid. We bewerkten pianosnaren. We experimenteerden met de eerste generatie synthesizers. We gebruikten echokamers waar the rulebook stipuleerde dat je die vooral níét mocht gebruiken. Nu, wij werkten in de middeleeuwen. We knutselden. Nu kan je al die dingen en nog veel meer doen met één druk op de knop. Maar het nadeel nu is: iederéén kan het! Onder andere daarom is zoveel hedendaagse popmuziek onderling inwisselbaar.

»We dachten niet in termen van songs, maar van audio pictures. Het is geen toeval dat Kevin en Lol (Godley & Creme, naast Gouldman en Stewart het ‘andere’ duo in 10cc, red.) na de split videoclips zijn gaan maken voor mensen als Peter Gabriel. Ik denk dat we algemeen te weinig erkenning kregen omdat er over ons geen verhaal te vertellen viel: geen sterfgevallen, geen drugsverslavingen, geen vechtpartijen, geen zelfmythologisering, geen verkleedpartijen, geen imago, geen pose... Ons succes was gebaseerd op onze muziek en verder niks, en eigenlijk ben ik daar trots op.»

Win tickets voor de concerten van 10 CC »

HUMO Een producer vertelde me ooit dat Queen voor hun ‘Bohemian Rhapsody’ de mosterd hadden gehaald bij 10cc, ‘die daar véél te braaf op gereageerd hebben’. Ik heb het gecheckt en jullie epos ‘One Night in Paris’ was eerst – met ruime voorsprong.

Gouldman «O, ik wéét dat ze bij Queen naar ons luisterden. Heel aandachtig zelfs (veelbetekenend lachje). Dat… heeft me lang gestoord. Ook al omdat ze het voor zover ik weet nooit openlijk hebben toegegeven.»

HUMO Een quote uit het nummer ‘I Wanna Rule the World’: ‘I want to be the biggest boss that ever bossed the world around…’ Welk groepslid van 10cc was die ambitie op het lijf geschreven?

Gouldman «Wel, ik heb het nummer samen met Kevin geschreven, en die megalomane rant in het midden was mijn idee. Maar Lol zong het, en hij was perfect gecast (lacht).»

HUMO Was 10cc een groep van vechtpartijen of een van stil mokken in een hoekje?

Gouldman «Het laatste. We were great sulkers. (Plechtig en pompeus) ‘Ik. Verlaat. De. Kamer. Dit. Is. Beneden. Mijn.Waardigheid.’ Verder ging het nooit. Maar we waren wel alle vier koppige steenezels, meesters in passieve agressie.»

undefined

'Graham Gouldman toen en nu, als laatste originele groepslid van 10cc. 'The song is the star: dat was ons motto.'

HUMO Jullie songs zijn de voorbije veertig jaar wereldwijd 200 miljoen keer op de radio gespeeld. Waar duiken ze nog zoal op?

Gouldman «Op de gekste plaatsen. Er is op Netflix een serie over een motorbende (hij bedoelt wellicht ‘Sons of Anarchy’ op FX, red.) waarin een heel sinistere versie is te horen van ‘No Milk Today’, dat ik ooit voor de brave Herman’s Hermits geschreven heb. Op trektocht in Vietnam zong ik in een dorp ooit voor een paar zieke mensen, en in de duisternis zag ik plots tientallen rode strepen opduiken: het waren dorpelingen met rode hoofddoeken, die uit het niets verschenen en gefascineerd luisterden. Na afloop applaudisseerden ze niet, maar ze verdwenen stil in de brousse.

»Telkens als er weer ’ns een financiële crisis dreigt, hoor ik in nieuwsuitzendingen ‘Wall Street Shuffle’. En op de tonen van ‘I’m Not in Love’ is een halve generatie verwekt. Die song werd behalve met geboorten en huwelijksfeesten ook geassocieerd met toiletten: dj’s in Engeland verwezen ernaar als ‘the toilet song’ omdat ze dankzij ons zes minuten de tijd kregen om een plasje te maken.»

HUMO Het grootste compliment dat ik over jullie hoorde kwam van een Amerikaan, die over jullie livegeluid zei: ‘As tight as a nun’s vagina’.

Gouldman «And that’s pretty tight (lacht).»

HUMO Waren jullie op tournee even professioneel en gedisciplineerd als op het podium?

Gouldman «Wij waren zulke controlefreaks dat we note perfect waren. We weken nooit af van onze met bloed en tranen geperfectioneerde arrangementen. ‘The song is the star’, dat was ons motto. We waren monniken. Maar ja, dat heb je met perfectionisten en controlefreaks.»

undefined

'Ik wéét dat ze bij Queen naar ons luisterden. Dat heeft me lang gestoord, ook al omdat ze het nooit openlijk hebben toegegeven.'

HUMO Niet noodzakelijk: Becker en Fagen van Steely Dan waren even grote controlefreaks en perfectionisten, en zij hebben niettemin een heroïneverslaving achter de rug.

Gouldman «Wow. Mijn grootste uitspatting in die vijftig jaar was: een flinke whisky of een glas wijn ná het optreden. Eén glas. Wat de anderen betreft, kan ik niets meer bedenken dan Kevin en Lol die af en toe op de muur van een hotelgang een doodle tekenden.»

HUMO Ik heb een lange rij artiesten geïnterviewd die fans bleken van 10cc. Wat is het grootste compliment dat je zelf ooit van een collega kreeg?

Gouldman «Da’s makkelijk: Paul McCartney heeft, toen we ooit in de studio naast de zijne opnamen, zeer lovende dingen gezegd. Een Beatle! It doesn’t get any better than that. Of het zou dit moeten zijn: we speelden ooit op een liefdadigheidsconcert in het Ryman Auditorium in Nashville, en de organisatrice zei me na afloop dat zij naast twee songschrijvers had gezeten. Toen wij ‘I’m Not in Love’ speelden, hoorde ze de eerste zeggen: ‘Dit is veruit de beste love song van de generatie na ons,’ waarop de tweede antwoordde: ‘Absoluut.’ Het waren Burt Bacharach en Hal David. En Chuck Berry kon ons ook verdragen, we speelden ooit op hetzelfde festival als hij. De legende dat hij enkel optrad als hij vooraf in cash werd uitbetaald, klopt: ik heb het zelf gezien.»

undefined

'10cc: (v.l.n.r.) Graham Gouldman, Kevin Godley, Eric Stewart en Lol Creme. 'We dachten niet in termen van songs, maar van audio pictures. Het is geen toeval dat Godley & Creme na de split videoclips zijn gaan maken.'

undefined

HUMO Wat ik nooit heb gesnapt, is hoe makers van een lange rij hits plots van het toneel verdwijnen. Ik zou denken: als je in 1976 een wereldhit kan schrijven, dan kan je het in 1991 of 2004 ook. Maar zo werkt het blijkbaar niet.

Gouldman «Hoe gaat die uitdrukking weer: life is what happens while you’re busy making other plans? Er komen kinderen, er zijn meningsverschillen… En in ons geval zijn we weg-gevaagd door de punk – ik kan me geen groter contrast voorstellen dan 10cc en de Sex Pistols. Ik weet nog dat we de mastertape van onze nieuwe plaat aan Phonogram voorlegden. De grote baas luisterde afwezig en zei toen verveeld: ‘Fine. Now listen to this…’ En hij speelde het debuut van Dire Straits. Geen goed teken. En in diezelfde periode kreeg Eric een zwaar auto-ongeval, waarbij hij een oog verloor. Overigens: ik was laatst bij de chiropractor en de klant voor mij was een groepslid van The Clash. We worden oud (droef lachje). The Clash vond ik overigens wél schitterend. Zij konden tenminste songs schrijven en vonden niet dat meer dan drie akkoorden gebruiken hoogverraad was.»

HUMO Dat doet me eraan denken: enige tijd later dook je op als producer van… de Ramones!

Gouldman «Het verzoek kwam van hen. Ik snapte het eerst ook niet, ook al omdat Joey me zei: ‘We think our songs are just like yours, pal.’ Tot bleek dat zij grote fans waren van de Yardbirds en de hele Liverpoolse scene, waarvoor ik een vracht hits had geschreven. Joey was een gentleman, en heel gedisciplineerd: hij bleef vragen of hij nog een take mocht spelen… Johnny Ramone daarentegen was een hardass, een arrogante, egoïstische lastpost.»

HUMO Ik heb de onvermijdelijke clichévraag voor het slot opgespaard: waar komt jullie bizarre groepsnaam vandaan? Want er zijn twéé versies.

Gouldman «Onze toenmalige gekke manager kwam ooit de studio binnen en zei: ‘Ik heb vannacht gedroomd over de populairste popgroep ter wereld. Ik zag hun naam in gigantische letters op de muren van Wembley Stadium: ‘10cc’!’ Waarop Eric zei: ‘Right. That better be us, then.’ En van dan af heetten we 10cc. Het andere verhaal is dat we ons zouden genoemd hebben naar de gemiddelde hoeveelheid sperma die een man tijdens zijn orgasme ejaculeert. Maar dat is naar verluidt slechts 6 à 9 cc, dus in dat geval doen wij het beter.»