18-jarige Rody sterft na het ‘uithalen’ van drugs uit de Antwerpse haven, zoals zoveel jonge mannen doen

Amsterdammer Rody verdronk in juni in de Schelde. Hij lijkt verongelukt na het ‘uithalen’ van drugs uit de Antwerpse haven, zoals zoveel jonge mannen doen, vooral uit Zuidoost.

Heel Nederland lijkt Rody te haten. Het is dinsdag 11 februari 2020, drie uur ’s middags, en de 17-jarige is net politiebureau Boven-IJ in Amsterdam binnengelopen. Hij komt zich melden.

Twee dagen daarvoor was een 54-jarige man bij een tunneltje op de IJdoornlaan in Amsterdam-Noord van zijn fiets getrapt door de bestuurder van een scooter. De man was over de kop geslagen en had een rotsmak gemaakt. Rody had achterop gezeten en een en ander schaterlachend gefilmd met zijn smartphone – en het resultaat gedeeld op Instagram. Kennissen hadden het filmpje doorgestuurd. Met zijn naam daarbij.

Binnen no time was het filmpje viraal gegaan. De namen van Rody en de schopper waren zo heel snel heel breed bekend. Rody had nog geprobeerd te redden wat te redden viel. Nadat hij boze reacties had gekregen, had hij een post op Instagram geplaatst. ‘En ben er niet trots op als het een oude opa was natuurlijk was hij niet getrapt. Nogmaals excuses weet niet wat jullie nog meer willen’.

Op advies van zijn moeder meldt hij zich bij het politiebureau. Daar vertelt hij dat hij op weg was om zijn tanden te laten bleken in Noord. Omdat hij te laat was, had hij een hem onbekende Marokkaanse jongen op een scooter 5 euro betaald om hem te brengen. Die jongen schopte zo maar uit het niets die man neer, beweert Rody. Omdat hij het filmpje niet kan laten zien en er geen aangifte ligt, wordt hij heengezonden.

Dan doet hij weer iets doms. Met een doek over zijn gezicht gaat hij opnieuw live op Instagram, nu samen met Tyloose73, een prominent lid van een beruchte drillrapgroep uit De Pijp (inmiddels voortvluchtig na de dodelijke steekpartij in Scheveningen vorige zomer waarvan hij wordt verdacht). In dat nieuwe filmpje schept Rody op over het voorval met de fietser in Noord.

Strafblad

Inmiddels is de eerste video, onder de titel ‘Opa van de fiets gooien’, op videowebsite Dumpert geplaatst, waar het filmpje binnen de kortste keren tienduizenden keren is bekeken. Op internet gaat Rodys naam dan ook al volop rond. Met de oproep aangifte te doen, met dreigementen.

Na overleg met zijn advocaat maakt Rody daarom een nieuwe afspraak met de politie om zich te komen melden. Hij zegt het erg zielig te vinden voor het slachtoffer. Toch wil hij niet zeggen wie de scooter bestuurde. Hoewel zijn moeder had gezegd dat hij de naam moest noemen, wil Rody niet snitchen. Hij weet dat hij daar moeilijkheden mee zal krijgen.

Die opstelling brengt hem nog verder in de problemen. Nu wordt hij verdacht van de zware mishandeling. Wat ook niet helpt: het is niet de eerste keer dat hij met de politie in aanraking komt. Hij heeft een strafblad met daarop een veroordeling voor een straatroof met geweld, een mishandeling en een diefstal. Hij is al eens veroordeeld tot een leerstraf en een voorwaardelijke gevangenisstraf.

Hij wordt daarom gerekend tot de Top1000. Dat betekent dat de gemeente Amsterdam hem beschouwt als een high potential: een jongere die dreigt af te glijden naar de zware criminaliteit. Het feit dat hij, terwijl hij nog in zijn proeftijd zat, opnieuw een misdrijf heeft gepleegd, draagt bij aan dat beeld.

Intussen is Rody in het voorjaar van 2020 ook nog gewoon een 17-jarige puber. Die kort daarvoor voetbalde bij FC Amsterdam, in Amsterdam-Zuidoost, maar daarmee is gestopt. Het is een joch dat soms ruzie maakt met zijn moeder en moet vragen om extra zakgeld.

Loodgieter worden

Rody, opgegroeid in Amsterdam-West, zit in de eerste klas van ROC Westpoort. Hij wil loodgieter worden en volgt de opleiding installatietechniek. Dat is althans de bedoeling, maar de praktijk is weerbarstig. Rody verzuimt nogal wat lessen en volwassenen weten niet wat hij buitenshuis uitspookt. Hij toont geen interesse in een bijbaan en de politie ziet hem regelmatig in gezelschap van foute vrienden.

Een psycholoog constateert dat hij laagbegaafd is. ‘Bij leeftijdgenoten laat hij zich omwille van aandacht, aanzien, erkenning en om erbij te horen al snel meeslepen in hun grensoverschrijdend gedrag,’ luidt de diagnose.

De rechter laat in zijn veroordeling voor de mishandeling van de fietser doorschemeren dat hij de kans groot acht dat Rody opnieuw met de politie in aanraking komt, onder meer door zijn impulsieve gedrag, waarvan hij de gevolgen niet altijd overziet. Bovendien heeft hij de neiging zichzelf te overschatten.

Toch is er ook hoop. Rody heeft tijdens zijn voorarrest volgens zijn begeleiders een positieve houding laten zien. Hij houdt zich goed aan afspraken en voorwaarden, doet mee met zaalvoetbal en lijkt zijn agressie beter onder controle te hebben.

Voor zijn rol bij de mishandeling van de fietser krijgt hij onder andere 180 dagen jeugddetentie. Omdat hij de helft van die tijd al in voorarrest heeft gezeten, wordt het tweede deel van die straf ‘niet ten uitvoer gelegd’. De rechter is van mening dat Rody er niet bij gebaat is langer in de gevangenis te zitten, mits hij zich aan een aantal voorwaarden houdt. Zo is hij verplicht voor een zinvolle dagbesteding te zorgen, mee te werken aan hulpverlening en opnieuw een leerstraf te ondergaan. Verder krijgt hij voor drie maanden een avondklok opgelegd: hij moet om zeven uur ’s avonds binnen zijn.

Geliquideerd

De rechter hoopt zo te voorkomen dat hij op straat weer met verkeerde vrienden omgaat. Dat mislukt. Rody heeft steeds contact met jongens die gelinkt worden aan de uit Holendrecht afkomstige rapgroep Zone6, waartoe ook een neef van hem behoort. De gangstarappers zijn niet alleen bekend vanwege hun muziek, maar ook berucht vanwege hun betrokkenheid bij zware criminaliteit. In het verleden zijn leden van de groep geliquideerd in drugsconflicten. Anderen zitten in de cel voor betrokkenheid bij ernstige geweldsmisdrijven.

De groep zou ook structureel betrokken zijn bij drugssmokkel. Zone6 lijkt ‘uithalers’ te leveren; jongens die partijen cocaïne uit zeecontainers halen als die in de haven in overslagterminals geparkeerd staan. Volgens de recherche staan honderden jongeren in Amsterdam-Zuidoost klaar om daarvoor geronseld te worden. Zowel opsporingsinstanties als betrokkenen in het criminele milieu houden er serieus rekening mee dat Rody betrokken is geraakt bij een uithaalactie.

Volgens een verhaal dat in het milieu de ronde doet, bevond Rody zich half juni samen met een aantal anderen in een van de uitgestrekte containerterminals van Antwerpen. De jongens moesten daar 400 kilo cocaïne uit een van de ‘bakken’ halen. Het was de bedoeling dat die partij via corrupte contacten de haven uit werd gesmokkeld, maar de container werd afgeleverd op een ‘kaai’ (kade) waar de organisatie geen corrupte contacten heeft. Rody en zijn vrienden zouden naar Antwerpen zijn gestuurd om te kijken of zij de handel alsnog uit de container konden krijgen.

De pakkans bij dergelijke acties is groot. In het criminele milieu staan ze daarom bekend als ‘kamikaze’(-acties), maar het verdient goed. Het gangbare tarief voor zo’n roekeloze onderneming bedraagt volgens ingewijden in het wereldje 50.000 euro per persoon.

Naar verluidt slaagden Rody en zijn vrienden erin de drugs uit de container te krijgen en veilig te stellen. Daarna zou het zijn misgegaan.

Terwijl ze vergeefs wachten op de auto die ze zou oppikken van het haventerrein, komen opsporingsambtenaren het terrein oplopen. De jongens rennen richting de Schelde, een vanwege zijn verraderlijke onderstroom levensgevaarlijke rivier.

Toch wagen Rody en de anderen de gok. Ze springen in het water en zwemmen weg.

Of het door de stroming is gekomen of door domme pech is niet duidelijk, maar Rody wordt waarschijnlijk geraakt door een passerend schip. Voor de ogen van zijn vrienden verdwijnt hij onder water.

Geen schot- of steekwonden

Volgens Belgische media komt op 15 juni om iets voor half vijf ’s ochtends bij de alarmcentrale een melding binnen vanaf een Nederlands telefoonnummer: dat er een man in het water was beland ter hoogte van een aanmeersteiger aan de Schelde. Hulpdiensten rukken uit en zoeken met duikers naar de drenkeling, maar zonder resultaat.

Rody wordt later die dag door zijn familie als vermist opgegeven. Na een paar dagen van grote onzekerheid spoelt zijn lichaam aan op een oever van de Schelde, een stuk verderop.

De politie houdt aanvankelijk rekening met een afrekening, maar onderzoek haalt die aanname onderuit. Rody heeft geen schot- of steekwonden. Zijn verwondingen passen echter wél in het scenario van een aanvaring. Daarmee lijkt zijn dood vooral een tragisch soort bedrijfsongeval in de wereld van de grootschalige internationale cocaïnesmokkel.

Rappers JayKoppig en Hekje 31 brengen voor de begrafenis het nummer R.A.P. uit (de letters staan voor Rodinho Anjustino Patrick, zoals zijn doopnamen luiden). In die track bezingen ze het leven van de jonge ‘soldaat’. Een opmerkelijke passage: ‘We moesten rennen voor de skotoe (politie). Ik vraag me af of het echt zo moet.’

De track vindt razendsnel zijn weg op internet nadat zij is gedeeld op de Instagramaccounts van leden van rapgroep Zone6 – die onder jongeren razend populair is, zeker in Zuidoost.

De familie van Rody is benaderd voor dit verhaal, maar wilde er niet aan meewerken. Op dringend ­verzoek laten we zijn achternaam weg.

(Parool)