20 jaar achter de tralies: advocaat Pierre Deutsch wil de vrijlating van Marc Dutroux
Deze zomer is het meer dan twintig jaar geleden dat zes jonge meisjes in de witte bestelwagen van het duivelskoppel Marc Dutroux en Michelle Martin verdwenen. Vier van hen kwamen niet meer levend terug. Intussen is Martin weer vrij en ijvert ook Dutroux voor vrijlating, maar zijn advocaat Pierre Deutsch heeft er een hard hoofd in.
'Alles wordt gedaan om Dutroux het leven zuur te maken. Zelfs een kapper mag hem niet bezoeken'
Advocaat Pierre Deutsch is een man zonder omhaal of plichtplegingen. Voor hem geen duur kantoor in een herenhuis aan de Avenue Louise in Brussel, een simpele gezinswoning in de glooiende akkers van Chaumont-Gistoux volstaat ruimschoots. Moderne domotica valt er binnen ook niet te bespeuren: airco is dus geen optie op deze bloedhete zomerdag. Integendeel, Deutsch houdt alle vensters angstvallig gesloten. ‘Als ik ze zou openzetten,’ zegt hij, ‘zou het nog warmer worden.’ Er komt een fles gekoeld fruitsap op tafel, en de advocaat probeert zijn eerste grapje van de dag: ‘We zouden het over de Tour de France hebben, toch?’
Over zijn bekendste cliënt heeft hij weinig belangwekkends te melden, beweert hij. Marc Dutroux leeft nu al twintig jaar lang in volstrekt isolement en ontvangt bijna geen bezoek meer. Een kluizenaar met lange haren en een wilde baard is Dutroux geworden in de gevangenis van Nijvel, het hol van Pluto.
Pierre Deutsch «Behalve mijzelf ziet hij af en toe een cipier die hem een maaltijd brengt. C’est tout. In Noorwegen heb je een massamoordenaar die in minder ongunstige omstandigheden vastzit: hij heeft de Noorse staat laten veroordelen voor de wijze waarop hij moet leven.»
HUMO Anders Breivik.
Deutsch «Voilà.»
HUMO Zult u de Belgische staat ook laten veroordelen?
Deutsch «Dat overweeg ik. Maar ik moet eerst alle rechtsmiddelen in België uitputten voor ik me tot het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg wend. Kijk, ik klaag de straf van meneer Dutroux niet aan: als je een zwaar misdrijf begaat, word je van je vrijheid beroofd. Maar geen menselijk contact is een straf boven op zijn straf. En dat aanvaard ik niet.»
undefined
'Ze hebben de wet veranderd om hem levenslang opgesloten te houden'
HUMO Hoe ziet zijn dag er tegenwoordig uit?
Deutsch (blaast) «Weet ik niet. Hij heeft een televisietoestel in zijn cel, en enkele boeken die hij ongetwijfeld al tien keer gelezen heeft, maar u hoeft me geen titels te vragen. Ik heb geen idee.»
HUMO U bent niet in de mens Dutroux geïnteresseerd?
Deutsch «Dutroux is een cliënt, geen vriend. Ik tutoyeer hem niet. Hij weet niet of ik kinderen heb, hij kent mijn adres niet – wij spreken niet over persoonlijke zaken. Ik ben meer in de gevangene dan in de mens geïnteresseerd.»
undefined
HUMO Hoe bent u zijn advocaat geworden?
Deutsch «In 2007 had hij een klein juridisch probleem dat niks met zijn strafzaak had te maken. Het Bureau voor Rechtsbijstand heeft mij als zijn advocaat aangeduid. Kennelijk was hij tevreden met mijn werk, want later heeft hij me ook ingeschakeld voor zijn strafzaak.»
HUMO Ronny Baudewyn was zijn advocaat tot begin 2013, dat is zes jaar later.
Deutsch «U bent beter ingelicht dan ik. In elk geval: Dutroux heeft me ingeschakeld voor zijn zaak voor de strafuitvoeringsrechtbank en de verbetering van zijn leefomstandigheden.»
HUMO Een citaat van u: ‘Ik ben een advocaat die wil winnen. Daar leef ik voor.’
Deutsch «U citeert uit een interview waar mijn woorden een beetje werden opgerekt. Ik leef voor mijn kinderen. Maar als een cliënt me als advocaat neemt, feliciteer ik hem uiteraard niet met de woorden: ‘Bedankt, maar we gaan wel verliezen.’»
HUMO Nog een citaat: ‘Een proces winnen verschaft me een intellectueel genot dat sommigen met een orgasme vergelijken.’
Deutsch (lacht) «Als je cliënt in een moeilijke zaak wordt vrijgesproken, is dat een overwinning. Ik vergelijk het met schaken: niks is mooier dan een sterkere tegenstander verslaan. Bij een zwakke tegenstander valt er geen eer te halen. Een simpel proces winnen voelt niet aan als een zege.»
HUMO Een proces winnen voor Dutroux is wél een overwinning?
Deutsch «Zeker.»
HUMO Doet u het daarom?
Deutsch «Ik pleit een dossier niet voor mezelf, wel voor mijn cliënt. Ik wil hém helpen.»
HUMO Wat kunt u winnen voor Dutroux?
Deutsch «We boeken beetje bij beetje vooruitgang in de verbetering van zijn leefomstandigheden. Hij krijgt intussen toegang tot de binnenplaats. Dat is een overwinninkje. Als we ooit genoegdoening voor de strafuitvoeringsrechtbank verkrijgen, zou dat een triomf zijn.»
HUMO En met genoegdoening bedoelt u vrijlating?
Deutsch «Voorwaardelijke vrijlating of vrijlating onder elektronisch toezicht. Maar ik besef maar al te goed dat ik me illusies maak: ons land heeft zijn wetten aangepast om Dutroux levenslang opgesloten te houden.
»Ik verklaar me nader: de strafuitvoeringsrechtbank heeft drie rechters die bij meerderheid beslissen. Als twee van de drie rechters instemmen met voorwaardelijke vrijlating onder elektronisch toezicht, krijgt een veroordeelde een enkelband. Maar in 2013 heeft men de wet aangepast voor mensen die tot meer dan dertig jaar opsluiting zijn veroordeeld – een tiental in België, onder wie Dutroux. Voor hun voorwaardelijke vrijlating moeten víjf magistraten eenstemmig hun fiat geven. Geen drie of vier, nee, vijf die het met elkaar eens zijn. Als er eentje bang is om in het oog van de storm terecht te komen, gaat de vrijlating dus niet door. En dat noemt men justitie? Ik noem het een schande.»
HUMO U hebt daar een zaak over aangespannen.
Deutsch «De strafuitvoeringsrechtbank volgde me in mijn redenering dat zo’n wetsaanpassing niet deugt – un jugement magnifique – en heeft op haar beurt de vraag aan het Grondwettelijk Hof gesteld. Maar daar deden ze het in hun broek toen ze hoorden dat het om Dutroux ging, en we hebben bot gevangen.»
HUMO Die wetsaanpassing is op maat van Dutroux gesneden, zegt u.
Deutsch «Ik zeg dat, iedereen zegt dat, maar officieel heet het natuurlijk niet zo.
»Meneer Dutroux is een verstandig man. Toen we naar het Grondwettelijk Hof stapten, zei hij: ‘We gaan verliezen: justitie in België is rot.’ – ‘We hebben een kans,’ zei ik. ‘Kijk naar wat de strafuitvoeringsrechtbank heeft beslist.’ – ‘Oké,’ zei hij, ‘behalve de strafuitvoeringsrechtbank is justitie rot.’ Hij heeft gelijk gekregen.»
HUMO Zegt u nu dat justitie in België rot is?
Deutsch «Dat zegt Dutroux. Volgens mij werkt justitie in 99 procent van de gevallen goed, maar zodra de naam ‘Dutroux’ valt, is niemand nog redelijk.»
Vrij zonder voorwaarden
HUMO 2013 is het jaar waarin Michelle Martin voorwaardelijk is vrijgekomen. Hebben ze daarom de wet veranderd?
Deutsch (knikt) «Martin is vrijgekomen op basis van een sterk dossier bij de strafuitvoeringsrechtbank. Er was geen enkele reden om voor haar de wet niet toe te passen. Maar hebt u de algemene verontwaardiging gezien? En Martin is volgens de publieke opinie minder slecht en verdorven dan Dutroux. Dan kún je Dutroux niet vrijlaten, hè.»
undefined
'Hij heeft een tv en enkele boeken in zijn cel. En hij krijgt toegang tot de binnenplaats. Dat is een overwinninkje'
HUMO Had Dutroux een sterk dossier?
Deutsch «Volgens de criteria die gelden voor de strafuitvoeringsrechtbank, hadden wij in 2013 een sterk dossier. Nu stelt de Belgische staat alles in het werk opdat Dutroux niet alle elementen zou verzamelen om opnieuw een sterk dossier samen te stellen: hij moet en zal levenslang zitten.»
HUMO Dutroux zal nooit vrijgelaten worden?
Deutsch «Ik kan niet in de toekomst kijken. Als wij erin slagen een goed dossier in te dienen én vijf rechters te overtuigen, kan recht eindelijk geschieden.»
HUMO Georges-Henri Beauthier, de advocaat van Laetitia Delhez en Jean-Denis Lejeune, zei vorige week in Paris Match dat Dutroux wellicht vrijkomt.
Deutsch «Beauthier weet best dat het nog járen zal duren voor er iets beweegt op dat vlak.»
HUMO Hij is bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens een procedure begonnen voor meer inspraak van de slachtoffers bij een voorwaardelijke vrijlating. Hebt u daar begrip voor?
Deutsch «Beauthier wil zichzelf alleen maar in de kijker zetten, zo’n procedure heeft geen zin.»
HUMO Hij vraagt dat slachtoffers inzagerecht zouden krijgen in het reclasseringsdossier van een gedetineerde, om te weten wat die zal doen en waar die zal wonen na zijn eventuele vrijlating. Is dat zinloos?
Deutsch «C’est du n’importe quoi. Vroeger hadden slachtoffers niets te zeggen bij de strafuitvoeringsrechtbank, vandaag hebben ze een beperkte inbreng: ze mogen hun zeg doen. Dat een gedetineerde zich na zijn vrijlating niet meer in de provincie van de slachtoffers en hun nabestaanden zou ophouden, is een legitieme eis. Maar moeten slachtoffers alle details van een reclasseringsdossier kennen? Wat brengt hun dat bij? En het is zéker niet aan een slachtoffer om te zeggen dat een dader niet mag vrijkomen. Dat is de taak van de procureur.»
HUMO Nog even over dat reclasseringsdossier van Dutroux. Had hij in 2013 iemand die hem thuis wilde opvangen?
Deutsch «De details van het dossier behoud ik voor de strafuitvoeringsrechtbank, maar hij had iemand, ja. En hij had mogelijke beroepsbezigheden.»
HUMO Is er geen risico op recidive?
Deutsch «Daar wordt in de beoordeling van elke zaak voor de strafuitvoeringsrechtbank rekening mee gehouden. De procureur zegt altijd: ‘Ik ben bang dat deze misdadiger, gezien zijn meervoudige veroordelingen, in zijn oude gewoonten hervalt.’
»Als een cliënt een straf van zeven jaar volledig moet uitzitten, komt hij vrij zonder voorwaarden. On le lâche dans la nature. Is het niet wijzer de deur nog tijdens zijn opsluiting op een kier te zetten? Met strikte voorwaarden, waardoor je erop blijft toezien dat hij zich correct gedraagt – langer dan de oorspronkelijke straf. Is dat geen betere manier om de maatschappij te beschermen? Voor zedenschenners heb je effectieve therapieën, waardoor het gevaar voor recidive zo klein mogelijk wordt. Let wel: ik zeg ‘zo klein mogelijk’ – het recht is geen exacte wetenschap.»
HUMO Volgt Dutroux therapie?
Deutsch «Dat is één van die dingen waarin hij bewust wordt tegengewerkt. Zelfs een kapper mag hem niet bezoeken, zó ver gaat het.»
HUMO Omdat een kapper te duur is? Normaal knippen gevangenen elkaars haren in de gevangenis van Nijvel, maar in Dutrouxs geval is dat onmogelijk omdat hij alleen in de cel zit.
Deutsch «Zo gaat het daar doorgaans, ja. Maar het systeem is aangepast, op vraag van Dutroux. Er is een goedkope oplossing gevonden, de kapper is gekomen, alleen: hij heeft alle gedetineerden geknipt behalve Dutroux. Alles wordt gedaan om hem het leven zuur te maken.»
HUMO Er zijn foto’s van hem verschenen met lange haren en een grove baard.
Deutsch «Zo kon hij weer als een clochard worden weggezet. Maar het is niet zijn keuze om zelfs het minimum aan lichaamshygiëne te moeten ontberen. Nogmaals: hij moet lijden in de gevangenis omdat hij een smeerlap is. Omdat hij ‘Dutroux’ heet, verdient hij een dubbele straf.»
HUMO ‘Ik ga ervan uit dat ik in de gevangenis zal sterven,’ verklaarde Dutroux vier jaar geleden nog tegenover journalist Pierre Guelff. Is hij van mening veranderd door de vrijlating van Michelle Martin?
Deutsch «Vermoedelijk heeft dat hem aan het denken gezet. Alles was dan toch niet zo onomkeerbaar als hij dacht.»
undefined
undefined
'Marc Dutroux is geen heilige. Ik zal hem echt niet als peter van mijn kinderen vragen.'
HUMO Wat heeft hij over de vrijlating van Martin gezegd?
Deutsch (twijfelt) «Als hij over zijn ex-vrouw spreekt, is het voorvoegsel ‘ex’ belangrijk. Ze heeft niks meer met hem te maken. Ze is een vreemde die haar vrijlating verkregen heeft. Als Michel Lelièvre op een dag vrijkomt – en dat zal hij ongetwijfeld – zal Dutroux daar even weinig op aan te merken hebben. (Ironisch) Ik ben een man, dus ik heb weinig affiniteit met gevoelens, maar ik ga er niet van uit dat het hem geweldig zal aangrijpen.»
HUMO Is hij boos op Martin?
Deutsch «Dat is mijn gevoel.»
Gouden handen
HUMO Meneer Dutroux maakt nu, als kleine bijverdienste, de binnenplaats en de sportzaal van de gevangenis schoon. Doet hij dat graag?
Deutsch «Het verzet zijn zinnen. Vergeet niet: hij zit in een cel waar hij naast zijn bed nog geen 4 vierkante meter ter beschikking heeft: 2 meter bij 2 – veel bewegingsruimte is dat niet.»
HUMO Staat het volledige dossier bij hem?
Deutsch «Nee, hij wil zijn dossier bestuderen, maar hij krijgt het niet meer, zelfs niet op een USB-stick. Er zijn blokkades aan alle kanten.»
undefined
'Dutroux heeft problemen met zijn tanden en met zijn rug. Maar hij heeft veel weerstand: hij blijft overeind'
HUMO Wat wil hij nog bestuderen?
Deutsch «Hij kent het dossier uitstekend, maar hij wil begrijpen wat er zich precies heeft voorgedaan, en wat ieders rol daarin was. Eentje is wel heel licht gestraft voor zijn aandeel in de feiten.»
HUMO Michel Nihoul?
Deutsch «Voilà, ik hoef zelfs geen namen te noemen. Dat kan ik ook niet – alzheimer (lacht).»
HUMO Bij de vrijlating van Michelle Martin heeft meneer Dutroux een brief aan Jean-Denis Lejeune geschreven, waarin hij beweerde dat hij diens dochter Julie en Mélissa Russo had willen redden van een bende kinderlokkers.
Deutsch «Die vrijlating heeft de demarche van zijn brief veroorzaakt. Maar voor alle duidelijkheid: het is niet met mijn medewerking gebeurd. Het was een persoonlijk initiatief.»
HUMO Het was niet zijn schuld wat de meisjes was overkomen, schreef hij.
Deutsch «Niet Dutroux of ikzelf beweren dat het hof van assisen in 2004 heeft nagelaten het dossier volledig op te helderen. Het is de overtuiging van Jean Lambrecks, de vader van Eefje. Met de hulp van zijn advocaat dringt hij aan op nieuwe onderzoeksdaden. Hij zegt: ‘De waarheid is niet aan het licht gekomen.’»
HUMO Zegt Dutroux dat ook?
Deutsch «Ik weet dat hij vader Lambrecks hoog heeft zitten. Hij heeft veel respect voor hem.»
HUMO Onbegrijpelijk.
Deutsch «Waarom?»
HUMO Dutroux heeft de dochter van Lambrecks vermoord.
Deutsch «Het gaat om de waardigheid van die man na de dood van zijn dochter. Hebt u hem met een plakkaat zien zwaaien toen Michelle Martin vrijkwam? Hij was discreet, zoals de andere ouders dat waren. Trouwens, het feit dat Dutroux naar meneer Lejeune schrijft, wil ook zeggen dat hij ’m respecteert.»
HUMO Is dát respect? Een brief met de boodschap: ‘Het is niet mijn schuld.’
Deutsch «Met die brief wilde Dutroux zich positief opstellen. Maar wat hij ook doet of zegt, het zal altijd worden uitgelegd als een provocatie.»
HUMO Meneer Deutsch, in die brief schreef hij: ‘Ik heb die meisjes willen beschermen.’ Is dat geen provocatie?
Deutsch «Weet ik niet. Ik heb die brief niet gelezen, ik was toentertijd ook niet op de plaats van het delict.»
HUMO Twijfelt u aan zijn misdrijven?
Deutsch «Justitie heeft in deze zaak geoordeeld, ik moet dat respecteren. Maar ik zeg ook: ik was daar niet, ik weet niet wat er is gebeurd.»
HUMO De jury was er ook niet.
Deutsch «Weet ik.»
HUMO De jury is er nooit.
Deutsch «Oké, maar in sommige gevallen is de waarheid zonneklaar. In dit geval was het niet zo duidelijk. Dutroux is geen heilige: ik zal hem echt niet als peter voor mijn kinderen vragen. Maar ik weiger mee te gaan in de gedachtegang dat hij a priori ongelijk heeft, wat hij ook zegt. En dat hij het allemaal doet om mensen pijn te doen.»
HUMO Hij heeft van meet af aan tegenstrijdige verklaringen afgelegd en de speurders op dwaalsporen gezet.
Deutsch «Als hij dat heeft gedaan, is hij daar zelf het grootste slachtoffer van: hij heeft de maximumstraf gekregen. Maar wij gaan vandaag zijn proces niet overdoen. Ik heb het ook niet gepleit, al had ik het doodgraag gedaan.»
HUMO En dan te bedenken dat veel advocaten het hebben geweigerd.
Deutsch «Jammer, want ons rechtssysteem is gebaseerd op het aanhoren van alle partijen. Als een rechter dat niet kan, omdat een zogenoemd monster als Dutroux geen advocaat meer vindt, verliest de democratie. Want als je niemand vindt voor Dutroux, dan ook niet voor Michel Fourniret of Salah Abdeslam.»
HUMO Ronny Baudewyn maakte een onderscheid tussen de mens Baudewyn en de advocaat. Doet u dat ook?
Deutsch «Ik begrijp wat hij bedoelt.»
HUMO U bent vader van vijf kinderen.
Deutsch «Toen ik na de zitting van de strafuitvoeringsrechtbank naar buiten liep, greep een vrouw me bij mijn jas vast. Ze was in alle staten en spuugde me bijna in het gezicht: ‘Als u kinderen had, zou u dit niet doen.’ (Zucht) Mensen kunnen niet met hun emoties omgaan, zelfs als ze niet persoonlijk betrokken zijn.»
HUMO Hebt u ooit gedacht: ‘Wat als het mijn kinderen zou overkomen?’
Deutsch «Ik doe voor 80 procent strafzaken: ik verdedig moordenaars, zedenplegers, dealers, en zo kan ik nog een poosje doorgaan. Als ik cliënten zou weigeren op basis van het argument: ‘Ik zou niet willen dat het mijn kinderen overkomt’, moet ik een ander beroep uitoefenen.
»Ik hoef, als advocaat, niet goed te keuren wat mijn cliënt heeft gedaan. Ik moet zijn kijk op de zaken toelichten, zodat de rechter alle argumenten heeft als hij oordeelt.»
HUMO Een voormalige advocaat van Dutroux, Julien Pierre, zei enkele maanden geleden in een interview met Le Soir dat Dutroux hem had verteld dat hij een ondergrondse kolonie wilde stichten met ontvoerde kinderen.
Deutsch «Stél dat het waar is: waar is het respect voor het beroepsgeheim? Een advocaat mag zulke dingen niet aan de neus van een journalist hangen. Maar waarmee ging hij die ondergrondse kolonie bouwen: mieren? Dutroux heeft zijn gebreken, maar op intellectueel vlak is hij wel stabiel genoeg om dergelijke nonsens niet uit te kramen.»
HUMO Dutroux is intussen schoonmaker in de gevangenis, maar hij is tot meer in staat, zegt u: ‘Hij heeft gouden handen.’
Deutsch «Hij zou defecte installaties in de gevangenis kunnen herstellen: douches die niet werken en zo.»
HUMO Michel Matagne, de psychiater die hem jarenlang heeft opgevolgd, beweert dat psychopaten één talent geduldig perfectioneren. Bij Dutroux is dat, volgens Matagne, mechanica. Kijk naar het ingenieuze systeem van de deur in de kelder waar de meisjes opgesloten zaten.
Deutsch (met toegeknepen ogen) «Dokter Matagne? Ofwel weet hij niet waarover hij spreekt omdat hij Dutroux al jarenlang niet meer heeft gezien, ofwel was Dutroux tot voor kort zijn patiënt en schendt hij zijn beroepsgeheim. Overigens, Dutroux is al láng zijn patiënt niet meer.»
undefined
'Het is niet aan een slachtoffer om te zeggen dat een dader niet mag vrijkomen'
HUMO Als je zegt dat iemand goed is in mechanica, schend je je beroepsgeheim als dokter nog niet.
Deutsch «Hij heeft veel meer gezegd toen ik met hem te gast was in een praatprogramma op RTL. ‘Dutroux is een psychopaat die nooit zal veranderen,’ zei hij. Met andere woorden: Matagne begroef het reclasseringsdossier en gooide er nog wat aarde bovenop. Ik ben erg boos op hem.»
HUMO Matagne zegt ook dat Dutroux bang is in het donker. Daarom heeft hij last van bedplassen.
Deutsch «Ik heb me nooit afgevraagd of Dutroux pipi doet in bed. Voor mijn werk vraag ik hem ook niet naar zijn muzikale voorkeuren, zijn favoriete televisieprogramma’s, en of hij liever tomaten dan wortelen eet.»
HUMO Matagne koppelde die angst in het donker aan het verzoek om Dutroux bij transport geen blinddoek meer om te doen.
Deutsch «Het is een goeie zaak dat het niet meer gebeurt, want men deed het alleen bij Dutroux. Nog zo’n voorbeeld van de manier waarop men hem het leven zuur maakt in de gevangenis.»
HUMO Hebt u nog andere voorbeelden?
Deutsch «Hij mag minder bellen dan de andere gedetineerden – uitsluitend na zeven uur ’s avonds, uitsluitend naar nummers die door de directie goedgekeurd zijn. ‘Om ontsnappingspogingen te voorkomen,’ zogezegd. Pesterijen zijn het.
»Meneer Dutroux heeft verscheidene keren gevraagd of hij een opleiding informatica mocht volgen om enigszins up-to-date te zijn – hij heeft een oude computer in zijn cel – maar die toestemming wordt hem telkens weer geweigerd.
»De binnenkoer: jarenlang verboden terrein. Nu mag hij er komen, maar uitsluitend in zijn eentje. En zo gaat het maar door. Als je Dutroux wilt bezoeken, moet je een administratieve veldslag leveren. Zijn brieven worden geopend, behalve die van zijn advocaten – in de grondwet is het briefgeheim nochtans verankerd. Brieven komen aan met tien tot veertien dagen vertraging.
»Dutroux heeft lange tijd niet mogen werken. Nu verdient hij wat zakgeld met klusjes; vroeger ontving hij af en toe een kleine gift van een vriend, die te oud is om hem nog te bezoeken.»
HUMO U doelt op wijlen Petrus V., de Antwerpse charme- en operazanger die verliefd was op Dutroux. Hij heeft hem zelfs ten huwelijk gevraagd.
Deutsch (valt uit de lucht) «Nee! Dat wist ik niet! Ik veronderstel dat Dutroux geweigerd heeft, anders was hij nu getrouwd.»
HUMO Dutroux is niet tevreden met zijn zakgeld. Hij heeft een loonsverhoging gevraagd.
Deutsch «Weet u hoeveel hij verdient? 72 centiem per uur. Ik mag hopen dat u het iets beter doet. Als hij in de kantine een extraatje koopt, een pak koekjes of een plak chocola, moet hij daar vijf uur voor werken. Ik begrijp zijn ongenoegen.»
HUMO Dutroux zou geld verdienen door samen met zijn zoon Frédéric op de beurs te spelen.
Deutsch «Nog zo’n indianenverhaal, un fantasme complet. Alsof Bill Gates in de gevangenis van Nijvel zit.»
HUMO Ziet hij zijn zoon nog?
Deutsch «Goed geprobeerd (zwijgt).»
HUMO De gevangenis heeft sinds kort een vriend voor Dutroux gevonden, een medegedetineerde die hij één keer in de week een uur lang ontmoet.
Deutsch «Ik heb de gevangenisdirectie gevraagd het isolement van Dutroux te versoepelen, door hem met andere gedetineerden aan activiteiten te laten deelnemen. Meestal luidde het antwoord (met een kinderlijke piepstem): ‘Nee, te gevaarlijk, ze zullen hem in elkaar slaan.’ Als ze nu toch iemand zouden hebben gevonden, des te beter. Maar: eerst zien en dan geloven.»
undefined
undefined
'Dutroux moet lijden omdat hij een smeerlap is.'
Mozart vs. Elvis
HUMO Is Dutroux in de gevangenis een beter mens geworden?
Deutsch (denkt na) «Twintig jaar gevangenis laat geen enkel mens intact: hij heeft tijd gehad om na te denken over waarom hij is veroordeeld, om aan zichzelf te sleutelen – wat dokter Matagne ook beweert. Maar als ik twintig jaar opgesloten zou zitten, zou ik ook rancune voelen tegenover het systeem dat me jarenlang in zulke deerniswekkende omstandigheden laat verkommeren.»
HUMO Koestert Dutroux rancune tegenover het systeem?
Deutsch «U luistert niet. Ik zeg: als ik in zijn plaats was, zou ik rancuneus zijn. Maar ik heb een slecht karakter.
»Soms slaakt hij een noodkreet: ‘Ze willen me hier gek maken.’ Met ‘ze’ bedoelt hij: de administratie van de gevangenis die dingen afblokt en almaar nieuwe regeltjes bedenkt. Maar hij is een man met veel weerstand. Hij blijft overeind. Chapeau.»
HUMO De gevangenisdirectrice van Nijvel omschreef Dutroux in een rapport als ‘onhandelbaar’ en ‘asociaal’.
Deutsch «Stél dat het waar is, waarop is dat rapport dan gebaseerd? Dutroux heeft in de gevangenis nooit een tuchtstraf gekregen. Hij maakt geen problemen. In de negen jaar dat ik hem nu ken, is hij één keer bij een incident betrokken geweest. Hij vroeg om een gesprek met de directrice, wat hem keer op keer werd geweigerd. ‘Oké,’ dacht hij, ‘dan zorg ik ervoor dat ik een tuchtstraf krijg.’ Hij heeft keet geschopt in zijn cel, en hij is ontvangen door de directrice.»
HUMO Hij is niet meer de man die de muren van zijn cel met uitwerpselen inwrijft?
Deutsch «Ik heb geen kennis van die periode. Anders had ik hem nooit de hand geschud (lacht).»
HUMO Heeft hij berouw?
Deutsch «Ik kan niet antwoorden op die vraag: wat ik ook zeg, het zal tegen hem worden gebruikt.»
HUMO Is Dutroux een psychopaat?
Deutsch «Ik ben geen dokter, maar ik zie geen tekenen die daarop wijzen. Hij gedraagt zich coherent en normaal.»
HUMO Heeft hij gevoelens voor andere mensen?
Deutsch «Dat denk ik wel.»
HUMO Waar leidt u dat uit af?
Deutsch «Uit de manier waarop hij over zijn kinderen spreekt. Hij ziet hen niet meer of amper. (Neigt naar het microfoontje) Hij speelt níét met hen op de beurs. Maar hij maakt zich zorgen over hen, meer dan over zichzelf. Voor het overige kan ik u weinig voorbeelden geven: hij heeft geen mensen meer rond zich, hij wordt omgeven door één grote leegte.»
undefined
''Justitie in België is rot,' zei Dutroux. Hij heeft gelijk gekregen'
HUMO Wat betekenen de vermoorde meisjes voor hem?
Deutsch (zwijgt lang) «Ik zie niet in hoe ik daar iets over kan zeggen zonder dat het verkeerd geïnterpreteerd wordt.»
HUMO U zegt dat hij gevoelens heeft voor zijn eigen kinderen. Ook voor andere?
Deutsch «U vermengt dingen die niets met elkaar te maken hebben. (Zucht) Denkt u werkelijk dat een man die twintig jaar gevangen zit dezelfde blijft? Natuurlijk is hij veranderd. Hij wordt 60 in november.»
HUMO Hij zou relatief snel verouderen en aan kwaaltjes lijden.
Deutsch «Hij heeft geen kanker of een andere ernstige ziekte, wel problemen met zijn tanden en zijn rug. Op je 60ste huppel je niet meer rond zoals op je 20ste.»
HUMO Beschouwt hij zichzelf als een monster?
Deutsch «Zeker niet, hij lijdt onder die beeldvorming. De administratie van de gevangenis vermeldt nog in elke brief dat de naam ‘Dutroux’ voor de publieke opinie een synoniem blijft met ‘monster’. Ik vind, net als Dutroux, dat de publieke opinie op geen enkele manier invloed mag hebben op iets waar ze het fijne niet van weet.»
HUMO Eén van zijn buren in de gevangenis is Mohamed Amri, terreurverdachte van de aanslagen in Parijs.
Deutsch «Ah? Dat wist ik niet. Die islamterroristen zijn véél gevaarlijker dan Dutroux. Maar goed, ik hoef geen hiërarchie op te stellen. Salah Abdeslam en Dutroux hebben niks met elkaar te maken, Mozart kun je ook niet met Elvis Presley vergelijken.»
HUMO Als Dutroux zichzelf niet als een monster ziet, wat is hij dan wel?
Deutsch «Een menselijk wezen, net als Salah Abdeslam.»
