Aad de Mos tackelt Marc Wilmots: 'Het is te gezellig bij de Rode Duivels'
Net voor de EK-kwalificatiewedstrijd tegen Wales en de vriendschappelijke interland tegen IJsland vroeg Humo Aad de Mos om een analyse van de Rode Duivels van Marc Wilmots te maken. De Mos is niet mals.
Aad de Mos (67) poseert in de inkomhal van VTM voor Thomas Sweertvaegher (25).
‘Kunt u de armen kruisen?’ vraagt Thomas.
‘Doe ik niet. Is ouderwets. Deden ze in de jaren 70 al. Straks vraag je me nog om een bal vast te houden. Duurt het nog lang?’
‘Vijf minuten.’
‘En je hebt al 150 foto’s! Wel een makkelijk vak, hè, fotograaf? Met die digitale camera’s schiet je zo veel plaatjes als je maar wil en ze hoeven niet eens goed te zijn, want met Photoshop kan je alles lekker bijwerken. Toch?’
Thomas weet niet goed waar hij het heeft, De Mos glundert. Om duidelijk te maken dat hij maar wat aan het jennen was, geeft hij hem na de sessie een stevige handdruk met een brede glimlach erbovenop. Provoceren zit hem in het bloed, conflict creëren is zijn tweede natuur. Ook als trainer deed hij het voortdurend.
De Mos werd met Ajax, KV Mechelen en Anderlecht kampioen en met Mechelen won hij zelfs Europacup II – de huidige Europa League – maar dat soort successen kon hij na 1991 nooit meer herhalen. Op VTM laat hij sinds vorig seizoen wekelijks zijn licht schijnen op de Jupiler League. Humo vroeg hem om hetzelfde te doen met de Rode Duivels.
HUMO Geef eens het elftal dat volgens u tegen Wales moet spelen.
Aad de Mos «Courtois is natuurlijk een vastigheidje, net als Kompany in het centrum. Naast Kompany zou ik het liefst Vertonghen zien – hij brengt het spel als centrale verdediger meer bij dan Lombaerts – maar aangezien jullie geen linksback hebben, moet ik hem wel op links plaatsen en dan kom je voor de plek naast Kompany vanzelf bij Lombaerts uit. Hetzelfde met Alderweireld op rechts: ook een noodoplossing, want net als Vertonghen is hij geen echte back, ze missen allebei de feeling voor die positie. Meestal lossen ze dat heel goed op, maar soms breekt het hen weleens zuur op, zeker tegen topploegen. Op rechts heb je nog een alternatief met Vanden Borre, maar die is nu nog niet helemaal fit.
»Op het middenveld gaat De Bruyne op 10, daar moet-ie altijd staan, en dus ben je verplicht om er mensen omheen te plaatsen die het vuile werk voor hem doen. Ballenpakkers, zeg maar. Defour-Witsel is daarvoor een prima combinatie, maar nu Defour geblesseerd is, kan het ook met Fellaini. En naar ik hoor ook met Nainggolan, maar daar heb ik nog geen goed beeld van, want die heb ik zelf te weinig aan het werk gezien.
»In de spits Origi, ook een vastigheidje. De openbaring van het WK: een uitstekende keuze van Wilmots om die mee te nemen. Hazard op links, dat spreekt vanzelf, en op rechts kies ik voor Chadli. Dat is een speler die me erg charmeert en bovendien kan hij zowel met Hazard als met De Bruyne van positie wisselen: bij Twente heeft hij nog op de 10 gespeeld. Net als Hazard is hij niet echt een flankspeler, hij neigt altijd wat naar binnen, en daar hou ik wel van: dat is voor backs veel moeilijker om te verdedigen.
»Dat zijn volgens mij de beste elf die jullie op dit moment hebben. Of Wilmots daar rekening mee houdt, weet ik niet. Hij kijkt niet zozeer naar de vorm, maar naar spelers die in het verleden al goed voor de ploeg hebben gepresteerd.»
HUMO En toch: de kans dat zijn elftal amper van het uwe verschilt, is groot.
De Mos «Dat is dan een goed teken, natuurlijk. Maar een garantie op succes – en dat is toch waar jullie naar streven, jullie willen op het EK een belangrijke rol spelen – is het niet. Daarvoor is zelfs dit elftal nog té beperkt. Vooral de aanval, dan. Ik had liever gehad dat Courtois een spits was, als je me begrijpt. Een echte wereldtopper hebben jullie niet voorin. Kampioen word je met jongens als Cruijff, Van Basten, Gullit, Maradona, Messi, spitsen die eruit springen. Die zie ik niet. Origi zou er één kunnen worden, maar het is afwachten wat voor een inborst die jongen heeft, hoe sterk hij mentaal is. Lille en de Rode Duivels, da’s warm en gezellig, maar als-ie straks in die koude kleedkamer van Liverpool Suárez moet doen vergeten, dat heeft-ie niet alleen goede voeten, maar ook een goed hoofd nodig.»
HUMO Is Origi de enige die een absolute topper kan worden?
De Mos «Neen, De Bruyne ook. Maar dan heb je het wel gehad, denk ik.»
HUMO Eden Hazard?
De Mos «Die kan wel een topper worden, maar voetballers die aan de buitenkant spelen, maken je nooit kampioen. Daar geloof ik niet in. Neymar zal Barcelona niet aan een titel helpen. En Ronaldo komt bij Real ook veel beter tot zijn recht nu hij centraal mag opereren.»
HUMO Hemelen we onze vedetten te veel op?
De Mos «Het Laatste Nieuws en Het Nieuwsblad schrijven vaak grotere stukken over die jongens in Engeland dan over Club Brugge of Anderlecht. Ik begrijp dat wel: iedereen wil graag over Chelsea en Manchester United lezen, maar op die manier maak je die spelers wel groter dan ze zijn. Want in wezen zijn het bij hun ploegen bijna allemaal vervangbare schakeltjes. België heeft gewoon te weinig spelers die het verschil maken. Daar verkijken jullie je enorm op, volgens mij. Ze spelen wel in grote competities en bij grote ploegen, maar zijn ze daar ook onmisbaar? Courtois wel, maar alle anderen? Ik heb Zenit Sint-Petersburg op Standard zien spelen zonder Witsel: ik vond ze niet verzwakt. Hazard is nog jong, hij kan ooit wel onmisbaar worden, maar op dit moment kan Chelsea best nog zonder hem. En als Kompany niet meedoet bij Manchester City, zul je ook weinig verschil zien.»
HUMO Iedereen die Manchester City op de voet volgt, zal u ongelijk geven.
De Mos «Als ze iets missen, dan zal het zijn persoonlijkheid zijn. Ik heb Kompany zelden feilloos zien spelen in grote wedstrijden: altijd is er dat ene foutje. Maar hij stáát er wel. Kompany is iemand. Op dat vlak is hij wél de enige topper bij de Rode Duivels. Ook dat is een gemis: er zit te weinig persoonlijkheid in die ploeg.»
HUMO Waar leidt u dat uit af?
De Mos «Daar moet ik toch geen tekeningetje bij maken? Er is een groot verschil tussen hoe die jongens op tactisch vlak bij hun clubs werken, met topcoaches, en hoe er bij de nationale ploeg wordt gewerkt. Daar is ongenoegen over. Dat hebben sommige spelers al gelekt tegen bevriende journalisten, maar het is veel beter om die dingen rechtstreeks tegen de coach te zeggen. Dat bedoel ik met persoonlijkheid. Het is bij de Rode Duivels té gezellig.»
HUMO Wilmots én de spelers noemen die goeie sfeer de troef van de Rode Duivels.
De Mos «Daar geloof ik niet in. Door te zwijgen, door het gezellig te houden, blijft iedereen in zijn comfortzone. Maar wat schiet je daarmee op? Problemen moet je meteen aankaarten. Iedereen heeft toch kunnen vaststellen dat deze ploeg, ondanks de grote gemiddelde lengte, niks aanvat met spelhervattingen? Daar werd niet op getraind en daar bestond ongenoegen over, maar dat ongenoegen is pas na het WK naar boven gekomen. Toen was het al te laat. Hetzelfde geldt voor de tactiek tegen kleine ploegen die de boel dichtgooien. Daar hadden de Rode Duivels geen antwoord op. Dat wisten die spelers al langer, hoor. Het is beter dat je meteen alles op tafel gooit.
»En het probleem wordt alleen maar groter. België staat vierde op de ranglijst van de FIFA en zegt openlijk dat het Europees kampioen wil worden. Het gevolg is dat ze nu in elke wedstrijd de favoriet zijn en het spel moeten maken. Ze zullen moeten leren hoe ze zo’n handbalverdediging openbreken en hoe ze vermijden om tegen een counter aan te lopen. Dat vraagt om afspraken, om een duidelijke tactiek. Die heb ik nog niet gezien.»
HUMO Wilmots heeft zijn tactiek wel aangepast. Hij probeert met voortdurende positiewissels voor meer beweging te zorgen.
De Mos «Ik zie nog altijd te weinig structuur: het hangt allemaal te veel af van de bevliegingen van individuele spelers. Er is nog veel werk aan de winkel.»
HUMO U zei het net zelf: België staat vierde op de FIFA-ranglijst. En volgens u met een ploeg zonder wereldtoppers. Dan is Wilmots toch uitstekend bezig?
De Mos «Die ranking interesseert me niet, want die bouw je ook op met kwalificatiewedstrijden tegen kleine ploegen en met vriendschappelijke wedstrijden. Ik kijk naar wat écht telt. Het WK, of daarna, de wedstrijd tegen Bosnië. En dan denk ik: deze ploeg moet nog alles bewijzen.»
HUMO Kan dat, of vindt u de Rode Duivels overschat?
De Mos «Het kan wel, denk ik. Tactisch is er nog veel uit te halen, maar ik vrees dat dat probleem niet snel opgelost raakt.»
HUMO Wilmots voldoet niet?
De Mos «Met welke coaches heeft het Nederlandse elftal finales gespeeld? Met Michels, met Happel en met Van Marwijk, mannen die op clubniveau al grote titels hadden gewonnen. We hebben het ook met Van Basten geprobeerd, maar dat is mislukt. Dat is geen toeval, volgens mij. Om met een landenteam de top te halen, en dat is toch de bedoeling van België, heb je volgens mij een coach met ervaring nodig. Je moet al tegen heel wat fouten van jezelf zijn aangelopen, eer je op dat niveau consequent goeie keuzes maakt. Ik stel vast dat Wilmots nog te vaak foute keuzes maakt. In zijn opstelling, bijvoorbeeld. Chadli en Dembélé tegen Marokko, dat werkte niet. Wat ik hem wel moet nageven: dat soort fouten herstelt hij meestal prima. Zijn wissels zijn bijna altijd goed. Maar beter zou nog zijn mocht hij die fouten niet maken, dan valt er ook niks te herstellen.»
Traag, traag, traag
HUMO Welke jonge spelers verdienen het volgens u om nu al opgeroepen te worden?
De Mos «Praet, Tielemans en Engels zou ik er zeker bij nemen (het interview werd afgenomen vóór de selectie van Praet, red.). Die hebben nu al zo veel klasse dat ik ervan overtuigd ben dat het belangrijke internationals worden. Dus moeten ze nu al op zijn minst aan die nationale ploeg kunnen ruiken en meetrainen. Maar dan riskeer je natuurlijk wel dat je de pikorde in gevaar brengt, dat je die hele comfortzone in de war brengt. Goed zo! Dat heeft die ploeg nodig: een beetje tegengif voor dat genoegzame gezellig bij elkaar komen en over koetjes en kalfjes praten.»
HUMO U wordt er echt zenuwachtig van, hè?
De Mos (lacht) «Je hebt prikkels nodig in het leven: ik denk dat die bij de Rode Duivels iets te veel ontbreken.»
HUMO Als u ervan overtuigd bent dat Tielemans, Praet en Engels de anderen zouden prikkelen, dan zegt u eigenlijk: ze moeten niet, of toch niet veel, onderdoen.
De Mos «Neem nu Tielemans. Die staat in mijn ogen niet één, maar drie stappen verder dan Defour, die is gewoon veel belangrijker voor Anderlecht. Defour als dé patron is een hype van de Belgische pers. Iedereen neemt dat ook zomaar klakkeloos over, maar ik heb er op het veld nog niks van gezien. Hij werkt hard, hij heeft de goeie mentaliteit, absoluut, maar wie zet de lijnen uit?
»Als ik Tielemans zie, dan zie ik een speler die snel denkt en vooruit voetbalt. Wel: dat zijn kwaliteiten die je in de nationale ploeg kan gebruiken, want Wilmots heeft te veel spelers die traag zijn en het balletje voortdurend breed of achteruit leggen. Dat is één van de redenen waarom het tegen die kleinere ploegen zo moeilijk is: het tempo ligt gewoon te laag.»
HUMO Welke spelers zijn volgens u te traag?
De Mos «De hele verdediging sowieso. Nogmaals: voor de absolute top, want daar hebben we het over.»
HUMO U had het over traag dénken, dacht ik.
De Mos «Dat ook. Defour heeft wel snelle benen, maar hij ziet het vaak niet snel genoeg. Fellaini: net hetzelfde, al merk ik de jongste tijd beterschap. Geen toeval, want hij werkt nu met een ervaren topcoach als Van Gaal, die hem dat allemaal aanreikt. Maar zo’n Tielemans of een Praet hoef je die dingen niet eens meer te leren, die hebben dat van nature. Dáár moet je als coach naar kijken, naar de intrinsieke kwaliteiten van een speler, niet naar de competitie waar hij in speelt.»
HUMO U bent het niet met Wilmots eens dat het niveau van de Belgische competitie te laag is voor de Duivels?
De Mos «In Nederland zou niemand zo’n uitspraak geaccepteerd hebben. Hij zou in alle praatprogramma’s afgemaakt zijn. En terecht. Het getuigt van weinig respect en bovendien is het onzin. Ik zie veel Belgische wedstrijden en ik zie er veel goede. AA Gent tegen Club Brugge: 90 minuten op het puntje van mijn stoel gezeten. Anderlecht tegen Standard: razend spannend. Wilmots was daar trouwens ook. Wel, laat-ie maar eens lering trekken uit de ingestudeerde vrije trap van zijn collega Vukomanovi?. Opwippertje van Mpoku, een blok van Teixeira waardoor Ciman vrij kan weglopen, Ciman die met het hoofd op diezelfde Teixeira teruglegt en Teixeira die scoort met het hoofd. Dat heb ik bij Wilmots nog niet gezien. Terwijl hij spelers heeft die nog veel beter een blok kunnen zetten dan Teixeira en nog veel beter kunnen koppen ook. Mocht ik van de voetbalbond zijn, dan vroeg ik Wilmots: ‘Heb je dat opgeschreven in je boekie?’ Maar dat durft niemand hier. Terwijl het feiten zijn waar je gewoon niet omheen kan.»
HUMO U bent hard.
De Mos «Ik ben eerlijk. Belgen zeggen me altijd: ‘Wij zijn niet zo rechtuit, wij zijn bang om iemand te kwetsen.’ Hier is het toch altijd pappen en nathouden. Daar doe ik niet aan mee.»
HUM0 Daarnet had u het over ervaring. ‘Je moet al tegen heel wat fouten van jezelf zijn aangelopen,’ zei u. Bent u zo zeker van uw stuk omdat u ook fouten hebt gemaakt?
De Mos «Natuurlijk. Maar ook omdat ik titels heb behaald. Ik denk niet dat er in België vijf trainers zijn die hebben gewonnen wat ik heb gewonnen.»
HUMO Uw laatste grote succes behaalde u in 1991, toen u kampioen werd met Anderlecht. Daarna volgden twintig jaar zonder succes. Dat lijkt op een heel lange opeenstapeling van fouten.
De Mos «Ik werkte voor clubs die geen prijzen kunnen winnen en bovendien was de voetballerij veranderd. Bij Ajax, Mechelen en Anderlecht bepaalde ik zelf welke spelers ik haalde, maar plots kwamen er technisch directeurs opdagen en dat botste vaker wel dan niet. Ik ben geen makkelijke jongen om mee samen te werken, dat weet ik zelf ook. Maar ik denk niet dat ik op sportief vlak veel fouten heb gemaakt. Ik kén het spelletje en ik maak goeie analyses, dat heb ik al genoeg bewezen.
»Kijk: onlangs heeft een Nederlandse coach van een gerenommeerde club uit eerste divisie, jullie tweede klasse, me gevraagd of ik hem een week lang op de voet kan volgen als een soort performance manager. Gewoon, om eens te kijken wat beter of anders kan. ‘Gooi me effe tegen de kast, jongen.’ Zover staan we ondertussen in Nederland: dat we kritiek durven vrágen.»
HUMO Zou dát een goed idee zijn: Aad de Mos als performance manager van Marc Wilmots?
De Mos (lacht)
HUMO Of was dit gesprek één lange sollicitatie om zelf bondscoach van België te worden?
De Mos «Nee! Ik word geen trainer meer, nergens. Ik ben 67, ik ben klaar met werken.»
HUMO Analist zijn voor de televisie…
De Mos «...is niet werken, neen. Da’s gewoon passie. Zelfs al betaalde VTM me geen euro, dan deed ik het nog, bij wijze van spreken. Als ik naast de dug-out mag staan voor zo’n Europese wedstrijd van Anderlecht of Brugge, die opwarming mag volgen, dat gras mag ruiken en even zeggen wat ik ervan vond, dan leef ik helemaal op.»
HUMO Jan Mulder, Johan Boskamp, uzelf: wat hebben wij in godsnaam met Hollandse zestigplussers?
De Mos (lacht) «Topspits, Gouden Schoen en een trainer die Europacup II heeft gewonnen: dat helpt natuurlijk. En wij zeggen waar het op staat, elk op onze manier. Johan doet het met een bulderlach en een schouderklop – en het liefst ook met ondertitels erbij, want er is amper een Belg die hem begrijpt. Jan is de romanticus die ‘Fuck the system’ roept en ik ben de heel serieuze.»
HUMO U neemt Jan Mulder niet ernstig?
De Mos «Hem wel, maar wat hij zegt niet altijd. Niet dat hij het niet méént, maar het is een spits, hè? Die hebben geen boodschap aan het systeem. Het enige wat hen interesseert is: ‘Hoe krijg ik die bal in het netje?’ Dat je ook iets moet doen om te voorkomen dat die bal er aan de andere kant ingaat, dat gaat compleet aan hen voorbij. Scoren, da’s het enige wat telt.
»Maar ik snap heel goed dat mensen graag naar hem luisteren: dat doe ik namelijk ook. Hij is geestig, hij is charmant, hij houdt echt van voetbal én hij heeft een bijzonder aangename stem.»
HUMO Om zeker één van die redenen hebben wij ook graag naar u geluisterd. Bedankt.
