Advocaat van bisschop Roger Vangheluwe, Joris Van Cauter: 'Vangheluwe is geen psychopaat, hij weet wat hij verkeerd heeft gedaan'

Nonchalante haardos, een wijsvinger die geregeld zijn bril op de juiste plek duwt, weifelende stem. Joris Van Cauter heeft alles van de eeuwige rechtenstudent. Maar vergis u niet: de jonge strafpleiter is a tough cookie.

'Vroeger was het idee: het is beter dat een crimineel de dans ontspringt dan dat een onschuldige wordt opgesloten. Nu lijkt het omgekeerd'

In het kantoor van de Gentse strafpleiter hangt een cartoon van Pirana aan de muur. Een bende uitgelaten gangsters bouwt een feestje onder de titel: ‘Wapenhandelaars vrij wegens procedurefout’. De advocaat van de bende heeft nog een verzoek, gevangen in een tekstballon: ‘En nog iets… ze willen hun kalasjnikovs terug.’

Die advocaat was járen geleden Joris Van Cauter. Hij won de zaak voor de wapenhandelaars op grond van telefoontaps die onder zijn impuls nietig werden verklaard. Van Cauter, die als procedurepleiter het vak leerde van Hans Rieder, zegt met een zweem van heimwee: ‘Toen leidden procedurefouten nog tot vrijspraak.’

HUMO Nu niet meer?

Joris Van Cauter «Door de mediatisering van justitie wordt bijna geen enkele fout van het parket nog gesanctioneerd. Een huiszoeking zonder huiszoekingsbevel is geen probleem meer. Dat passeert.»

undefined

'De eindvordering van het federaal parket is dat hij niet zal worden vervolgd'

HUMO En dat is tegen uw godsdienst?

Van Cauter «Vroeger was het idee: het is beter dat een crimineel de dans ontspringt dan dat een onschuldige wordt opgesloten. Nu lijkt het omgekeerd. Ik betreur die evolutie.

»Justitie moet almaar sneller en efficiënter, en tegelijk goedkoper, waardoor het risico op fouten toeneemt. Moordzaken, verkeerszaken waarbij ouders een kind hebben verloren, worden afgewerkt in enkele uren tijd. Ik pleit voor méér tijd. Trek voor betwiste zaken een week uit, verhoor getuigen, zoek naar de waarheid. En laat andere zaken buiten justitie: snelheidsovertredingen, het negeren van een rood licht – daar is de meerwaarde van een advocaat of een rechter gering.»

HUMO U was ook geen voorstander van de beruchte afkoopwet: rijke fraudeurs ontliepen hun straf door een minnelijke schikking met het parket.

Van Cauter «Het was de perfecte illustratie van de evolutie van justitie: de macht verschuift naar het parket.»

HUMO Was het ook geen klassejustitie?

Van Cauter «Justitie ís klassejustitie. Je hoeft geen PVDA-advocaat te zijn om dat te zeggen.»

HUMO Het heeft u niet verbaasd dat de afkoopwet er is gekomen op vraag van de Oezbeekse zakenman Patokh Chodiev, die zijn frauduleuze activiteiten in België wou schikken?

Van Cauter (zwijgt) «Er worden wel vaker wetten gestemd op vraag van mensen die daar belang bij hebben. Het was een koehandel, blijkbaar: voor wat hoorde wat. Als je nu het arrest van het Grondwettelijk Hof leest, valt er veel op die wet af te dingen. Alleen, in het parlement hebben we geen kritiek gehoord.»

HUMO Kent u nog voorbeelden van wetten à la tête du client?

Van Cauter «Soms worden wetten gemaakt om problemen in specifieke dossiers op te lossen. Herinner u de schokkende beelden van mensenhandelaars die juichten nadat ze waren vrijgesproken op grond van een procedurefout tegen de bijzondere opsporingsmethoden. Dat kon dus niet: de BOM-wet (Wet over de Bijzondere Opsporingsmethoden, red.) deugde niet. En in twee dagen tijd heeft men snel een reparatiewet gestemd. Zo ver reikt de invloed van het parket, en door de terreurdreiging is die invloed alleen maar toegenomen.»

HUMO Was de zaak-Aquino ook geen klassejustitie? Een Limburgse drugsclan schakelde het puikje van de Vlaamse strafpleiters in, geld was geen probleem. En u stond mee op de foto.

Van Cauter «Ik trad op in een nevendossier: mijn cliënt werd niet vervolgd voor het transport van drugs. Hij was een vriend van één van de Aquino’s, die hij had getipt dat ze werden afgeluisterd. Andere advocaten hebben toen uitspraken in de media gedaan die ze beter niet hadden gedaan.»

HUMO Hebt u het nu over Jef Vermassen, die voor de camera’s aankondigde dat hij een procedurebom zou lossen?

Van Cauter «Als je een handgranaat hebt, moet je de pin niet buiten de gerechtszaal eruit trekken, dan ontploft ze in je eigen gezicht. Ik heb veel respect voor meester Vermassen, maar dat optreden was ongelukkig: de verdediging heeft niet duidelijk kunnen maken hoe ver justitie durft te gaan als ze een scalp willen. Als informanten of undercoveragenten criminele feiten uitlokken omdat ze de verdachten niet op heterdaad kunnen betrappen, vangen ze dan boeven of creëren ze zelf misdaad?»

'Ik geloof niet dat het federaal parket de ogen sluit omdat het Vangheluwe betreft. Sorry, die complottheorieën slaan nergens op'

10 x gevloekt

HUMO U behoort tot het kransje toppleiters sinds u de advocaat van Vangheluwe bent. Hoe lang bent u dat al?

Van Cauter «In de zomer van 2012 heb ik me geout als ‘de raadsman van de duivel’. Het was het verlengde weekend van 15 augustus: ik zat met de kinderen aan zee, en ik had wat vrienden uitgenodigd. Maar toen barstte de bom, en ik moest overal toelichting geven: mijn vrienden zijn een weekend lang kinderoppas geweest. Alleen, toen was de haat tegen Vangheluwe minder groot dan nu. Mijn woorden lokten minder vijandigheid uit.»

HUMO U kunt tegen een stootje. U hebt al eens doodsbedreigingen gekregen van Tattoo Mike, ook bekend als meerwaardezoeker uit ‘Temptation Island’.

Van Cauter «Een bijzondere kerel. Op zijn videoblogs vanuit Indonesië geeft hij in het plat West-Vlaams duiding bij alle mogelijke maatschappelijke toestanden. Toen ik in augustus een kanttekening maakte bij de lovende reacties op het neerschieten van een Griekse restauranthouder door de Gentse politie, kreeg ik met hem te maken. Ik moest mijn mond houden, vond hij. De restauranthouder, een man met een reputatie inzake drugs en wapens, was tuig. En mensen zoals ik, die het tuig beschermden, moesten ze ook maar afknallen.»

HUMO U schrijft weleens een opiniestuk in de krant over uw diepe afkeer van processen die in de media worden gevoerd. Omwille van de bagger die ze genereren?

Van Cauter «Als strafpleiter word je soms gedwongen je in de media te mengen. Ik doe het met lange tanden. En alleen als ik voel dat het belang van mijn cliënt wordt geschaad.

»De aanleiding is altijd dezelfde: lekken in het gerechtelijk onderzoek, terwijl zo’n onderzoek geheim hoort te zijn om de sereniteit en de waarheidsvinding te waarborgen voor slachtoffers én daders. Maar het is een trend dat het geheim van het onderzoek niet meer wordt gerespecteerd. Ik betreur dat.»

HUMO In het dossier-Vangheluwe hebt u zich nadrukkelijk in het publieke debat gemengd. U noemt de man die een klacht tegen Roger Vangheluwe heeft ingediend een fantast. En over de vorige klager hebt u soortgelijke verklaringen afgelegd. Het lijkt wel een strategie.

Van Cauter «Ik reageer. Enkele weken geleden wordt mijn cliënt verhoord samen met het vermeende slachtoffer. Mijn cliënt is op zijn ongemak: ‘Daar zullen toch geen media zijn?’ – ‘Nee,’ zeg ik, ‘het is een verhoor, geen zitting.’ Maar we rijden de Koningsstraat binnen, en ik zie aan de voor- en achterkant van het Brusselse gerechtsgebouw een cameraploeg staan, allemaal ingeseind door het vermeende slachtoffer.

»Ik ben onmiddellijk links afgeslagen, luid vloekend. ‘Godverdomme,’ zei ik een keer of tien, niet beseffend dat er een bisschop naast me zat (lacht). Ik heb de onderzoeksrechter gebeld: ‘In die omstandigheden komen we niet naar het verhoor.’ En ik moet zeggen: ze had alle begrip. Ze was ook ontstemd over het lek. Vangheluwe was in paniek. Uiteindelijk is hij een oude man, die allerminst de drang heeft om in beeld te komen.»

undefined

'Ik geef toe: soms is het een uitdaging om argumenten te vinden waarmee je een cliënt kan verdedigen'

HUMO Weet u zo zeker dat het ‘vermeende slachtoffer’ een fantast is?

Van Cauter «Voldoende zeker om het te zeggen.»

HUMO Hebben Vangheluwe en de man elkaar ooit ontmoet?

Van Cauter «Hoogstwaarschijnlijk wel. Het vermeende slachtoffer beweert dat hij aangerand is naar aanleiding van de vormselviering van zijn zus in Meulebeke. Het staat vast dat Vangheluwe daar in mei 1992 voorging. Als hij daar was, zullen ze elkaar hebben gezien.»

HUMO En nu zegt Vangheluwe: ‘Ik heb ’m nooit gezien.’

Van Cauter «Vangheluwe deed indertijd, als bisschop, honderden vormselvieringen in enkele maanden tijd. Overal waren misdienaars en vormelingen. Die kun je je niet allemaal herinneren.»

HUMO Goed, maar waar leidt u dan uit af dat de man een fantast is?

Van Cauter «Uit het dossier, meer kan ik daar niet over zeggen.»

HUMO Wie A zegt, moet ook B zeggen.

Van Cauter «Mensen die het vermeende slachtoffer kennen, zeggen allemaal hetzelfde: ‘Er is maar één passende benaming: fantast.’ Hij is meermaals met het strafrecht in aanraking gekomen. Voor huisjesmelkerij, als ik me niet vergis. Hij is ook geschrapt als vastgoedmakelaar.»

HUMO Hij is nog altijd actief als vastgoedmakelaar.

Van Cauter «Neem contact op met het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars: hij is vier keer geschorst, daarna is hij geschrapt, maar hij werkt nog altijd voort. Hij heeft ook een, hoe zal ik het zeggen, bijzondere interesse om in het nieuws te komen. Hij heeft meegedaan aan ‘Wie wordt de man van Phaedra?’, ‘Huizenjacht’ en nog een stuk of wat andere televisieprogramma’s. Op de één of andere manier zoekt hij altijd de schijnwerpers op.

»Wat ik met hem in Brussel heb meegemaakt, was hallucinant. Niet alleen stonden de camera’s ons op te wachten; tijdens het verhoor ging zijn telefoon over, hij nam op en begon zomaar een gesprek met een journaliste van VTM. Zelfs zijn advocaat zat er een beetje mee verveeld: ‘Zou u misschien niet even naar buiten gaan?’Aan het einde van het verhoor zat ik achter hem. Ik zag hem driftig sms’en, en ik dacht: ‘Nu wil ik het weleens weten.’ Ik wierp een blik over zijn schouder en ik las: ‘Het is bijna afgelopen, we komen zo naar buiten.’»

HUMO Dat maakt hem nog niet onbetrouwbaar als hij een klacht indient.

Van Cauter «Het maakt wel duidelijk welke agenda hij heeft: mijn cliënt maximaal beschadigen en zelf op de piëdestal van het slachtoffer gaan staan.

»Paul Marchal heeft indertijd zijn leed ook in de media verwerkt. Mensen hebben hem daarvoor uitgespuwd. Ik niet: Marchal was een slachtoffer – hij heeft door Marc Dutroux op gruwelijke wijze zijn dochter verloren. Ik heb begrip voor mensen die, op hun kwetsbaarste moment, worden opgeslokt door de machine van de media. Maar deze man is geen Paul Marchal. Het is niet juist wat hij vertelt.»

HUMO U doet geregeld zedenzaken. Meestal verdedigt u daders.

Van Cauter «Daders én slachtoffers. Alleen, ik ga met hen niet in de krant staan, tenzij onwaarheden moeten worden gecorrigeerd. Ik ben mij zeer bewust van de schade die seksueel geweld kan aanrichten, maar ik ken ook de andere kant van de medaille: de beschuldiging van seksueel misbruik is vaak het ultieme wapen in vechtscheidingen.

»Op het vredegerecht in Ninove heb ik, als jonge advocaat, gezien hoe in een zaak over het omgangsrecht met de kinderen de advocaat van de tegenpartij kwam aanzetten met een eenzijdige verklaring van misbruik. Zijn cliënte had het verhaal één dag daarvoor gedaan, dat was dus allesbehalve afgetoetst. Maar de vrederechter besliste wel uit voorzorg dat de man, mijn cliënt, zijn kinderen voortaan alleen mocht ontmoeten onder toezicht van derden, in een speciaal daartoe voorziene ruimte. Mijn cliënt heeft beroep aangetekend en gewonnen, maar het heeft hem járen gekost om die valse beschuldiging recht te zetten. De onterechte beschuldiging van seksueel misbruik is bijna even erg als het misdrijf zelf.

»Het andere vermeende slachtoffer van Vangheluwe, een man die geruime tijd in de gevangenis zat, heb ik om dezelfde reden hard aangepakt: zijn relaas over verkrachting in de duinen van Oostduinkerke, waar hij met zijn weeshuis op vakantie was, hield geen steek. Er is onderzoek naar gedaan, en het kón zelfs niet gebeurd zijn.»

HUMO Het blijft een feit dat Vangheluwe jarenlang het weeshuis Godtschalck heeft bezocht. Wat had hij daar te zoeken?

Van Cauter «Ik ken alleen de beschuldiging van misbruik in de duinen.»

HUMO U wil de rest niet weten?

Van Cauter «Het verhaal van de wezen is me niet bekend.»

undefined

'Op mijn 18de ben ik met school gestopt, in het vijfde middelbaar – een rebel without a cause'

HUMO Hoe bent u eigenlijk met Vangheluwe in contact gekomen?

Van Cauter «Beroepsgeheim.»

HUMO In 2011 gaf Vangheluwe een ontluisterend interview op VT4. Daarna kwam u op de proppen. Wellicht was er een oorzakelijk verband.

Van Cauter «Het is u misschien niet opgevallen, maar sinds ik zijn raadsman ben, zijn er niet meer zoveel interviews geweest.»

HUMO Geen. Hij spreekt zelfs niet als hij wordt verhoord, hij heeft al een schriftelijke verklaring bij zich.

Van Cauter «Hij had een papier bij zich toen hij op het verhoor aankwam, maar zo werk ik: ik noteer op voorhand wat wezenlijk is. Op grond daarvan kan de discussie beginnen. Het verhoor heeft drie uur geduurd. Dat kan niet als je zwijgt.»

HUMO Heeft advocaat Fernand Keuleneer u namens de Kerk op de zaak gezet?

Van Cauter «Laten we zeggen dat mensen die vonden dat zelfs meneer Vangheluwe een recht op verdediging had, mijn naam hebben gesuggereerd.»

HUMO Wanneer hebt u hem voor het eerst ontmoet?

Van Cauter «Ik kende hem alleen van zijn optreden op VT4, maar ik had al een opiniestuk in De Standaard geschreven in de tijd dat een klacht voor pedofilie tegen geestelijken meteen in de krant kwam. Ik vroeg me af of het vermoeden van onschuld en het geheim van het onderzoek voor hen was opgeheven. Misschien heeft dat mensen ertoe aangezet mij de verdediging van Vangheluwe toe te vertrouwen? Maar in 2012 heb ik ’m dus ontmoet.»

HUMO In Frankrijk?

Van Cauter «In het verborgene. We hebben enkele uren gepraat. Uiteraard is dat interessant: strafrecht op het scherp van de snee. Maar dan nog blijft de vraag: kan ik het met die man doen of niet? Er moet een vertrouwensband zijn: hij moet ervan overtuigd zijn dat ik hem kan verdedigen, en ik moet zeker zijn dat ik het kan.»

HUMO Spreekt een cliënt meestal de waarheid in zo’n eerste gesprek?

Van Cauter «Je hoopt het. Heel wat advocaten zeggen: ‘Ik hoef de waarheid niet te weten.’ Noem het een afwijking, maar ik wel. Ik word nog altijd boos als ik merk dat ze tegen mij liegen.»

HUMO Vangheluwe had twee jaar daarvoor feiten bekend. Maar had hij ook schuldbesef? In het interview met VT4 sprak hij over ‘een relatietje’. En tegenover het gerecht verklaarde hij dat zijn 5-jarige neefje hem had uitgelokt – niet omgekeerd.

Van Cauter «De mediastorm, de vlucht uit het land, de uitdrijving hebben een zeker louteringsproces op gang gebracht. Psychopaten hebben geen schuldbesef, het is als water dat van een eend afglijdt. Vangheluwe is geen psychopaat. Hij heeft inzicht verworven.»

HUMO Inzicht in wat?

Van Cauter «In zijn leven. Wat goed en slecht was, wat hij verkeerd heeft gedaan.»

HUMO Spreekt hij spijt uit?

Van Cauter «Er zijn mensen die hem psychologisch begeleiden, daar behoor ik niet toe.»

HUMO Dat doet hij dus níét?

Van Cauter (twijfelt) «Ik zal niet citeren uit de intimiteit van de gesprekken met mijn cliënt. Nogmaals, er is schuldinzicht bij Vangheluwe. Maar is dat dan oprecht? Ik zie voortdurend mensen in strafzaken die hun spijt betuigen. Alleen, spijt kan ik niet meten. Ik ben geen psycholoog of psychiater – en kunnen zij het wel? Ik denk soms: je kan het beter als je er níét voor doorgeleerd hebt (lacht).

»Je hebt, los van Vangheluwe, twee soorten van mensen met spijt. De eerste categorie zegt: ‘Verdomme, wat is mij overkomen?’ En de tweede, veel kleinere categorie: ‘Verdomme, ik had dat niet mogen doen.’»

HUMO ‘Veel kleiner,’ zegt u.

Van Cauter «Als strafpleiter gaat je mensbeeld er niet op vooruit.»

HUMO Zou u Vangheluwe een kernpedofiel noemen?

Van Cauter «Nee.»

HUMO Waarom niet?

Van Cauter «Wat hij fout heeft gedaan, is misbruik in de familiale sfeer. Het was geen misbruik als bisschop in een pastorale context.

»Overigens: je kunt niet ontkennen dat de Kerk, als instituut, haar macht heeft verloren. Tegenwoordig is het veel moeilijker om als slachtoffer van een voetbaltrainer naar buiten te komen dan als slachtoffer van een pastoor. Voetballers zijn de nieuwe heiligen, hè. En toch blijven we gebiologeerd door de duiveluitdrijving van Vangheluwe: hij wordt met alle zonden beladen.»

HUMO Vangheluwe heeft toegegeven twee neven te hebben misbruikt. En dan heb je nog het motorongeval van een andere neef, dat misschien op zelfdoding wijst. En de vreemde verklaringen van een nicht. En de bezoeken aan een weeshuis. En de gigantische pornobestanden, waar – citaat van de Cyber Crime Unit – ‘mogelijks kinderporno’ tussen zat.

Van Cauter «‘Mogelijks kinderporno’. Dat is inmiddels onderzocht. En het federaal parket zegt nu: ‘Het is géén kinderporno.’ Vangheluwe is daarvoor ook niet in verdenking gesteld. Ik geloof niet dat het federaal parket de ogen sluit voor kinderporno omdat het Vangheluwe betreft. Alsof die man protectie geniet, alsof ze zo’n vangst zouden laten liggen. Sorry, die complottheorieën slaan nergens op.»

HUMO Het gerechtelijk onderzoek deugt niet. Dat de laptop en de computer van een pedofiel, die tot bekentenissen is overgegaan, niet meteen in beslag worden genomen, is onbegrijpelijk.

Van Cauter «Ik geloof niet dat sporen doelbewust níét zijn onderzocht. Integendeel, er zijn ontzettend veel manschappen en middelen voor het onderzoek ingezet.»

HUMO Waarom worden die computers niet onmiddellijk onderzocht?

Van Cauter «Bij mijn weten zijn alle computers onderzocht.»

HUMO De personal computer pas na zes maanden – er stond al een nieuwe server op. De laptop na drie maanden. Dat wijst toch op geklungel of sabotage?

Van Cauter «We verschillen op dit vlak fundamenteel van mening. Het federaal parket is het paradepaardje van de parketten in België, het kan over alle gerechtelijke arrondissementen heen een onderzoek leiden.»

HUMO Het onderzoek is eerst door het parket van Brugge gevoerd.

Van Cauter «Het is snel naar het federale parket overgebracht. De federale magistraat die het onderzoek aanstuurt, is zeer bekwaam en heeft allerminst sympathie voor mijn cliënt.»

HUMO Vangheluwe heeft veertien jaar lang een familielid misbruikt. Experts noemen pedofilie een geaardheid. Kan een pedofiel uit eigen beweging, zonder straf of therapie, de knop omdraaien en stoppen?

Van Cauter (zucht) «De man heeft feiten toegegeven. En het idee is nu dat iedereen die opstaat als slachtoffer geloofwaardig is. Maar ik geloof niet in de theorie dat je, omdat je A hebt gedaan, ook de dader bent van B, C en D. Dat moet je bewijzen. Ik ben vrij zeker dat Vangheluwe niet schuldig is aan B,C en D.»

HUMO Vangheluwe kan alleen nog worden vervolgd als in zijn pornoverzameling beelden van minderjarigen worden aangetroffen. Maar u zegt: het parket vindt die niet.

Van Cauter «De eindvordering van het federaal parket is dat hij niet zal worden vervolgd.»

undefined

'Als ik zie hoe Vangheluwe met de daver op het lijf naar zijn verhoor gaat, heb ik geen gevoel van straffeloosheid'

HUMO Hij komt dus vrij zonder straf?

Van Cauter «In juridisch opzicht hebt u gelijk: het strafrecht kan uitsluitend straffen voor feiten die niet verjaard zijn. Maar je kunt niet volhouden dat hij niet gestraft is: hij is uitgespuwd. Verbannen. Vogelvrij verklaard voor misdrijven waar hij niks mee te maken heeft. Maar goed, ik ben me bewust dat ik die strijd tegen de publieke opinie niet kan winnen.»

HUMO De publieke opinie ziet Operatie Kelk bijna volledig op verjaring uitdraaien en Vangheluwe genieten van een riant pensioen in een Frans herenhuis. Is de zweem van straffeloosheid geen probleem?

Van Cauter «Als ik zie hoe de man met de daver op het lijf naar zijn verhoor gaat, heb ik geen gevoel van straffeloosheid. De verjaring speelt niet alleen in zijn voordeel. Voor de zaken waarvan hij vals is beschuldigd, zal hij door de verjaring ook nooit worden vrijgesproken. Die genoegdoening zal hij niet kennen.»

HUMO Is het voor hem een genoegdoening dat hij door Rome niet tot de lekenstaat is teruggebracht?

Van Cauter «Dat is niet mijn zaak: ik ben geen kerkjurist.»

HUMO Vangheluwe was in 2013 vijftig jaar priester. Klopt het dat hij voor die feestelijke gelegenheid bezoek kreeg van de Belgische nuntius?

Van Cauter «Daar weet ik niets van.»

HUMO Ze hebben blijkbaar uitgebreid getafeld.

Van Cauter «De vorige Belgische nuntius was een Italiaan (Giacinto Berloco, red.). Italianen zijn meesters van de gastronomie. Op dat punt is uw verhaal plausibel (lacht).»

undefined

'Justitie ís klassejustitie. Je hoeft geen PVDA-advocaat te zijn om dat te zeggen'

Raad van piet

HUMO U bent, verklaarde u ooit, advocaat geworden om ‘de uitgespuwden te verdedigen’. Waar komt die drang vandaan?

Van Cauter «Je moet zelf een verleden hebben om dit te doen. Mijn confrater Sven Mary heeft geen eenvoudige jeugd gehad: afwezige vader, enkele jaren overgezeten op school. Wat hij nu doet, blijft een soort revanche. Bij mij zit het ’m ook in mijn jeugd. Ik heb een hobbelig parcours afgelegd, dat mij met veel scholen in contact heeft gebracht (lacht). Op mijn 18de ben ik met school gestopt, in het vijfde middelbaar – een rebel without a cause. Daarna heb ik middenjury gedaan. Mijn studie in Gent, moraalwetenschappen, was de grote bevrijding.

»Mijn ouders hebben het niet makkelijk met mij gehad. Zij waren opgegroeid in een andere wereld: het blanke, katholieke Vlaanderen van voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Bon, ik ga hen niet met de vinger wijzen, maar mijn klasgenoten hadden ouders die in de jaren 60 waren opgegroeid. Dat was anders.»

HUMO Uw ouders waren streng?

Van Cauter «Ik had het nodig, zeker? (lacht)»

HUMO Hoeveel duivel moet er in je zitten om zijn advocaat te zijn?

Van Cauter «Empathisch vermogen en een rechtvaardigheidsgevoel, dat zijn de basisvereisten. Als ik in mijn jeugd werd gestraft voor dingen die ik niet had uitgespookt, vond ik dat heel onrechtvaardig. Mensen mogen alleen gestraft worden voor de dingen die ze hebben gedaan. Dat geldt ook voor de uitgespuwden. Ik geef toe: soms is het een uitdaging argumenten te vinden waarmee je hen kan verdedigen. Maar ik heb nog geen enkele zaak meegemaakt waarin ik níks te zeggen had.»

HUMO Hebt u cliënten die u met walging vervullen?

Van Cauter «Ik herinner me een verkrachter, die ik als stagiair in zijn cel bezocht. Een marginaal type uit het Gentse krakersmilieu: hij nam meisjes mee om ze te misbruiken. Eén slachtoffer zei dat ze was gepenetreerd met een schroevendraaier. Het parket had die schroevendraaier ook teruggevonden, met strontresten. Ik zei tegen de man: ‘Het heeft weinig zin te blijven ontkennen.’ Maar hij hield vol dat hij het bij zichzelf had gedaan. DNA-onderzoek wees uit dat het wel degelijk van het meisje was.

»Toch ben ik die man blijven verdedigen, vanwege zijn geschiedenis als slachtoffer van seksueel misbruik in jeugdtehuizen. Hoe weerzinwekkend zijn daden ook waren, zijn verhaal moest gehoord worden.»

HUMO Sven Mary verklaarde laatst in Humo dat hij steeds slechter de slaap vat. De ranzigheid waarmee hij al twintig jaar lang te maken krijgt, gaat wegen. Kunt u het loslaten?

Van Cauter (zwijgt lang) «Het is een moeilijk bestaan. Dit vak beheerst je leven. Je moet een partner vinden die kan samenleven met een monomaan: buiten de advocatuur is er niet zo gek veel. Maar ik doe het nog altijd graag.»

HUMO Mary zegt dat de gruwel hem afstompt. Tijdens het ontbijt kan hij foto’s bekijken van een schietincident waarbij de ingewanden tegen de muur hangen.

Van Cauter «Een professional schuift zijn emoties aan de kant – een chirurg is ook niet bang voor bloed. Maar het mag niet te dichtbij komen. Toen ik zelf in een echtscheiding zat, moest ik op de jeugdrechtbank pleiten voor het hoederecht over een meisje met dezelfde naam en dezelfde leeftijd als mijn dochter. Dat heb ik, moet ik bekennen, met een krop in de keel gedaan.»

HUMO Was uw scheiding de prijs voor uw woelige bestaan als advocaat?

Van Cauter «Ik heb een prijs betaald, ja. Maar het heeft me wel bij iemand gebracht die ermee omkan: zij is mijn steun en toeverlaat.»

HUMO Wat maakt het de moeite waard?

Van Cauter «Mijn confrater wijlen Piet Van Eeckhaut heeft me daarop gewezen. ‘Af en toe,’ zei hij, ‘gebeurt er ook iets goeds.’ Een vrijspraak. Een geboortekaartje van een kind van een cliënt, die door iedereen was opgegeven. Voor hen doe je het, al hoef je geen dankbaarheid te verwachten. Van Eeckhaut zei: ‘Sinds de Feniciërs het geld hebben uitgevonden, bestaat er een manier om dankbaarheid uit te drukken.’ Je doet het dus ook om je boterham te verdienen. Maar je bent bij mensen tijdens de grootste drama’s van hun leven, je bent hun laatste strohalm. En soms maak je het verschil.»