‘Als we nu niks doen, is Vlaanderen over tien jaar irrelevant’

We zijn 465 dagen, vijf informateurs, vier koninklijke opdrachthouders en een handvol afgeserveerde partijvoorzitters na de verkiezingen, en met de gratie van God en de christendemocraten hebben we binnenkort misschien eindelijk een nieuwe federale regering. Bart De Wever mag dan blauw aanlopen en groen lachen, de kans is groot dat de ecologisten er deel van zullen uitmaken. Wordt Meyrem Almaci (44), die ternauwernood de voorzittersverkiezingen van haar eigen partij overleefde, binnenkort minister van Klimaat? ‘Ik wil van ons land een voorloper maken.’

Wie een Humo- journalist meer dan twee uur laat wachten, mag normaal gezien fluiten naar het interview en krijgt daarenboven een poederbrief van Guy Mortier in de bus. Voor Meyrem Almaci maken we een uitzondering, aangezien de Groen-voorzitter met koninklijk opdrachthouder Egbert Lachaert (Open VLD) druk aan het onderhandelen was over de toekomst van het land.

MEYREM ALMACI «Onze gesprekken zijn constructief. We spraken ook al met de socialisten en Joachim Coens (CD&V-voorzitter, red.). Het ziet er goed uit. Al hou ik een slag om de arm, na veertien maanden van mislukte onderhandelingen.»

HUMO Inderdaad: veertien maanden. Hoe kan zoiets?

ALMACI «De regeringsvorming leek de voorbije maanden te veel op de Netflix-serie ‘House of Cards’. Ik heb de politiek de afgelopen jaren zien afglijden naar een ongekend laag niveau. Populisme, persoonlijke aanvallen, fake news... Terwijl er eigenlijk maar één ding mag tellen: met de partijen rond de tafel gaan zitten en het land vooruithelpen. Maar het vertrouwen was zoek. Er waren voortdurend perslekken, de campagne is eigenlijk nooit gestopt. »Ik denk voorzichtig dat de huidige optie wel levensvatbaar is, omdat er vertrouwen is aan tafel.»

HUMO Paars-geel – de entente van socialisten, christendemocraten, liberalen en de N-VA – implodeerde omdat de gesprekken met de liberalen spaak liepen. Groen werd gepolst, maar jullie reageerden al snel met een ongezien, gezamenlijk persbericht met de blauwe familie.

ALMACI «Wij zijn met een open geest naar die gesprekken gegaan, maar Egbert Lachaert en ik deelden dezelfde bekommernis: we voelden dat we tegen elkaar uitgespeeld werden. De bevolking heeft geen boodschap aan zulke spelletjes. Daarom hebben wij duidelijkheid gevraagd.»

HUMO U klaagt ‘de spelletjes’ aan, maar wie de regeringsvorming beu is en zijdelings volgt, ziet ook in jullie manoeuvre een episode van een eindeloos schouwspel.

ALMACI «De afgelopen maanden hebben veel mensen afgehaakt. Daarom heb ik er lang van wakker gelegen: komen we naar buiten met dat bericht, of niet? Want ik weet het, het was de zoveelste aflevering in de soap. Maar goed, je doet aan politiek in naam van een project waarmee je kiezers verzameld hebt. Ik wil blijven gaan voor waar ik in geloof, en we hadden duidelijkheid nodig. Die is er gekomen: al snel bleek dat we effectief maar dienden als drukkingsmiddel tegen de liberalen.»

HUMO En nu onderhandelt u. We horen dat de sfeer rond de tafel met rood en blauw een verademing is. Wat is het verschil met ervoor?

ALMACI «Er is wederzijds respect en de wil om naar een compromis te zoeken. In eerdere gesprekken merkte je dat, terwijl iedereen nog rond de tafel zat, er al een artikel verscheen met wat er net gezegd was. Die perslekken zijn al veertien maanden een enorm probleem.»

HUMO Maakt u zich nooit schuldig aan perslekken?

ALMACI «Zij die zonder zonde zijn... (glimlacht) Wat je aan tafel bespreekt, blijft aan tafel. Je onderhandelt niet in de gazetten. Ik noem geen namen, maar sommigen zeggen zelfs dingen tegen journalisten die manifest onwaar zijn, om strategische redenen. Dat andere partijen Groen nu vertrouwen komt ook, denk ik, omdat wij die rol de voorbije maanden niet hebben gespeeld.»

HUMO Toen hij nog geen voorzitter was, kantte Egbert Lachaert zich tegen een paarsgroene regering. Ecolo zou eerst zijn partijprogamma ‘ritueel moeten verbranden’. Storen zulke uitspraken u niet?

ALMACI «Tijdens campagnes lopen de gemoederen al eens hoog op. Maar daarna moet je de tegenwoordigheid van geest hebben om te schakelen en iets te doen met de kaarten die de kiezer geschud heeft. Egbert Lachaert voelde aan dat zijn coalitie met Bart De Wever niet zou werken, maar hij is er de politicus naar om constructief naar oplossingen te zoeken. Hij heeft de brug gelegd met ons en CD&V. De grap die nu rondgaat aan tafel is: we hebben ons partijprogramma verbrand, maar we zijn wel heel goed in recycleren (lacht).»

HUMO Maar zijn het niet zulke krachttermen die de coalitievorming in ons land zo moeilijk maken?

ALMACI «Ja. De vorige campagne was één van de ergste ooit. Er is een partij (Almaci verwijst naar de N-VA, red.) die paginagrote advertentieruimte kocht in de kranten om mensen bang te maken voor de groenen. Dat zijn Amerikaanse toestanden, maar ons systeem ís niet Amerikaans. In de VS heb je twee partijen en één winnaar. Hier moet je met de partijen die je zwartmaakt voor de verkiezingen nog een meerderheid vormen na de verkiezingen. Die campagnevoering is dus politiek nefast. Maar ook maatschappelijk. Woorden doen ertoe. Een kibbelkabinet leidt tot een kibbelbevolking.»

HUMO Jullie zetten zich toch even prominent af tegen de N-VA als omgekeerd?

ALMACI «Wij hebben nooit veto’s gesteld (de N-VA stelde veto’s tegen Ecolo en de PS, red). Het is hoog tijd dat de partijen nu boven zichzelf uitstijgen. De inhoudelijke kloof met Open VLD is op sommige vlakken diep, maar we delen ook veel uitgangspunten. Hetzelfde met de christendemocraten. Er is een brug. Als het nu niet lukt, moeten we terug naar de kiezer. De tijd tikt.»

HUMO Een volwaardige regering zou geen moment te vroeg komen, te midden deze historische crisis. Is er een consensus over hoe jullie de economie willen herlanceren?

ALMACI «Ja. Europa kan ons helpen dankzij de Green Deal. We kunnen met België een groen investeringstraject uitstippelen en onze economie verduurzamen. Dat betekent dat we beroep zouden kunnen doen op de miljarden van Europa én dat er op termijn 80.000 nieuwe jobs bij komen. Van alle lidstaten maken we daarmee de grootste sprong qua werkgelegenheid. Dit is een unieke kans om onze economie en onze bevolking een toekomstperspectief te bieden.»

HUMO Wat zou dat groene investeringsplan inhouden?

ALMACI «Veel mensen in België wonen in een verouderde en slecht geïsoleerde woning. Als we inzetten op duurzaam renoveren, met fiscale stimulansen, verlagen we de energiefactuur van mensen én creëren we groene jobs in de bouwsector. »We moeten voor de jobcreatie ook massaal investeren in de circulaire economie en in de lokale maakindustrie – denk aan Oost- Vlaanderen dat zelfgemaakte mondmaskers verdeelde onder de bevolking. En het is nú tijd om onze industrie – bijvoorbeeld in de Antwerpse en Gentse haven – te steunen in hun verduurzaming. Als we dat niet doen, wordt de Vlaamse economie over tien jaar irrelevant, met alle gevolgen van dien op onze welvaart. We mogen deze trein niet missen, of we belanden in dezelfde situatie waarin Wallonië nu zit.»

HUMO De Europese steun alleen is ontoereikend. Zal er met de liberalen in de regering een vermogensbelasting komen?

ALMACI «Het draagvlak is immens. Wat ons betreft is er een solidariteitsbijdrage nodig van de allergrootste vermogens. Niet de middenklasse, maar de 0,1 procent. Die mensen zijn trouwens vaak net vermogender geworden tijdens de voorbije maanden. Kmo’s betalen vandaag de dag meer belastingen dan de grote vermogens. Dat willen wij verschuiven.»

HUMO Maar lukt dat?

ALMACI (diplomatisch) «We kunnen niet alles binnenrijven, maar voor ons is eerlijke fiscaliteit een zeer belangrijk onderdeel om ons land vooruit te helpen.»

HUMO Laat me raden: in ruil laten jullie de kernuitstap in 2025 nog even varen.

ALMACI (lacht) «Ik vind het intrigerend dat journalisten die vraag altijd aan ons stellen, want die kernuitstap is goedgekeurd tijdens de vorige legislatuur, zónder Groen in de meerderheid.»

HUMO Ter zake.

ALMACI «Het zal je niet verbazen dat de kernuitstap één van de elementen is in de onderhandelingen. We zijn nog steeds voor een groot stuk afhankelijk van kernenergie, maar dat is geen goeie zaak. Onze energiefactuur is bij de duurste van Europa en elke winter is er miserie met de capaciteit.

»Soit, of je nu doorvraagt over kernenergie, uitkeringen of belastingen: onderhandelen doe je rond de tafel, niet in Humo, en al zeker niet 14 maanden na de verkiezingen.»

HUMO Als regeringspartij zullen jullie een gigantisch gat in de begroting erven. Dat lijkt op te lopen naar – even slikken – 50 miljard euro.

ALMACI «Op ons secretariaat hangt nog steeds een affiche uit de tijd van Agalev. ‘De anderen beloven de hemel, wij bewaren de aarde’. Als de grootste partij van Vlaanderen de hemel heeft beloofd, dan was het wel op vlak van begroting. De Zweedse coalitie zou besparen en zorgen voor een begrotingsevenwicht. Ze is geëindigd met een tekort van 13 miljard euro.»

HUMO Jullie beloven nochtans ook de hemel: gratis laptops voor leerlingen, massale investeringen in de zorg… Het helpt het beeld niet vooruit dat jullie vooral een uitgavenpartij zijn.

ALMACI «Ik vind dat wij op lange termijn de meest realistische begrotingspartij zijn. Je kunt navelstaren en niets doen aan klimaatverandering, maar dat kost je uiteindelijk véél meer dan gewoon actie te ondernemen. Je kunt klimaat- uitgaven framen als een kost, maar het is een investering. Trouwens: wat is nu al de kost van de jaarlijkse droogtes voor de boeren, van de hagelstormen voor de fruittelers in Limburg? De rekening komt toch, en dat wil ik mijn kinderen niet aandoen.»

HUMO Toch heeft het niet geholpen dat jullie tijdens volle coronacrisis mee massaal geld bleven uitgeven.

ALMACI «Je kunt deze periode niet vergelijken met een normaal begrotingsjaar. Wij hebben gevochten voor een vangnet voor mensen uit de cultuursector. Ja, dat kost geld, maar nu komen die mensen die crisis tenminste door. Er is veel uitgegeven, maar het was nodig.»

HUIDHONGER

HUMO Was corona een verademing voor u, los van de ellende die het virus met zich meebracht?

ALMACI «Ik heb mijn kinderen veel gezien de afgelopen maanden, en daar heb ik van genoten. Natuurlijk hebben we ook meer dan gewoonlijk op elkaars lip gezeten. Ik ben blij dat ik een huis heb met een tuin: voor veel gezinnen in een klein appartement moet de situatie allesbehalve evident geweest zijn.»

HUMO Waar hebt u de voorbije maanden van wakker gelegen?

ALMACI «Van kinderen die opgegroeid zijn in armoede, zoals ik. Ik had een warm gezin, maar we woonden in een veel te klein arbeidershuisje met negen kinderen. Toen ik ging studeren, had ik geen printer, computer of internet. Dus ging ik naar de bib – mijn enige uitweg. Wat is er tussen maart en juli gebeurd? De bibs gingen dicht. Mocht de kleine Meyrem nu geleefd hebben, ze zou weggezakt zijn, teruggevallen. Zelfs in middenklassegezinnen was de lockdown niet evident. Mama, papa en alle kinderen een eigen scherm en een eigen ruimte om ongestoord te werken: dat is voor véél gezinnen onmogelijk. Mijn hart is de voorbije maanden oprecht uitgegaan naar al de kinderen die opgesloten zaten tussen vier muren. En dan dacht ik: verdomme, internet is een basisrecht geworden in 2020. Als je serieus bent over gelijke kansen, moet je een basispakket internet geven aan alle kinderen.

»Ik heb ook wakker gelegen van mijn moeder, een tachtiger. Ze heeft negen kinderen, maar wie mocht ze zien? Wie mocht in haar bubbel? Ze dacht zelf: ik ga nog liever dood dan niet naar het Suikerfeest te gaan met de hele familie. Ik heb haar de eerste weken helemaal niet gezien, en ik heb haar sinds de lockdown nog altijd niet geknuffeld. Je kunt haar fysieke pijn zíén, de huidhonger om haar kinderen vast te pakken. Het is een dilemma waarmee veel mensen worstelen. Je wilt niet diegene zijn die per ongeluk het virus doorgeeft aan een kwetsbaar persoon.

»Sociaal contact is zo belangrijk. Op een bepaald moment mocht ik zelfs niet naar de overkant van de straat om naar mijn moeder te zwaaien, want dat was geen essentiële verplaatsing. Maar ik mocht wél naar de Hema, waar we mochten afspreken. Komaan! Ik vind de economie en horeca belangrijk, maar is het zo moeilijk om de menselijkheid te bewaren? De fundamentele behoefte van elkaar te willen zien.»

HUMO Is dat dé les van corona, volgens u?

ALMACI «Eén van de belangrijkste, ja. Corona heeft weer tastbaar gemaakt wat ertoe doet: het immateriële, het menselijke. Dat besef mogen we niet lossen. Een job en centen zijn alleen maar een middel tot een doel, namelijk zorgen voor onszelf en elkaar. Dat mogen we nooit meer vergeten.»

HUMO De woonzorgcentra werden meer dan ooit sterfhuizen. Had minister van Welzijn Wouter Beke ontslag moeten nemen?

ALMACI «Er zijn stevige fouten gemaakt, maar Beke zou zonder druk uit de meerderheid nooit een stap opzijgezet hebben. De vraag is ook: had het geholpen? Je hebt iemand nodig die de koers uitzet. De crisis moest worden beheerd.

»Ik kan alleen hopen dat dit een eye-opener was. Er wordt al jaren bespaard in de zorg. Nu is overduidelijk gebleken dat die besparingen één van de redenen waren waarom het zo is misgelopen in de woonzorgcentra. Het is tijd om een ander model te verzinnen. Ik zie véél goodwill in de zorgsector. Het personeel wil niets liever dan een menselijker model uitbouwen, maar ze hebben middelen en handen tekort.»

HUMO Denkt u dat politici, na de coronapassage van de virologen, meer dan vroeger zullen luisteren naar het advies van wetenschappers?

ALMACI «Corona heeft de verdienste dat ze het belang van feiten vergroot heeft. Wij leven in een wereld waar feiten steeds minder leken te tellen. Maar zo’n virus gaat niet weg als je het ontkent.»

HUMO Pseudowetenschappelijke complottheorieën genieten nochtans meer steun dan ooit. The Economist ontdekte dat een kwart van de West-Europeanen vaccins niet vertrouwt.

ALMACI «Dat kan alleen omdat politici feiten blijven wegzetten als ‘een mening’. Klimaatverandering is daar een mooi voorbeeld van: ook in Vlaanderen zijn er politici zoals Sam Van Rooy (parlements- lid voor Vlaams Belang, red.) die twijfel zaaien. Uitspraken over ‘dansende moslims’ (toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon beweerde dat een deel van de moslimgemeenschap ‘ danste’ na de aanslagen in Brussel, red.), die nergens op gestoeld zijn, passen ook in de categorie van alternatieve feiten. Als politici zulke onzin declameren, kun je burgers niet verwijten dat ze het na een tijdje ook niet meer weten.»

HUMO Twijfel over wetenschap raakt jullie kernthema. Uit Humo’s ecologie-enquête van vorig jaar bleek dat een kwart van de Vlaamse 55-plussers niet gelooft dat de opwarming van de aarde een bewezen feit is.

ALMACI «Ik begrijp dat ergens wel: de cijfers rond klimaatverandering zijn zo ongelofelijk afschrikwekkend, dat het bijna menselijk is om te geloven dat er een complot achter zit. Doembeelden van verdrinkende ijsberen, bosbranden en stormen kunnen je machteloos doen voelen. Daarom moeten we duidelijk maken dat klimaatmaatregelen een positief effect hebben op ons leven.»

HUMO Heeft de klimaatstrijd geen momentum verloren door corona?

ALMACI «Er zijn redenen om optimistisch te zijn. Eerst en vooral is er de Europese Green Deal, die ervoor zal zorgen dat veel lidstaten zelfs uit eigenbelang een groenere economie zullen nastreven. Ook in andere landen, zoals IJsland en Nieuw-Zeeland, zie je dat het groene toekomstperspectief overheden en mensen verleidt. En ook belangrijk: de invloed van populisten is tanende. In Duitsland heeft de CDU beslist om het extreemrechtse AfD niet langer achterna te lopen, en ze floreren in de peilingen. Stel nu dat dit najaar Joe Biden Amerikaans president wordt, dan zit je al helemáál in een andere wereld. Dit is een globaal kantelpunt. Als België in zo’n nieuwe wereld de toekomst mee omarmt, zal dat mensen ook veel hoop geven. Dat mensen zich verliezen in complotten, komt omdat er een gebrek is aan een droom. Ik wil die droom niet langer verkopen, maar vormgeven.»

BROEK OP DE ENKELS

HUMO Toen ik vroeg waarvan u wakker ligt in uw bed in Deurne, had ik verwacht dat u de granaataanslagen om de hoek zou aanhalen.

ALMACI «Deze zomer kon je in onze buurt inderdaad bijna een toeristische granaatroute uitstippelen. Mocht alles zich afspelen in Brussel, de karikaturen vanuit de partij die in Antwerpen aan de macht is, zouden niet te tellen zijn. Het is een wonder dat er nog geen onschuldige slachtoffers zijn gevallen. Mensen in de buurt willen verhuizen en voelen zich onveilig. Terwijl we allang weten dat de war on drugs die Antwerpen voert nog nergens ter wereld gewerkt heeft.

»Dit is geen uitsluitend Antwerps probleem, dit gebeurt op verschillende plaatsen wereldwijd, maar bij ons is het wel serieus aan het escaleren. Wees dan eerlijk: ‘De aanpak werkt niet, maar we willen de bevolking beschermen, dus is het tijd voor iets anders.’ Maar waar is de burgemeester? Hij verstopt zich. Daar heb ik een enorm probleem mee.»

HUMO Wanneer u daarnet sprak over de onderhandelingen, kreeg ik de indruk: u geniet ervan.

ALMACI «Ik voel dat het een belangrijk moment is, en onderhandelen op dit niveau bezorgt me adrenaline. Dit is de stiel waarvoor ik gekozen heb, en het is boeiend. Maar genieten? Dat is het woord niet. Ik vergeet nooit: we zijn veertien maanden na de verkiezingen. Dan kan dit niet ‘leuk’ zijn.»

HUMO Iets meer dan 20 jaar geleden belandden de groenen voor het eerst en het laatst in de federale regering: ook paarsgroen. Hoe beleefde u dat?

ALMACI «Ik was toen nog maar net in de politiek gestapt, als raadslid in Sint Gillis-Waas. Ik was héél fier dat ik in een partij zat met zoveel vrouwelijke ministers. Die regering vertelde een nieuw verhaal op het vlak van ethische dossiers, groene vraagstukken, vrouwenrechten, hernieuwbare energie, emancipatie van minderheden… Als je alles opsomt, en je zet dat af tegen de regeringen die gevolgd zijn, dan weet ik het wel.»

HUMO En toch waren de verkiezingen erna een drama voor uw partij: ze haalde niet eens de kiesdrempel.

ALMACI «De regeringsdeelname was een heel goede les. De partij is toen vermalen in een perceptieslag, ze is in het verdomhoekje gezet.»

HUMO Bent u niet bang dat een partij met een idealistische achterban als de uwe gedoemd is om te verliezen na een regeerperiode?

ALMACI «Ik denk dat we veel volwassener geworden zijn. Kijk naar Brussel: onze minister Elke Van den Brandt haalde The New York Times door midden in de coronacrisis de voetgangerszones uit te breiden, om mensen met een gebrek aan leefruimte tegemoet te komen. Het mobiliteitsplan in Gent is nog zo’n voorbeeld: we hebben het gewoon gedáán, en dat heeft ons ook electoraal geen windeieren gelegd. Je ziet dat we vooral lokaal fenomenaal zijn vooruitgegaan, want het is daar dat we verandering brengen in de leefwereld van de mensen. Nu willen we ook federaal het verschil maken.»

HUMO Stel, u krijgt een blanco ministercheque...

ALMACI (lacht) «Ben je aan het vissen?

»Idealiter zouden we de minister van Klimaat leveren. Ik wil heel graag van ons land opnieuw een voorloper maken in de klimaatstrijd, en niet op de volgende Europese top weer met de broek op de enkels staan. Ik heb kinderen van 10 en 13. Wanneer zij volwassen zijn, moeten we stappen gezet hebben.»

HUMO En wie wordt dan die minister van Klimaat? U?

ALMACI «Laat ons eerst en vooral zorgen dat er een regering komt. De postjes komen daarna wel.»

VUILE TURK

HUMO Laten we het over uw partij hebben. De groene golf van 2019 bleef uit: Groen ging van 9 naar 10 procent. Kristof Calvo vertelde in De Morgen dat hij lang moest bekomen van dat teleurstellende resultaat.

ALMACI «Er zouden veel partijvoorzitters blij zijn met een plusje. Ik ook, maar ik had gehoopt op meer, daar moeten we niet flauw over doen. Het resultaat kwam nog eens samen met die torenhoge percentages voor Vlaams Belang en een hoog aantal blancostemmers. Net als Kristof heb ik dat moeten verwerken.»

HUMO Het momentum, met die mediagenieke klimaatbetogingen, leek vorig jaar ideaal voor Groen. Is 10 procent jullie plafond in Vlaanderen?

ALMACI (blaast) «Kijk even naar het grotere plaatje. Overal ter wereld is het groene verhaal de motor van toekomstprojecten. Wij zijn een vrij jong initiatief met een eigentijds verhaal, terwijl oudere politieke families zichzelf moeten heruitvinden. Ik ben optimistisch.»

HUMO U haalde het onlangs in de voorzittersverkiezingen van Björn Rzoska met amper 53 procent van de stemmen. Hebt u zichzelf in vraag gesteld?

ALMACI «Ik heb met mijn echtgenoot en dichte vrienden veel gepraat over mijn positie. In de statuten van de partij staat ook dat er geregeld vernieuwing moet zijn. Misschien kon ik de partij helpen vanuit een andere positie, als fractieleider bijvoorbeeld. Maar uiteindelijk heb ik tegen mezelf gezegd: de partij kan nog een stap zetten onder mijn voorzitterschap. Ik heb de goesting, de expertise en veel kilometers op de teller. Vooral dat laatste is relevant in deze woelige tijden. Dus heb ik mijn lot in de handen van onze leden gelegd.»

HUMO Jullie partij lijkt vaak beperkt tot Calvo en Almaci. Volgens een interne nota van Wouter Van Besien, geschreven na de verkiezingen, missen jullie meer geloofwaardige woordvoerders.

ALMACI «We voelden dat al aan vóór de campagne. Ik zou graag nog een diverser team hebben – al was het maar om mijn dagen rustiger te maken. We hebben trouwens nu al aan lijstvernieuwing gedaan: denk aan Mieke Schauvliege, Jessika Soors, Jeremie Vaneeckhout en Petra De Sutter. Of Petra het volgende Groen-boegbeeld wordt? Dat moet ze zelf aanvoelen.»

HUMO Hoe vaak denkt u: zat Conner Rousseau maar in ons kamp?

ALMACI «Goh. Ik heb een aantal jaar geleden gezegd: de progressieve partijen moeten weer fier worden. Ik ben heel blij dat iemand als Conner Rousseau actief geworden is in de politiek. Dus nee, ik ben er niet rouwig om. Ik wil vooral samenwerken met hem en zijn partij. Ik hoop dat het progressieve front in Vlaanderen groeit. Dé taak is nu om de mensen die hebben afgehaakt weer warm te maken voor de politiek.»

HUMO Nog uit de nota van Wouter Van Besien: uw partij wordt te veel beschouwd als voor de rijken. ‘Heb je poen, stem voor Groen.’ Dat beeld wordt gevoed door voorstellen zoals de vliegtuigtaks en de kilometerheffing, die de gewone man treffen. In Gent, bijvoorbeeld, mag je in de lage- emissiezone (LEZ) niet meer binnen met bepaalde dieselwagens, tenzij je jaarlijks 345 euro betaalt.

ALMACI «Het moet onze ambitie zijn daarvan af te raken. Maar weet je wat de kosten zijn voor de ouders van baby’s met puffertjes? Vraag eens aan een Gentenaar of hij terug wil naar vroeger: hij zal nee zeggen.

»Dat beeld is een karikatuur. De Amerikaanse campagne van de N-VA tegen Groen heeft effect gehad. Waren wij sterk genoeg? Nee. We moeten daaruit leren. We zijn soms te fel meegegaan in het gevecht. Daarom hebben we dat de voorbije maanden uitdrukkelijk níét gedaan. We hebben gewoon ons werk gedaan, op lokaal niveau en in de coronacommissie. Ik denk dat dat nu loont.»

HUMO Een ander probleem van Groen: uw beruchte ‘drammerigheid’.

ALMACI «In mijn bureau hangt een quote uit de serie ‘Blackadder’: ‘If nobody hates you, you’re doing something wrong.’ (lacht) Je moet ergens voor staan. »Ik ben gepassioneerd. Als vrouw in de politiek word je makkelijk als karikatuur weggezet. Ik ben mij ervan bewust dat ik soms snel praat – recent heb ik trouwens geleerd dat het deels te maken heeft met de snelheid van mijn moedertaal, het Turks. Ik moet daar inderdaad op letten, want ik moet mensen meenemen in mijn verhaal. Soms zie ik dat die ‘drammerigheid’ wordt gebruikt om überhaupt niet te luisteren naar mijn argumenten. Dus ja, het is wel een aandachtspunt. Wist je trouwens dat Margaret Thatcher heeft getraind om haar toonhoogte een halve octaaf te verlagen?»

HUMO En ze kleedde zich ook een beetje als een man.

ALMACI (knikt) «Het was geen goed jaar voor vrouwen in de politiek. Kijk hoe Gwendolyn Rutten is afgeserveerd, hoe Sophie Wilmès werd weggezet als zwakke premier en tussenpaus. Als je dan ziet wat mensen pikken van mannelijke politici die ruziemaken, onder de gordel slaan en treiteren op sociale media, denk ik: daar kom je als vrouw nóóit mee weg. Was Theo Francken ooit staatssecretaris geworden als hij een vrouw was geweest? Ik bruuskeer, maar ik zie te veel gebeuren.»

HUMO Het valt nog steeds op: u wordt ongeacht de boodschap bedolven onder walgelijke reacties op sociale media. Raakt u het nooit beu?

ALMACI «Ik heb medewerkers gehad die gewoon depressief werden van de berichten die we binnenkregen. Maar hoe hard het ook klinkt: ik heb eelt op mijn ziel gekweekt. Ik heb mijn hardste ervaringen gehad toen ik als adolescent, een kind van een allochtoon gezin met een hoofddoek, begon te studeren. Als ik reageerde op de zoveelste ‘ vuile Turk’ op een fuif, werd ik fysiek bedreigd. ‘Ik weet je wel wonen, ik ga je straks volgen.’ Ik ben meermaals moeten gaan lopen.

»Mijn diepste litteken dateert van toen ik 8 was. Ik stond bij de bakker en werd telkens maar voorbijgestoken in de rij. Want die mensen hadden het druk en wij, Turken, werkten toch niet en waren profiteurs. Dat is een stuk van mij geworden, hoe jammer ook, en ik draag dat mee voor de rest van mijn leven. Telkens als ik nu verhalen hoor van mensen die niet binnen mogen in de discotheek, voel ik die pijn opnieuw. Het gevoel dat je er niet bij hoort, dat je je succes eigenlijk niet echt verdient.

»Ja, sommige woorden op sociale media kwetsen nog steeds. Vroeger reageerde ik weleens, nu verspil ik mijn tijd niet meer aan zulke mensen.»