‘Als we ons niet aan de maatregelen houden, dan gaan de cijfers snel verergeren’

Gaan de curves verder de hoogte in of krijgen we de trend gekeerd? De huidige coronacijfers maken ook biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven) bezorgd. ‘Bij elke nieuwe golf hebben we de besmettingen bij jonge mensen eerst zien oplopen.’

– De stijgende coronacijfers laten zich vooral voelen bij jongeren. Hoe komt dat?

GEERT MOLENBERGHS «De incidentie is bij de 0- tot 9-jarigen en 10- tot 19-jarigen inderdaad opgelopen. In Vlaanderen valt het nog mee, maar in Wallonië en Brussel toont die stijging zich al langer en is ze nadrukkelijker. Maar ik wil niet met de vinger wijzen. Het is niet zo dat alleen de minderjarigen ‘verantwoordelijk’ zijn voor de stijgende curves. Ook bij jongere (20-39 jaar) en iets oudere volwassenen (40-64 jaar) zien we een toename.

»Dat er meer besmettingen onder de jongeren circuleren is niet verwonderlijk. Bij elke nieuwe golf hebben we de besmettingen bij hen eerst zien oplopen. Gaandeweg bereikt het virus de rest van de maatschappij, onder wie ook de meest kwetsbaren. Dat is logisch, omdat die jonge groepen het meest mobiel zijn en de meeste contacten hebben. Zeker nu de scholen openblijven. Waarmee ik niet wil pleiten om ze te sluiten. De besmettingen in die jonge groep vinden ook buiten de scholen plaats.»

– Hoe ongerust bent u over het feit dat alle curves, behalve die van de overlijdens, omhooggaan?

MOLENBERGHS «We zitten op een plateau qua besmettingen en worden nu met de vijfde stijgende periode geconfronteerd. Het is onduidelijk of daar een afname op volgt. Het is van november geleden dat we nog eens een stijging van 26 procent in het aantal besmettingen zagen. Wat niet wil zeggen dat we ons nu in een exponentiële fase bevinden. Daarover kunnen we pas spreken als de stijging blijft versnellen.

»Het is niet één zo’n statistiek die mij verontrust. Het is vooral het beeld van alle stijgende curves samen die dat doen. Ze tonen waarschijnlijk dat we deze pandemie, ook met amper gewijzigde maatregelen, net niet genoeg in de hand kunnen houden. De boosdoener is vooral de Britse variant, die de overhand heeft genomen.»

– Pleit u voor verstrengde maatregelen?

MOLENBERGHS «Dat is een politieke keuze. Maar ik ben in elk geval nog niet aan de alarmbel aan het trekken. Ik wil vooral zeggen: als we ons niet aan de maatregelen houden, dan gaan de cijfers snel verergeren. Dit verbetert niet vanzelf. Ook niet met de vaccins die nu worden toegediend. Die helpen, maar de campagne is nog niet op het punt dat ze een groot verschil maakt.

»De belangrijkste defensielijn blijft: de huidige maatregelen volgen. Het is nu niet het moment om ze op eigen houtje te versoepelen. We moeten ons echt strikt houden aan de regels. Daar is winst te boeken. Sinds de versoepelingsplannen uit de doeken zijn gedaan, denken we misschien dat het einde van de pandemie in zicht is en dat het nu al losser kan. Maar we zitten in een hele moeilijke fase. Omdat de Britse variant om zich heen grijpt, terwijl het nog altijd winter is. Het weer maakt dat we nog altijd vooral binnenshuis zitten.»

– Hoe zorgen we ervoor dat mensen de maatregelen blijven volhouden?

MOLENBERGHS «We moeten de mensen niet bang maken, we moeten iedereen blijven wijzen op de risico’s. Als we de versoepelingsplannen in april en mei willen doorvoeren, dan is het zaak van nu realistisch te zijn en contacten te vermijden. We weten dat mensen dat kunnen. Denk maar terug aan kerst en de offers die we toen hebben gebracht.»

(DM)