Altijd dezelfde gebleven: Status Quo

Heel lang geleden liepen twee muzikantjes elkaar tegen het lijf in Butlin’s Minehead, een smoezelig vakantiepark in het zuidwesten van Engeland. Ze begonnen samen te spelen, en een halve eeuw en bijna 100 miljoen verkochte platen later doen Francis Rossi en Rick Parfitt dat nog steeds. Al zit het er bijna op, want de tournee waar Status Quo nu aan bezig is – en die op 3 december in de AB in Brussel passeert – moet de laatste worden.

'Ik weet nog precies wat ik dacht toen we onze eerste hit scoorden: gered!'

Rick Parfitt is er ondertussen zelfs niet meer bij: hij kreeg halfweg juni een hartaanval na een optreden in Turkije, was drie minuten klinisch dood en zweefde daarna wekenlang tussen leven en dood. ‘Hij herstelt,’ zegt Francis Rossi. ‘Maar zeer langzaam. Hij kan stappen en spreken maar zeker geen gitaar spelen, laat staan op tournee gaan. Wellicht nooit meer. Al wil hij dat zelf allerminst aannemen.’

Ik spreek Rossi in zijn kleedkamer in Tilburg. Als ik binnenkom, doet hij net oefeningen met een veer die de spieren in zijn vingers moet aansterken en losmaken – ouderdomsartritis is niet handig als je één van de bekendste gitaristen op de planeet bent. De vader van acht (!) kinderen is aimabel en goedgeluimd, maar je vermoedt achter die bonhomie een complexe persoonlijkheid. Na anderhalf uur stelt hij voor dat ik ’m thuis opbel om verder te praten. ‘I can’t shut up, me,’ grijnst hij. ‘Toen ik 12 was, lulde ik op een feestje oeverloos door tot Brenda Waghorn, het knapste meisje van de klas, me her thingy toonde. Vervolgens heb ik jarenlang gezwegen.’ Hij krabt aan zijn neus. ’t Is een wonder dat hij nog een neus heeft, in acht genomen hoeveel wit poeder hij daar ooit doorjoeg. Hun toenmalige manager: ‘Francis wist dat hij genoeg cocaïne had gesnoven als hij opzettelijk tegen een muur liep zonder dat het pijn deed.’

HUMO Sommige fans vinden het vreemd dat Status Quo op tournee gaat zonder Rick. Maar diezelfde fans zouden wellicht ook morren als je deze tour – de laatste kans om jullie hits live te horen – had afgelast.

Francis Rossi «We zullen nog wel dingetjes doen, maar nooit meer dit slopende gedoe, zo’n elektrische wereldtournee. Ik word te oud – it takes a man to admit it. Mensen vergeten ook dat een tournee afzeggen handenvol geld kost. In pakweg 1975 werden dagelijks concerten afgeblazen, en niemand die erom maalde. Nu zeg je één dingetje af en meteen heb je een schadeclaim aan je been. They’ll fuckin’ sue you for breathing. And for not breathing.»

HUMO Vertel eens iets over stress. Heb je daar nog last van?

Rossi «Reken maar. Op dit moment, drie uur voor het optreden, gaat het nog, maar een uur voor we op moeten, begint het te wringen. Dan denk ik elke avond wel een moment: ‘Ah, I don’t wanna go on. Ik wil hier niet zijn, ik wil naar huis.’»

HUMO Na al die jaren?

Rossi «Het is nu erger dan vroeger. En het maakt niet uit of het een zogenaamd ‘belangrijk’ optreden voor honderdduizend man is of een relatief intieme show zoals vanavond. Hoe langer je meedraait, hoe nauwer het luistert, hoe kwetsbaarder je wordt, hoe meer je reputatie weegt en hoe banger je wordt om alsnog door de mand te vallen. Plus: wij spelen een lange, intense set en op mijn leeftijd vóél je dat. Er is een reden waarom ik jou niet ’s ochtends spreek. Dan ben ik een wrak.»

HUMO Waarom heeft jouw hart het dan nog niet begeven, en dat van Rick wel?

RossI «Geen idee. Misschien heb ik indertijd toch iets minder gesnoven en gezopen dan hij? Of misschien heb ik een betere constitutie. Of ik maak me minder snel druk. Nee, dat laatste kan het niet zijn.»

HUMO Ben jij één van die schijnbaar extraverte sterren die in wezen verlegen zijn?

Rossi «Mijn lange haar was indertijd tot op zekere hoogte een defensiemechanisme. Ik gebruikte het als gordijn, dan hoefde ik het publiek niet te zien, want van het publiek was ik bang.»

HUMO Kijk, dat heb ik dus nooit begrepen: die mensen houden van jou én ze hebben betaald om naar jou te mogen luisteren. Zelfs mijn moeder heeft nog nooit betaald om naar mij te luisteren.

Rossi «Dat snap ik, ze belt mij dagelijks op: ‘Laat mijn zoon in godsnaam nog eens een interview doen, liefst zo ver mogelijk…’ (grijnst). Nee, serieus, haast alle performers zijn insecure little show-offs – ziekelijk ambitieus én ziekelijk verlegen.»

Jammen met Clapton

HUMO Een goeie muzikant zei me ooit: ‘Mensen denken dat het makkelijk is om te doen wat Quo doet. Dat is het ook, als je a) Status Quo bént en b) weet hoe het naadloos te brengen.’

Rossi «Het luistert nauw. Speel ‘In the Army’ iets te snel of iets te slordig, en de magie verdampt. Speel ‘Roll Over, Lay Down’ met één gram te weinig overgave en het klinkt schraal. Speel ‘Whatever You Want’ op andere gitaren en het werkt niet. Enzovoort. Arrangement, timing, intensiteit, frasering, dosering… Neem één van die dingen weg en alles zakt in elkaar.»

undefined

'Ik heb altijd beseft dat wij good time rock-'n-roll brengen. Niets meer, niets minder. Maar wie wil nu dat cola plots naar melk smaakt?'

HUMO Kan je jaloers zijn op muziek die je niet kan uitstaan?

Rossi «Sure. Onlangs nog hoorde ik iets van de Pet Shop Boys waarvan ik dacht: ‘Perfect. Doordacht. Dit wérkt.’ (Fluisterend) Terwijl ik de fuckin’ Pet Shop Boys helemaal niet goed mag vinden.»

HUMO Was rock-’n-roll voor de jonge Francis Rossi een droom, een carrière of een vlucht?

Rossi «Alle drie. Ik was voorbestemd om Italiaans roomijs te verkopen, zoals mijn hele familie. Maar in die tijd, toen nog niet iedereen thuis een ijskast had, laat staan een diepvries, was dat seizoensarbeid: in de zomer stroomde het geld binnen, maar elke volgende zomer moesten we de schulden van de winter afbetalen. Mijn vader was een pragmaticus. Eén keer sneed ik in m’n vinger en kleurde mijn bloed het ijs roze. Mijn vader zei droog: ‘Geeft niks, we doen er dadelijk nog wat rood bij en we verkopen het als aardbeismaak.’ We hadden het gezellig thuis, maar ik wist al vroeg dat ik iets anders ambieerde. Ik weet nog precies wat ik dacht toen we onze eerste hit scoorden: gered!»

HUMO Ben je nostalgisch van aard? Zoek je het Engeland van je kindertijd nog weleens op, nu alles aan sneltreinvaart verandert?

Rossi «Ik ben nostalgisch en naarmate ik ouder word, wordt het erger. Elk jaar op Boxing Day (tweede kerstdag, red.) rijden mijn broer en ik door Engeland en dan bezoeken we één van de bakens uit onze jeugd. Een paar jaar geleden reden we naar onze oude school, en die bleek er niet meer te staan. Tegen de grond gegooid. Mijn geboortehuis: weg. Daarin heb ik nog rondgedwaald de dag voor ze het tegen de grond gooiden. De snoepwinkel waar we ooit woonden, is verdwenen. De prachtige Victoriaanse gebouwen… Afgebroken en vervangen door afzichtelijke betonnen rommel, concrete fuckin’ shite.

»Mijn professionele nostalgie steekt dan weer enkel de kop op als ik mijn kostbare tijd weer ’ns aan bullshit moet verkwisten. Ooit waren we arm en werden we opgelicht, maar we konden ons wel énkel om de muziek bekommeren. Sindsdien heb ik meer tijd besteed aan het ten gelde maken van muziek dan aan muziek maken.

undefined

»(Mijmerend) Ik denk ook vaak dat ik iets niet verdien. In München liep ik eens Eric Clapton tegen het lijf. Hij nodigde me uit om die avond op zijn podium mee te komen jammen. Ik, spelen met Eric Clap-ton?! In Quo noemen ze mij The Blunderer (naar analogie met hun hit ‘The Wanderer’, red.). De grote Stéphane Grappelli (overleden Franse violist, red.) heeft me ook ooit gevraagd om met hem te spelen. Pff, die vent speelt vijftien niveaus hoger dan ik! Ik heb van de koningin een ereteken gekregen, ik ben Ridder in de whatsammacallit-orde. (Fluisterend) Ik verdien dat helemaal niet, maar wat kun je zeggen? ‘Shove it up your…’?»

HUMO Ik zou jullie een medaille geven voor positieve bijdrage aan de mensheid. Alles wat jullie ooit hebben gedaan is positief, hartverwarmend, gezellig, levenslustig.

Rossi «Ja, maar ook dat is geen verdienste, want het komt vanzelf. Ik heb nooit begrepen waarom zoveel rock-’n-roll (spuwt het uit in ‘Exorcist’-modus) evil moet zijn. Al dat gedweep met de duivel in metal, pff. Ik háát negativiteit. Voor mij is rock-’n-roll een feest, muziek die het leven viert.»

HUMO Status Quo is ook nooit pompeus geworden, in tegenstelling tot…

Rossi (Imiteert prompt de stadionbrede la-la-la-la’s van Jim Kerr en Simple Minds) «…Goh, wie zou ik toch bedoelen? (grijnst) Alweer: ik heb altijd beseft dat wij good time rock-’n-roll brengen. Niets meer, niets minder. Maar ik kan er niet genoeg van krijgen, en ons publiek blijkbaar ook niet. Kijk: Coca Cola smaakt al duizend jaar hetzelfde en de producenten zouden knettergek zijn als ze iets aan de samenstelling van dat goedje zouden veranderen. Wie wil nu dat cola plots naar melk smaakt?»

HUMO Op het dozijn Quo-concerten dat ik zag heb ik gemerkt hoe serieus ‘In the Army’ wordt genomen. Vind je dat vreemd?

Rossi «In mijn klas zat een jongen die Duke McCann heette – zijn vader was gek op John Wayne, vandaar. I mean, for fuck’s sake, probeer met zo’n pompeuze naam maar ’ns géén slaag te krijgen op straat. Ik moet nog altijd aan Duke denken als ik dat nummer speel. Want hij nam dienst in het leger om z’n vader te kloten. En besefte pas toen het te laat was: ‘Oei, er wordt hier van mij verwacht dat ik mensen afknal en, nog erger, ik kan hier zelf op elk moment een kogel door m’n kop krijgen.’ Als ik die ‘Oh-oo-oh you’re in the army now’ zing, hoor ik altijd: ‘Oei, ik ben in de val gelopen.’ Weet je in welk land ‘You’re in the Army’ het langst in de hitparade stond? Rusland. (Droog) Makes you think, doesn’t it.»

HUMO Met alles respect: ik heb nooit begrepen waar het onverwoestbare ‘Down Down’ in godsnaam over gaat.

Rossi «Join the club. Het gaat, moet ik toegeven, nergens over. Ik had die riff en die melodie en ik had een precies aantal lettergrepen nodig om het ding te doen werken, en ‘Down down, deeper and down’ klonk simpelweg goed. Zogenaamde kenners, die ons repertoire beter kennen dan ik, beweren dat het op seks slaat – to get down (neuken, red.) of go down on someone (orale seks, red.) – maar dat is niet zo. Tenzij ik mijn brein nog minder snap dan ik al dacht.»

HUMO Weet je nog waar je die fenomenale intro bedacht?

Rossi «Los Angeles. In m’n luizige hotelkamer in de Travelodge op de hoek van de Sunset Strip en La Brea. Room 117. De anderen waren op de lappen. Eigenlijk verschilt ‘Down Down’ amper van ‘Pictures of Matchstick Men’ en ‘Someone’s Learning’, maar de dynamiek en de intro maken er iets unieks van. Ik hoorde gisteren in ‘Sherlock Holmes’ nog datzelfde muzikale motiefje.»

Lang leve saai

HUMO Beschrijf eens een dag in het leven van Francis Rossi, druggebruiker?

Rossi «Wakker worden. Thee. Met speed in plaats van suiker. Lijntje. Wat rommelen. Een lijntje snuiven om in de douche te raken. Een lijntje als beloning omdat ik heb gedoucht. Enzovoort. Eventueel nog een paar joints. En veel drank. Vlak voor het bisnummer de eerste gulp. En dan doorgaan tot zes uur ’s ochtends. Ik ben nét op tijd gestopt of ik was dood geweest. Rick is ook nipt op tijd in het ziekenhuis beland.

undefined

'Toen mijn moeder aan het eind van haar leven crepeerde van de pijn vroeg ze me: 'Wat moet ik nemen om geen pijn te voelen? Jij kent toch alles van drugs?''

»Toen mijn moeder aan het eind van haar leven crepeerde van de pijn vroeg ze me: ‘Wat moet ik nemen om geen pijn te voelen? Jij kent toch alles van drugs?!’ Ik heb toen gezegd: ‘Ma, denk je nu echt dat ik het voor jou riskeer om in de gevangenis te belanden en daar elke nacht in de reet gepakt te worden door gangsters die groter en sterker zijn dan ik? Trek je plan.’ Ze kon erom lachen, maar stiekem dacht ik: ‘Eindelijk zijn drugs één keer nuttig en ik kan mijn zieltogende moeder niet eens helpen.’

»Terugkijkend vind ik alcohol nog gevaarlijker dan cocaïne. Mijn afdaling naar de hel is begonnen met margarita’s, and that’s not even a manly drink.»

HUMO Toch een leuke song aan overgehouden.

Rossi «Wat, ‘Margarita Time’? Mmm. En trouwens: we bleven creatief functioneren óndanks de drugs, niet dankzij. Ik heb Keith Moon gesproken drie dagen voor hij stierf. Hij leek een extra huid van alcohol te hebben. ’t Was alsof ik in de spiegel keek. Lang leve saai! Daarom leef ik nog.»

HUMO Noem eens iets waarvan je, toen iemand het je later vertelde, dacht: ‘Ik kan niet geloven dat ik dat was.’

Rossi «In het stadion van Crystal Palace viel ik eens achterover terwijl ik met de vrouw van één van de investeerders aan het praten was. Ik zink nog steeds door de grond van schaamte als ik daaraan terugdenk. En toen ik in de lift eens op Daryl Hall stootte, greep ik ’m vast en lalde: ‘I could kill you, I love your voice!’ Dat Daryl Amerikaan is en dus niet weet dat ‘I could kill you’ in Engeland een uiting van grote waardering is, hielp niet. Maar goed, nu drink ik geen druppel alcohol meer. I’m so anti-drink I sound like a fuckin’ born-again Christian.»

undefined

HUMO Mensen denken altijd dat iemand drugs neemt uit megalomanie of om constant in partymodus te verkeren. Maar helpt de coke niet ook onzekerheid en verlegenheid te maskeren?

Rossi «Tuurlijk. Kijk: álle drugs zijn krukken. Je leunt erop. En de grootste valkuil is dat het de drug is die je influistert: ‘Blijf mij nemen, want ík doe al die fabelachtige dingen, en zonder mij ben je niks.’ Dan word je onzeker: ‘Oei, ik heb die hit gescoord dankzij de cocaïne, en als ik stop met snuiven schrijf ik er nooit nog één.’ Wat natuurlijk onzin is. En nog iets: in mijn geval was er een directe link tussen drank en drugs. Een verloren decennium, mate. Ellendig.»

HUMO Muziek begint als een hobby. Dan blijkt het fantastisch dat je van je hobby je werk kunt maken. Nog wat later wordt het wérk. En dan denk je...

Rossi «…Snel deze slopende set afwerken, dan is het zwoegen voorbij en heb ik een beloning verdiend. En die beloning is: drank! En nog meer drank! En een lijntje of twee, want daar heb ik verdomme récht op! Zo is het precies. Je vergéét dat je ooit immens blij en dankbaar was: ‘Ik mag optreden en ik word er nog voor betaald ook!’ Nu, het ís ook hard werk, hoor, onderschat het niet.»

HUMO Toen men Ringo Starr eens vroeg wat de mensen onderschatten aan The Beatles, antwoordde hij: ‘That we were grafters’ – uitslovers, noeste werkers.

Rossi «Absoluut. En hij kan het verdomme weten. Wij hebben het zo ver geschopt omdat niemand in ons geloofde. Onze tweede manager zei ooit tegen Rick, wijzend op mij: ‘You and him are finished, mate.’ Rick geloofde dat, hij werd echt ongerust. Wel, hier zitten we dan: vijftig jaar en 130 miljoen verkochte platen later.»

Ex-paardenstaart

HUMO Jullie hebben heel veel op liefdadigheidsconcerten gespeeld, het meest beroemde voorbeeld is Live Aid. Maar ook tijdens een optreden voor het goede doel blijven muzikanten competitief. Of niet?

Rossi «Ja, toen wij de eerste Live Aid openden, verklaarde Bob Geldof aan de pers: ‘Als Status Quo opent, dan zit de sfeer er meteen in!’ Maar de waarheid was dat niemand wilde openen. Want niemand wilde voor iemand anders spelen, want dan zou het lijken alsof hij werd gereduceerd tot het voorprogramma van de artiest die na hem kwam. Letterlijk iedereen voelde zich te goed om Live Aid te openen. Maar toen bleek dat alle nieuwsuitzendingen wereldwijd beelden toonden van de eerste minuut, van ons optreden dus. Wij kregen dus wereldwijd gratis promotie! (Fijntjes) En wie opende de tweede Live 8?»

undefined

'Twee dingen die onze fans niet pikken: politieke statements en songs met pretentieuze onderwerpen'

HUMO U2, samen met Paul McCartney.

Rossi «There your answer, mate. Trek zelf je conclusie.»

HUMO Jullie waren niet vies van gekke pr–stunts. Vier concerten in evenveel steden op één dag, goed voor een vermelding in het Guinness Book of Records. Ik zag je ooit live op televisie de schoenen van de presentator poetsen, die ook even in je reistas mocht neuzen. Ik zie het Neil Young of Keith Richards niet doen.

Rossi «Ooit hadden we het onzalige plan om de langste plaat aller tijden te maken. In Australië hebben we een campagne gemaakt voor een keten van supermarkten. Heel plat, maar hun omzet verdubbelde. Ik heb honderd videoclips geweigerd waarvoor ze – cliché der clichés – halfnaakte geile grieten wilden laten opdraven. You know, girl in denim shorts with her tits and arse hangin’ out. Rick was daar flexibeler in. Rick deed ook mee aan ‘Sterren in hun onderbroek’ en ‘Celebrity Big Brother’ of hoe het allemaal mag heten. Ik met een dozijn andere sterren een maand in de jungle doorbrengen? Ik denk het niet. Ik ben ook gevraagd voor ‘Strictly Come Dancing’ (het originele Britse format van ‘Sterren op de dansvloer’, red.). Vergeet het.»

HUMO Mick Jagger heeft niets uit z’n carrière bewaard, David Bowie bijna alles. Paul McCartney heeft later alles via stromannen teruggekocht. En jij?

Rossi «Wat bedoel je? Memento’s, gadgets en andere parafernalia die mij herinneren aan onze glorieuze carrière? Ik heb niets bewaard. Letterlijk niets. Ik hou alles strikt gescheiden. Mijn echtgenote gaat bijvoorbeeld nooit mee op tournee. Ik heb het geld om de gitaren van Jimi Hendrix te kopen, ik zeg maar wat. Interesseert me niet. It’s not about the guitar, it’s about the player. In mijn huis hangt geen enkele gouden plaat aan de muur, ook al heb ik er driehonderd. Ze liggen op zolder.»

HUMO Je hebt je iconische paardenstaart niet in een doosje liggen, als relikwie? Toen je die een paar jaar geleden afsneed, was dat in Engeland voorpaginanieuws.

Rossi «Nee, mijn paardenstaart wilden we veilen ten bate van een goed doel. Maar toen werd ik weer onzeker en dacht ik: ‘Wat als niemand biedt?’ Dus hebben we ’m verloot.»

HUMO Wat je had moeten denken, is: ‘Wat als mijn haar wordt gekocht door een creep die me wil klonen?’

Rossi «Je lacht, maar de vrouw die ’m nu heeft, draagt hem in there (drapeert z’n hand tussen z’n benen en rolt met de ogen).»

HUMO Ik sprak daarnet met een paar fans die elk tussen 200 en 400 Quo-concerten hadden gezien. Is er iets wat jullie fans níét van jullie aanvaarden?

Rossi «Ja: politieke statements. En onderwerpen die worden ervaren als vergezocht of pretentieus. ‘It’s Never too Late’ was een soort protest-song, net zoals ‘Lover of the Human Race’. Ik denk dat Dylan met exáct dezelfde tekst meer bijval had gekregen.»

HUMO In ons huishouden sta je nochtans bekend als een grote filosoof: op mijn toilet hangt een foto van jou, met als onderschrift jouw uitspraak ‘You have to have separate bathrooms. Once you share a bathroom with your wife, how it can ever be romantic after that, I’ll never know’.

Rossi «Absoluut! Hoe kun je je partner ooit nog zien als een geile brok, als je haar hebt zien kakken met de deur open? En nog iets… (Buigt samenzweerderig vooruit en legt z’n hand op mijn knie) Aparte matrassen! Eén groot bed, maar elk een matras. Anders doe je geen oog dicht. En fantaseren over een ander lukt beter met het licht uit.»

HUMO Dat zou je dertig jaar geleden niet hebben gezegd. Rick vertelde ooit hoe hij eind jaren 80 onverwacht jouw hotelkamer binnenstapte en daar veertien jongedames aantrof. Veertien. Egoïst!

Rossi «Ha! Hij overdrijft: het waren er slechts zeven. Zeven tweelingen. Gelukkig had ik veertien handen en vijftien… (Knipoogt) Vermoeiend, hoor. Daarom ben ik met dat soort uitspattingen gestopt. Na een jaar of twintig. Nu ben ik een stuk kalmer. Ik ben ondertussen 28 jaar bij dezelfde heerlijke vrouw. From wild to mild, haha.»

Status Quo speelt op 3 december in de AB in Brussel.