Arnon Grunberg: 'Ook in Israël bestaat links niet meer'

Het programma van Benny Gantz is: eerst u ten val brengen en dan elkaar een kopje kleiner maken

'Het programma van Benny Gantz is: eerst u ten val brengen en dan elkaar een kopje kleiner maken'

Beste Benjamin Netanyahu,

Een tijdlang vroeg de Volkskrant haar columnisten voorspellingen te doen voor het nieuwe jaar. Veel van mijn voorspellingen waren accuraat, al zeg ik het zelf. Maar jaar na jaar bleef ik ten onrechte voorspellen dat u, geplaagd door kleine en grote schandalen, het veld zou ruimen.

Nu er dit jaar voor de tweede keer verkiezingen waren in Israël – omdat u liever wilde dat er nieuwe verkiezingen zouden komen dan dat iemand anders een kabinet mocht samenstellen – ziet het ernaar uit dat het tijdperk-Netanyahu echt gaat eindigen. Of dat betekent dat u nu snel in de gevangenis zult belanden, zou ik niet durven te beweren. Of dat betekent dat er verbetering zal komen, is ook nog niet gezegd. Links in Israël bestaat eigenlijk niet meer, zoals in veel landen overigens. En dat zegt iemand die zich niet per se links zou willen noemen, als dan voornamelijk omdat wat zich rechts noemt, nog een tikkeltje erger is.

Wat die gevangenis betreft: kijk naar uw collega Sarkozy. Het onderzoek tegen hem duurt maar voort, maar de gevangenis heeft hij nog niet van binnen gezien. En dat zeg ik niet omdat ik er heel erg voor ben om mensen op te sluiten. Eigenlijk ben ik een aarzelende abolitionist. Aan de andere kant, uw collega Ehud Olmert is in de gevangenis beland wegens corruptie. Een man die vergeleken met u bijna gematigd, ja verlicht zou moeten worden genoemd.

Maar goed, voormalig legerleider Benny Gantz heeft met zijn nieuwe partij Blauw en Wit (Kahol Lavan) net een zeteltje meer dan uw partij Likud. Uw vroegere assistent, Avigdor Lieberman, een man die daarvoor werkzaam was als buitenwipper (wat heerlijk om dat woord neer te schrijven) heeft met zijn partij Yisrael Beitenu, oftewel Ons Huis Israël, gewonnen, en hij wil niet meer met de religieuze partijen regeren. Die religieuze partijen willen namelijk dat hun jongens aan Bijbelstudie doen in plaats van in het leger te dienen. Hun dochters hoeven hoe dan ook niet in het leger, omdat het leger een groot vervangend bordeel schijnt te zijn. Wat begrijpelijk is: wie meent te kunnen sneuvelen, wil nog snel neuken.

Nu hebben de seculiere Joden in Israël genoeg van de Bijbelstudie van de orthodoxe mannen. Zij zeggen: ga het leger in, Bijbelstudie daarna. Dat is allemaal te wijten aan de eerste premier van Israël, Ben-Gurion, die een uitzondering voor de zogenaamde Charedim maakte, omdat er toen nog maar pakweg 200 van waren. Steeds meer secularisering leek de toekomst. Nee, hoor. God is opgestaan uit zijn graf.

Overigens zijn de namen van die Israëlische partijen een ongelooflijke aangelegenheid, hoewel ik in Nederland ook nog wel een partij zie ontstaan die zich Ons Nederlandse Huis zal noemen. Of misschien in Vlaanderen Ons Vlaamse Huis. Met het woord ‘huis’ zit je als politicus al snel goed, iedereen wil zich thuis voelen en dat begint voor de meeste mensen bij een huis, slechts een enkeling geeft de voorkeur aan een hotel. Ik zou wel een partij willen oprichten die zich Hotel Victoria noemt, voor de ontheemde mens, maar dit terzijde.

Lieberman wil een regering van nationale eenheid met uw partij en die van Gantz. Gantz wil wel met uw partij regeren, maar niet met u en u wil niet zonder uzelf regeren. Dat vat het probleem van de formatie in Israël samen: u wil niet dat er een regering komt zonder u als premier. U houdt daar totaal niet van, niet eens uit ideologische overtuigingen. U denkt gewoon: Israël, dat ben ik.

De partij van Benny Gantz verschilt dan al nauwelijks van uw partij, ze is opgericht met maar één doel: u als premier verwijderen. Misschien ook als mens. Want u lijkt te denken: ik ben eerst premier, dan weer premier.

Om u te kunnen verwijderen, ja voelt u zich maar gevleid, hebben de meest uiteenlopende personages zich in die partij van Gantz verenigd met de meest uiteenlopende ambities en vermoedelijk behoorlijk wat onderlinge haat. Het programma: eerst Netanyahu ten val brengen en dan elkaar een kopje kleiner maken.

U werkt wel samen met de religieuze partijen, maar u hebt niets met God. God is voor u een dode tak waarop u bent gaan zitten, het liefst zou u die tak afsnijden maar omdat u zo gerieflijk op die tak zit, wordt afsnijden moeilijk.

Wat gaat er nu gebeuren? Gaan mensen in uw eigen partij een paar messen in uw rug steken? Zou zomaar kunnen. Komt er oorlog? Lang dacht ik dat er deze zomer of herfst een oorlog met Iran zat aan te komen, niet noodzakelijk op Iraans grondgebied. Nu denk ik: niemand wil oorlog. Ja, iedereen wil oorlog, maar pas over één of twee jaar. De angst voor grootschalige wederzijdse vernietiging houdt de grens met Libanon redelijk rustig. Gefeliciteerd.

Oh, Gantz zal nooit een minderheidsregering vormen met hulp van die partij van voornamelijk Arabische Israëliërs. Nooit. Iemand zal dus concessies moeten doen. U bent bereid tot alle concessies als u maar premier kunt blijven.

Het weerbericht luidt: de status quo blijft wederom voortduren.

Hartelijke groet,

Arnon Grunberg »