Belgisch geld verdwijnt spoorloos in het zwarte circuit van Uber

Het geld dat Uber in Brussel verdient met taxi spelen, blijft niet in België, maar wordt integraal naar het belastingparadijs Bermuda gesluisd om het uit de handen te houden van de Belgische belastingontvanger.

Een deel van die centen komt vervolgens terug naar ons land, maar is dan wel zwart. En daarom zitten de staatssecretarissen voor sociale en fiscale fraude Bart Tommelein (OpenVLD) en Elke Schreurs (N-VA) Uber nu op de hielen.

Uber haalt nu al maanden de kranten met de gerechtelijke en administratieve problemen rond UberPOP, het ride sharing-taxisysteem dat deze online taxidienst uit Californië in Brussel aan het uitbouwen is. En nu blijkt Uber ook niet bang te zijn van enig fiscaal gerommel.

Sinds februari 2014 biedt Uber Technologies, Inc., een zogenaamde start-up, een technologisch vernieuwend bedrijf uit de new economy, in Brussel goedkope taxiritten aan via UberPOP, een mobiele applicatie waarmee klanten die willen vervoerd worden en privéchauffeurs die mensen willen vervoeren, bij elkaar worden gebracht. Om die Belgische handel in goeie banen te leiden heeft het Amerikaanse Uber Technologies, Inc. eind 2012 het Belgische filiaal Uber Belgium bvba opgericht, dat zijn zetel kreeg in het advocatenkantoor Janson Baugniet aan de Terhulpensesteenweg in Watermaal-Bosvoorde. En UberPOP is nu al een groot succes, zegt Filip Nuytemans, de general manager van de Brusselse afdeling van Uber. Volgens hem hebben in 2014 de meer dan 300 chauffeurs die nu al in Brussel actief zijn, meer dan 30.000 individuele klanten bediend met ritjes die gemiddeld 15 tot 20 euro kosten. Daarmee zit je toch al snel aan een minimale omzet van 450.000 euro voor 2014. Maar vermoedelijk is het veel meer. Hoeveel Uber Belgium exact heeft gedraaid in 2014, kon Humo niet controleren omdat Uber Belgium zijn jaarrekening voor 2014 nog niet neergelegd heeft. En Filip Nuytemans wil het ons ook niet vertellen.

Filip Nuytemans «Ik kan en wil u ook niet vertellen wat onze omzet of winst was. U moet begrijpen: wij zijn een privéonderneming en wij zitten in een zeer concurrentiële markt, waar dit soort gegevens waardevol en dus vertrouwelijk is.»

Nuytemans houdt ook vol dat Uber Belgium geen werkgever is, en eigenlijk ook niet echt een taxiservice. Uber is een mobiel platform, een virtuele marktplaats waar klanten en chauffeurs elkaar ontmoeten. Het geld voor de taxirit wordt dus door de chauffeur verdiend, en niet door Uber, dat enkel een kleine commissie vraagt voor het gebruik van het platform en zijn technologie. Maar of dat wel helemaal klopt? Want het is hoe dan ook Uber dat het rittengeld integraal incasseert, en niet de chauffeur. In de mobiele app van Uber zit immers een betaalsysteem ingebakken. Iedereen die een Uber-auto wil gebruiken, moet eerst de Uber-app installeren en is verplicht om bij het downloaden van de app de gegevens van zijn kredietkaart aan Uber over te maken, zodat Uber na elke rit het geld direct van die kredietkaart kan halen.

'Ik kan u niet zeggen waar het geld van de kaarten wordt gehaald en waar het naartoe gaat.' Filip Nuytemans, general manager Uber Brussel

En wie haalt dat geld van de kredietkaarten? En waar gebeurt dat eigenlijk? Doet Uber Belgium het en blijft het geld in België waar het kan worden belast zoals dat hoort voor in België geleverde belastbare prestaties? Of haalt men het ergens anders van de kaarten? In San Francisco bijvoorbeeld, het hoofdkwartier van Uber? En wordt het geld vervolgens naar rekeningen in belastingparadijzen afgeleid?

Nuytemans «Ik kan u niet zeggen waar het geld van de kaarten wordt gehaald en waar het naartoe gaat.»

Eén ding is zeker: het geld blijft niet in België. Het gaat eerst naar Nederland. Daar haalt men het van de kredietkaarten van de klanten. Uber België werd opgericht door twee Nederlandse vennootschappen: Uber International bv en Uber International Holding bv, allebei gevestigd in Amsterdam. Die twee Nederlandse vennootschappen bezitten 100 procent van alle aandelen van Uber Belgium. Maar het geld blijft ook niet in Nederland. Het Hollandse Uber International bv wordt op zijn beurt gecontroleerd door de commanditaire vennootschap (cv) Uber International. Die cv geeft als referentie- en contactadres op: 182 Howard Street in San Francisco. Dat is het adres van Uber Technologies, Inc. in de Verenigde Staten. Maar de officiële zetel van de cv Uber International bevindt zich in… Hamilton, de hoofdstad van Bermuda.

Uber Belgium is dus niet meer dan een façade en komt zelfs niet in de buurt van het in België verdiende geld. De centen die in Brussel door gebruikers van Uber worden afgegeven, worden in Nederland verwerkt en vervolgens naar Bermuda geleid. Bermuda is een fiscaal paradijs, met een winstbelasting van 0 procent. Ter vergelijking: in België varieert de winstbelasting van 24,98 procent tot 33,99 procent. Het manoeuvre van Uber is dus niks minder dan belastingontwijking.

Een deel van dat geld komt daarna wel terug naar België, want de Uber-chauffeurs moeten uiteraard worden betaald. Maar ook daar klopt één en ander niet.

Nuytemans «Uber houdt 20 procent van de prijs van de rit als commissie; 80 procent wordt terugbetaald aan de chauffeurs. En dat geld wordt inderdaad van een Nederlandse rekening op hun privérekening gestort.»

Maar het gros van dat teruggestorte rittengeld wordt op dat moment zwart. Veel Uber-chauffeurs geven hun uit Nederland ontvangen geld immers niet aan bij de Belgische belastingen. Waarom zouden ze ook? Niemand weet wie ze zijn en wat ze doen. Uber Belgium houdt hun identiteit geheim voor de Belgische overheid; niemand weet hoeveel ze verdienen. Behalve Uber dan, maar het bedrijf maakt ook daaromtrent geen gegevens over aan de Belgische belastingdiensten.

Nuytemans «Wij drukken er altijd op dat onze chauffeurs zich het best als zelfstandige of zelfstandige in bijberoep vestigen, en dat ze hun verdiensten bij de belastingen moeten declareren.»

HUMO Maar doen ze dat ook? Controleert u dat?

Nuytemans «Nee, dat controleren wij niet. Wij weten het dus niet.»

En daarom vermoeden de Belgische belastingdiensten dat Uber meedraait in een systeem waarin chauffeurs geld in het zwart verdienen. En dat is uiteraard strafbaar.

Volgende week leest u in Humo: 'Zo werkt Uber'