Bernie Ecclestone, ex-baas Formule 1: 'Ik zou een kogel opvangen voor Poetin, hij is een goed mens'
89 jaar is hij, en niet groter dan 1,59 meter. Maar Bernie Ecclestone, ex-baas van de Formule 1, raast nog steeds met 300 kilometer per uur en is niet bang om kort door de bocht te gaan. Over Poetin en poen, de dwaasheid van democratie en zijn voorliefde voor vrouwen die twee koppen groter en 47 jaar jonger zijn.
Een uur lang praten we met Ecclestone, en meer dan eens zullen we hoofdschuddend zijn visie op de politiek aanhoren. Wanneer hij zegt dat ‘democratie voor losers is’, kunnen we onze ontsteltenis maar moeilijk verbergen. Maar ondanks zijn radicale standpunten – vaak ingenomen met als enige doel controverse uit te lokken – voelen we een zekere vorm van sympathie voor deze kleine maar taaie straatvechter.
Ecclestone begon met niks aan het leven, maar intussen tikt de teller van zijn fortuin tegen de 4 miljard euro aan. Zijn rijk bouwde hij naar eigen zeggen uit op doorzettingsvermogen, al hebben enkele niet zo koosjere deals óók geholpen. Zoals toen hij de Labour-partij van Tony Blair een donatie gaf van 1 miljoen pond. Niet veel later lobbyde Labour, dat nochtans gezworen had tabaksreclame te bannen, bij de EU voor een versoepeling van de regels voor zulke reclame. Toeval of niet, de tabaksindustrie was in die jaren de grote geldschieter van Bernies Formule 1-circus.
Om te begrijpen hoe iemand met niets het heeft weten te schoppen tot miljardair, moeten we een heel stuk terug in de tijd. Ecclestone heeft in eerdere interviews al gezegd dat de pesterijen tijdens zijn jeugd hem hebben gehard, en hem de moed en vastberadenheid hebben gegeven om de top te bereiken. Want zijn neus voor zaken, die had hij als kleine jongen al.
bernie Ecclestone «Toen ik naar de gemeenteschool ging in Dartford (nabij Londen, red.) had ik een lucratief handeltje opgezet. Voor schooltijd ging ik in een winkeltje chocolade en koekjes kopen, een hele koffer vol. Tijdens de speeltijd verkocht ik die aan mijn medeleerlingen.»
– Ik las in één van de vele boeken over uw leven dat u die koekjes verkocht met een meerwaarde van 25 procent.
Ecclestone (aarzelt) «Echt? Hmm, 25 procent lijkt me wat aan de lage kant voor mijn doen.»
– U hebt decennialang aan het hoofd gestaan van de Formule 1 en de sport omgevormd tot een mondiale business. Maar toen de Amerikaanse investeringsgroep Liberty Media in 2016 de F1 opkocht werd je ‘voorzitter emeritus’. Wat houdt die titel in?
Ecclestone «Dat ik niet meer hoef te werken.»
– Verveelt u zich?
Ecclestone «Ach, ik doe zoveel andere dingen. Ik heb nu waarschijnlijk méér om handen dan toen ik nog werkte. Er zijn veel mensen die me komen opzoeken voor goeie raad. Vanmorgen heb ik nog één van de F1-teams geholpen. Ik hou ervan om deals te smeden. Eigenlijk verschil ik niet zoveel van een verkoper van tweedehandswagens.»
Vrouw met pit
Eén van Ecclestone’s verzuchtingen is dat het respect voor ondernemers tanende is.
Ecclestone «De wereld lijkt langzaam maar zeker af te willen van entrepreneurs. Alles is zó verdomd corporate geworden: tegenwoordig moet je vijf mensen inschakelen voor een job die vroeger door één man werd gedaan. Over een paar jaar zijn er geen ondernemers van de goeie ouwe stempel meer. De Henry Fords van deze wereld zullen verdwenen zijn.»
– In de F1-wereld doet de mop de ronde dat Napoleon last had van een Bernie Ecclestone-complex. Is je drang naar succes ingegeven door je beperkte lengte?
Ecclestone (glimlacht) «Dat is goed mogelijk. Álle kleine mensen hebben daar last van. We moeten ons extra bewijzen, we moeten vechten om er te raken.»
– Hoe voelde het om gepest te worden als kind?
Ecclestone «Ik bleef niet bij de pakken zitten en slaagde erin om enkele van de grote jongens aan mijn zijde te krijgen.»
– Betaalde je hen voor bescherming?
Ecclestone (lacht mysterieus) «Geld geven was niet eens nodig.»
Wanneer we het gesprek richting politiek duwen, komt al snel zijn bewondering voor Poetin ter sprake.
Ecclestone «Als iemand met een machinegeweer op Vladimir Poetin zou afstappen en hem zou willen neerschieten, ging ik voor hem staan om hem te beschermen. Waarom? Omdat hij een goed mens is. Hij heeft nog nooit iets slechts gedaan voor de mensen.»
– En het annexeren van de Krim dan?
Ecclestone «Dat heeft hij gedaan om Rusland weer één te maken.»
– Wat met de moordpoging op de in Groot-Brittannië verblijvende spion Sergej Skripal en zijn dochter Joelia? Ze werden vergiftigd met novitsjok.
Ecclestone «Allemaal verzinsels. Denk je dat Poetin niks beters te doen heeft dan daartoe opdracht te geven?
»Weet je, ik zou Poetin graag aan het hoofd van Europa zien. We hebben nu geen leider, dus wat hebben we te verliezen? Poetin doet wat hij belooft te doen. Ik ben geen voorstander van democratie. Volgens mij ben je beter af met een dictator. Die kan tenminste zeggen: ‘Dít is wat we gaan doen!’ In een democratisch bestel moet er zoveel water bij de wijn dat er niks overblijft van de goeie bedoelingen.»
– Zijn er dan geen Britse politici voor wie u een zwak heeft?
Ecclestone «Margaret Thatcher, vroeger. En recenter? Ik dácht dat Tony Blair op de goeie weg was, maar sommige politici raken verstrikt in vriendjespolitiek in plaats van het volk te dienen.»
– U heeft toch een donatie gegeven aan Labour toen Blair pas verkozen was?
Ecclestone «Ze hebben dat geld achteraf aan mij teruggegeven, niks aan de hand.»
In een poging het gesprek weg te duwen van politiek, kom ik bij het hoofdstuk vrouwen uit. Drie keer is Ecclestone getrouwd, telkens met vrouwen die een pak jonger en veel groter waren. Toeval?
Ecclestone «Slavica (zijn tweede vrouw, met wie hij twee kinderen heeft en van wie hij scheidde in 2009, red.) was anders. Ze was niet alleen groot, ze had ook pit. Ik ontmoette haar toen ze modellenwerk deed voor Armani. We werden verliefd en zijn 23 jaar getrouwd geweest.»
– Had u het moeilijk toen het huwelijk strandde?
Ecclestone «Ik heb het niet uitgemaakt, zij heeft me buitengezet. Ze was 50 jaar en wilde nog genieten van het leven. Ze zag het niet zitten dat ik telkens wanneer er een grand prix was – zo’n 18 keer per jaar – voor een week verdween naar de andere kant van de wereld.»
– Waarom bent u dan niet wat meer thuisgebleven om uw huwelijk te redden?
Ecclestone «Ik zal dat vermoedelijk weleens geopperd hebben, maar zij wist vast ook wel dat daar niks van in huis ging komen. Mensen veranderen niet. Misschien voor even, maar op langere termijn komt je ware aard altijd opnieuw boven.»
– Hebt u spijt dat u niet meer tijd met uw kinderen hebt doorgebracht?
Ecclestone «Natuurlijk, maar dat hoorde nu eenmaal bij de job.»
– Hoeveel kinderen en kleinkinderen hebt u?
Ecclestone «Drie kinderen en vier kleinkinderen. (Twijfelt) Nee, wacht! Vijf kleinkinderen.»
Hitlist
Ecclestone blijft een enigma. Naarmate ons gesprek naar z’n einde sluipt, probeer ik wat meer te weten te komen over de mens Bernie. Probéér. Want mijn spervuur aan vragen wordt geretourneerd met een spervuur van korte antwoorden, telkens met een twinkeling in z’n ogen.
– Wat is uw favoriete roman?
Ecclestone «Ik lees niet.»
– Favoriet toneelstuk?
Ecclestone «Ik heb nog nooit een toneelstuk gezien. Mijn vrouw (zijn derde vrouw, de 47 jaar jongere Braziliaanse Fabiana Flosi, red.) zei onlangs nog: ‘We moeten eens naar het theater.’ ‘Waarom?’ vroeg ik. Ik ben niet op zoek naar escapisme. En ik wil niet dat anderen me verdoken boodschappen opdringen vanop het toneel.»
– Hebt u een gelukkig leven gehad?
Ecclestone «Ik weet niet wat geluk is.»
– Piekert u soms over de dood?
Ecclestone «Nee.»
– Wat is er na de dood?
Ecclestone «Je wordt begraven. Of gecremeerd.»
– Wat zou u doen als u nog maar een paar dagen te leven had?
Ecclestone «Ik zou een paar mensen omleggen die niet op deze aardbol horen rond te lopen.»
– De meeste mensen antwoorden ‘ik zou de warmte van mijn familie opzoeken’ op die vraag. U zou een slachtpartij aanrichten?
Ecclestone «Dan doe je tenminste nog iets goeds voor de wereld. Je familie rond je sterfbed verzamelen, waarom zou je dat doen? Dat is alleen maar ongemakkelijk voor iedereen.»
– Welke mensen zou u neerschieten?
Ecclestone «Dat verandert weleens. Het is geen vast lijstje.»
Om af te sluiten vraag ik hem hoe zijn in memoriam eruit moet zien. En hoewel zijn antwoord even kort en cynisch is als anders, ben ik nu wél haast zeker dat hij de waarheid spreekt.
Ecclestone «I wouldn’t give a damn.»
© The Times / Vertaling en bewerking: Frederik De Brant