Björn Tagemose: 'Wie anders dan Lemmy is de koning van de rock-'n-roll?'
'I don't want to live forever': vijfendertig jaar lang galmde de rock-'n-rollste aller slagzinnen uit de strot van de genaamde Ian Fraser 'Lemmy' Kilmister; net na kerstmis bleek dat hij het aldoor had gemeend. Lemmy, de befaamdste aller Kilmisters, bassist en frontman van Motörhead, patroonheilige der tinnituslijders, overleed na een korte maar hevige strijd met - dixit het statement op de officiële website - een agressieve kanker. Moge er, terwijl hij rust in putteke, voor eeuwig straaljagerluide gitaarriffs weerklinken bij z'n graf.
'The only time I'm gonna be easy / is when I'm killed by death'
De laatste Belg die in één kamer met onze favoriete Kilmister vertoefde, heet Björn Tagemose: de Zweeds-Antwerpse fotograaf castte Lemmy als generaal in de binnenkort te verschijnen stille film 'Gutterdämmerung'.
Björn Tagemose «Ik ben met vakantie in Zweden, maar toen ik vanochtend uit mijn bed rolde, had ik er al een pak mailtjes over gekregen, het eerste van Henry Rollins. Sad day, zoveel is zeker. Lemmy was mijn grote held, en dat al sinds mijn jeugd. Ik moet dertien, veertien geweest zijn toen ik Motörhead voor het eerst live zag: 't was in Vorst Nationaal, de eerste tournee net nadat ze 'No Sleep 'til Hammersmith' hadden uitgebracht. Ik herinner er me niet veel meer van, behalve dat ik mee mocht met de stamgasten van hardrockcafé De Gans in Antwerpen. Mijn moeder had een winkel in de buurt, en ik ging er met mijn vrienden vaak op de kastjes spelen. O ja, en dat het wreed luid was. Het schijnt dat Motörhead de enige groep was die je tot buiten kon horen spelen (lacht).
»Ik heb ze later nog een keer of vijfentwintig gezien, en ze gingen er de laatste jaren zeker niet op achteruit: hun concert op Rock Am Ring in juni was echt fe-no-me-naal. Er was toen een beetje overlap met Foo Fighters, en dat zouden die laatste geweten hebben: het was pas echt drummen voor het podium nadat Lemmy en de zijnen hun set hadden afgewerkt. Begin december zag ik Motörhead voor het laatst in Hamburg, een concert dat al een keertje was afgelast omdat gitarist Phil Campbell ziek was. Ik had toen ook tickets, en ik was er zelfs speciaal voor ingevlogen: ik had mezelf voorgenomen geen enkel Motörhead-concert meer te missen. 't Was ronduit fantastisch: Lemmy was in uitstekende doen, ook al wilde zijn stem niet goed mee. Niet echt uitzonderlijk: aan het slot van een tournee was ze altijd een beetje kapot. Het zou hun voorlaatste concert zijn.
»Mag ik hier trouwens nog een lans breken voor hun laatste plaat 'Bad Magic'? Heerlijke, loeiharde rock-'n-roll zoals alleen Lemmy die kon brengen.»
HUMO Je wist Lemmy te casten voor je film 'Gutterdämmerung'. Als fans hun helden ontmoeten, weten ze vaak geen zinnig woord uit te brengen. Of erger: ze kramen totale onzin uit.
Tagemose «Geen idee hoe het komt, maar onze eerste ontmoeting liep helemaal zoals ik het me had voorgesteld. We hadden een gemeenschappelijke vriend, en die had me op voorhand gezegd dat Lemmy er zou bijzitten zoals in de verhalen die over hem de ronde doen. En ja hoor: hij zat op een barkruk, met een grietje op z'n schoot, één hand aan z'n eenarmige bandiet en een Jack 'n Coke binnen handbereik (lacht).
»Ik heb 'm het plan van 'Gutterdämmerung' kort uiteengezet, en hem het storyboard getoond: hij was meteen mee. Ik denk dat hij wel aanvoelde dat ik mee door hem geïnspireerd was, en dat zijn eigen DNA dus als het ware mee in de film zou zitten: 't gaat over de kern van de rock-'n-roll, en wie anders dan Lemmy is de koning van de rock-'n-roll? Nu ja: voor Lemmy zelf was Little Richard de true king.»
HUMO Waren die ontmoetingen strictly business, of kon je ook gewoon met 'm staan ouwehoeren?
Tagemose «Dat laatste, gelukkig. Maar vergis je niet: 't was meer dan gezellige toogpraat, je kon met Lemmy echt uren kletsen over geschiedenis en politiek. En niet alleen maar, zoals het cliché wil, over de Tweede Wereldoorlog en tanks: hij was uitstekend op de hoogte van de actualiteit, tot de opkomst en strapatsen van IS toe. Een waanzinnig intelligente en leergierige vent die tegelijk ontzettend vriendelijk en geestig was. Ik heb na de opnames van 'Gutterdämmerung' nog een lang interview gedaan met hem en Henry Rollins, en dat was echt láchen. En zo'n tekst als die van - de titel alleen al - 'Killed by Death': 'The only time I'm gonna be easy / is when I'm killed by death.' Dat is toch fantastisch? Om over die clip nog te zwijgen: Lemmy die met z'n motorfiets dwars door de muur van een 'Married With Children'-achtige huiskamer rijdt, de dochter des huizes op z'n zadel hijst en door de andere muur weer vertrekt, terwijl de ouders van het wicht verbouwereerd toekijken (lacht).»
HUMO Volgens het officiële bericht op de website van de groep wist Lemmy pas twee dagen voor zijn overlijden hoe ziek hij was.
Tagemose «Ik wist wel dat hij ziek was, want we hebben zijn opname voor 'Gutterdämmerung' een paar keer moeten uitstellen - 't ging echt op en neer met zijn gezondheid. Maar in Hamburg leek het alsof hij er weer helemaal stond. Oké: hij was wel wat magerder geworden, maar daar zag ik geen graten in. Op oude foto's is hij ook behoorlijk skinny, het leek me dus eerder alsof hij wat overtollig gewicht was kwijtgespeeld. Echt: ik dacht dat hij nog ettelijke jaren zou blijven doorgaan. Maar goed: hij heeft gedaan wat we van 'm verwachtten - volledig blijven gáán tot het einde. Ik koester, behalve de uren die ik met 'm mocht doorbrengen, de laatste saluut die we hebben uitgewisseld toen hij in Hamburg het podium besteeg.»
HUMO Om de grootste aller Kilmisters nog een laatste keer aan het werk te zien, is het wachten tot juni: dan gaat jouw 'Gutterdämmerung' in première tijdens het Isle of Wight Festival in Engeland. Kun je nog één tipje van de sluier lichten?
Tagemose «Lemmy heeft geen grote rol in de film, maar z'n performance is kort maar krachtig. En dankzij een generaal met een waar rock-'n-roll-hart hebben we scènes kunnen filmen in de echte Dodengang in Diksmuide: iets om alsnog naar uit te kijken, dus.»
HUMO In tussentijd laten we 'Bomber' een keer of duizend door de kamer gieren.
