'Blanco' op Canvas
Bij de jongste verkiezingen maakte meer dan een miljoen kiezers – in Luik bijvoorbeeld één op vier, in Gent haast één op acht – er zich blanco of ongeldig van af, als ze al naar het stemhokje gingen. Het zullen er allicht op 26 mei niet minder zijn. Twee dames van stand in televisieland, Phara De Aguirre en Nahid Shaikh, deelden ons dat mee bij aanvang van de driedelige reeks ‘Blanco’. Ze deden dat in een ontspannen stijl, aangenaam contrasterend met het televisueel geronk dat een verkiezingscampagne pleegt te begeleiden.
Het duo ging – ce n’est pas évident – in heel België op zoek naar stemweigeraars. In dit geval kon dat met gemak gebeuren omdat Nahid Shaikh even goed in het Frans als in het Nederlands haar vlotte zelf is. Phara de Aguirre bleek dan weer een tussentaal te beheersen waarmee ze zelfs tot diep in het dokwerkersmilieu kon doordringen: ‘Allé, jong , da’s een stem die we kwijt zijn!’
Op visite bij foertstemmers verwacht je enige clichés, en die waren er ook - ‘’t Zijn allemaal dieven!’ – maar gemiddeld was het een stuk interessanter om hun motivatie te beluisteren: verhalen over vastgelopen levens, over zinkende welvaart en angst voor rekeningen, over een kreupele democratie en fout ingerichte economie die te veel steken en mensen laten vallen.
In het zuiden moest het wel uitdraaien op een ontmoeting met gele hesjes. En voor we gilet jaune te snel als ‘brandstichter’ vertalen was het nuttig eens alternatieve definitie te horen: ‘Je ne supporte pas l’injustice,’ zei een gele mevrouw. Nahid Sjaikh was te gast bij mensen die bij elkaar solitaire ellende verruilen voor solidaire warmte.
Aan het eind kwam een sliert politici het vingertje opsteken dat de programmamakers achterwege hadden gelaten: blanco stemmen is een verkeerde tendens, burgers moeten hun verantwoordelijkheid nemen… Voor de kers op die taart van nietszeggendheid zorgde Kamervoorzitter Siegfried Bracke door de klassieke riedel van Churchill - democratie is een heel slecht systeem, maar het beste dat er is – nog eens af te rammelen en dat van zichzelf een hele prestatie te vinden: ‘Ik kan het nog hé?’
Dagelijks zien we een dominante politieke klasse die het niet meer kan, die geen meter beweging krijgt in zowat elk vitaal dossier - klimaat, betonstop, armoede, fiscale rechtvaardigheid. Het is niet gek dat steeds meer mensen dan gaan denken: zou een geel hesje niet meer impact hebben dan een rood bolletje?
