'Blind getrouwd' en 'Vind je lief': de wetenschap helpt u aan uw gerief
Bij VTM weerklinken vanaf volgende week opnieuw de bruidsklokken: voor het tweede seizoen van ‘Blind getrouwd’ vertrouwen vier nieuwe duo’s op een panel experten om hen van het vrijgezellenbestaan te verlossen. Ook bij Eén stonden er al twee seizoenen lang relatie-experten op de loonlijst voor het datingprogramma ‘Vind je lief’. Kijken we naar het aantal bereidwillige kandidaten – maar liefst 2.800 voor reeks twee van ‘Blind getrouwd’ – dan moeten we besluiten: de wetenschappelijk onderbouwde aanpak van de liefde is populair. Ex-deelnemer Jonas: ‘Ik zou ieder koppel een relatietherapeut aanraden, ook als het goed gaat.’
‘Mijn adres is Singel 11,’ gidst Jonas Wielandt, één van de trouwers uit het eerste seizoen van ‘Blind getrouwd’, ons via de telefoon. ‘Erg toepasselijk, ja.’ Dat hij vandaag nog altijd single is nadat zijn vakkundig gearrangeerde huwelijk met Inge op de klippen liep, laat Jonas niet aan z’n hart komen.
Jonas Wielandt «Ik heb een positief gevoel overgehouden aan het hele experiment. Uiteindelijk zijn Inge en ik toch 5 maanden samen geweest, terwijl we elkaar op ons huwelijk van haar noch pluim kenden. Een mooie prestatie.»
HUMO Ben je nog bevriend met je ex-echtgenote?
Wielandt «We sturen elkaar af en toe een sms, maar daar blijft het bij. Da’s oké. Ik vind het niet spijtig dat ik er geen zotte vriendschap aan heb overgehouden.
»Toen ik me inschreef, was ik een happy single: ik was gelukkig, maar op zoek naar iemand om dat geluk mee te delen. Toen een vriend me de oproep van VTM doorstuurde, dacht ik: ‘Waarom niet?’ Ik hou wel van een uitdaging.»
HUMO Ook als die uitdaging inhoudt dat je moet trouwen met een wildvreemde, terwijl heel Vlaanderen aan het altaar staat mee te kijken?
Wielandt «Ik had al een keer meegedaan aan een datingprogramma. Ken je ‘Smakelijk daten’ op Vitaya nog? Hun aanpak was erg oppervlakkig: ze vroegen me alleen op welk type vrouw ik viel. De blind date draaide op niks uit. Dat is ook waarom ‘Blind getrouwd’ me zo aansprak: daar kijken de experten niet naar wie je wilt, maar vooral naar wie je nódig hebt. In het beste geval eindig je dus met iemand die echt bij je past.»
HUMO Ging je voordien dan alleen maar af op het uiterlijk?
Wielandt «Als ik vroeger een café binnenwandelde, dan deed ik wat mannen vaak doen: speuren naar de knapste vrouw. ‘Blind getrouwd’ heeft me geleerd dat dat niet de beste aanpak is. Stijn en Nuria zijn daar een mooi voorbeeld van: hadden die twee elkaar op café gekruist, dan hadden ze elkaar straal genegeerd (Stijn en Nuria zijn het enige van de drie koppels uit seizoen 1 dat vandaag nog getrouwd is, red.). Nu weet ik dat ik daar niet zo extreem in mag zijn: je moet iedereen een kans geven, anders loop je veel goeie matches mis.
»Pas op: in ‘Blind getrouwd’ hielden ze ook wel rekening met het uiterlijk. In de voorrondes vroegen ze naar alles, ook op wat voor types ik val. Bij foto’s van vrouwen moest ik telkens drie scores geven: hoe sexy ik haar vond, hoe knap ik haar vond, en in hoeverre ik iets met haar zou zien zitten op lange termijn. Want iemand knap vinden betekent nog niet dat je er ook een relatie mee wilt.»
HUMO Keerde het panel van experten je helemaal binnenstebuiten?
wielandt «Ja. Eerst met allerlei testen: urenlang heb ik hier achter de computer vragen zitten te beantwoorden. Soms over gevoelige onderwerpen: wat ik graag heb in bed en of ik al te maken had gekregen met depressies. Dezelfde vraag kwam ook meermaals terug, maar dan op een andere manier verwoord. Jezelf beter voordoen dan je bent was dus geen optie. Maar ik had me sowieso voorgenomen eerlijk te zijn. ‘Anders kan ik net zo goed niet meedoen,’ dacht ik.»
HUMO Leverde dat graven ook iets op?
wielandt «Ik leerde mezelf op een totaal andere manier kennen – dat was eigenlijk het gekste aan het hele experiment. Ik had nog nooit zo diep nagedacht over mezelf en mijn liefdesleven. Zeker in de gesprekken met de experten viel me dat op. Ze vroegen bijvoorbeeld naar mijn exen. Toen merkte ik dat ik de neiging had de fout bij de ander te leggen. En dat is natuurlijk niet altijd terecht: hoe mijn ex zich gedroeg, had misschien ook wel te maken met wat ík had gezegd of gedaan. Actie, reactie – daar had ik nog niet zo bij stilgestaan.
»Als ik de individuele begeleiding van dat panel van psychologen, therapeuten en seksuologen zelf had moeten bekostigen, dan had ik me blauw betaald. De hulp die ik kreeg, is eigenlijk onbetaalbaar. Toen ik aan het programma begon, had ik nog nooit een relatietherapeut van dichtbij gezien. Nu zou ik het elk koppel aanraden, ook als het goed gaat. Inge en ik hadden er deugd van eens de mening te krijgen van een objectieve scheidsrechter. Als koppel verlies je je al snel in futiliteiten, maar zo’n therapeut leidt je terug naar de essentie.»
'Ik ben minder blind geworden in de liefde'
De ideale witloofboer
WIelandt «Meteen na ons huwelijk zijn de experten Inge en mij komen uitleggen waarom ze ons bij elkaar hadden gebracht. Heel nuttig om te horen: ‘Op die en die vlakken zijn jullie op een positieve manier met elkaar verbonden.’ Nóg nuttiger was dat ze ons ook op onze zwakke plekken wezen. Bij Inge en mij was dat praten. We zouden op onze communicatie moeten letten, zeiden ze. Daar hadden ze 100 procent gelijk in: er waren veel momenten waarop ik, was het buiten het programma gebeurd, zou zijn dichtgeklapt en weggelopen. Dat ging nu niet – ik moest wel praten. Daar heb ik ook iets van opgestoken: vroeger dacht ik dat als één van de twee het niet meer zag zitten, dat sowieso het einde van de relatie betekende. Nu weet ik dat je niet te snel mag opgeven: door te praten raak je er misschien toch nog uit.»
HUMO Je bent intussen een krak in de theorie. Heeft al die kennis ook al vruchten afgeworpen?
Wielandt «Na ‘Blind getrouwd’ heb ik eerst een lange datepauze ingelast. De vrouwelijke aandacht die ik in de maanden erna kreeg, was gewoon té. Mijn Facebook puilde uit van de berichten en ik had meer dan 1.000 vriendschapsverzoeken. Ik heb vaak de slappe lach gekregen tijdens het lezen. Eén bericht zal ik nooit vergeten: een witloofboerin had me een lange brief gestuurd waarin ze precies uitlegde waarom haar dochter perfect bij me zou passen, zelfs met foto’s van het meisje. Volgens haar was ik de ideale schoonzoon en een perfecte aanwinst voor het witloofbedrijf. Ik heb niet gereageerd. Dat deed ik zelden of nooit bij die berichten. Ik heb nooit gedacht: ‘Ik ga hier nu eens van profiteren en volop daten met al die vrouwen.’»
HUMO Waarom niet? Moeders hebben het wel vaker bij het rechte eind.
Wielandt (lacht) «Is dat zo? De mijne niet. Als ik had meegedaan met ‘Vind je lief’ van Bieke Ilegems en mijn moeder me had moeten koppelen, dan was het zeker een mismatch geweest. ‘Het is wat vanbinnen zit dat telt,’ daar gelooft ze nogal sterk in. Ik heb nu wel geleerd dat ik verder moet kijken dan het uiterlijk, maar qua smaak zitten mijn moeder en ik op totaal andere golflengtes.
»Sinds kort zit ik weer op Tinder. Af en toe komt er weleens een date van. Niet dat ik nu met een hele vragenlijst het café binnenstap, maar ik stel mijn date wel meteen heel gerichte vragen. Soms is het zo erg dat het meisje zegt: ‘Amai, het is hier precies een quiz.’ (lacht) Zo serieus bedoel ik het niet, maar ik weet nu wel graag snel wat voor iemand ik voor me heb zitten.»
HUMO Maar voorlopig dus zonder succes.
Wielandt «Sinds de scheiding heb ik nog niks serieus gehad. Da’s niet erg. Ik ben hoopvol.»
HUMO Misschien heeft al dat meten en matchen je wel te kieskeurig en kritisch gemaakt?
Wielandt «Ik was al kieskeurig en het klopt wel dat dat er niet minder op is geworden. Net als bij iedereen is mijn hart al weleens gebroken en dat wil ik liever niet meer meemaken. De lat ligt hoog, maar niet onoverkomelijk hoog. Ik heb vooral het gevoel dat ik alles nu heel nuchter bekijk en dat vind ik positief. Als er addertjes onder het gras zitten, dan zal ik ze nu sneller vinden. Blind trouwen heeft me minder blind gemaakt in de liefde.»
undefined
'Net als verliefdheid biedt een goeie match nog geen garantie op blijvend geluk. Het is en blijft in de eerste plaats hard werken'
Aangebrand
Voor grootse conclusies is het nog te vroeg, maar na drie seizoenen ‘Blind getrouwd’ in Denemarken en bijna twee in Vlaanderen heeft de Deense professor Gert Martin Hald, één van de vier relatie-experten en matchmakers van het programma, misschien wel een idee of die nieuwe, berekende aanpak van de liefde al een impact heeft.
Gert Martin Hald «Precieze cijfers heb ik niet, maar ik ben ervan overtuigd: neem je 200 koppels die op onze rationele manier zijn gevormd, en 200 op de klassieke, romantische manier, dan zullen er meer koppels intact blijven in de eerste groep.
»We proberen de kansen op een goeie match te verhogen, maar bovenal hoop ik dat mensen door ons programma gaan práten over de moeilijke kanten van een relatie. Want eigenlijk – en dat mag ik misschien niet te luid zeggen – gaat het in ‘Blind getrouwd’ niet zozeer over die match. Een grote misvatting is dat alles daarmee staat of valt. Maar of die koppels al dan niet getrouwd blijven, hangt vooral af van wat ze in de weken na hun huwelijk doen. Net zoals verliefdheid geen garantie biedt op blijvend geluk, doet een goeie match dat evenmin. Het is en blijft in de eerste plaats hard werken. Hoe meer ik erover lees en research, des te meer ik besef: een relatie is een gerecht dat je moet maken met de juiste ingrediënten, maar waar je ook je aandacht bij moet houden, anders brandt het aan.»
HUMO Kan elk koppel maar beter van bij het begin een relatietherapeut onder de arm nemen?
Hald «Da’s niet altijd nodig. Mijn advies aan koppels is om geregeld eens bij elkaar te polsen: ‘Zijn we nog oké?’ Een uurtje of twee per maand is genoeg. Niet om het over het geneuzel van elke dag te hebben: ‘Kook jij vanavond?’ of ‘Pik jij morgen de kinderen op van school?’ Nee, het moet gaan over wat eronder zit: ‘Dat ik altijd de kinderen moet oppikken, geeft me het gevoel dat jij niet meer stilstaat bij mijn aanwezigheid, dat je niet meer van me houdt.’ Als je dat op tijd op tafel legt, voorkom je misschien dat je in die vicieuze cirkel van verwijten terechtkomt.»
undefined
'Voor duurzame relaties zullen we steeds meer vertrouwen op onze frontale cortex in plaats van ons buikgevoel'
HUMO We stellen steeds vaker ons vertrouwen in cijfers en wetenschap, zelfs in de liefde. Durven we straks nog wel verliefd te worden zonder een batterij experten als rugdekking?
Hald «Voor mij is het vooral belangrijk dat koppels zich bewust zijn van de valkuilen en dat ze die op tijd weten aan te pakken, met of zonder professionele hulp.»
‘Het is absoluut niet de bedoeling onze aanpak van relaties te promoten bij mensen,’ zegt seksuoloog Alexander Witpas, die ook in het expertenpanel van ‘Blind getrouwd’ zetelt.
Alexander Witpas «Wij doen dagen en dagen over het uitdokteren van onze matches: zo ver hoef je natuurlijk niet te gaan. Maar ik zou het zeker niet slecht vinden als mensen minstens een paar uur nadenken over met wie ze een duurzame relatie willen aangaan. Het kan geen kwaad om even stil te staan bij de vraag: ‘Tiens, wil ik dit nu eigenlijk wel?’ Want dat is uiteindelijk waar het vaak misloopt.
»Relaties zullen nooit alleen maar boekhouding zijn, maar ik voorzie wel een trend waarin mensen voor duurzame relaties – ik heb het dan niet over onenightstands – meer hun frontale cortex laten meespelen dan hun buikgevoel. We hebben allemaal wel een idee van wat belangrijk is voor een duurzame relatie, en wat voor vragen we moeten stellen: ‘Waar woon je? Hoeveel kinderen wil je? Hoeveel geld wil je uitgeven? Hoe ga je om met je familie?’ Het is geen kernfysica, hè.»
undefined
Troost van Bieke
Terwijl de vier nieuwe koppels van ‘Blind getrouwd’ straks hun jawoord geven op VTM, hebben ze bij de VRT al twee seizoenen van ‘Vind je lief’ achter de kiezen. Hun aanpak verschilde lichtjes – de singles gingen elk op drie dates: met iemand die ze zelf hadden gekozen, met iemand die familie of vrienden voor hen hadden geselecteerd, en met een kandidaat die was gekozen door een panel – maar ook hier hoorden we experten de berekende liefde prediken. Die insteek was precies waarom Jan Walravens het zag zitten zijn hart te grabbel te gooien op tv.
Jan walravens «Niet dat ik rotsvast geloofde in dat mathematisch matchen, maar ik wilde de mening van die experten weleens horen.»
HUMO Hoe lukte het daten vóór je deelname?
Walravens «Ik deed wel wat moeite – ik was weleens op een speeddate geweest – maar verder dan die eerste stap kwam ik nooit. Ik was op dat moment al vijf jaar vrijgezel, dus natuurlijk vroeg ik me soms af waar dat aan kon liggen. Maar pas door mee te doen aan ‘Vind je lief’ ben ik het beter gaan begrijpen. Vooral toen ik één van de experten op tv hoorde zeggen: ‘Jan is lang de kwetsbaarheid van een relatie uit de weg gegaan.’ Dat was de nagel op de kop. Het kwam wel even binnen om dat zo in een oneliner op tv over mezelf te horen. Misschien had ik het lange tijd niet willen zien, maar ‘Vind je lief’ heeft me verplicht om tot de kern te gaan.»
HUMO Werd jij ook gebombardeerd met vragenlijsten?
Walravens «Ellenlange! De vragen gingen van ‘Doe jij meteen de afwas na het eten?’ of ‘Ben je sportief?’ tot moeilijke zaken als ‘Waarom ben je vrijgezel?’ en ‘Ben je jaloers?’ Ik merkte toen al dat het hun menens was.
»Ook de gesprekken met de experten vond ik best moeilijk. Iedereen die meedoet aan zo’n programma, heeft een teleurstellend liefdesleven achter de rug. De experten dwingen je daarbij stil te staan. Van vrienden en familie had ik altijd gehoord dat ik kieskeurig was – de klassieker als je lang vrijgezel bent. Ik ging dus naar de experten met het idee: ‘Misschien kunnen zij me vertellen wat ik daaraan kan doen.’ Maar tot mijn verbazing vonden ze me eigenlijk niet zo kieskeurig. Volgens hen ben ik iemand die weet wat hij wil, maar zeker niet buitensporig kritisch.
»Na de voorrondes lieten ze me weten dat ik bij de 15 overgebleven kandidaten zat. Toen heb ik besloten: ‘Ik ga er volledig voor.’ Ik dacht dat ik een goeie kans maakte om iemand te leren kennen.»
undefined
'Mensen zijn niet in woorden of wiskundige formules te vatten.' Jan Walravens
HUMO Het draaide anders uit: met de match die de experten kozen, klikte het wel. Maar zij haakte af voor een volgende date.
Walravens «Ja, dat hakte erin. Ik begreep wel waarom de experten haar hadden gekozen: we woonden niet ver van elkaar, hadden allebei een kinderwens maar nog geen kinderen, en qua humor zaten we op dezelfde golflengte. Achteraf hoorde ik dat ze een dominante man zocht. Dat vond ik raar, want ik ben geen dominant type. Misschien vertrouwde ik op dat moment zo erg op de keuze van de experten en was ik zo onder de indruk van de hele tv-machinerie die op gang was gekomen, dat ik me liet meeslepen. Ik wílde het vooral heel graag, maar het mocht niet zijn. En dat op tv: echt pijnlijk.
»Maar Bieke Ilegems is me achteraf komen troosten: ‘Je hebt nu misschien een blauwtje gelopen, maar je zult zeker sympathie krijgen van tv-kijkend Vlaanderen.’ En ze had gelijk: ik kreeg veel reacties. Sommigen wilden me gewoon een hart onder de riem steken – geen enkele van mijn drie dates had iets opgeleverd – maar er zaten ook geïnteresseerde vrouwen tussen. De beste reactie kwam helemaal aan het begin, nadat ze in de eerste aflevering hadden vooruitgeblikt op alle kandidaten. Een meisje uit de buurt – we zaten op dezelfde muziekschool, maar kenden elkaar alleen van zien – vroeg of ik eens wilde afspreken. Onder het motto ‘toeval bestaat niet’ ben ik met haar op date gegaan. Twee weken later waren we een koppel en volgende week zijn we een half jaar samen. (Glunderend) Binnenkort gaan we samenwonen.»
HUMO Het heeft je dus toch een lief opgeleverd?
walravens «Onrechtstreeks wel. Maar ik ben toch blij dat we elkaar op de traditionele manier hebben leren kennen. Het enige vervelende was: tegen de tijd dat mijn uitzending op tv kwam, waren we al twee maanden een koppel. Dus moest mijn lief zitten kijken hoe ik met andere vrouwen op date ging. Dat was even afzien (lacht).»
HUMO Zouden de experten je lief en jou met elkaar matchen?
Walravens «Ik denk het wel. Ze tikt alle vakjes aan: ze woont in de buurt, heeft net als ik een kinderwens, is actief en energiek. Het is geen zwart-wit verschil, maar ze is wel duidelijk anders dan mijn vorige lieven.»
HUMO Maar een overtuigde believer van de berekende liefde ben je niet geworden.
Walravens «Niet echt. Het lijkt me ook geen goeie evolutie. Misschien is vooraf vragenlijsten invullen handig om het kaf van het koren te scheiden, maar het blijven ménsen die je bij mekaar zet: wij zijn niet in woorden of wiskundige formules te vatten. Meedoen met ‘Vind je lief’ en praten met de experten heeft me net geleerd om dat berekende wat los te laten: als je het een béétje voelt, dan moet je het een kans geven. Wie niet durft en het risico niet wil lopen gekwetst te worden, krijgt ook niks.
»Wat ik iedereen wel zou aanraden, is om eens bij een relatie-expert langs te gaan. Niet om een match te vinden, maar wel om te weten waarom het bij jou niet van de grond komt. Aan die uitleg heb ik veel gehad. En als je jezelf goed kent, dan komt de rest misschien vanzelf.»
