Bondscoach Dick Advocaat stopt met coachen nationale ploeg België

Vandaag werd bevestigd dat Dick Advocaat stopt als coach van de Belgische nationale ploeg. 'Ik blijf minstens twee jaar voor België werken,' zei hij vorige maand nog in het grote Humo-interview. Lees de integrale versie.

De weinige keren dat ik Dick Advocaat geïnterviewd heb, stond ik tegenover een correcte en stevige kerel die voor de camera's kort van stof is, bij de zaak blijft en niet graag uitweidt.

En toch kon ik me nooit van de indruk ontdoen dat onder dat wat stuurse uiterlijk een verborgen meer van passies en emoties schuilgaat, die alleen maar wachten op een geschikt ogenblik om naar boven te komen.

En misschien is dat ogenblik nu wel gekomen, want er zit ruis op de relatie tussen de bondscoach en de voetbalbond. Advocaat ergerde zich aan de herhaalde perslekken vanuit de bond en besloot zijn baan als bondscoach tot de zomer te combineren met het trainerschap van AZ, de kampioen van Nederland. Wat ze bij de bond dan weer vervelend vonden.

Dit gesprek vond plaats op de markt van Groot-Bijgaarden, vlak bij het Anderlechtstadion. Bert van Lingen was erbij, de boezemvriend en vertrouweling, de wapenbroeder in vele oorlogen in binnen- en buitenland.

We hebben tong meunière gegeten met Belgische frietjes en huisgemaakte mayonaise - 'heerlijk' vond Dick. Bert en ik dronken wijn, Dick sloten Coca-Cola en twee koffies van het huismerk van Paul Van Himst. Als toetje nam hij een dame blanche met warme chocoladesaus. Veel Belgischer kan het niet.

HUMO U rookt niet, u drinkt niet en u danst niet. U zegt zelf: ik ben wel aardig, maar niet gezellig. Klopt dat?

Dick Advocaat «Ja, vind ik wel. Sommige mensen vinden me arrogant, maar die kennen me niet.»

Bert van Lingen «En mensen die hem heel goed kennen, vinden hem ook écht gezellig. Ook al drinkt en danst hij niet mee.»

Dick «Er moet eerst vertrouwen zijn, maar dat heeft een tijdje nodig. Ik weet niet hoe het komt.»

Bert «Je hebt wel iets in je dat je op je hoede bent.»

Dick «Ja, eigenlijk altijd... Met alles.»

Bert «Hij wil het nooit fout laten lopen.»

Dick «Ik blijf ook nooit hangen. Aad Mansfeld (in de jaren zeventig zijn ploegmaat bij ADO Den Haag, red.) heeft 's gezegd: 'Dick is gezellig tot kwart over vier. Voor de wedstrijd kaarten en al wat je wil, maar na de wedstrijd is-ie het eerste weg.' En dat heb ik nog steeds. Na een wedstrijd probeer ik zo snel mogelijk naar huis te gaan.»

HUMO Hebt u nooit het gevoel gehad dat u iets miste?

Dick «Jazeker. Als we met ADO toernooien in het buitenland speelden of Europees voetbalden, dan ging de rest stappen. Ik ging zelden mee, en de volgende ochtend kwamen dan steevast de wildste verhalen boven. Dan dacht ik: daar moet ik bij zijn. Maar iedere keer als ik dan eens meeging, was er geen ene bal aan. Dan was ik blij dat ik snel in een taxi kon gaan zitten. Het zal ook wel met mezelf te maken hebben.»

Bert «Hij houdt niet van poespas. Hij is niet zoals al die mensen die willen tonen wat ze kunnen of niet kunnen, of die hun emoties willen tentoonspreiden. Hij heeft dat allemaal niet nodig, en hij is daar gelukkig mee.»

Dick «Ik ben ook heel snel ongeduldig of afgeleid - als het niet over voetbal gaat. Ik vind niet zoveel dingen interessant, en daardoor mis je wel wat.»

HUMO Bert is meer bourgondiër dan u, hè? Hij houdt wél van een goed glas wijn. Drinkt u echt nooit, zelfs niet af en toe?

Dick «Nooit. Ik vind het niet lekker. 't Is raar, want als ik mensen zoals jullie nu een goed glas wijn zie drinken, dan heb ik wel trek.»

HUMO En wilt u het lekker léren vinden?

Dick «Nee. Tenzij ze me zouden zeggen dat het goed is voor je hart.»

Bert «Dat is het hem juist: rode wijn is goed voor hart en bloedvaten.»

Dick «Dat heb ik gehoord, ja. In het ziekenhuis. De dokter zei: in plaats van paracetamol kan je beter een goed glas wijn nemen. Ik moet zeggen, de wijn die jullie drinken klinkt goed.»

HUMO Qué?

Dick «Als ze 'm inschenken. Hij valt mooi in het glas. Als iemand een sigaar opsteekt heb ik het ook. Ik vind het lekker ruiken, maar ik zal nooit roken. Mijn vader rookte veel en hij is jong gestorven. Wellicht speelde dat mee, het idee van 'mij zal het niet overkomen'.»

HUMO En later? Als u op rust bent, ziet u zichzelf dan met een fles uitstekende bordeaux op het terras van een huis in Frankrijk zitten, zoals Bert?

Bert «Hij op rust? Dat lukt niet.»

Dick «Nee, d'r zit geen rust in mijn lijf, nog niet. Al word ik de laatste tijd wel een beetje lui. Als ik zit te zappen of de bladen doorneem. Of de websites afschuim... Ik heb mappen waarin ik dingen verzamel: oude verhalen uit Voetbal International, oude foto's... Als ik zo'n map dan vastpak om iets op te zoeken, begin ik alles weer van vooraf aan te lezen. Ik hou dat allemaal bij omdat ik denk dat het nog wel 's van pas komt, maar het komt bijna nooit van pas. En toch kan ik die dingen niet wegdoen.»

Douchen voor een dubbeltje

HUMO Als u terugkijkt en u ziet de kleine Dick Advocaat in de Transvaalwijk in Den Haag en daarnaast de internationaal erkende trainer die u nu bent, dan moet u toch toegeven: het is niet fout gelopen. Bent u tevreden?

Dick «Ja, méér dan. We hadden het niet breed thuis. Vijf kinderen - vier broers, van wie ik de jongste was, en één zus. Aad de Mos, die mijn leeftijd heeft, woonde over de brug bij het Zuiderpark. En weet je wat het verschil was? Over de brug hadden ze een douche in huis, in de Transvaalwijk niet. Wij gingen één keer in de week douchen in het badhuis, voor een dubbeltje.

»Omdat ik altijd op straat voetbalde, versleten mijn schoenen heel gauw. Dan kreeg ik geen nieuwe. Onderaan in de zool zaten van die gaten, en dan zocht ik een stuk karton om in mijn schoen te leggen, anders kwamen er ook gaten in mijn kousen. In de zomer lukte dat prima, maar in de winter, als het nat was, werd dat karton slap. (Lacht en glundert plots) Maar áls ik nieuwe schoenen kreeg, liep ik de halve stad door - kijk mij: nieuwe schoenen.»

HUMO Uw lievelingsbroer, uw rolmodel, was Jaap, de oudste.

Dick «Met hem ga ik het meeste om, we gaan ook nog samen naar het voetbal. Toen ik elf was, was Jaap achttien en mocht hij voor het eerst met ADO 1 meedoen - hij was semiprof. Ik volgde met vriendjes de wedstrijd op de radio. Ze speelden uit tegen Sparta en Jaap maakte het eerste doelpunt, 0-1 voor ADO bij de rust. Sparta won uiteindelijk met 4-1. Maar na afloop, dat weet ik nog heel goed, gingen we met jongens uit de straat die wedstrijd overspelen.

»Mijn broers en ik sliepen op dezelfde kamer, en ik had tussen Jaap z'n spullen zo'n blikje van dat vet gevonden waar de echte voetballers zich mee insmeerden. Jongens, ik herinner mij die sterke geur nog... Wij smeerden daar allemaal onze billen mee in, en dan gingen we met z'n allen in een portaaltje staan en liepen we als twee echte teams het pleintje op, met knalrode billen van dat vet. De mensen hingen uit de ramen en klapten in de handen (lacht hartelijk). Mooie tijden.»

HUMO Later werd u net als uw broer voetballer: eerst jaren bij ADO, later bij andere Nederlandse middenmoters en ook bij een paar buitenlandse clubs.

Dick «Als voetballer was ik een subtopper. Ik wist niet of ik het zou halen, ik wist niet eens of ik er mijn beroep van zou kunnen maken. Ik was semiprof. De verdiensten toen waren in de verste verte niet te vergelijken met wat ze die jongens nu betalen.

»Toen ik in de dertig was, had ik een klein spaarpotje en wilde ik mijn trainersdiploma halen om twee amateurclubs te kunnen coachen. Helemaal nog niet met de intentie: ik ga het betaald voetbal in.»

HUMO In 1982 speelde u enkele maanden bij Berchem. Wat hebt u daarvan onthouden?

Dick «Dat het hele vriendelijke mensen waren, en dat het een prachtig veld was. En dat Dick Jol altijd met me meereed, de latere scheidsrechter: die speelde toen ook bij Berchem. Posthumus, de oud-PSV'er, speelde er ook. Maar het elftal stelde niet zoveel voor, dat had ik snel door. Ik heb er maar tien wedstrijden meegedaan. Toen ik in de gaten kreeg dat Utrecht me per se nog wilde, heb ik alles op alles gezet om weg te komen. Het was ook lastig. Als we bijvoorbeeld in Namen speelden, moesten we eerst met de bus terug naar Berchem en van daar nog eens met de auto naar Den Haag.»

HUMO Reed u alle dagen heen en weer vanuit Den Haag?

Dick «Altijd gedaan. Toen ik trainer was van PSV ook. Al vind ik wel: als je bij een grote club speelt of traint, moet je ook in die stad gaan wonen. Want destijds bij PSV, anderhalf uur enkele reis, dat was eigenlijk te veel. Dan reed ik weg om halfacht en was ik om kwart voor negen in Eindhoven. Nu moet ik elke dag van Den Haag naar Alkmaar, en dat is al ruim een uur, ik ben elke dag om halfnegen op de club. En als het maar even tegenzit, ben je twee uur kwijt.»

HUMO Vanwaar die drang om altijd terug naar Den Haag te rijden?

Dick «Laten we zeggen dat er omstandigheden waren die maakten dat ik toch graag in Den Haag wou wonen.»

HUMO De liefde dus.

Dick «Voilà.»

HUMO De belangrijkste drijfveer... (geen reactie) .... na het voetbal.

Bert «Dat is duidelijk.»

HUMO Een romantische ziel dus. Dat blijkt ook uit uw muzikale voorkeuren.

Dick «Ja, ik houd van bijvoorbeeld Will Tura, dat zul jij niet begrijpen, prachtig vind ik dat. En van Bocelli. Ik heb in Korea Michael Bolton mogen ontmoeten, in Schotland Marty Pellow van Wet Wet Wet - jongens wat een verhaal was dát - en Julio Iglesias, een groot voetbalkenner (de charmezanger speelde zelf nog ooit voor Real Madrid, red.).

»In Sint-Petersburg mocht ik backstage bij een optreden van de Bee Gees. Robin Gibb wist niet wat er aan de hand was, ze hebben hem uitgelegd wie ik was. Daarna hadden we een lang gesprek. Ik vroeg ineens: 'Speel je dat liedje nog?' 'Welk liedje?' 'Euh... nou...' en ik ga het staan zingen. Cor Pot (zijn assistent, red.) zat achter hem te stikken van het lachen, want daar stond ik als een klein jongetje iets voor te zingen. 'Dat lied, dat ken je toch?' En hij: 'Never heard that song' (hilariteit).

»Heel lang geleden speelden we met Den Haag een toernooi in Cannes, en we mochten in het oude Palais des Festivals naar een concert van de Moody Blues. We zaten vlak bij het podium en ze zongen hun hit 'Go Now', jongens dat was zo mooi... (begint te zingen, vrij hoog en niet echt stemvast, en schiet onmiddellijk in de lach)»

Bert «Man, 't is niet om aan te horen. Als we op het vliegtuig zitten, zet-ie zo'n ding op z'n kop en begint hij onbeschaamd mee te zingen, zo vals als wat.»

Dick «Gelukkig zaten we op de Zenit-vluchten alleen in de businessclass, de rest zat achteraan. Maar hij overdrijft. Hij zat meestal een beetje te slapen.»

Bert «Nee, helemaal niet. En dan die gebaren erbij! Alsof hij het orkest dirigeert.»

Executie

HUMO Rinus Michels - ook een groot zanger - vroeg u in 1984 als assistent-bondscoach van het Nederlands elftal. Hoe was hij in u geïnteresseerd geraakt?

Dick «Hij kende me al als voetballer. Ik heb nooit het eerste elftal van Oranje gehaald, maar Rinus Michels hield van mijn type speler. Wim Jansen, Johan Neeskens, Dick Advocaat: zo wilde hij er altijd eentje in z'n elftal. En toen hij technisch directeur werd bij de KNVB (de Nederlandse voetbalbond, red.), zaten daar allemaal mensen om hem heen met andere achtergronden, geen ex-voetballers. Ik had al amateurs getraind, en ik volgde samen met Wim Jansen de cursus oefenmeester 1. Hij had Wim eerst benaderd, maar die had net getekend voor de Feyenoord-jeugd. Toen kwam-ie bij mij terecht. Hij herkende in mij enkele trekjes die hij ook had: niet close met de media, afstand met de spelers. Ik keek torenhoog tegen die man op. Ik was 36, hij 58. Bert had toen al een leidinggevende functie bij de KNVB-jeugd. Ik werd binnengehaald als jeugdtrainer, maar binnen twee maanden was ik assistent van Michels.»

Bert (tot Humo) «Wat voetbal betreft denk jij misschien één stap vooruit, en ik twee, maar Dick denkt zés stappen vooruit. Dat valt op.»

Dick «Wat de mogelijkheden zijn, wat er zou kunnen gebeuren. Dat had ik als voetballer al. Ik was overal bij betrokken. Ik was héél aanwezig. Heel moeilijk voor een trainer als het niet goed ging. Ik was ook een lastige vent om mee te spelen, ik zat er altijd bovenop. Toen ik bij Roda zat, speelde Gerard van der Lem daar ook. Ik zal het nooit vergeten, hij ging tijdens de rust tegen trainer Bert Jacobs zeggen: 'Als hij d'r niet uit gaat, ga ik eruit! Ik word helemaal ziek van hem.'»

Bert «Michels was ook een beetje een outsider bij de bond. Een man van de praktijk, net als Dick. In het begin had hij zelfs geen kantoor, en hij zocht een plekje. 'Waar is de grootste kamer?' vroeg hij. Dat was de bestuurskamer. Hij is daar gaan zitten en is er nooit meer weggegaan.»

Dick «Voor mijn sollicitatiegesprek zat ik daar tegenover mijnheer Michels, naar wie ik zo opkeek. Hij had me zelf gebeld voor die afspraak. We hebben van twee tot vijf gepraat en toen zei hij: 'Dick, ik denk dat het tijd wordt om naar huis te gaan. Ik heb de komende weken nog enkele gesprekken met andere gegadigden, dus over twee of drie weken kan ik uitsluitsel geven.' Ik antwoordde: 'Over twee of drie weken, mijnheer Michels? U kent me als speler, u kent me als persoon, we hebben een lang gesprek gehad... Als u nú niet kunt zeggen of u me neemt of niet, dan doe ik het niet, want dan weet u het over drie weken nog niet.' En toen, dat kon hij zo goed hè, ging-ie zo achteroverleunen in die stoel, in die enorme balzaal, en zei (imiteert Michels) 'Zo... vind jij dat?' Ik zei: 'Ja dat vind ik, anders zeg ik het niet.' Het bleef een paar minuten stil: 'Denk jij dan dat jij het wordt?' Ik antwoordde: 'Dat ligt aan u.' Hij weer: 'Nou, als jij vindt dat je het kunt, dan ben jij het.' Als ik het nu nog vertel, gaan de haren op mijn armen rechtop staan, dan krijg ik nog een krop in de keel. De grote Rinus Michels had me aangenomen.»

HUMO Was het iemand die zijn appreciatie liet blijken?

Dick «Nou en of, zeker tegenover Bert en mij. We kwalificeerden ons voor het EK van '88, uit bij Griekenland, en na de wedstrijd kwamen al die fotografen op hem af. Je kent mij, ik blijf altijd liever een beetje weg van het feestgedruis. Ik ging wat verderop staan. En wat deed-ie? Hij kwam naast me staan, om toch te laten zien dat we belangrijk waren. We zijn heel close geworden, Rinus, Bert en ik. Op het einde helemaal.»

Bert «De laatste Kerstmis voordat-ie doodging, had hij een heel eenzame periode achter de rug - dat jaar was zijn vrouw overleden. Hij was toen 75. Hij wilde kerst bij ons vieren, in ons huis in de Dordogne. Hij zei: 'Als ik ergens anders naartoe ga, wordt er zoveel van mij verwacht. Dan moet ik me netjes aankleden, dan moet ik weer optreden, dan willen ze weer dat ik ga zingen. Ik wil dat niet meer. Bij jullie kan ik gewoon in mijn trainingspakkie lopen.' Het ticket was al geboekt maar helaas moest-ie op het laatste moment afzeggen, zijn hart liet het niet meer toe (Michels overleed op 3 maart 2005 na een hartoperatie, red.).»

HUMO Wat is het belangrijkste dat u van hem geleerd hebt?

Dick «Hij draaide nergens omheen, hij zei altijd waar het op stond. Dat doe ik ook, maar iets euh... rustiger.

»Wat hij me ook op het hart drukte: 'Je moet nooit te veel tegen de media vertellen, want je moet alles verantwoorden wat je zegt. De media onthouden alles.'»

Bert «En ze zijn onverzadigbaar geworden.»

Dick «Michels kreeg pas een betere relatie met de pers na 1988, toen hij al zestig was. Er is dus nog hoop voor me.»

HUMO Gaat het nu beter met u en de pers? Want tijdens en na het EK van 2004, toen u bondscoach was van het Nederlands elftal, zijn ze wel ver gegaan hè?

Dick «Veel te ver. Tot het onbeschofte toe.»

HUMO Hét grote twistpunt was De Wissel. In de wedstrijd tegen Tsjechië verving u, bij een 2-1-voorsprong, Arjen Robben door Paul Bosvelt. Uiteindelijk verloor Nederland die wedstrijd nog met 2-3, en heel het land viel over u heen. Jan Mulder vroeg zelfs schier achteloos om uw executie. Hebt u dat soort reacties geklasseerd en verteerd, of houdt u die dingen toch bij?

Dick «Van hem heb ik het nooit begrepen. Ik was echt een fan van Jan Mulder. Ik was 15 en hij 18 en toen ging hij naar Anderlecht, naar België, het beloofde land voor Nederlandse voetballers. Ik speelde op woensdagavond vaak met de ADO-jeugd op Beerschot, dat vond ik geweldig, ze stookten daar zo'n grote ketel met hout in de kleedkamer. Mulder stond in de krant: een foto in Brussel, met een sportwagen. En hoe hij sprak en schreef over Brussel... En dan juist hij - hij maakte me helemaal af. Hij beweert nu dat het gespeeld was.»

HUMO Dat kan wel, ik heb wel meer meegemaakt dat hij puur voor de lol of voor de controverse heel merkwaardige uitspraken doet of rare standpunten inneemt. En Jan heeft een hekel aan tactiek, aan dat geschuif. Hij vindt dat je gewoon lekker moet voetballen.

Bert (tot Advocaat) «Dat is entertainment, man.»

Dick «Hij overdrijft daarin.»

Bert «Daarom is Jan ook geen trainer geworden.»

HUMO Vergeeft u het hem? Of blijven er blauwe plekken op uw hart?

Dick «Dat een journalist zoiets doet, alla, maar niet iemand uit dezelfde klas. Ik zal nooit iets verkeerds over andere trainers zeggen.

»Jan heeft me een paar maanden geleden opgebeld om het goed te maken. Hij zei wel dat hij erg nerveus was om me te bellen. Hij vroeg of we mekaar een keertje in Brussel konden zien. Dat lijkt me leuk. En ik heb er geen letsel aan overgehouden, want ik ben er voor mezelf van overtuigd: ik slaag overal.»

Audiëntie bij Poetin

HUMO Wat was de rol van Willem van Hanegem in die hele heisa?

Dick «Dat is een gevaarlijk onderwerp.»

HUMO Hij was toen uw assistent, maar op de persconferentie na die wedstrijd zei hij naar aanleiding van uw wissel Robben-Bosvelt: 'Als hij nog zoiets doet sla ik hem neer!'

Dick «Om te beginnen kan dat natuurlijk niet, want ik ben veels te sterk. Het is gewoon zijn stijl om te zeggen dat hij het niet met me eens was.»

HUMO Hebt u hem dat kwalijk genomen?

Dick «Ja!»

HUMO Is het bijgelegd?

Dick «Nee, we hebben er niet meer over gesproken. Willem praatte ook altijd over 'hij' en 'ze', nooit over 'we'. Terwijl hij overal bij betrokken was: bij de trainingen, bij de wedstrijdbesprekingen, op het veld...»

Bert «Ook bij de wissel.»

- Als Willem na de wissel had gezegd: 'We hebben erover gesproken en...'

Dick (onderbreekt de vraag) «Als Willem meer een teamspeler was geweest, dan hadden we er nog gezeten. We hadden alles met zijn drieën om die functie goed te doen.

»Mensen willen de achtergrond van die fameuze wissel niet meer weten. Robben had dat jaar al twee zware hamstringblessures gehad. Hij was fit geraakt, maar hij had maar enkele wedstrijden in de benen. We stonden 2-1 voor, maar we worden overlopen op het middenveld. De Tsjechen hadden hun rechtsback eruit gehaald, Poborski rechtsachter gezet en nog een middenvelder erbij gehaald. Wij hadden dus in één sector een speler over, en op het midden kwamen we er een te kort. Dus ik denk: 'Robben moet eruit, ook al is-ie de beste man, want ik moet hem fit houden.' Dus ik zet een middenvelder erin, Bosvelt.

»Mourinho heeft na die wedstrijd gezegd: God ging mee tegen Advocaat spelen. Alles wat fout kon lopen liep fout. Speler eruit gestuurd, twee fouten, 2-2, 3-2. Die wissel liep niet, ja, dat kan gebeuren. Ik heb wel duizend wissels gedaan die wél lukten. Maar ik zeg altijd: het gaat om het eindresultaat. We haalden de halve finales. Van Gaal zegt: Advocaat is de enige trainer die altijd zijn doelstellingen haalt.

»Toch hebben Bert en ik tegen elkaar gezegd: we stoppen. Na de uitschakeling tegen Portugal hadden we een afscheidsetentje. Ik heb een speech gegeven en iedereen bedankt voor de inzet, en ik ben rondgegaan en heb iedereen de hand gedrukt. Willem was toen al vertrokken, maar achteraf heeft hij het verhaal verspreid dat ik verdwenen was zonder afscheid te nemen, dat ik gevlucht was. Dat klopt helemaal niet. Onze goede vriend David Murray heeft toen wel zijn privéjet gestuurd om Bert en mij van Portugal naar Rotterdam te vliegen. 'Als je op Schiphol moet landen,' zei hij, 'word je nóg een keer afgeschoten.'»

HUMO David Murray was de voorzitter van Glasgow Rangers, waar u vier jaar trainer was geweest. Een goeie vriend van Sean Connery ook, geloof ik.

Dick «Ja, die zat geregeld mee met hem in de kleedkamers, voor de wedstrijd.»

Bert «Dan moesten we soms zeggen: 'Joh, we moeten nou het veld op hoor.'»

Dick «Ze bleven gewoon zitten, ik moest 'm eruit sturen. Connery had dat op een gegeven moment wel door, maar David wilde blijven. 'Ach man,' riep-ie dan.»

HUMO Met Sean Connery in de kleedkamer: jullie en de spelers helemaal idolaat, neem ik aan?

Dick «Daar raak je ook wel aan gewend.»

HUMO U bent drie jaar coach van Zenit Sint-Petersburg geweest. Er moeten toch ook fantastische verhalen uit Rusland zijn?

Dick «We speelden uit bij Lokomotiv Moskou. Ik zat 's morgens bij het ontbijt in een hotel in de hoofdstad, om vier uur moesten we spelen. Eén van de assistenten van Poetin belde me: 'Mijnheer Advocaat, hartelijk welkom in Moskou, ik hoop dat alles naar wens verloopt. Mijnheer Poetin zou u graag om 11 uur ontvangen.' Ik zei: 'Da's erg aardig van hem, maar u weet toch wel dat we om 4 uur spelen. Ik zit in mijn trainingspak, ik moet de tactische bespreking nog doen... Kunt u mijnheer Poetin vragen of dat misschien een ander keertje kan?' (Bert schiet hardop in de lach) Echt gebeurd! Na één minuut belde hij al terug. Hij heeft het Poetin nooit gevraagd natuurlijk, maar hij zei: 'U moet toch komen, weigeren is geen goed idee geloof ik.' 'Maar kunt u me dan beloven dat ik om 1 uur terug ben?' 'Daar zorg ik voor.'

»Ik moet zeggen: dat was een ongelooflijke ervaring, op Poetins residentie. Hij komt zelf uit Sint-Petersburg, hij heeft verstand van sport, hij wist álles van me.»

Bert «Poetin wilde erg graag dat de regio rond Sint-Petersburg zich goed ontwikkelde, en daar speelde die voetbalclub een belangrijke rol in natuurlijk.»

Dick «Toen we arriveerden, moesten we meer dan een halfuur wachten. Ik tikte op mijn horloge en zei tegen die kerel: 'Hey, dat redden we niet hoor.'»

Bert «Dat is Dick dan weer. De verantwoordelijkheid voor dat elftal weegt het zwaarst.»

Dick «Uiteindelijk kwam Poetin opdagen. De eerste tien minuten stonden d'r wel twintig cameraploegen om ons heen, en dan zit je maar wat te kletsen, een beetje wartaal eigenlijk. Maar na tien minuten ging iedereen weg, en toen zat ik daar met hem en met een tolk. Poetin spreekt vloeiend Engels en Duits, maar hij bleef Russisch praten.

»Hij heeft er toen persoonlijk voor gezorgd dat ik nog een jaar langer bij Zenit bleef, want eigenlijk had ik voor mezelf uitgemaakt dat ik ermee zou stoppen. Hij zei: 'Mijnheer Advocaat, het kan natuurlijk niet zo zijn dat én u én Arsjavin weggaat. Eén van de twee moet blijven, en dat bent u.' Ik zei: 'Ik geloof niet dat ik dat thuis kan vertellen, want die gaan er helemaal van uit dat ik terugkom.' 'Kan niet,' zei hij, 'we kunnen geen twee grote namen samen laten vertrekken.' Ik heb nog gezegd: 'Wat ik altijd al merkwaardig heb gevonden aan u, is dat ik aan uw gelaatsuitdrukking kan zien wat u bedoelt. U hoeft eigenlijk niets te zeggen, ik zie het op uw gezicht.' (Glundert helemaal) En wat ik ook nog tegen hem gezegd heb: 'We zijn niet groot, maar we hebben het wél allebei gemaakt.' Ik geloof dat hij dat wel leuk vond. Hij maakte een enorme indruk op me.

»In het Kremlin ben ik ook ontvangen door Medvedev, de president. Hij liet het protocol helemaal varen. We stonden in een lift - hij, twee spelers en ik. Hij begon meteen te vragen hoe ik Sint-Petersburg vond in vergelijking met Moskou. Hij en zijn hele familie komen ook uit Sint-Petersburg.»

HUMO Andere trainers zeggen dat u in Sint-Petersburg drie jaar op uw hotelkamer hebt gezeten, video's van voetbal kijkend.

Dick «Dat is gedeeltelijk waar. Ik kijk altijd onze wedstrijden na, en ik kijk altijd de wedstrijden van de tegenstander na. En voor de rest: muziek, films, televisie.»

Bert «We zaten toch ook vaak op terrasjes...»

Dick «Ja, maar jij bent er maar zes maanden geweest.»

HUMO Zat u er alleen of met uw partner?

Dick «Alleen. Twee keer in de week namen ze me mee uit eten, maar voor de rest... Op den duur dacht ik toch: dit moet niet langer duren, ik moet terug. Elke dag na de training kwamen ze ons ophalen met een chauffeur, om halfvier was ik terug in het hotel. Dan ging ik naar boven, me omkleden, terug naar beneden de krant halen, zat ik daar een uurtje met een kop koffie erbij. Dan was het halfvijf en ging ik naar boven, twee uurtjes slapen, anders hield ik het niet vol. Ik wilde 's avonds namelijk via de satelliet de Nederlandse televisie zien, en door het tijdsverschil zat ik altijd tot twee uur 's nachts voor de buis. Ik had een Russisch betaalkanaal met alle voetbalcompetities van waar dan ook.

»Zo heb ik daar bijna drieënhalf jaar gezeten. Ik zal je vertellen dat Cor Pot me in het begin daar heeft gehouden. 't Was heel moeilijk, ook met het team, allemaal kliekjes... Je weet nooit of je succes zal hebben, 't is telkens weer een strijd.»

HUMO Hebt u een methode om die strijd te winnen?

Bert «Hij heeft zijn eigen stijl.»

Dick «Ik ben iemand die heel nadrukkelijk op zo'n groep zit, die soms provoceert als het moet, en dan kijk ik of ze meegaan. Ik ben altijd enthousiast. Ook als het slecht gaat, als je begrijpt wat ik bedoel.»

Bert «Hij heeft een soort grondhouding: bij hem kan je niet verzaken. Hij leest op de kopjes van de spelers hoe het staat. En als het hem niet zint, hakt-ie er gelijk op in.»

Rode Duivels

HUMO Dat kan van pas komen bij de Rode Duivels. U hebt toch nog geen spijt van uw contract?

Dick «Helemaal niet.»

HUMO U komt toch toestanden tegen waarvan u denkt: dit is Afrika?

Dick «Ja, helemaal. Dat stoort me enorm. En dat zal nog wel gebeuren, de komende tijd.»

HUMO Wat stoort u het meest?

Dick «Dat alles lekt naar de pers. We hebben enkele weken geleden een brief laten uitgaan naar de clubs om te vragen of de spelers vrij konden krijgen voor een interland in mei. Dan staat er de volgende dag in de krant: Hazard krijgt geen toestemming van zijn club (Lille, red.). Waarom moet dat naar buiten komen?»

Bert «Die antwoorden komen aan op een kantoor van de bond, en dan zijn er blijkbaar mensen die een lijntje met de pers hebben.»

Dick «Ook dat hele verhaal met Noord-Ierland (de bond had een overeenkomst met de Noord-Ieren om in Brussel een vriendschappelijke interland te spelen, maar Advocaat weigerde, red.). Een oefenwedstrijd thuis kost geld. Ik hield er rekening mee dat de bond geen geld heeft en zei dat ik niet wilde spelen tegen Wales, Noord-Ierland of Ierland. Daar komt geen hond naar kijken, dat kost alleen maar geld. Maar wel heel graag uit! Ook in Noord-Ierland, de ambiance daar is geweldig. En dan kost het niks. Ik weet waar ik het over heb, ik heb deze job twee keer voor de KNVB gedaan, ik weet heus wel waar publiek op afkomt. Maar waarom lekt dat uit? Dat behoort tot een traject dat je samen aflegt.»

HUMO En dan proberen ze de mensen te doen geloven dat u Ierland en Noord-Ierland met elkaar verward hebt...

Dick «Dat had er niets mee te maken. Straks gebeurt er wéér wat. Ze vinden ons wel een goeie coach, maar ze vinden ons ook een beetje lastig.»

HUMO Op de EK-loting, laatst in Polen, verbond u uw lot aan dat van bondsvoorzitter François De Keersmaecker. Dat zette iedereen weer aan het speculeren: u zou een aftocht voorbereiden om Guus Hiddink op te volgen als bondscoach van Rusland. Dat u goed bevriend bent met Sergei Fursenko, de nieuwe voorzitter van de Russische bond en ex-voorzitter van Zenit, zou daarbij een belangrijke rol spelen.

Dick «Er is geen enkele reden tot speculeren. Ik blijf bij AZ tot het einde van dit seizoen, en ik blijf mins tens twee jaar voor België werken. Dat is de bedoeling. En wat ik over De Keersmaecker heb gezegd, was gewoon een blijk van steun. De man is gekozen door de leden van de voetbalbond: dan moeten ze de kritiek ook samen dragen en hem niet alléén voor de fouten en misverstanden laten opdraaien.»

HUMO De Belgische pers noemt u al 'de baas van de voetbalbond'.

Dick «Ik ben de baas van de Belgische nationale ploeg. Meer niet.»

HUMO In Nederland wordt vaak lyrisch gedaan over al dat talent dat in België rondloopt, maar het enthousiasme verstomt snel als je de vraag stelt: wie van de Belgische internationals krijgt een vaste plaats bij Oranje?

Dick «Vermaelen zou ik bij Oranje als centrale verdediger gebruiken, zoals bij Arsenal. En voorts zou Vertongen een goeie concurrent kunnen zijn voor Mark van Bommel en Nigel de Jong, maar die twee doen het geweldig.»

HUMO Dat is het? België heeft toch een overschot aan goede verdedigers, en Nederland beschikt momenteel niet over verdedigers met Europese klasse.

Dick «Het gaat altijd over de combinatie. Het Nederlands elftal heeft een surplus aan topspelers voorin en op het middenveld. De vier achterin zijn hele degelijke voetballers, die weten wat ze doen. Dat hoeven geen te grote voetballers te zijn. Bal afpakken en inleveren!

»We (bedoelt België, red.) kunnen een goed middenveld creëren, we kunnen achterin een goed centraal duo formeren, maar voorin is het nog een beetje zoeken. En op de links- en de rechtsback kan het ook beter.»

HUMO Moet u Pocognoli niet meer?

Dick «Toen ik bij AZ kwam, ging hij weer beter spelen. Maar zoals je weet waren er bij AZ liquiditeitsproblemen: spelers voor wie er interesse is, gaan er dan uit (Pocognoli vertrok naar Standard, red.). Dat had niets met mij te maken. Hij is voor een goede prijs weggegaan.

»Maar op de linksachter zet ik hoe dan ook Vermaelen. 't Is gewoon de beste linksachter, al speelt hij in Engeland centraal. Centraal heb ik in België keuze genoeg.»

Bert «Wat we ook hebben in België: hele goeie koppers. Ze kunnen het bijna allemaal: Vermaelen, Vertongen, Lombaerts, Van Buyten, Fellaini, Kompany, Sonck, Lukaku. Defensief én offensief. 't Is uitzonderlijk.»

HUMO In België dicht men Romelu Lukaku wereldklasse toe.

Dick «Dat is de grote fout die men in België maakt. Toen ik er aankwam waren het allemaal toppers. Real Madrid en Arsenal stonden aan te schuiven, zogezegd. Lukaku heeft veel potentie; laten we hem eerst maar eens goed begeleiden en zien wat hij écht kan. Ik hoop voor België dat-ie wereldklasse wordt, dan zullen jullie nog heel lang plezier van hem hebben.

»Ik heb één keer van zo'n jonge speler gedacht: dit is wereldklasse. We speelden met de Nederlandse nationale jeugdselectie met twee ploegen tegen elkaar, en wij verloren met 1-9. De spits van de andere groep maakte zeven goals: Johan Cruijff. Begrijp je wat ik bedoel?»

HUMO Wie staan er volgens u buiten discussie als Belgisch international?

Dick «De kapstokken? Ik wil wel over posities spreken, niet over namen. Ik heb vijf à zes posities waarop ik steeds dezelfde spelers zou zetten.»

HUMO Vertongen op het middenveld?

Dick «Ja, omdat hij in mijn ogen een middenvelder ís. Het gif wat hij in zijn lijf heeft, kan hij achterin niet kwijt, hij heeft veel meer nodig.»

HUMO Vijf à zes, is daar een doelman bij?

Dick «Nee.»

HUMO Is Dembélé één van uw kapstokken?

Dick «Nou gaat hij zo laat op de avond nog moeilijke vragen stellen ook. Nog eens: ik noem geen namen, want dat is zo lullig. Ik moet met die mensen werken. Er moet een team staan dat op een goed niveau mee kan komen. Er hangt nu al een andere sfeer. Er is scherpte en er is discipline, en als je die discipline niet kan opbrengen, dan val je af.»

HUMO Tot net voor u kwam, straalden vooral de Franstalige internationals heel veel hoogmoed uit: ze zegden af voor de nationale ploeg, toonden nauwelijks interesse, kwamen te laat opdagen als de bus stond te wachten...

Dick «Dan rijd ik gewoon weg. We hebben een boetepot ingesteld. Tijd is bij mij heilig.»

HUMO Eind vorig jaar verscheen Kompany te laat op een afspraak omdat z'n oma was overleden. Diezelfde dag kwam u van de begrafenis van uw broer. En u was wel ruim op tijd. Het kon niet treffender.

Dick «Dat was de broer die qua leeftijd net boven me zat. Toen hij ziek werd, hebben we een sterkere band gekregen.»

HUMO Ik vind het ook zo van desinteresse getuigen als voetballers zich met die iPodjes in de oren en met hun kapjes op van de bus laten vallen en naar de kleedkamer sloffen.

Dick «Die iPods... Je moet wel een beetje met je tijd meegaan. Bij mij was het vroeger al ondenkbaar dat ze met hun shirtjes uit de broek liepen.»

Bert «Of geen zwarte voetbalschoenen aanhadden.»

Dick «Zo heb ik ooit een heel goede voetballer weggestuurd: 'Je moet je contract niet tekenen, want jij wilt met witte schoenen spelen en dat wil ik helemaal niet hebben.' Maar zo kan je niet meer optreden, ook met die iPods niet. Het stoort me niet meer.»

HUMO Is dat gewenning of overtuiging?

Dick «Gewenning eigenlijk. Ze worden ook zo vreselijk in de gaten gehouden door de media. Hoe men in de kranten omspringt met het privéleven van die jongens...»

Bert «Wat ze nou toch weer allemaal willen proberen om 'het product voetbal' beter te verkopen... Camera's in de kleedkamers!»

Dick «Dat laat ik niet toe. Aan de andere kant: als ik eens mag meekijken achter de coulissen van de entertainmentsector, dan vind ik het ook leuk. Dat is het vreemde.»

HUMO Heren, mag ik u hartelijk danken voor dit fijne gesprek.

(Dick ziet nog een achtergebleven glaasje advocaat staan en lepelt het snel leeg)

Dick «Dit is wél lekker. Advocaat.»