Coach tussen keuken en camera: Veerle Dobbelaere over 'Vriendinnen'
Bijna tien jaar was Veerle Dobbelaere (47) nauwelijks op televisie te zien. Maar Dobbelaere is niet bang voor hier en daar een zwart gat. Ze dúrft. Durft, bijvoorbeeld, rare bochten te nemen in haar leven: zo begon ze opeens poefs te maken, stopte daarmee en ontwerpt nu -- met succes -- een lijn keukenaccessoires met teksten van haar hand. Daarnaast verrast ze in de nieuwe VRT-reeks 'Vriendinnen' en stond ze met haar man, Alain Bokken, wild te shaken in de VTM-show 'Dansdate'.
HUMO Hoe kwam je daarbij? Nooit, zei je jarenlang, zou je aan ‘Swingpaleizen’ en ‘Celebrity Shocks’ meedoen.
Veerle Dobbelaere «Ik weet het. Daarom hebben ze ook niet naar mij, maar naar Alain gebeld: hij danst héél graag. We hadden al een paar keer geprobeerd samen dansles te volgen, maar met onze drukke agenda’s moesten we het altijd opgeven. Toen VTM belde, wou Alain meteen. ‘Kom op,’ zei hij, ‘dat is gratis een coach die alleen met ons bezig is en ons in korte tijd heel veel leert! En dan hebben we een gemeenschappelijk doel. Jij zegt toch altijd dat je in een relatie een gemeenschappelijk doel moet hebben?’ En toen dacht ik: ‘Dat is waar.’ Toen ik daar samen met mijn man stond te shaken, genoot ik: ‘Ik ben 47 jaar en zie me hier nu staan. Eigenlijk is dat toch geweldig!’ Het is zó uit mijn comfortzone. En ik doe het toch en trek me niks aan van wat mensen zeggen: ‘Je bent geen VTM-gezicht.’ So?!»
HUMO De zogenaamde danswedstrijd is in feite een populariteitspoll. Zoals verwacht werden Freya Piryns en Willem-Frederik Schiltz eruit gestemd, en daarna jullie.
Dobbelaere «Ja, Josje en Sean hebben natuurlijk een enorme voorsprong, met al die tienermeisjes die voor hen stemmen. Alain wou er niet als eerste uit, en dat is gelukt.»
HUMO Eigenlijk beleef je een soort comeback. Je was bijna tien jaar nauwelijks nog op televisie.
Dobbelaere «Daar was ik wel bang voor toen ik had toegezegd om aan ‘Dansdate’ mee te doen: dat het zou lijken alsof ik het nodig had en alles aanpakte om absoluut nog ’ns op tv te komen. Dat ik het uiteindelijk toch heb gedaan, is omdat ‘Vriendinnen’ er ook aan kwam. De VRT-serie zou tegelijkertijd uitgezonden worden en die kritiek zou daarmee gecounterd zijn.»
HUMO ‘Vriendinnen’ gaat over twee vrouwen: één die zich schikt naar de verwachtingen, en een rebel. Jij speelt Eva, niet...
Dobbelaere «...de rebel. Dat was voor mij ook een verrassing. Maar dat regisseur Cecilia Verheyden mij zo castte, vond ik in tweede instantie interessant. Uiteindelijk is Eva wel het personage dat de grootste evolutie doormaakt. Zij leidt eerst een huisje-boompje-beestjeleven, maar ze bloeit open en gaat zelfs op de barricaden staan. Het verhaal van ‘Vriendinnen’ is eigenlijk een wandeling door de tijd over de positie van de vrouw. Je ziet hoe Eva van haar man scheidt en voor het eerst werk zoekt, maar ze wordt gedumpt omdat ze te oud is, of te weinig aantrekkelijk, of omdat ze te veel praatjes heeft. Eva heeft ook artistieke aspiraties die ze lang heeft moeten onderdrukken terwijl haar dochters kunstenares worden. Mijn dochters weten niet hoe weinig evident dat vroeger was. Het is nog maar zo kort geleden, hè, dat we heel weinig mochten en als een mindere soort werden bekeken. Ik weet nog hoe graag mijn moeder danseres wou worden maar dat absoluut niet mocht, en ik besef goed dat ik wél heb kunnen waarmaken waar zij van droomde. En mijn grootmoeder was niet echt gelukkig met haar man, maar ze zei: ‘Hij slaat niet en hij geeft zijn pree af, dus het is goed.’ Ongelofelijk toch hoe anders de verwachtingen van een relatie toen waren.
»Mijn ouders hebben dan weer de vrije liefde uitgeprobeerd. Weet je dat we een citaat dat Eva gebruikt, echt uit ‘Het Rijk der Vrouw’ gehaald hebben: ‘De vrije liefde is een manier om je relatie levendig te houden. Een man heeft dat nodig.’ Dat stond er letterlijk in! Als vrouw tolereerde je dat maar beter, je moest het zien als iets dat het vuur weer aanwakkert.»
HUMO Het had dus niets te maken met je als vrouw bevrijden, maar wel met je nog méér aan de man zijn wensen onderwerpen.
Dobbelaere «Zo werd het toen niet verkocht, maar de boodschap was wel: om je huwelijk in stand te houden ben je maar beter tot veel bereid, zelfs het aanvaarden van de uitspattingen van je echtgenoot. Ik denk niet dat vrouwen vaak op eigen initiatief de vrije liefde in hun huwelijk introduceerden. Bij mijn ouders was het op een gegeven moment wel zo dat mijn ma ook een minnaar had, maar ik denk dat dat vooral onder invloed van mijn vader was.
»Let wel, mijn ouders waren fantastisch. Ik heb het geluk gehad op te groeien in een omgeving waar altijd een open dialoog mogelijk was en waar waarden heersten die ook mijn waarden zijn: eerlijkheid, rechtvaardigheid en zorgzaamheid. Maar daarnaast hebben die mensen natuurlijk ook met hun eigen demonen gevochten. Mijn mama was onderwijzeres, maar ze was heel graag ballerina geworden. Zij zat met grote dromen en verlangens die ze niet heeft mogen waarmaken. En mijn vader heeft, denk ik, de connectie met mijn moeder verloren zodra er kinderen waren. Ze hebben toen geprobeerd een modus vivendi te vinden die neerkwam op het handhaven van een gemeenschappelijk minimum, zoveel als nodig was voor de kinderen, en daarnaast vulden ze hun verlangens elk op een andere manier in. Zijn minnares kwam gewoon bij ons thuis. Mijn vader zei in feite: ‘Ik doe dat zo, doe jij dat ook maar.’ Ze hebben dat allebei een tijdje geprobeerd, maar ik herinner me nog goed de pijn van mijn moeder als zijn minnares bij ons aan tafel zat, de discussies en de frustratie.»
HUMO Toch zei jij vijftien jaar geleden ook: een relatie staat of valt niet met een slippertje.
Dobbelaere «Ik zal toch iets van die mentaliteit hebben meegenomen. Dus toen Bart (Slegers, acteur en vader van haar kinderen, red.) af en toe iemand anders had, dacht ook ik: ‘Dat moet kunnen.’ Maar dat is niet zo. Ik voel me er niet goed bij. Het drijft me weg van mezelf, want het is niet wat ik eigenlijk wil.»
HUMO Jij hebt zitpoefs ontworpen en bedenkt nu samen met Karen van Winkel keukenaccessoires voor je collectie Clodette. Die is nu, net als die van Pascale Naessens, ondergebracht bij Serax, een bedrijf dat ze over de hele wereld verdeelt.
Dobbelaere «We zijn al in Engeland en Frankrijk te koop. Lafayette heeft Clodette onlangs aangekocht, en we liggen in twee musea in Parijs. Ik zal altijd blijven acteren, maar door die lijn kan ik wel kiezen om het alleen te doen als het me echt gelukkig maakt.»
Een Veerle te veel
Daarnaast kun je ook als coach ingehuurd worden. Dat is iets helemaal anders dan acteren.
Dobbelaere «En toch niet. Op de placemats en servetten die we ontwerpen, schrijf ik teksten waarmee ik hoop mensen te raken. Als coach probeer ik ook mensen anders naar hun leven te laten kijken.»
HUMO Maar acteren is het niet.
Dobbelaere «Dat is waar, maar ik was op het punt aanbeland dat acteren me niet meer bevredigde. De kwaliteit van de rollen die ik aangeboden kreeg, was niet goed. En met wat ik te doen had, kon ik mijn dagen niet vullen en mijn brood niet verdienen.»
HUMO Je kreeg steeds minder rollen aangeboden.
Dobbelaere «Ja. Hoe ouder je wordt als actrice, hoe minder werk er is. Zeer oneerlijk, maar waar. Een onderzoek wees een halfjaar geleden uit dat het inkomen van actrices boven de 45 drastisch zakt, terwijl hun mannelijke collega’s juist méér beginnen te verdienen. Pas als je 60 bent, word je weer opgediept omdat ze een oma of een wijze oude vrouw nodig hebben. Nu, ik had nog steeds kunnen spelen, maar ik wou het mezelf niet aandoen om puur om den brode te acteren. En de rollen die ik wel wou, daar greep ik vaak naast. Ik had heel graag in ‘Clan’ gespeeld – vrouwen die snode plannen beramen om een man om te brengen, ha! Ik ben tijdens de audities lang in de running geweest. Tot er tussen de blonde en de donkere zussen gekozen moest worden.»
HUMO De rol die Veerle Baetens in ‘The White Queen’ kreeg, heb je ook net gemist.
Dobbelaere «Ja. Voor die rol zochten ze iemand van rond de 40. Dat Veerle Baetens dat nog lang niet is, maakt niet uit. Ze casten sowieso liever jongere vrouwen dan oudere. Ik heb nu wel een kleine rol in een andere internationale productie, een langspeelfilm met Adrian Brody in de hoofdrol.»
HUMO Je stond ook op de planken in Tsjechovs ‘Drie zusters’ en oogstte daar veel lof mee. ‘Dobbelaere heeft zich verlost van haar narcisme,’ las ik in de kritieken.
Dobbelaere «Ja. Ik heb heel lang alles veel te hard heel goed willen doen. Uit onzekerheid. Ik denk dat ik daar nu minder last van heb. Ik ben lang in therapie geweest en heb een hoop opgekuist in mijn leven.»
HUMO Wat moest er opgekuist worden?
Dobbelaere «Een hoop twijfels en angsten. De angst in de steek gelaten te worden en alleen achter te blijven. De angst niet te voldoen, niet goed genoeg te zijn. En als je bang bent, durf je niet te laten zien dat je bang bent en brul je heel hard over je angst heen. Mensen zien dan niet meer dat je bang bent, ze zien alleen maar je gebrul.
»Nu, die angsten zijn er nog wel, maar vroeger was ik alleen maar bang en raakte al de rest ondergesneeuwd. Ik heb nu geleerd in te zien dat die angst maar een stukje van mij is, dat ik méér ben dan alleen maar angsten. Dat ik daarnaast ook nog goesting heb, en energie, waardoor die angst niet meer alles domineert. Dat heeft me ook geholpen die lijn met keukenaccessoires op te starten en mijn coachdiploma te halen.
»Ik kan die angst ook herkennen en ik durf tegen iemand te zeggen: ‘Ik ben daar bang voor, en als je mij wilt helpen, dan kun je dat zó doen.’»
HUMO En als coach vertel je anderen hoe zij dat moeten doen.
Dobbelaere «Kijk, in mijn vriendenkring werd ik vaak geraadpleegd: ‘Veerle, ik zit met iets, kan ik ’ns langskomen?’ Tot mijn therapeute zei: ‘Veerle, of je moet stoppen met zoveel van jezelf in anderen te investeren, of je moet er geld voor gaan vragen.’ Maar ik deed het gráág. Ik luister graag naar mensen, ik kan me goed in hen verplaatsen, met hen meedenken en manieren zien waarop ze anders naar dingen kunnen kijken.
»Ik ben een spons: ik registreer en absorbeer alles wat er in mijn omgeving gebeurt. Dat heeft natuurlijk veel te maken met opgroeien in een hevige omgeving. Mijn ouders deden altijd alsof ze heel gelukkig waren, maar ik voelde haarfijn aan dat er thuis een groot verschil was tussen de innerlijke en uiterlijke wereld. Ik voelde het verdriet van mijn moeder, dat ze soms uitte door razend kwaad op mij te zijn om niks. Ik leerde daardoor een hoge staat van alertheid te hebben voor wat er om me heen kon gebeuren. Mijn zenuwachtige en angstige aard zal daar wel zijn grond in vinden.»
HUMO Kan ik je boeken als coach?
Dobbelaere «Ja. Dan boek je een aantal sessies van twee uur en bepalen we samen waarvoor je gecoacht wilt worden. Ik help vooral vrouwen met professionele dilemma’s. Ze zitten in een onderneming waar veel mannen zijn en hebben het daar moeilijk mee. Of ze worstelen met de balans tussen werk en privé. Vooral vrouwen houden zichzelf onder druk van de – mannelijke – omgeving tegen om naar hun eigen overtuiging te leven. Als jij vindt dat een goede moeder haar kinderen om 4 uur van school haalt en je zit in een bedrijf waar het een gegeven is dat je van 9 tot 6 werkt, dan heb je de laatste twee uur van elke werkdag steeds het gevoel dat je je kinderen in de steek laat. Vaak beseffen vrouwen niet dat die diepere overtuiging aan hen knaagt en zijn ze blij dat we dat samen aan de oppervlakte brengen. Dan kun je kiezen: óf je overtuiging aanpakken, óf ander werk zoeken.
»Weet je wat mij zo’n goed gevoel gaf tijdens de opnames van ‘Vriendinnen’? Op een gegeven moment speel ik Eva als ze 80 is en ik dacht: ‘Hoe ouder je wordt, hoe minder je je nog moet bewijzen, en hoe meer je gaat samenvallen met je kern.’ Ik stelde me voor dat ik zelf 80 werd, daar in die rolstoel zat en dacht: ‘Ik denk dat mijn kern oké is.’»
Botoxen en fillen
HUMO Je schreef ook een boek: ‘Foert! Ik ben veertig’. Daar zit je kennelijk toch mee.
Dobbelaere «Hm. Het wordt steeds makkelijker voor mij. Als ik in de spiegel kijk, denk ik: ‘Ik vind het nog oké.’ Ik heb nog steeds evenveel energie en goesting als vroeger en ik vind het heerlijk dat ik twee grote dochters heb.»
HUMO Maar je zet er toch een boom over botox in op: ‘Kies ik ervoor om me voorbij te laten steken door vrouwen die er met botox en fillers tien jaar jonger uitzien, of doe ik mee en kies ik voor de frontale aanval?’
Dobbelaere «Ja. Het is niet evident om er níét aan mee te doen. In het televisiemilieu zijn er een hoop collega’s die wel botoxen en fillen, en ik wil ook graag een zo goed mogelijke versie van mezelf blijven. Ik ben vijf kilo dikker dan vijf jaar geleden, maar ik probeer wel onder een bepaald gewicht te blijven. Ik scrub en hydrateer mijn huid, en ik slik collageenpoeder. Ik veroordeel mensen niet die wél aan zich laten sleutelen, behalve dan als ze er bijna onherkenbaar door veranderen. Dan denk ik: ‘Wat voor boodschap geef jij je dochter daarmee? Dat rimpels lelijk zijn? Dat je, als je ouder wordt, een masker moet opzetten? Dat gewoon jezelf zijn niet goed genoeg is?’ Wat denk je dat dat met hun zelfvertrouwen doet?
»Daar maak ik mij zorgen over: dat vrouwen twee dingen door elkaar halen, hun aantrekkelijkheid en hoe jong ze eruitzien. Aantrekkelijk zijn heeft te maken met de twinkeling in je ogen, met uitstralen dat je goed in je vel zit. Iemand die gaat knippen en plakken omdat ze denkt: ‘Misschien voel ik me met een nieuw gezicht beter in mijn vel,’ die vergist zich.
»Ik denk ook niet dat mannen die liever een vrouw van 50 dan één van 30 hebben, denken: ‘Maar ik wil er wel één van 50 met een facelift.’»
HUMO Daar zit me natuurlijk de kneep, dat het toch even slikken is als je merkt dat veel mannen je opeens niet meer zien staan als je ouder wordt.
Dobbelaere «Ja. Heb je tijdens de salsa in ‘Dansdate’ gezien hoe al die mooie, jonge danseressen rond Alain zijn lijf hingen? Ik zag hem steeds naar mij kijken: ‘Kan jij dat wel verdragen?’ Maar ik heb daar geen enkel probleem mee. Ik zie wel dat hij daarvan geniet, maar dat voelt op geen enkel moment bedreigend aan omdat ik weet dat hij niet zo’n soort man is.
»Vóór Alain was ik twee jaar single en toen heb ik mezelf ook even op de markt gesmeten. Ik merkte ook dat er, zeg maar, twee grote categorieën van mannen zijn: 40-jarige leeftijdsgenoten die zeggen: ‘Ik vind een rijpere vrouw aantrekkelijk’, en degenen die met 20-jarige grietjes binnenkomen, van wie ik meteen denk: ‘Get a life!’ Maar ik durf te beweren dat dat evenveel met de identiteit van de man te maken heeft en de problemen waarmee hij worstelt: ‘Oei, ik ben mijn jeugd aan het verliezen. Weet je wat? Als ik een jongere griet neem, dan voel ik dat misschien minder.’
»Nu, het is een feit dat mannen vaak liever een jongere vrouw hebben. Ik kan alleen maar zeggen: ‘Dat is dan niet mijn soort mannen.’ Ik ben ouder dan Alain, maar hij heeft daar vooralsnog geen last van. Toen hij na zijn huwelijk weer vrijgezel werd, vond hij ook: ‘Ik wil geen oudere vrouw, en geen vrouw met kinderen.’ Zijn vriendinnen vóór mij waren allemaal jonger, maar op het moment dat wij elkaar leerden kennen, speelde dat voor hem geen rol meer. Ik denk dat er genoeg mannen zijn die andere eisen stellen aan een vrouw dan hoe glad haar huid is. Wat dat betreft, geloof ik dat we mannen vreselijk onderschatten.»
HUMO Hoop doet leven.
