Comedy: La Flandre pour les nuls

Weinig Vlamingen die zo veel moeite doen om de kloof met onze Franstalige landgenoten te dichten als Bert Kruismans: met de Waalse cartoonist Pierre Kroll bracht hij twee delen uit van ‘Foert non di dju’, een bundeling tweetalige spotprenten over de Belgische regeringscrisis; hij heeft een wekelijkse column op de RTBF-radio; én hij toert al drie jaar rond in Wallonië met zijn Franstalige show ‘La Flandre pour les nuls’.

Chouette! Vanavond kunt u kijken naar de honderdste voorstelling van ‘La Flandre pour les nuls’, die midden maart in het Brussels Cirque Royal werd opgenomen.

Bert Kruismans «We zijn vertrokken vanuit het idee van een integratiecursus voor Franstalige Belgen in Vlaanderen, maar ik wil toch benadrukken dat het geen educatieve lezing is: het blijft een comedyshow.

»Ik speel een eenzame underdog die op zoek is naar geluk, en dat hoopt te vinden in Wallonië. Ik kom op met de Vlaamse Leeuw in mijn hand, op de tonen van het gelijknamige lied. Ter provocatie: ik speel een gestampte Vlaamse boer.

»Maar het personage evolueert gaandeweg: ik begin met grappen te maken over mezelf – heel belangrijk (lacht) – en daarna gaat het meer over hen. Daardoor ben ik al snel geen Vlaamse humorist meer voor m’n publiek, maar gewoon een Belgische komiek. En dan mag ik alles zeggen wat ik wil, over wie ik dat wil.»

HUMO En hebben de Walen hetzelfde gevoel voor humor als de Vlamingen?

Kruismans «Ze lachen met dezelfde grappen, behalve als ik een paar dingen vertel in het Vlaams: dat begrijpen onze Franstalige vrienden niet. Ze kennen eigenlijk maar één Vlaamse uitdrukking: ‘Kust mijn kloten!’

»Omgekeerd geldt trouwens hetzelfde: ik spreek ook een beetje Waals in de voorstelling, wat dan weer onbegrijpelijk is voor de Vlamingen in de zaal. Maar politici die mij komen vertellen dat onze twee landsgedeelten niets met elkaar gemeen hebben, hebben het dus mis: we delen hetzelfde gevoel voor humor.»

HUMO Je hebt het ook over de clichés: Walen denken dat wij allemaal dikkenekken zijn, en wij denken dat alle Walen dom zijn. Wat is daar van aan?

Kruismans «Om je oude dag door te brengen, lijkt Wallonië me stukken leuker dan Vlaanderen: Walen zijn vriendelijker en minder gestresseerd. Maar aan de andere kant kun je zeggen dat ze soms een beetje traag zijn: het wordt allemaal wel gedaan, maar het duurt nét iets langer.

»Dat heeft trouwens niets te maken met genetica: een derde van de Walen stamt af van Vlamingen. Het komt simpelweg doordat ze met veel minder op een groter stuk grond leven: ze hebben meer ruimte, waardoor ze minder stressen.

»Het gaat dus vooral over verschillen tussen plattelandsbewoners en stadsbewoners, en die zijn er net zo goed tussen Vlamingen die in de stad wonen en Vlamingen die op het platteland wonen. Alleen willen politici dat nooit in de verf zitten, omdat dat niet interessant is.

» Dus gaan ze de verschillen tussen Vlamingen en Walen uitvergroten, en de dingen die we gemeenschappelijk hebben, onder de mat vegen.

»Hoe het dan komt dat we zo weinig over elkaar weten? Omdat we geen nationale media hebben. In Wallonië lezen ze Humo niet, maar de Franstalige tegenhanger Moustique. En ze grijpen er naar Le Vif/L’Express in plaats van Knack.

»Echt: Wallonië is het buitenland niet. Wanneer ik in Nederland speel – zeker boven de grote rivieren – dán voel ik mij een buitenlander. Trek ik naar Wallonië, dan speel ik gewoon in mijn eigen land. Nogal evident, quoi.»