Concertreview: Bill Callahan in Openluchttheater Rivierenhof
Vrij naar The Rolling Stones: ‘I know it's only depri-country but I like it, like it, yes, I do.’ Dat moet eigenlijk zijn: depri-country met een beetje lofi-rock on the side.
‘Did you expect comedy as a support act? Okay, the people who say ‘No’, fuck off, and go have a drink.’ Dat moet opwarmer Nigel Williams zijn. ‘Any Americans in? vraagt hij. ‘Jerry Lewis? What the fuck, he’s dead.’
Nog eentje? ‘Zijn jullie klaar voor comedy of zijn jullie Standaard-lezers? Er zijn er een aantal aan het lachen, die denken: wij nemen De Morgen, maar dat zijn dezelfde zeikerds.’ Eigenlijk zegt hij: het zaain dezelfde zaaikerds, hij praat dus een beetje zoals schilder-stadsgenoot Luc Toymans.
Williams bracht comedy met een soundscape eronder - geleverd door Scale van Sint Andries MC’s. Naar verluidt zagen we het werk geboren worden. En zo onaf klonk het ook. Williams werd lauw ontvangen en verdedigde zich met ‘Da’s ironie, je mag lachen, hoor' en met ‘Niemand kan nog lachen met jokes, omdat iedereen zo politiek correct is.’ Terwijl de mogelijk kwetsende waarheid zou kunnen luiden: van de grappen over Noord-Korea en jodiumpillen en Palestijnen en de N-VA en fipronil-eieren leken zelfs de fundamenten niet gelegd. En dan kwamen de witzen nog in een uitleggerige stijl ook, één die meer aan Bert Kruismans dan aan Frankie Boyle deed denken. While we’re at it, kent u dat Trump-mopje van Boyle al? ’Trump's nothing like Hitler. There's no way he could write a book.’
Enfin, onze favoriete nog levende Assurancetourix genaamd Bill Callahan moet nu geen mopjes meer vertellen, hij kan zijn deadpan-zelf zijn zonder al te veel bindteksten. De beschrijving die ik in een Rivierenhof-brochure over 'm las is goed: ’De lofi-held die komt aanvliegen als ter hoogte van uw Facebook-timeline weer eens een uitbraak van tuttige inspirational quotes gesignaleerd wordt.’
In opener ‘Spring’ duwt de wind de wolken uit het landschapje, en die wind doet dat met nogal wat vermogen. In Callahan-taal: ‘A power that moves things neurotically / Like a widow with a rosary’.
‘Jim Cain’ zal niet de laatste song zijn uit het meesterwerk ‘Sometimes I Wish We Were an Eagle’’. Callahan heeft over die plaat gezegd: ‘De gitarist speelde nogal ‘on-macho’ gitaar, de drums waren speciaal, de bassist was een vriend van de producer.’ Het zou om de drie muzikanten kunnen gaan die ‘m in Antwerpen uitstekend begeleiden. De strijkers van die plaat zullen nergens gemist worden, de dwarsfluit uit ander en recenter werk ook niet.
Er is een liedje bij met de meerkeuzevraag 'Wat is het leven nu eigenlijk?' A ride to ride? (Wij denken: gewoon de rit zelf, brute existentie.) A story to shape and confide? (Een verhaal om vorm te geven en aan de wereld toe te vertrouwen? De zin een beetje verder in de song - ‘Life isn't confidential’ - wijst erop dat dat niet is waar Callahan zich toe wil beperken). Or chaos neatly denied? Ik denk dat dat is wat Callahan denkt dat het leven vooral is: touren, zijn verhaaltjes zingen, eraan prutsen, ermee voor het witte, verblindende licht komen. Chaos aanvaarden en daarna die chaos proberen te negeren: eergisteren in Stortemelk, Vlieland, Nederland, gisteren in Deurne, Vlaanderen, België, vandaag in Salisbury, Engeland, Groot-Brittannië. Een mooie mini-tour, trouwens.
Maar toegegeven, ’Be-bop-a-Lula' is het niet echt bij 'm. En ‘The hip hip a hop, and you don't stop’ nog minder.
En toch. Er is ook een Callahan die weet: ‘Voor de verlichting: hout hakken en je grappigste, schunnigste lied zingen. Na de verlichting: hout hakken en je grappigste, schunnigste lied zingen’. Dat schunnige lied heet ‘Dress Sexy at my Funeral’. Op Internet zie ik het ergens aankondigen met ‘This next song is a husband’s instructions to his wife in the event of his death’. Een paar van die begrafenisinstructies: ‘Knoop je bloes open tot hier, zorg voor een split in je rok tot daar. Knipoog naar de priester. Gooi kushandjes naar mijn rouwende broers. Als het jouw beurt is om te spreken, vertel over die keren dat we het deden met vuurwerk boven ons, op de treinsporen, of op het kerkhof waar ik zal rusten.’ Er volgt daarna nog wat, hoor.
‘America!’ is er ook bij, Callahan salueert hier een leger country-muzikanten - Kris Kristofferson, Mickey Newbury, George Jones en Johnny Cash - die allemaal ook echt in het Amerikanse leger hebben gezeten. Callahan zelf niet: ‘I never served my country’. Maar ‘America!’ is wel één van de strafste protestsongs ooit gemaakt!
Wat wil u weten over de meesterwerkjes ‘Rock Bottom Rser’, ‘Say Valley Maker’, ‘Drover’ of ‘Too Many Birds’? Kom ons eens bezoeken, liefst in die dimensie waarin wij oneindig veel tijd hebben. In alledaags 3-D is de afsluiter ‘Riding for the Feeling’ prachtig gemijmer over afscheid nemen. De droge micro-recensie van die song zit overigens verstopt in de tekst: ‘A suitable goodbye’.
Het moment
‘Cold Blooded Old Times’ van zijn groepje Smog: dit oude werkje was dé verrassing. Bovendien is het de lofi-rock on the side waar we het in het begin over hadden. Met gitaartje à la ‘Loaded’ van The Velvets. Thema van de song: ‘The type of memories / that turn your bones to glass’.
Het publiek
In ‘Eid Ma Clack Shaw' heeft de zanger een droom over een perfecte song. De volgende ochtend vindt hij op het nachtkastje een neergekrabbelde tekst terug: ‘Eid ma clack shaw / Zupoven del ba / Mertepy ven seinur / Cofally ragdah’. In welke droomfase je zo in alle Babel-talen tegelijk denkt, we moeten het eens gaan opzoeken. Het meest verbijsterende vonden wij dat we vooraan tussen mensen stonden die deze zinnen gewoon van A tot Z konden meezingen. Lang gedacht dat wij hiermee alleen op de wereld waren. Bedankt dus voor het you’ll never walk alone-gevoel.
Quote
Bill Callahan heeft één keer echt gesproken, en toen stonden we net te plassen. Nigel Williams dan maar: ’Ik heb deze comedy-support alleen gedaan om gratis binnen te kunnen bij Bill Callahan’. Straks gaan wij ook nog bekennen dat we om exact dezelfde reden dit stukje hebben geschreven.
