De biecht van Ben Johnson in 'Spul': 'Als ik nu zou meedoen, liepen ze allemaal voor de tweede plaats, ook Usain Bolt'

Ben Johnson won in september 1988 de gouden medaille op de 100 meter sprint van de Olympische Spelen in Seoel, maar twee dagen later moest hij ze alweer afgeven: zijn urine bevatte sporen van de verboden spierversterker stanozolol.

Ben Johnson (53) woont tegenwoordig in de rand van Toronto. In een nagelnieuwe buurt, waar het wemelt van de Aziatische migranten, heeft hij zijn eigen bescheiden rijhuis gekocht. Aan het einde van de straat is een grote orthodoxe basiliek opgetrokken. ‘Geen idee hoe het er vanbinnen uitziet,’ zegt Johnson, ‘ik ben er nog niet geweest.’

Hij verlaat zelden zijn huis. In Canada kan het de stenen uit de grond vriezen. En uitgaan doet hij niet meer zo vaak als vroeger, de schrik voor een aanslag zit er diep in. Het is herfst 2014, van de aanslagen in Parijs is nog lang geen sprake, maar Johnson is niet te stuiten als hij aan zijn opsomming van te mijden plekken begint. Zijn donkere ogen roepen visioenen van oudtestamentische wraak op als hij het gevaar van het moslimterrorisme beschrijft. ‘Het kan elk moment fout gaan.’

Bekijk hier de volledige uitzending van 'Spul'

Gisteren heeft hij wel tegen zijn code van extreme voorzichtigheid gezondigd. Hij is laat ingevlogen vanuit Italië, waar hij geregeld verblijft bij zijn Moldavische vriendin, een aankomende atlete die hij met raad en daad bijstaat. De jetlag speelt hem parten, maar stipt op het afgesproken uur opent hij de voordeur van zijn nieuwe huis: Big Ben is bereid over leven en werk te praten. Voor de gelegenheid draagt hij een trainingsjack.

Ben Johnson «Ik ben geboren in Falmouth, Jamaica, als een kind uit een groot middenklassegezin. Happy go lucky, ik hing op straat rond, ik zwom in de oceaan, ik lummelde op de boerderij van mijn vader: ik voelde me vrij.

»Het is een mirakel dat ik leef. Bij mijn geboorte deed malaria de ronde op Jamaica: kinderen stierven bij de vleet. Ik was ook besmet. De dokter zei vlakaf tegen mijn moeder: ‘Dit kind redt het niet.’ Waarop mijn moeder zich als een leeuwin over mij heeft ontfermd: zes maanden lang heeft ze mij in haar armen gehouden, geen seconde ontsnapte ik aan haar aandacht. En als ze me te slapen wilde leggen, krijste ik dat horen en zien vergingen (lacht). Ik heb het ook gered dankzij God: Hij heeft me de kracht gegeven te overleven. Hij had een plan met mij.»

HUMO Je moeder had al een zoon verloren.

Johnson «Eén jaar voor mijn geboorte. Daarom bad ze tot God: ‘Als U niet opnieuw een kind van me afneemt, zal ik U voor de rest van mijn dagen dienen.’ Dat heeft ze gedaan.»

HUMO Je leidde een gelukkig leven op Jamaica, zeg je. Maar je moeder is wel naar Canada verhuisd.

Johnson «Ze had een vriendin in Canada. Tijdens haar bezoek vond ze werk, als kinderbegeleider: ze kon eventueel blijven. ‘Wil je dat ook?’ vroeg de immigratiedienst. –‘Ja, op voorwaarde dat mijn gezin kan nakomen.’ En zo is het gegaan.»

HUMO Eerst heeft ze vijf jaar zonder haar gezin in Canada verbleven. Was dat zwaar?

Johnson (knikt) «Ik had mijn zussen, broers en vader nog wel om me heen, maar degene met wie ik het meest close was, het engst verbonden, was er niet meer.»

HUMO Je ging stotteren in die periode.

Johnson «Dat deed ik al voor het vertrek van mijn moeder. Oorspronkelijk had ik geen probleem met spreken: ik sprak even vloeiend als iedereen, maar mijn broer stotterde, en ik lachte met hem – ik deed hem na. Zo vaak dat ik het op den duur zelf overnam, en er niet meer van afraakte.»

HUMO Hoe waren de vijf jaren met je vader? In je biografie noem je hem een hardwerkende maar bijzonder strenge man.

Johnson «Een afspraak was een afspraak, daar solde je niet mee: ’s avonds moest ik op tijd in bed liggen of er zwaaide wat.»

HUMO Was je bang voor hem?

Johnson «Als je in Jamaica een pak slaag krijgt, of van de zweep, is dat een straf. In Canada mag dat niet, hier heet het misbruik. Kinderen in het Westen worden aan hun lot overgelaten: er is geen fysieke straf, geen opvoeding – er is niks meer. Ik betreur dat, want alles begint bij de opvoeding in het gezin.»

HUMO Heb jij veel klappen gekregen?

Johnson «Als ik me niet gedroeg, strafte mijn vader me met zijn Engelse riem. Dat verhinderde me niet mijn zin te blijven doen (lacht). Ik neem mijn vader niks kwalijk, ik heb veel van hem geleerd.»

HUMO Wat bijvoorbeeld?

Johnson «Zijn levenslessen: ‘Respecteer de ander’, ‘Lieg niet’, ‘Doe zo veel als je kan voor een ander, zonder daarom iets terug te verlangen’. Mijn vader was ouderwets, gedisciplineerd en standvastig, karaktertrekken die hem uitermate goed van pas kwamen als landbouwer en politicus. Maar hij deed ook nog andere dingen: met een taxi rijden, bijvoorbeeld. En hij was technicus bij de Jamaicaanse telefoonmaatschappij.»

HUMO Hij was ook imker, naar het schijnt.

Johnson «Die bijen hoorden bij de boerderij. In veertig jaar tijd is hij niet één dag ziek geweest. Mijn vader was een waanzinnig sterke kerel. Mijn sterkte heb ik van hem.»

HUMO Hij is niet mee naar Canada verhuisd.

Johnson «Hij wilde zijn boerderij niet achterlaten. En hij hield niet van de koude.»

undefined

'Ik heb in mijn leven tientallen miljoenen dollars verloren, maar het deert me niet. Geld is niet de motor. Anders had ik mezelf allang van kant gemaakt'

HUMO Ging jij graag naar Canada?

Johnson «Ik wilde mijn moeder terugzien. Het andere klimaat, de andere omgeving, de andere mensen – dat nam ik allemaal voor lief.»

HUMO Moest je jezelf erg aanpassen?

Johnson «Het was in alle opzichten compleet anders. Als ik in Jamaica zin had in kip, liep ik er achter eentje aan, wrong het beestje de nek om en roosterde het op een vuurtje. In Canada lag dat iets moeilijker. Op een dag had ik met een vriend een duif geschoten. We wilden haar roosteren, maar de parkwachter kwam zich er mee bemoeien. ‘Verboden,’ zei hij. – ‘Sorry,’ zei ik. ‘Dat wist ik niet.’»

Zoon van de Wind

HUMO Kort na je aankomst in Canada, in 1976, waren het Olympische Spelen in Montréal. Hoe keek jij naar de televisie?

Johnson «Ik supporterde voor de Jamaicanen, met name voor Don Quarrie, de sprinter die goud won op de 200 meter en zilver op de 100 meter. Het hele gezin was trots op zijn prestaties, maar in feite interesseerde atletiek hen niet. Mij wel: ik nam me voor hem later op te volgen.»

HUMO Als Jamaicaan of Canadees?

Johnson «Ik wilde de beste aller tijden zijn: van vroeger, nu en later. Ik liep niet voor Jamaica of Canada, ik liep voor mijn moeder, mezelf en ons gezin.»

HUMO Je wilde hen trots maken?

Johnson (knikt)

HUMO Wilde je hen ook rijk maken?

Johnson «Ik heb in mijn leven een smak geld verloren, tientallen miljoenen dollars, maar het deert me niet. Geld is niet de motor, anders had ik mezelf allang van kant gemaakt.

»In mijn begeleidingsteam had je mensen die wél door geld werden gedreven. Ze hebben me uitgeschud, maar ik stel vast dat ze er niet meer zijn. They all passed away. Dat is het werk van de Heer. Hij slaapt niet. Hij straft degenen die mij kwetsen.»

HUMO Denk je dat echt?

Johnson «Karma. Het kwaad dat je anderen berokkent, krijg je later zelf terug. Ze hebben mijn gouden medaille afgepakt, omdat ik steroïden had genomen. Veel atleten nemen steroïden, maar ze geven het niet toe: ze willen de miljoenen op hun bankrekening niet verliezen. Leugenaars. Mijn vader zei altijd: ‘Ik verkies een dief boven een leugenaar. Van een dief weet je tenminste wat hij heeft uitgespookt.’

»Ik heb de waarheid gesproken, en ik heb alles verloren. Het zij zo. Ik heb wel een schoon geweten.»

undefined

'Met zijn ouders. 'Als je in Jamaica een pak slaag krijgt, of van de zweep, is dat een straf. In Canada mag dat niet, hier heet het misbruik. Ik betreur dat.'

HUMO Heb je ooit overwogen jezelf van kant te maken?

Johnson «Andere sprinters hebben het gedaan: 400 meterloper Antonio Pettigrew, bijvoorbeeld. Zijn wereld stortte in na een positieve controle. Dat plezier wil ik de hypocrieten niet gunnen: ik zal zo uitgebreid mogelijk van mijn leven genieten, tot Hij beslist me weg te nemen. Mezelf doden? Dat zou God me niet vergeven, dat hebben mijn ouders ook niet gewild – het strookt niet met wie Ben Johnson is. I’m a tough guy.»

HUMO Je wilde de snelste aller tijden zijn. Ben je daarin geslaagd? Die andere Jamaicaan, Usain Bolt, heeft de 100 meter in 9 seconden en 58 honderdsten gelopen: aanzienlijk harder dan jij.

Johnson «Als ik met de hedendaagse technologie tegen Usain Bolt zou lopen, zou ik hem verslaan. In 1988 liep ik op spikes van Diadora, die je kon opvouwen en in je achterzak steken. Nu heb je spikes van carbonvezel, vederlicht maar aan de onderkant ijzersterk: als je voet contact met de baan maakt, stuwt hij je vooruit. Ook het materiaal van de baan, het rubber, is veel strakker. Je gaat vanzelf harder lopen.

»In Seoel zag ik vanuit een ooghoek dat ik in 9 seconden voorbij de 90 meter kwam. Ik was zeker van mijn stuk. Ik stak een vinger op, en ik keek naar Carl Lewis. Stel dat ik voluit was blijven gaan, zonder op- of omkijken, ik zweer je: ik had niet 9.79 seconden gelopen, maar 9.69. Zo’n tijd, op een langzame baan met ouderwetse spikes. Ik was mijn tijd vijftig jaar vooruit!

»Sprinters van nu hebben niet meer dezelfde kracht. Ik haalde 415 pond met het bankdrukken, nu halen ze maximaal 365. Dat was mijn geheim: de kracht, the pumping of my arms. Als ik moe was, volgde ik mijn armen – die me voorbij de concurrentie trokken. Geloof me, als de Ben Johnson van toen nu zou meedoen, was er geen houden aan. Ze zouden allemaal voor de tweede plaats lopen, ook Usain Bolt.»

undefined

'Carl Lewis testte in 1988 drie keer positief. Hij had nooit mogen lopen in Seoel. Maar ik win de race, ik word betrapt, en hij krijgt mijn gouden medaille'

HUMO Je zou beter doen dan 9.79?

Johnson «Ik zou 9.40 seconden lopen. Niemand had zulke snelle spiervezels als ik. En: ik had meer testosteron dan de gemiddelde atleet – natuurlijke testosteron.»

HUMO Je schoot ook als een kanonkogel uit de startblokken.

Johnson «Ik kon ín het startschot vertrekken: ik reageerde zo snel dat ik soms werd teruggefloten omdat de sensoren op de startblokken niet konden volgen – normaal kan een mens niet zo snel vertrekken.

»De Italianen noemden me Zoon van de Wind, de Japanners Zwarte Kogel. I was ahead of the game. Ik was niet beter dan Carl Lewis, maar ik vertrok sneller, waardoor hij achter me aan moest komen. En als ik één meter voor lag, gaf ik die niet meer af. Ik was een vliegtuig: ik raasde de startbaan af, ik steeg op, maar ik verloor geen snelheid in de lucht.»

undefined

'Johnson begon doping te nemen op aanraden van zijn coach Charlie Francis. 'Charlie heeft echt geen revolver tegen mijn slaap gezet. Wij vertrouwden elkaar blindelings: Charlie was een tweede vader.'

HUMO Je was ook aanzienlijk kleiner dan Lewis. Dat scheelt bij de start.

Johnson «Ik ben niet zo groot: 1,78 meter. Maar als ik loop, lijk ik tien centimeter groter, dan straal ik kracht en snelheid uit.

»Ik heb op de toppen van mijn tenen leren lopen. Charlie Francis, mijn coach, heeft me twaalf jaar lang als een soldaat gedrild: wind, regen, ijzel, sneeuw – niks hield ons van de trainingsbaan weg. We deden elke dag onze oefeningen tot ze perfect waren.»

'Het is ook de letter J die het 'm doet: Michael Jackson, Michael Jordan en Ben Johnson.'

undefined

HUMO Charlie Francis was niet onder de indruk toen hij je voor het eerst zag.

Johnson «Ik was een schriele jongen op mijn 15de, kleiner dan mijn leeftijdsgenoten, minder ontwikkeld ook. Ik heb, met hard werken, de anderen ingehaald.

»Charlie coachte een groepje van twaalf zwarte atleten. Later heeft hij me verteld dat ik me onderscheidde door mijn focus en vastberadenheid: ik ging ervoor – ik trainde als een beest. Alleen de allergrootsten hebben dat: Maradona, bijvoorbeeld, een vriend van me. Pelé ook. Cristiano Ronaldo niet. Die is goed, maar niet de allerbeste. Het gaat om dat tikje meer.

»Het is ook de letter J die het ’m doet: Michael Jackson, Michael Jordan en Ben Johnson.»

HUMO In je biografie vertel je dat je als tiener werd gepest.

Johnson «Op school waren de meeste kinderen blank. Je had een stuk of wat zwarte leerlingen, maar ik was de enige zwarte uit Jamaica. Dat heb ik geweten: nikker, noemden ze me. In de refter lieten ze me struikelen met mijn dienblad. Ze maakten grappen over mij in het bijzijn van hun vriendinnetjes. Op den duur ging ik niet meer naar de refter, met mijn cijfers ging het van kwaad naar erger, en ik veranderde van school. Daar werd ik weer het slachtoffer van een bully, tot ik hem uitdaagde voor een wedstrijdje hardlopen: ik versloeg hem met een halve meter. Hij heeft me niet meer lastiggevallen.»

HUMO Wanneer heb je voor het eerst doping gebruikt?

Johnson «Ik weet het niet meer precies: 1983, zou ik zeggen (uit het Dubin-onderzoek, het door de Canadese staat geleide onderzoek naar Johnsons positieve staal in Seoel, bleek 1981, red.).»

HUMO Op aanraden van Charlie Francis?

Johnson «Op een dag begon hij er op training over: ‘Je tegenstanders gebruiken steroïden.’ Ik snapte het niet goed. Charlie legde uit dat ze niet clean waren. En dat ik, als ik even hard wilde lopen, hetzelfde moest proberen: anders zou ik nooit dezelfde trainingsarbeid kunnen verrichten. Anabole steroïden bevorderen het herstel van de spieren. Ik zei: ‘Laat me erover nadenken.’ En twee weken later zei ik: ‘Yes.’

»Ik heb niemand geconsulteerd. En Charlie heeft echt geen revolver tegen mijn slaap gezet. Wij vertrouwden elkaar blindelings: Charlie was een tweede vader.»

undefined

'Sprinters nemen tegenwoordig een cocktail van acht steroïden. Daar plaag ik ze wel mee: 'Acht steroïden, jongens? Ik nam er eentje, en ik liep harder dan jullie allemaal''

HUMO Waarom heb je niks tegen je moeder gezegd?

Johnson «Als ik dat zou hebben gedaan, kon ik het antwoord wel raden: ‘Nee, jongen, daar blijf je vanaf.’ Dat wilde ik niet horen.»

HUMO Nam je veel anabole steroïden?

Johnson «5 milligram. Ik trainde hard, ik was getalenteerd – meer hoefde niet. Nu nemen sprinters een cocktail van acht steroïden, verneem ik. Daar plaag ik ze wel mee: ‘Acht steroïden, jongens? Ik nam er eentje, en ik liep harder dan jullie allemaal.’»

HUMO En groeihormoon?

Johnson «Dat heeft Charlie me niet lang gegeven.»

Vuile politiek

HUMO In 1984 werd je derde op de Olympische Spelen in Los Angeles, na Carl Lewis.

Johnson «Pas in 1985 werd ik beter dan hij.»

HUMO Je grote doorbraak beleefde je in 1987, op de wereldkampioenschappen in Rome: je versloeg Carl Lewis met een nieuw wereldrecord.

Johnson «Ik was in blakende vorm (lacht).»

HUMO Je had je overwinning ook voorspeld.

Johnson «Mijn spieren, mijn geest – alles was perfect afgesteld, als een gloednieuwe Ferrari. Everything ready to go.»

HUMO Wat gebeurde er na de race?

Johnson «Niks.»

HUMO Carl Lewis gaf je een hand, alsof hij je feliciteerde, en zei: ‘Het was een valse start, Ben.’

Johnson «Ik zei: ‘Dat was het niet.’ En ik liep van hem weg, zwaaiend naar de fans op de tribune.»

HUMO Achteraf suggereerde hij dat jij aan het spul zat.

Johnson «Dat raakte me niet.»

HUMO Heeft Carl Lewis het recht over steroïden te spreken?

Johnson «Hij mag, wat mij betreft, nergens over spreken. De hypocriet. (Hervat zich) Als het over Lewis gaat, word ik boos. Zo’n slecht mens: hij misgunt alle anderen hun succes.»

HUMO In 1988 stonden jullie in de Olympische finale van Seoel weer tegenover elkaar. Eigenlijk hoorde Lewis daar niet te zijn: op de trials, de selectiewedstrijden van het Amerikaanse team voor de Olympische Spelen, had hij positief getest.

Johnson «Hij was niet de enige: zes Yankees waren positief op de trials. Maar het Amerikaans en het Internationaal Olympisch Comité dekten het toe – de Amerikaanse overheid geeft te veel geld aan de Olympische beweging.

»Carl Lewis was drie keer positief op die trials. Hij had nooit mogen lopen in Seoel. Maar ik win de race, ik word betrapt op het gebruik van steroïden, en hij krijgt mijn gouden medaille.

»Ook op de Olympische Spelen van 1984, in Los Angeles, zijn tal van positieve stalen van sprinters onder de mat geveegd. De Amerikanen genoten protectie. Wade Exum, de voormalige directeur van de Amerikaanse dopingbestrijding, heeft verklaard dat ze de urinestalen uit 1984 nog eens met nieuwe technologie hebben onderzocht: bijna allemaal positief. Denk je dat atleten hun medaille hebben moeten inleveren? Geen sprake van. (Blaast) Dirty politics.»

HUMO Had je het in 1988 zelf nog onder controle? Je trok, als wereldkampioen en wereldrecordhouder, van de ene huldiging naar het andere feest. Je gedroeg je als een ster.

Johnson «En wat was de vraag?»

HUMO Of je nog controle had.

Johnson «Ik kan niet controleren wat om me heen gebeurt: ik ben God niet.»

HUMO In je team ontstond frictie voor de Spelen. Waren het de zenuwen?

Johnson «Zenuwen? Ik was vermoeid, en ik blesseerde me aan mijn hamstring: ik had te vaak te hard gelopen. Maar we maakten ons geen zorgen: we hadden nog ruim de tijd voor een comeback. Dat volstond ruimschoots.»

HUMO Je maakte ruzie met Charlie Francis en vertrok spoorslags naar Saint Kitts, het idyllische hoofdkwartier van Jamie Astaphan, je dokter.

Johnson «Ik wilde even relaxen, van het leven genieten. Hij heeft me ook wel wat dingen gegeven, ja. Maar ik zou niet weten wat. Ik stelde me daar geen vragen bij.»

HUMO Welke dingen?

Johnson «Steroïden, neem ik aan. Ik ben geen dokter.»

HUMO Wat denk je dat hij je gaf?

Johnson (geïrriteerd) «Ik weet het niet: pillen en injecties, wat nodig was om terug te komen.»

HUMO Het was juni. Een vreemd tijdstip om zeven weken vakantie te vieren als de Spelen in september plaatsvinden.

Johnson «Mijn eerste vakantie in twaalf jaar. Dat niemand me komt vertellen wat ik wel of niet mag doen. Ik doe wat ik wil, wanneer ik dat wil. I’m nobody’s dog.»

HUMO Kan je meer dan vijfentwintig jaar later niet open zijn over de episode op Saint Kitts?

Johnson «Dat ben ik geweest: zes weken lang ben ik in de hele wereld op campagne geweest: ik vertelde zonder omwegen dat ik verkeerd was geweest. Moet ik nu nóg eens vertellen dat het me spijt? Fuck that.»

HUMO Om eerlijk te zijn, ik heb niet de indruk dat het je spijt.

Johnson «Ik ben wel de hele wereld rondgegaan: Europa, Amerika, Australië, Azië – in mijn dooie eentje. Geen enkele atleet zei: ‘Goed idee, Ben, laten we het samen doen.’ Niemand had de guts. Wat ik heb gedaan, was verkeerd. Maar iedereen zou, op jonge leeftijd, hetzelfde hebben gedaan.

»Het spijt me wel dat ik niet naar mijn vader heb geluisterd. Na de gebeurtenissen in Seoel zei hij: ‘Stop met atletiek.’ Maar ik ging door. En ik werd voor een tweede keer betrapt (in 1993, red.): ik had zogezegd te veel testosteron. Ze wilden me uit de sport. Ik zeg het: dirty tricks.»

HUMO Zeg je nu dat je twee keer bent geflikt?

Johnson (blaast) «Ik ben geflikt én ik heb doping gebruikt. Wat voor zin heeft het om daar verder op door te gaan?»

De kliek van Carl

HUMO Hoe kijk je zelf terug op de finale in Seoel?

Johnson «Als de grootste race die ooit is gelopen.»

HUMO Je kreeg na de race meteen de premier van Canada aan de lijn.

Johnson «Hij was trots, zei hij. Maar ik verstond hem amper, zoveel lawaai was er. Daarna moest ik snel naar de dopingcontrole, waar een official me van geen vin loste. Vreemd genoeg was André Jackson ook aanwezig, een maat van Carl Lewis. Ik zeg: ‘Jij hoort hier niet, jij hoort bij de Amerikanen.’ – ‘Nee,’ zegt hij, ‘ik kom je feliciteren met je overwinning.’ We hebben samen een stuk of zeven biertjes gedronken. En twee uur later heb ik geplast.

»Twee dagen later klopte Charlie ’s ochtends vroeg op mijn hoteldeur. ‘Je bent positief,’ zei hij.»

HUMO Je was betrapt op stanozolol.

Johnson «Ik wist dat ik in de Olympische finale het wereldrecord kon breken, dus ik wist dat ik gecontroleerd zou worden. Ik zou een driedubbele idioot zijn mocht ik in die omstandigheden de hoge doses stanozolol gebruiken die achteraf in mijn urine zijn aangetroffen. We wisten meteen dat het sabotage was. Ik heb nooit in mijn carrière stanozolol gebruikt. Ja, één keertje, in 1985 of 1986, maar ik reageerde daar slecht op: mijn spieren waren vijf dagen stijf. ‘Dit doen we niet meer,’ zei Charlie.

»André Jackson was aanwezig bij de controle, daar bestaan foto’s van. Hij heeft de stanozolol in mijn biertjes gedaan. He spiked my beer.»

HUMO Je zei net dat je niet wist wat je dokter, Jamie Astaphan, je op Saint Kitts heeft gegeven.

Johnson «Hij is, zoals het hoort, zes weken voor de Spelen met de steroïden gestopt. Maar ook voor hem steek ik mijn hand niet in het vuur. Hij is later veroordeeld voor drugstrafiek. En ik weet dat hij betaald werd om mij te laten betrappen.»

HUMO Door wie?

Johnson «Door de kliek van Lewis. Misschien komt het via Astaphan, of toch nog via een andere weg: alles was goed om mij tegen te houden. Ik liep te hard.»

HUMO Zes van de acht Olympische finalisten zijn nog op doping betrapt.

Johnson «Ze liepen allemaal op dope. Misschien zijn sommigen niet betrapt, maar ze kunnen niemand recht in de ogen kijken en beweren: ‘Ik heb het niet gedaan.’»

HUMO Bestaat er zoiets als een cleane sprinter?

Johnson «Superman bestaat niet.»

HUMO In 1990 spitte de Canadese staat met het Dubin-onderzoek de zaak uit: de hele top van de sprint bleek aangetast. Ook jouw reputatie ging aan flarden: je moest bekennen. En je verloor bijna je geestelijke gezondheid.

Johnson «God heeft me geholpen het drama te overleven, daar dank ik Hem voor. Wat mijn reputatie betreft, daar maak ik me geen zorgen over: een reputatie kan je weer opbouwen. Ik ben een waarachtig man: ik spreek de waarheid als ik met harde feiten word geconfronteerd.»

HUMO Het heeft een poos geduurd voor je de waarheid sprak.

Johnson «Ik heb nooit gezegd dat ik geen doping heb gebruikt. Ik heb gezegd: ‘Bij mijn weten heb ik geen doping gebruikt in Seoel.’ Het nieuwe team, dat me begeleidde, heeft me laten getuigen. Dat was niet verplicht, maar mijn advocaat heeft me gefuckt: ik was zijn kortste weg naar de roem.

»Toen ik voor twee jaar werd geschorst, kreeg ik van de Dallas Cowboys een voorstel om in tussentijd American football te spelen. 2 miljoen dollar boden ze voor één seizoen opleiding en één seizoen competitie. Ik was er graag op ingegaan, maar mijn begeleiders hielden me tegen. Het gevaar bestond dat ik mijn been zou breken, zeiden ze. En de terugkeer naar de atletiek heeft, zoals je weet, ook niet lang geduurd. Op het einde van mijn carrière was ik alles kwijt. (Spreidt zijn beide armen) Met oprechte trots kan ik zeggen dat in dit huis niet één cent zit die ik met atletiek heb verdiend. Het is opgetrokken met het geld dat mijn moeder me heeft nagelaten, het is haar bloed.»

HUMO Ben je een overlever?

Johnson «Ik ben hier met een doel. Maar de enige die het doel vooralsnog kent, is God. Ik heb vertrouwen tot ook mijn dag komt. Dan zal ik alles wat ik bezit aan mijn dochter en kleindochter geven. Ik ben een family man.»

HUMO Vind je het erg dat je voor eeuwig en één dag als de eerste grote dopingzondaar uit de moderne sport te boek zal staan – de voorganger van Lance Armstrong?

Johnson «Europeanen weten hoe het er in de atletiek aan toegaat, ze kennen het verhaal van de DDR. De Amerikanen zijn minder goed op de hoogte. So? Ik coach mijn Moldavische vriendin, het vuur sluimert nog: ik heb de atletiek niet helemaal losgelaten. Maar het is zoals mijn vader zei: ‘Je kunt op honderd miljoen manieren je brood verdienen.’ Ik heb de atletiek niet meer nodig.

»Een collega van je vroeg me ooit: ‘Wat hebben ze van je afgenomen, Ben?’ Ik zeg: ‘Niks. Ik ben nog altijd Ben Johnson, ik ben nog altijd zwart.’ Zo is het maar net.»