'De Clinton Tapes': een insider in het Witte Huis

Memoires van wereldleiders verschijnen meestal pas jaren nadat ze zelf achter de coulissen zijn verdwenen. Vaak zijn het ook zorgvuldig opgepoetste versies van hun persoonlijke rol in de geschiedenis. Bill Clinton wilde het anders aanpakken. Toen hij in januari 1993 president van de Verenigde Staten werd, bedacht hij een uniek plan: wat hij tijdens zijn ambtstermijn zou meemaken, wilde hij onopgesmukt en ongecensureerd vastleggen voor het nageslacht.

Clinton vroeg Taylor Branch om hem geregeld in het diepste geheim te interviewen over álles wat hij als president zou beleven. Branch, een bekend non-fictieschrijver en een oude vriend die hij al twintig jaar niet meer had gezien, stemde toe. In de loop van de volgende acht jaar zou Clinton niet minder dan 79 vaak urenlange interviews geven. Branch moest na elk gesprek zijn tapes afgeven; Clinton bewaarde ze in zijn slaapkamer tussen zijn sokken.

Die unieke tapes zijn (nog) niet vrijgegeven, maar daar heeft Branch iets op gevonden. Na elk interview sprak hij onderweg in zijn auto bandjes in met alles wat hij zich herinnerde van het voorbije gesprek. Die bandjes heeft hij nu uitgewerkt tot een boek: 'De Clinton Tapes - Geheime gesprekken in het Witte Huis' (Uitgeverij Balans). Het leest als een duizelingwekkend resumé van acht jaar wereldgeschiedenis: de oorlog in ex-Joegoslavië, conflicten met China en Cuba, het uiteengevallen Sovjetrijk, de Palestijnse kwestie, de Camp David-vredesakkoorden, terreuraanslagen, raketaanvallen op Bagdad. Ook Clintons immense binnenlandse politieke problemen én zijn privétrubbels komen aan bod: de mislukte hervorming van de gezondheidszorg, de bikkelharde conflicten met Republikeinen en partijgenoten, de schietpartij in Columbine en uiteraard de seksschandalen met Paula Jones en Monica Lewinsky en de gevolgen daarvan voor zijn relatie met Hillary en hun dochter Chelsea.

President Jeltsin

Eind september 1994 kreeg Clinton twee dagen de Russische president Boris Jeltsin op bezoek. Het werd een nachtmerrie voor de veiligheidsdiensten.

18 oktober 1994.

«Over onderwerp na onderwerp, van de ontmanteling van het kernwapenarsenaal tot de opbouw van een vrijemarkteconomie, zei de president dat hij druk op Jeltsin uitoefende om het oude Sovjetapparaat te ontmantelen. Jeltsin kon die druk niet altijd aan. Volgens Clinton ging zijn chronische hang naar alcohol veel verder dan de gecultiveerde pose van de vrolijke Rus. Op een ochtend had hij een veiligheidsalarm binnengekregen: geheim agenten hadden Jeltsin in zijn eentje op Pennsylvania Avenue aangetroffen, stomdronken, in zijn ondergoed en schreeuwend om een taxi. Hij wilde niet terug naar Blair House (het officiële gastenverblijf van het Witte Huis, red.), waar hij verbleef. In plaats daarvan wilde hij een taxi om pizza te gaan halen. Ik vroeg hoe het was afgelopen. 'Nou,' zei de president, 'hij heeft pizza gekregen.'»

In Humo 3610 van dinsdag 10 november leest u meer.