De geflopte comeback van Kim Clijsters: ‘Ze keek me aan: ‘Je mag nu wel stoppen met filmen, hoor’’

Ooit was ze de beste tennisster van de wereld, maar toen Kim Clijsters vorig jaar bekendmaakte dat ze een punt zette achter haar geflopte comeback, keek niemand daar raar van op. De nieuwe, zesdelige docureeks ‘Kim Clijsters: Come Back Home’ – rake titel, wat dat betreft – is dus niet het glorierijke, Rocky Balboa-achtige against all odds-sprookje geworden waarop ook de makers van productiehuis De Mensen stiekem hadden gehoopt: ’t is een schurende, bij momenten ronduit pijnlijke captatie van de calvarietocht die wij kennen als de Kimback (°2020 – †2022).

Kim Clijsters is notoir lastig te strikken voor interviews: haar media­campagnes zijn altijd strak geregisseerde bedoeningen geweest, waarin voor Belgische persmuskieten al helemaal geen plaats was. Het bestaan van de reeks is dus al een grand slam op zich.

HUMO Hoe in hemelsnaam zijn jullie erin geslaagd om een zesdelige achter-de-schermen-documentaire aan haar verkocht te krijgen?

JOHN THIJS (maker) «Kims vertrouwenspersoon bij haar managementbureau, ­Bob ­Laes, is toevallig ook legal consultant bij De Mensen, en vier jaar geleden is hij eens komen aankloppen om me in vertrouwen mee te delen dat Kim een comeback overwoog: ‘Zouden we niet eens met haar gaan praten?’ Nu, jij weet ook dat Kim nooit gek is geweest op camera’s, dus we wisten op voorhand dat we uiterst omzichtig te werk zouden moeten gaan. Daarom zijn we eerst eens met haar gaan eten en samen naar een basketwedstrijd van haar man ­Brian gaan kijken: zo hebben we ook haar kinderen leren kennen, en hebben we geleidelijk aan haar vertrouwen kunnen winnen. Uiteindelijk trok Bob haar over de streep: ‘Stel dat je hier iets heel speciaals gaat doen, dan zou het toch doodzonde zijn als we daar geen mooi verhaal rond maakten om aan iedereen te kunnen laten zien?’»

HUMO Ik heb de eerste aflevering al gezien. Wat me verbaasde, was dat jullie nog vóór haar coach Carl Maes op de hoogte waren van Kims plannen.

THIJS «Leuk voor ons, want zo konden we de totale verbijstering op ­Carls gezicht filmen op het moment dat Kim het hem vertelde.

»Kim heeft haar plannen erg lang voor de buitenwereld verborgen gehouden, omdat ze te allen tijde de mogelijkheid wilde openhouden om er nog uit te stappen. Dat maakte het natuurlijk wel spannend: wij waren al een halfjaar aan het filmen toen ze haar comeback publiekelijk bekendmaakte – was ze op dat moment teruggekrabbeld, dan hadden we al ons beeldmateriaal in de prullenbak kunnen mikken. Maar pas na haar eerste wedstrijd, in Dubai tegen ­Garbiñe ­Muguruza, voelde ik: oké, dit kan iets worden. Ze verloor die wedstrijd, akkoord, maar ze speelde wel heel goed.»

HUMO Waarom wilde ze überhaupt zo graag een comeback maken? Verveling? Even genoeg van de sleur van de dagelijkse was en plas?

THIJS «Ik weet niet of je ­Ann ­Wauters onlangs hebt zien opgeven in ‘Special Forces’ op VTM, vanwege aanhoudende problemen met haar knieën? Die verbetenheid, constant jezelf tot het uiter­ste willen drijven: je ziet dat ook in Kim. Vele jaren lang, van haar 14de tot haar 30ste, had ze niks anders gedaan, waarna het van de ene dag op de andere ophield. En ja: wanneer alles waar je altijd voor geleefd hebt, plots wegvalt, vind dan maar eens een nieuw doel, hè? Je kunt je voorstellen dat het dan begint te kriebelen wanneer andere voormalige topspeelsters in het Legends-­circuit je na wedstrijden niks dan lof toezwaaien: ‘Je weet toch dat ik keihard mijn best heb moeten doen om te kunnen volgen, hè?’ Zo is ze erin beginnen te geloven.»

HUMO Nochtans waren de voortekenen van meet af aan slecht: Kim is in die eerste aflevering zichtbaar gefrustreerd omdat haar lichaam niet meer doet wat ze wil. Om nog te zwijgen over dat buikje dat maar niet weg wil gaan.

THIJS «Het eerste wat haar vaste fysiotherapeut ­Sam ­Verslegers zei, was: ‘Kim, voorbij de 35 wordt een lichaam echt niet sterker en leniger, hè? En je had vroeger al zoveel problemen om fit en blessurevrij aan de start van tornooien te raken.’ Uiteraard wilde hij het onmogelijke mogelijk maken, maar hij wilde haar tegelijk duidelijk maken: wat jij – 36 jaar oud, moeder van drie kinderen, zeven jaar na je laatste officiële wedstrijd – wilt doen, druist in tegen alle logica. Maar Kim is nu eenmaal eigenzinnig: ze durft tegen de stroom in te gaan. En ik moet toegeven dat ik er zelf ook in geloofde, nu nog altijd zelfs: ik blijf erbij dat ze met hier en daar een beet­je meer geluk, én een beet­je minder corona, wellicht wel in de juiste flow was geraakt. Want er zijn momenten geweest waarop ze haar tegenstanders – stuk voor stuk topspeelsters – echt van de baan speelde.»

HUMO Huh? Ze heeft vijf officiële wedstrijden gespeeld, en ze heeft ze alle vijf verloren.

THIJS «Ja, maar neem nu die op de US Open tegen de Russische ­Jekaterina ­Aleksandrova, het toenmalige nummer 25 van de wereld. In de eerste set, die Kim met 6-1 won, kon dat meisje amper een bal terugslaan! Alleen kreeg Kim halverwege de wedstrijd last van een buikspier, waardoor de tweede set een pak minder was, en de derde zelfs ronduit slecht.»

HUMO In de eerste scène zien we hoe Brian vlak na die verloren partij telefoon krijgt van een totaal ontredderde Kim: ‘Ik stop ermee. Zeg tegen Bob dat ik de documentaire niet meer doe, ik betaal iedere cent terug die ze er hebben ingestoken.’

THIJS «Ze zei dat in een opwelling, al haar frustratie kwam in één gulp naar buiten gegutst. Maar we zijn het er al kort daarna over eens geraakt dat het hoe dan ook zijn ­waarde had om de film verder af te werken, ook al was de kans erg groot dat het geen typische sportdocumentaire met een happy end zou worden.

»Die wedstrijd tegen ­Alek­sandrova vond plaats in volle coronaperiode, waardoor ik op dat moment de enige De Mensen-­medewerker in Kims bubbel was. Ik herinner me hoe stil en bedrukt iedereen was, en hoe lastig het voor mij dus was om te blijven filmen. Op een bepaald moment doet Kim de deur open en vlak voor ze naar buiten stapt, kijkt ze me aan: ‘Je mag nu wel stoppen met filmen, hoor.’ Dat heb ik daadwerkelijk gedaan: ’t zijn de laatste beelden die ik gemaakt heb. Al zijn we in december wel terug naar New Jersey afgereisd – ze woont daar sinds de zomer van 2020 – om te zien hoe het nu met haar gaat.»

HUMO En? Hoe gaat het nu met haar?

THIJS «Heel goed, leek mij.

»Helemaal in het begin heb ik zowat iedereen in haar omgeving dezelfde vraag gesteld: ‘Wat doet Kim het liefst: verzorgen of zich láten verzorgen?’ Het antwoord was altijd hetzelfde: Kim haalt duizend keer meer plezier uit zorgen voor anderen. Op dit moment bestaat haar dagtaak vooral uit de zorg voor haar drie kinderen, plus dan nog twee jongens die tijdelijk bij Brian en Kim logeren omdat ze net als dochter Jada professioneel basketter willen worden. Ze doet dat overduidelijk héél graag – je ziet dat ze ervoor gemaakt is.»

HUMO Slaat ze nog weleens een balletje?

THIJS «Weet ik eigenlijk niet. Pickleball, dat alleszins wel: ze is eigenaar van een team. Ken je pickleball? ’t Is een soort kruising tussen tennis en padel, op een heel klein terrein.»

HUMO Ken je die onbedoeld grappige uitspraak van Carl Maes aan het begin van de Kimback? ‘Op een half terrein is Kim nog altijd wereldtop.’

THIJS (lacht) «Hij had een punt: we hebben beelden van een door Carl met plastic strips kleiner gemaakt tennisveld waarop Kim de ene na de andere bal op een gewéldige manier retourneert. Wat haar uiteindelijk de das heeft omgedaan, is dat ze zich aan blessures blootstelde door constant van links naar rechts te bewegen. Haar gestel kon dat niet meer aan.»

HUMO Op donderdag 8 juni wordt Kim 40. Wens je haar van harte proficiat en nog vele jaren toe vanwege de voltallige Humo-redactie? Je weet nooit waar het goed voor is.

THIJS «Haha, zal ik doen.»

‘Kim Clijsters: Come Back Home’, VRT 1, zondag 4 juni, 21.45