De grote vriendelijke reus in Steven Spielberg: 'Ik wil verhalen die mensen zich voor de rest van hun leven herinneren'
Precies 34 jaar nadat ‘E.T.’ op aarde landde, komt Steven Spielberg op de proppen met de verfilming van ‘De GVR’ van Roald Dahl.
'Spielberg over de huidige motion capture-technologie: 'Vijf jaar geleden was dit niet mogelijk geweest.'
Roald Dahl overleed in 1990 en haatte elke Hollywood-adaptatie van zijn boeken, met inbegrip van ‘Charlie and the Chocolate Factory’. Zou hij deze verfilming hebben kunnen smaken? Spielberg deinsde er niet voor terug om hier en daar een loopje te nemen met het boek.
Steven Spielberg «Wat het boek ‘De GVR’ niet heeft en wat ik nodig heb om een film te kunnen maken, is een plot. Het boek is meer op indrukken gericht. Nu, het reikt ons wel alle sleutels aan voor een film over de relatie tussen een klein meisje en een reus. Dat is het genie van Dahl, die ‘De GVR’ voor zijn eigen kinderen schreef.»
- Hoe zou u de relatie tussen Sophie en de Grote Vriendelijke Reus omschrijven?
Spielberg «De gevoelens die de reus en Sophie voor elkaar voelen, zijn vergelijkbaar met de liefde tussen grootouders en kleinkinderen. Ik zie ‘De GVR’ als een teder liefdesverhaal.»
- Na ‘Bridge of Spies’ werkte u opnieuw samen met Mark Rylance, die de reus speelt, en er staat al een derde samenwerking op stapel, ‘Dunkirk’.
Spielberg «Ik prijs me gelukkig dat ik Mark ontmoet heb, en nog gelukkiger dat we vrienden zijn geworden. Ik heb enorm veel kennissen overgehouden aan 44 jaar films maken, maar slechts weinigen zijn mijn privéleven binnengetreden.»
- Deze film maken was een krachttoer, niet?
Spielberg «Wil je dat ik een monoloog van 45 minuten afsteek?»
- Graag!
Spielberg «Die marteling zal ik je besparen, maar laat me jou één ding vertellen: amper vijf jaar geleden hadden we de film niet kunnen maken, toch niet op deze manier. Toen waren de virtuele vertolkingen nog niet zo ver gevorderd. Nu kun je de emoties van de personages echt sterk voelen. We zijn het punt voorbij waarop iedereen zei: ‘Wow, kijk naar die ogen, zo echt!’ Het gaat nu om veel meer dan alleen die ogen. Het gaat om de kleinste details van de gelaatsexpressie, om de lichaamstaal, de nuances van de stem. Mark via motion capture vastleggen en de magie proberen te bewaren die hij Ruby (Barnhill, die Sophie speelt, red.) en ons elke dag gaf – en dat vervolgens vertalen naar een animatiefiguur – was vijf jaar geleden op deze manier niet mogelijk geweest. We zouden maar 50 procent hebben kunnen bewaren van wat hij ons gaf. Nu hebben we 95 procent, denk ik.»
undefined
undefined
'Steven Spielberg met Ruby Barnhill op de set: 'Ze barst van het zelfvertrouwen en ze heeft het hart op de juiste plaats.'
Blik van een kind
- Hoe hebt u Ruby gevonden? Ze is pas 10, maar ze leek zich op de set als een vis in het water te voelen.
Spielberg «In elk Engelstalig land ter wereld hebben we drie- à vierhonderd meisjes geïnterviewd, en we vonden Ruby pas helemaal op het eind, in Manchester. Ik was ‘Bridge of Spies’ aan het draaien en ik zat in Berlijn toen ik haar screentest zag. Ik vergat meteen waar ik mee bezig was en zag al voor me hoe Ruby en Mark, die al gecast was als de reus, dikke vrienden zouden worden. ‘Kan ze naar Berlijn vliegen? Morgen, bijvoorbeeld?’ vroeg ik. Wat ze ook heeft gedaan. Toen ik haar voor het eerst ontmoette, trof het me hoe goed ze in haar vel zit. Ze barst van het zelfvertrouwen en ze heeft het hart op de juiste plaats. Ze toont ook enorm veel belangstelling voor alles wat rondom haar gaande is: zelf vragen stellen interesseerde haar meer dan mijn vragen te beantwoorden.»
- Er zijn parallellen met ‘E.T.’: Dahls boek kwam net als ‘E.T.’ uit in 1982, en zowel het boek als de film gaan over jonge mensen en vreemde, intrigerende creaturen. Is het publiek van nu anders dan dat van 1982?
Spielberg «Ik wil ‘De GVR’ niet met ‘E.T.’ vergelijken. Melissa Mathison (die vorig jaar overleed, red.) had het script van ‘E.T.’ geschreven en heeft ook Dahls boek bewerkt, dat wel. Maar er zijn heel wat interessante tégenstellingen tussen ‘De GVR’ en ‘E.T.’ – alle kinderen waren bijvoorbeeld reuzen in de ogen van E.T. Maar ik vind het niet echt gelijksoortige verhalen.»
- In hoeverre verschilt de manier waarop u nu films maakt met toen?
Spielberg «Mijn films zijn tegenwoordig heel anders omdat ik niet dezelfde Steven ben als de Steven van 1982. Het enige wat niet is veranderd: ik probeer met de blik van een kind te blijven kijken. Een boek of film als ‘De GVR’ kan me met een vingerknip weer laten voelen hoe het is om kind te zijn.»
- Was het na enkele historische drama’s voor een volwassen publiek makkelijk om weer in kindermodus te gaan?
Spielberg «Ik zat zo tot over mijn oren in de geschiedenis dat ‘De GVR’ aanvoelde als een heerlijke warme douche die me weer schoonspoelde. Maar na ‘Ready Player One’ duik ik opnieuw de geschiedenis in, hoor. Ik ben er dol op.»
Slappe lach
- Wat vond u de leukste scène om te regisseren?
Spielberg «Toch wel de flitspopper-scènes: als de GVR fropskottel drinkt, moet hij winden laten – flitspoppers – waardoor hij een eind de lucht in vliegt. Gieren! Mark hing vast aan kabels en moest naar boven getrokken worden telkens als hij flitspopte. De slappe lach was nooit veraf.
»Je moet je inbeelden dat Ruby en Mark werkten in een enorme witte ruimte. Ruby zit in reusachtige decors zodat haar gestalte achteraf kan worden verkleind. Er staan enorme glazen potten en de tafel is kolossaal. Mark staat op een schaarlift, zes meter boven Ruby, en kijkt naar beneden zodat ze oogcontact kunnen maken. Toen mijn vader van 99 eens kwam kijken, vroeg hij: ‘Steven, wat voor een film zitten jullie hier eigenlijk te máken?’ Afgelopen week heeft hij de film gezien en hij zei: ‘Nu snap ik waar je mee bezig was.’»
- U hebt de technologie enorm zien evolueren sinds u films begon te maken.
Spielberg «Ja, en ik heb altijd een soort tweestrijd gevoeld tussen verhaal en technologie. Toch mag er op het eind maar één winnaar zijn: het verhaal. Een belangrijke vraag in de hedendaagse cinema is: bieden we de mensen verhalen aan die ze zich de rest van hun leven herinneren, of bieden we ze spektakel aan dat misschien op korte termijn wel wordt gewaardeerd maar dat ook weer heel snel vergeten is? Het komt voor dat ikzelf val voor een concept met een wowfactor, maar dan vraag ik me algauw af: waarom ga ik twee jaar van mijn leven wijden aan iets als ik niet zeker ben dat het verhaal enige maatschappelijke waarde heeft en dat het de mensen zal bijblijven? Ondertussen ben ik behoorlijk goed geworden in nee zeggen tegen zulke projecten.»
- Dit is uw regiedebuut voor Walt Disney Pictures.
Spielberg «Klopt.»
- Heeft Walt Disney een grote invloed op u gehad?
Spielberg «Walt Disney heeft me, meer nog dan Alfred Hitchcock of wie dan ook, bewust gemaakt van de kracht van suspense, en van de kracht van cinema. Bij Disney besefte ik voor het eerst dat je doodsbang gemaakt kunt worden en een paar minuten later – geen uren – alweer gered kunt worden.
»Disney veranderde ook het klassieke meisje in nood in een proactieve heldin. In alle animatiefilms van Disney heb je sterke vrouwen: Assepoester, Sneeuwwitje... Wellicht heeft Disney me ook in die zin geïnspireerd. In deze film zit één van de sterkste jonge vrouwen met wie ik ooit gewerkt heb.»
© Randy Klein / IFA
Vertaling: Alex Stockman
