‘De invloed van Cristiano Ronaldo is groter dan die van CNN en The Wall Street Journal bij elkaar’

Als Cristiano Ronaldo (36) oproept geen Coca-Cola te drinken, keldert de beurswaarde van de limonadegigant met vier miljard. Prompt krijgt de Portugees, die vanavond Duitsland treft op het EK, dan ook bijval van andere sterren. Over het machtige merk ‘CR7’. ‘Zijn invloed is groter dan die van CNN en The Wall Street Journal bij elkaar.’

Portugal-Duitsland, om 18u op Canvas

Voor wie denkt dat het niet nóg groter en nóg bombastischer kan bij Cristiano Ronaldo, moet beslist eens een kijkje nemen op zijn geboorte-eiland Madeira. Vlakbij Cristiano Ronaldo Airport, op ingooiafstand van zijn eigen CR7-hotel, is de Juventus-aanvaller daar bezitter van een bouwwerk waar Louis van Gaal waarschijnlijk van zal dromen. Een bronzen, bijna 3,5 meter hoge en 800 kg zware uitvoering van zichzelf verheft zich er uit de grond, pal voor de Atlantische Oceaan. De pose van Ronaldo’s standbeeld: niemand maakt hem wat. Naadloos passend bij hoe hij zich ook tijdens dit EK weer manifesteert namens Seleção das Quinas.

Net als bij zijn clubs Manchester United, Real Madrid en Juventus breekt de Serie A-topscorer ook in het Portugal-shirt record na record. Een kleine greep: hij is de eerste speler ooit met vijf EK’s achter zijn naam. Na zijn twee doelpunten tegen Hongarije (3-0) van dinsdag is hij alleen EK-topscorer aller tijden met elf goals, twee meer dan de Fransman Michel Platini. En met 106 gemaakte doelpunten in 176 officiële wedstrijden is Ronaldo nog slechts drie treffers verwijderd van het legendarische aantal interlanddoelpunten van de Iraanse spits Ali Daei, die 109 maal het doel wist te vinden namens zijn vaderland.

En toch: veel meer dan over zijn sportieve hoogstandjes, ging het afgelopen week over zijn actie met de Coca-Cola-flesjes, die tot een haast surrealistische ophef leidde. Ronaldo verstopt twee flesjes cola, roept ‘drink water’, en prompt keldert de beurswaarde van de frisdrankgigant met 4 miljard euro.

En minstens zo opvallend: bijna als vanzelf doen Paul Pogba (Frankrijk) en Manuel Locatelli (Italië) hem zo’n handeling vervolgens na. ‘Dat zegt natuurlijk alles over de status van Ronaldo’, stelt marketeer Bob van Oosterhout. ‘Als de rechtsback van Noord-Macedonië vertelt hoe heerlijk water is, wordt er hooguit besmuikt om gelachen. Als Ronaldo zo’n statement maakt, luistert de hele wereld mee en krijgt het navolging. Zijn invloed is groter dan die van CNN en The Wall Street Journal bij elkaar.’

Het schetst in essentie de twee beeldvormingen die grofweg bestaan over de mens Ronaldo. De een vindt hem nep, plastic. Hypocriet zelfs, aangezien de huidige gezondheidsfreak in een verleden nota bene reclame maakte voor datzelfde Coca-Cola. Net zoals voor fastfoodgigant KFC overigens, bepaald geen restaurantketen waar de humuswraps met kikkererwten en radijsjes je om de oren vliegen. Die transformatie irriteert criticasters.

Met name in eigen land wordt Ronaldo daarentegen unaniem omarmd. Domweg omdat hij, de aanvaller die leeft op een ritme van schoonheidsdutjes, zwaardvissteaks en buikspieroefeningen, er machtiger is dan president Marcelo Rebelo de Sousa en diens totale regering. Als Ronaldo zegt dat mensen beter water kunnen drinken, kunnen ze in Spa alvast beginnen met het winnen van miljoenen extra liters.

Nederlander Mitchell van der Gaag kan daarover meepraten. Wonend in Portugal maakte de voormalig prof de opmars van Ronaldo van dichtbij mee. Zijn zoons Jordan en Luca - opgeleid bij topclub Benfica - koesteren nog altijd de foto waarop ze met de Portugese recordinternational vereeuwigd staan. ‘De invloed van Cristiano op Portugal is onmetelijk groot, bijna niet uit te leggen aan Nederlanders’, zegt Van der Gaag. ‘Hij is veel meer dan puur die wereldvoetballer. Hij is eindeloos veel groter dan dat. Met zijn prestaties en voorkomen heeft hij voor een cultuuromslag gezorgd in Portugal. In een land dat lang letterlijk in de schaduw van Spanje verkeerde, heeft hij de bevolking iets fundamenteels bezorgd. Hij heeft de mensen iets gegeven, waaraan het ze heel lang ontbrak: zelfbewustzijn en trots.’

Van der Gaag - komend seizoen assistent van trainer Erik ten Hag bij Ajax - doelt op de geschiedenis van het land. Ja, Portugal bracht met Eusébio al een van de grootste voetballers aller tijden voort. Maar het is ook een land dat tot 1974 gebukt ging onder een dictatuur en nadien nog lang onder grote armoede. Het had zijn uitwerking op de ruim tien miljoen inwoners. ‘De Portugees is van nature zachtaardig, volgzaam en bescheiden’, zegt Van der Gaag, oud-verdediger van onder meer PSV. ‘In zekere zin zag je dat ook terug in de prestaties van de Portugese nationale ploeg. Tot het EK van 2004 (het jaar waarin Portugal met de 19-jarige Ronaldo de finale verloor van Griekenland, red.) was kwalificatie voor een eindtoernooi lang niet altijd vanzelfsprekend. Inmiddels is het dat wel. Zoals je nu, na de doorbaak van José Mourinho, wereldwijd overal Portugese coaches in dug-outs ziet zitten. Dát is wat Ronaldo het land heeft bijgebracht: heb lef, toon vertrouwen, haal het maximale uit je leven.’

Geldingsdrang

De geldingsdrang van Ronaldo is te herleiden naar zijn inmiddels wel bekende jeugd. Lang verhaal kort: de zoon van José Dinis Aveiro, een aan drank verslaafde tuinman, was na drie eerder geboren kinderen feitelijk ongewenst, waardoor zijn moeder zelfs even overwoog van haar nog ongeboren spruit af te komen. Ze laafde zich aan liters alcohol, rende vervolgens tot ze bijna flauwviel, maar een miskraam bleef uit. Hoe anders is de positie van Ronaldo nu, ruim 36 jaar later. Volgens Van Oosterhout is de Portugal-captain ‘in zijn eentje honderden miljoenen euro waard’ en wordt hij in de meest brede betekenis van het woord aanbeden.

Illustratief daarvoor is een nieuwsberichtje uit 2019, over de afbrokkeling van zijn standbeeld. Met name op één specifieke plek, pal onder zijn bronzen blokjesbuik, begon het kunstwerk steeds verder te verkleuren. Aanleiding hiervoor vormde de behoefte van met name vrouwelijke bewonderaars, die graag even een bepaald lichaamsdeel wilden toucheren, waarmee de Portugese superster het leven schonk aan Cristiano junior, de tweeling Mateo en Eva en dochter Alana Martina. Zie daar zijn aantrekkingskracht. Mannen willen hem zijn, vrouwen willen hem hebben.

Die Ronaldo-gekte zal vanavond in München, waar bij winst op Duitsland de tweede ronde van het EK al is bereikt, ongetwijfeld weer tot uiting komen bij Portugese aanhangers. Laat staan wat er gebeurt als hun land, net als in 2016, Europees kampioen wordt. Toch valt of staat zijn status al lang niet meer bij wel of geen titel pakken, bij wel of niet vertrekken bij Juventus. Volgens Van Oosterhout zal ‘het merk Ronaldo’ de komende jaren hoe dan ook alleen maar groter worden. ‘Ronaldo is een slimme zakenman die donders goed in de gaten heeft welke waarde hij vertegenwoordigt. Hij is er een meester in om zichzelf te vermarkten. Die waarde gaat hij straks, na zijn loopbaan, alleen maar nog verder uitbuiten.’

Messi

De discussie over wie de grootste voetballer van het laatste decennium was, Ronaldo of Lionel Messi, zal vermoedelijk nog wel een eeuw duren. Wie daarbuiten de grootste is, weet Van Oosterhout, lijdt geen enkele twijfel. De slordige 30 miljoen euro die de Portugees jaarlijks opstrijkt in Turijn, is goedbeschouwd slechts een schijntje naast zijn overige inkomsten. Zijn levenslange contract met Nike zal Ronaldo ook na zijn loopbaan jaarlijks nog circa 20 miljoen euro opleveren. Daarnaast genereert hij namens zijn firma CR7 geld uit reclames voor onder meer onderbroeken, motorolie, shampoo en cosmetica, terwijl eerder deze maand nog zijn nieuwe hotel werd ingehuldigd. Een stulpje met 174 kamers, twee restaurants, een businesscentrum, een spa met fitnessruimte en een zwembad, gelegen aan de Gran Vía in het centrum van Madrid. Als gevolg van al die zakelijke activiteiten heeft Ronaldo, eenmanszaak met de allure van een multinational, inmiddels een geschat vermogen van meer dan een miljard dollar.

Duizelingwekkende bedragen zijn het, erkent Van der Gaag. Maar wat Ronaldo volgens hem ondubbelzinnig siert, is dat het geld impliciet ook voor een deel terugvloeit in het land waar de aanvaller op 5 februari 1985 het levenslicht zag en waar hij zijn eerste balletje trapte namens de amateurs van CF Andorinha. Zijn CRS Holding, tot voor kort gevestigd in Luxemburg, is verhuisd naar Portugal. Het Cristiano Ronaldo-museum op Madeira trekt hordes toeristen. En opgeteld bij de vele goede doelen die hij steunt, de gezondheidsadviezen die hij geeft en het doorzettingsvermogen dat hij etaleert is hij, meer dan alleen als voetbalicoon, het ultiem voorbeeld voor Portugese jongens en meisjes. ‘Of het nu de mens is of de voetballer, Cristiano Ronaldo laat over enige tientallen jaren een immense legacy na in Portugal’, besluit Van der Gaag. ‘Eentje die niemand ooit nog gaat overtreffen.’

(AD)