De mailbox van Arnon Grunberg: 'Boris Johnson voerde actie voor de brexit zonder hem te willen, dat heet machtspolitiek'

Ik denk niet dat u een oorlog met Iran wilt, maar u wilde ook geen brexit

Beste Boris Johnson,

In een artikel in The New York Times – een opiniestuk, maar probeer tegenwoordig maar eens het nieuws van de opinie te scheiden – stelt de Britse journalist James Butler dat liegen u net zo makkelijk afgaat als ademen. Ook dat is tegenwoordig niets bijzonders, iets soortgelijks kan worden beweerd over uw Amerikaanse collega T.

Butler schrijft verder dat er momenteel nog geen meerderheid in Schotland is om de onafhankelijkheid aldaar uit te roepen, maar dat een regering-Johnson ervoor kan zorgen dat die meerderheid er zal komen. Zo zou een neveneffect van de brexit weleens kunnen zijn dat het Verenigd Koninkrijk nog eens twee van zijn koloniën gaat verliezen: Schotland en Noord-Ierland. Daarmee zou dat Koninkrijk het Joegoslavië van de 21ste eeuw gaan worden. Iets wat de verstandige mensen al lang beweerden, gezien de problemen die kunnen ontstaan bij de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Of Noord-Ierland krijgt een andere status dan de rest van het Koninkrijk, daarmee is het begin van dat Koninkrijk als Joegoslavië ingezet – nou ja, het begin – of er komt een harde grens en daarmee zijn niet alle poorten van de hel geopend, maar toch wel een deurtje.

Uiteindelijk bleef alleen Servië over, de redders van het vaderland zijn dikwijls de vernietigers ervan.

Gisteren sprak ik iemand die beweerde dat, als het helemaal misgaat met het Verenigd Koninkrijk, zelfs Londen zich zou kunnen afscheiden. Het parlement en de koningin in exil in Southampton of Manchester. Ik zou voor Southampton gaan, dan kun je makkelijk op de boot naar Amerika. En je weet nooit wanneer je die boot moet nemen. Voltaire woonde niet voor niets op loopafstand van de Zwitserse grens. Een verstandig mens weet dat er altijd wel een laatste boot is die je moet nemen.

Ter geruststelling: een dag of tien geleden sprak ik een Vlaming in Parijs die mij vertelde dat België binnen twintig jaar zou uiteenvallen. Brussel zou een Europese stadstaat worden, de Fransen zouden Wallonië alleen willen hebben ‘als ze veel geld krijgen om Noord-Frankrijk uit de misère te halen’ en de Duitstalige Belgen zouden het kind van de rekening zijn. Hoewel daar voor die Duitstalige Belgen ook allerlei voordelen aan kleven, dan kunnen ze zeggen: ‘Wij zien er wel uit als witte mannen en vrouwen op leeftijd, maar wij zijn Duitstalige Belgen, wij hebben recht op asiel in Zweden. Wij zijn ondergeprivilegieerd.’

Misschien is dat de toekomst van de metropool: Brussel uit België, Berlijn uit Duitsland, Londen uit het Koninkrijk, Parijs uit Frankrijk zie ik niet zo snel gebeuren, maar Rome zie ik wel uit Italië stappen.

Het moet gezegd dat David E. Sanger en Edward Wong in The New York Times Leslie Vinjamuri van Chatham House, een onderzoeksinstituut, aan het woord laten, en zij zegt dat u ‘zeer intelligent’ bent, waarmee ze, geloof ik, ook wenst te suggereren dat uw collega T. dat niet is.

Ook zeer intelligente mensen kunnen voor catastrofes zorgen.

Er zijn enkele vragen die u de komende tijd zult gaan beantwoorden. Eigenlijk gaat het om twee vragen. Natuurlijk, het noodlot bestaat, net als geopolitieke ontwikkelingen (een deftige benaming voor het noodlot) en u bent geen alleenheerser, hoewel u dat, geloof ik, wel graag wilt zijn. De vragen luiden: komt er een harde brexit? Komt er geen echte brexit? Gaat het circus nog vier jaar verder? Vraag twee: komt er oorlog met Iran?

En hoewel u zeer intelligent bent, moet ik u toch waarschuwen: Iran is niet hetzelfde als de Falklandeilanden. Dat u niet denkt: dat oorlogje rondom de Falklandeilanden is ons indertijd prima bevallen, laten we iets soortgelijks doen rond de Straat van Hormuz.

Ik denk niet dat u een oorlog met Iran wilt, maar u wilde ook geen brexit. U voerde actie voor de brexit zonder hem te willen, dat heet machtspolitiek.

Intussen stapt zo ongeveer de hele ministersploeg op of is ze door u ontslagen, met berichten op sociale media die het milde absurdisme tot nieuwe hoogten doen stijgen. Zo schrijft de Britse minister van Defensie Penny Mordaunt dat het haar een eer en een genoegen was, die 85 dagen die ze minister was, en dan eindigt ze haar bericht met de prachtige woorden, die beter niet vertaald kunnen worden: ‘We achieved much.’

Meer is niet nodig.

Als de oorlog met Iran is begonnen, Londen zich heeft afgescheiden maar de steden Exeter, Southampton en Hull zich loyaal aan u hebben getoond, kunt u zeggen, vlak voor u op de boot naar Amerika stapt, want doe het maar per boot, dat is esthetisch: ‘Ik laat het Koninkrijk kleiner maar fijner achter. We achieved much.’

En dan loopt u over de treeplank het schip op, de Milosevic van het Verenigd Koninkrijk.

De 20ste eeuw eindigde, zegt men, op 11 september 2001. Maar er is wat voor te zeggen die eeuw langer te laten doorlopen, die eeuw te laten eindigen met de puinhoop die u zult achterlaten.

‘Boris Johnson is how Britain ends’ was de kop boven het artikel van Butler. Misschien vergissen we ons, en komt er een zeer zachte brexit, eentje in name only.

Alles blijft mogelijk, maar het weerbericht zegt: meer catastrofes.

Vriendelijke groet,

Arnon Grunberg »