De ‘mannengriep’: aanstelleritis of lijden mannen écht meer dan vrouwen?

De mannengriep is synoniem voor aanstelleritis, maar is dat wel terecht?

Och och och, wat zijn mannen toch zielig als ze griep hebben. Hele dagen in bed of snotterend op de bank, niet in staat een maaltijd te koken, kermend over de hamer die op hun hoofd bonkt, over het snot dat maar blijft lopen en met geen zakdoek te stoppen valt. De vrouwen moeten er altijd een beetje om lachen: wat een gedoe, die man flu.

Niet voor niets is de mannengriep voer voor allerlei gifjes en memes op internet. In het huishouden van ondergetekende was dit vorige week nog punt van discussie: stelt de man zich aan of is hij echt veel zieker dan een vrouw met griep? Uiteraard dacht de koortsige man zélf het laatste.

Onderzoek verkeerd geïnterpreteerd

Het was een paar jaar terug wereldnieuws: de mannengriep bestaat echt, bleek uit een artikel in het doorgaans luchtige kerstnummer van het gerenommeerde blad The British Medical Journal. Op basis van wetenschappelijke onderzoeken concludeerde de Canadese auteur Kyle Sue dat vrouwen een betere immuunrespons hebben.

Hoe sneller je lichaam de strijd aangaat met het virus, hoe minder het zich verspreidt en dus hoe minder symptomen je hebt. Een slechtere immuunrespons bij mannen, betekent dus ook meer klachten. Onder andere oestrogeen zou hierin een rol spelen. Maar na kritiek op zijn publicatie, gaf Sue toe de onderzoeken ietwat verkeerd geïnterpreteerd te hebben.

Slecht nieuws was dat, voor de mannen die er triomfantelijk mee hadden gezwaaid richting hun partner. Er zijn nog wel wat onderzoeken die in het voordeel van de mannen uitgelegd kunnen worden. Zoals door de University of Stanford, die ontdekte dat het immuunsysteem van mannen met veel testosteron minder goed reageert op een griepprik, dan mannen met minder testosteron én vrouwen.

Dat zegt misschien iets over de rol die hormonen spelen in een goede of slechte afweerreactie. Maar ja, om op basis hiervan te concluderen dat de mannengriep bestaat is ook wat vergezocht, zegt griepexpert Ted van Essen. ‘Er is eigenlijk geen enkel onderzoek dat het bestaan van de mannengriep overtuigend bevestigt.’

Geen bewijs voor mannengriep

De Wereldgezondheidsorganisatie schreef in 2010 een rapport over griep, gender en sekse. Ook in dat rapport staat geen bewijs voor de mannengriep. Het beeld is verschillend. Aan het ene virus sterven meer vrouwen, aan het andere meer mannen, het verschilt per land. En eigenlijk is er achter de komma gewoon redelijk weinig bekend over gender en griep.

Eigenlijk, zegt Van Essen, is het ook redelijk onmogelijk om te onderzoeken. ‘Er zijn zoveel factoren van invloed op de afweer, dat het heel moeilijk is om te onderscheiden wat door gender wordt veroorzaakt en wat door iets anders. Neem leeftijd of gewicht, en daarnaast heb je ook nog een verschil in ziektebeleving per persoon.’

De ene persoon die zijn pols breekt, maakt enorme scènes, zegt hij. De ander haalt zijn schouders op; daarbij speelt ook de pijngrens een rol. Uit het Groot Nationaal Pijnonderzoek, uitgevoerd onder ruim 10.000 respondenten van NTR, NWO en Radboudumc, bleek dat juist vrouwen meer lijden dan mannen, als ze pijn hebben.

Volgens Van Essen melden vrouwen ook vaker dan mannen bijwerkingen van de griepprik. ‘Dat kan de beleving zijn, maar het kan ook dat vrouwen nauwkeuriger zijn bij het melden van symptomen. Dus ook dat zegt niet zoveel.’

RIVM weet ook het antwoord niet

Een laatste poging dan, om het bestaan van de mannengriep te valideren: het RIVM houdt bij hoe influenza rondgaat in Nederland. Zien zij man-vrouwverschillen? Een woordvoerder laat weten dat het rijksinstituut in de data mannen en vrouwen niet van elkaar onderscheidt.

‘Ook over de ernst van de symptomen bij mannen en vrouwen kunnen we niets zeggen’, zegt hij. Want ook dat wordt niet in de data meegenomen. ‘Helaas voor mannen, helaas voor vrouwen, wij weten óók het antwoord niet’, zegt de woordvoerder.

Helaas. De mannengriep blijft vooralsnog een raadsel, en daarmee ook voer voor echtelijke disputen.

(Trouw)