De Moldavië-trip van Leterme: nieuwe feiten

Twee weken geleden schreef Humo hoe Yves Leterme in juni 2008 naar Moldavië ging om er een wielerbeker uit te reiken, en hoe amicaal hij daar omging met de maffiose Rus Igor Makarov, de man achter de poenige Katjoesja-wielerploeg. Nu blijkt dat Leterme niet alleen gretig ingaat op uitnodigingen van figuren als Makarov en Vladimir Voronin, de dubieuze president van Moldavië, maar dat hij hen ook zijn reiskosten laat betalen.

In juni vorig jaar trok toenmalig premier Yves Leterme voor een weekend naar Moldavië. Hij mocht er de winnaars huldigen van de Vijfde Beker van de President van de Republiek Moldavië (HUMO 03/3567 van 13/01/2009). Die President van de Republiek is Vladimir Vononin, een man die zijn land omvormde tot een crimineel gangsterhol, een doorvoerhaven voor illegale smokkelwaar en een Europees centrum voor de vrouwenhandel. Volgens Amnesty International zijn mishandeling en foltering bij de Moldavische politie wijdverspreide praktijken. Hun favoriete trucs, aldus Amnesty: elektroshocks, afranselingen met plastic flessen vol water, gedetineerden met hun armen op de rug gebonden aan een metalen staaf hangen en zelfs nepexecuties. President Voronin slaagde er zelfs niet in om de directeur en een aantal ambtenaren van nota bene het Moldavische Centrum voor de Bestrijding van de Mensenhandel te laten vervolgen toen bleek dat die een belangrijke mensenhandelaar hadden bijgestaan.
Maar dat deed er allemaal niet toe, vond Leterme, want hij was niet naar Moldavië getrokken als premier van België, maar als privépersoon. Hij was uitgenodigd door zijn goede vriend Andrej Tsjmil, ex-coureur en tot voor kort hoofd van het Sportagentschap van de Republiek Moldavië. Niet dat ze in Moldavië het onderscheid zagen: Leterme werd er ontvangen als de eerste minister van België.
Met alle egards

'Ik kwam te weten dat de premier naar Moldavië zou komen toen we daarover werden aangesproken door diens privésecretaris Guido De Corte, die overigens mee naar Moldavië is gereisd.' Dat zegt Ghislain Lenaers, een Hasseltse zakenman die in Moldavië een heus economisch imperium heeft opgebouwd, en die ook Moldavisch ereconsul is. 'De Corte vertelde me dat zijn baas was uitgenodigd voor een wielerevenement, en dat hij van de gelegenheid gebruik wilde maken om een bezoek te brengen aan Belgische bedrijven in Moldavië. Wij hebben dat voor hem geregeld.' Leterme bezocht onder meer de Chamber of Commerce Moldova-Belgium-Luxembourg, die is opgericht door Lenaers, en Carmez International, een vleesbedrijf van diezelfde Lenaers. 'Officieel was het een niet-officieel bezoek,' aldus nog Lenaers, 'maar u weet hoe dat gaat. Hij werd met alle egards ontvangen; hij werd binnengehaald als de premier van België.'
Leterme kreeg onder meer een uitnodiging van de Moldavische wielerfederatie, zegt Aleksander Barciuc, de secretaris van die federatie. 'De uitnodiging kwam van het hoogste niveau: president Voronin had er zijn handtekening onder gezet.'
Nu blijkt dat Leterme niet alleen de uitnodigingen van Makarov en Voronin aannam, maar ook hun cadeaus en hun geld. In oktober vorig jaar kwam Igor Makarov persoonlijk een Itera-koesrfiets naar het kabinet van Leterme in Brussel brengen - en er is méér.
HUMO Wie heeft de reis van Leterme en zijn secretaris naar Moldavië en hun verblijf ginder betaald?
Aleksander Barciuc «Wij van de Moldavische wielerfederatie. Wij hebben het bezoek van Leterme betaald met het geld van de sponsors van de Vijfde Beker van de President.»
HUMO En de belangrijkste sponsor was Itera, het bedrijf van Makarov.
Barciuc «Dat klopt.»
Voor zijn laatste uitstapje was het wéér van dat. Van 18 tot 21 januari dit jaar zat Leterme in het Spaanse Calpe, waar Katjoesja, de nieuwe wielerprofploeg van Makarov, aan het trainen was. Hij was er naar eigen zeggen op uitnodiging van zijn goede vriend Jef Braeckevelt, één van de ploegleiders van Katjoesja. En hij was er niet voor Igor Makarov, maar voor de renners. Maar wie betaalde dat reisje? Juist, Igor Makarov. De drie nachten die de oud-premier doorbracht in het AR Diamante Beach Hotel SPA and Convention Centre, een viersterrenhotel aan de Carrer del Mestral, werden volledig betaald door Makarov en Katjoesja, tot en met de forse rekening van de avondlijke uren aan de bar. Wie Letermes vlucht met Ryanair naar Alicante betaalde, hebben we niet kunnen achterhalen.
Yves Leterme weigerde te antwoorden op de vragen van Humo, en verbood zijn privésecretaris Guido De Corte om met Humo te praten. CD&V-woordvoerder Luc Van Maercke hield het bij: 'Wij zijn ervan overtuigd dat Yves Leterme oud en wijs genoeg is om zelf te bepalen met wie hij omgaat.'