De onwaarschijnlijke comeback van foute Mel Gibson: 'Hij heeft zich al jaren niet meer in nesten gewerkt'

Antisemitische scheldpartijen, homofobe opmerkingen, dronken rijden en huiselijk geweld. Aangebrander dan Mel Gibson vind je ze in Hollywood nauwelijks. En toch staat de acteur, na een kort verblijf in de vergeetput, vandaag weer aan de top. In volle #MeToo-tijd dan nog. Hoe heeft de acteur dat klaargespeeld?

Lees hier de bespreking van 'Dragged Across Concrete' ☞

'I’ll put you in a fucking rose garden, you cunt!' Vrij vertaald: “'k stop je onder de grond, kutwijf!' Het is maar een van de vele gevleugelde quotes uit de telefonische tirades die Mel Gibson begin 2010 aan zijn toenmalige partner Oksana Grigorieva richt. In juli van dat jaar, wanneer het voormalige koppel in een bitse strijd om het hoederecht over hun dochter verwikkeld is, worden de tapes in de pers gelekt. Plots kan heel de wereld meeluisteren hoe Gibson – hijgend, briesend, naar adem happend – de Russische muzikante overspoelt met gore beledigingen en brutale dreigementen. 'Een man die een vrouw slaat terwijl ze zijn baby in haar armen heeft,' bijt ze van zich af, 'een man die twee keer de tanden van zijn vriendin kapotslaat, wat voor een man is dat eigenlijk?' Gibsons veelzeggende repliek: 'Je verdiende het, verdomme'.

Deze uitzinnige scheldpartij, gelardeerd met seksistische en racistische krachttermen, wordt de bekendste monoloog uit Gibsons carrière. Bekender nog dan zijn speech in 'Braveheart'. Alleen zal hij er deze keer geen Oscar voor krijgen, maar pek en veren. Niet dat iemand echt verrast was door de verbale diarree die uit Gibsons mond kwam. De acteur had zich namelijk al wel vaker laten opmerken met beledigende uitspraken. Over homo’s bijvoorbeeld. Begin jaren negentig laat hij zich van zijn meest volwassen kant zien wanneer een journalist van de Spaanse krant El País hem vraagt naar zijn mening over homoseksualiteit: 'Homo’s? They take it up the ass.' Gibson lacht, staat recht, buigt voorover en wijst naar zijn kont. 'Dit hier dient alleen om naar de wc te gaan.'

'Fucking Joden'

Een ander, nog onfrisser etiket dat op Gibsons voorhoofd kleeft, is dat van hardnekkige antisemiet. Dat zijn hyperkatholieke vader Hutton Gibson de Holocaust vlakaf ontkent, is natuurlijk niet Mels fout. Maar veel moeite doet hij ook niet om te bewijzen dat hij er anders over denkt. Integendeel. Wanneer Gibson in 2004 zijn bloedige (en ultrasuccesvolle) Christusfilm 'The Passion of the Christ 'regisseert, komt er uit Joodse hoek meteen kritiek op de manier waarop de film de Joden afbeeldt, en de schuld voor Jezus’ dood bij hen legt. Die commentaren kan Gibson nog wel pareren, maar in 2006 laat hij dan toch zijn ware aard zien. Het is een warme nacht in juli, even na 2 uur. Na een rijkelijk overgoten avondje in een bar in Malibu rijdt Gibson – dronken en veel te snel – naar huis in zijn Lexus. Een politieman slingert hem op de bon, en krijgt de volle lading. 'Fucking Joden', sist Gibson. 'De Joden zijn verantwoordelijk voor alle oorlogen ter wereld!'

Het incident slaat in als een bom. De ster van 'Mad Max', 'Lethal Weapon' en 'Braveheart' dondert naar beneden, en krijgt steeds minder acteerwerk. Voor een deel omdat hij dat zelf zo wil – Gibson focust steeds meer op filmregie – maar ook omdat studiobonzen steeds banger zijn om zich te verbranden aan dit ongeleide projectiel. Het lekken van de Oksana-tapes in 2010 geeft de genadeslag: Gibson is radioactief afval geworden in Hollywood. Zijn eigen talent agency WME heeft dat als eerste begrepen. Enkele uren nadat Gibsons tirade wereldkundig gemaakt wordt, is zijn contract al verscheurd.

Gibson pleit schuldig aan de klacht voor huiselijk geweld die Grigorieva tegen hem indient, en brengt de jaren na de meltdown door in een creatieve woestenij. De verhoopte heropflakkering van zijn carrière in 2010, met hoofdrollen in 'Edge of Darkness' en 'The Beaver', wordt in de kiem gesmoord. Leonardo DiCaprio trekt zich terug uit de viking-film die Gibson zou gaan regisseren. De cast van 'The Hangover Part II' maakt duidelijk dat Gibson niet meer welkom is om het kleine bijrolletje te spelen dat hem beloofd was. Alleen bij de oude garde van 'The Expendables 3' vindt hij nog even onderdak om de slechterik van dienst te spelen. Voor de rest is Gibsons cv in die jaren een gapend gat.

Maar vanaf 2016 krijgt zijn levenloze carrière plots weer wat polsslag. Meer zelfs: anno 2019 is Gibson helemaal terug. Met het kostuumdrama 'The Professor and the Madman' en de uitstekende misdaadfilm 'Dragged Across Concrete', die in de Belgische bioscopen speelt, heeft de acteur dit jaar al zeker twee hoofdrollen te pakken. En voor de komende jaren staan er volgens filmdatabase IMDb maar liefst zeven projecten op zijn planning.

undefined

Ho-ho-holocaustontkenner

Gezien het huidige #MeToo-klimaat zou je nochtans denken dat een comeback van foute Mel voor heel wat ophef zou zorgen, maar dat is vreemd genoeg nauwelijks het geval. Ja, toen vorige maand bekend raakte dat Gibson de Kerstman zou spelen in de nieuwe actiekomedie 'Fatman', tweette acteur Seth Rogen cynisch 'Ho-ho-holocaustontkenner'. En op de website Jewish Telegraphic Agency vraagt een journaliste zich af waarom Gibson niet voorgoed uit Hollywood is verdreven. Maar al bij al waait er hooguit een briesje van verontwaardiging, zeker geen storm. Het lijkt erop dat de filmwereld de ooit zo verguisde Mel Gibson weer helemaal gaat omarmen. Hoe heeft hij dat klaargespeeld?

Eerst en vooral: door zich nederig op te stellen.

Mel Gibson «Ik heb me tien jaar lang bewust low profile gehouden. Ik heb vooral heel hard aan mezelf gewerkt. Ik wilde niet gewoon twee weekjes in rehab gaan, mezelf vervolgens genezen verklaren en dan meteen weer de mist ingaan.»

Gibson woonde jarenlang meetings van de Anonieme Alcoholisten bij, en werd na zijn veroordeling voor het geweld tegen Grigorieva ook verplicht om een cursus woedebeheersing te volgen.

Bovendien steunt hij meer dan ooit op zijn geloof. Toen wij Gibson in 2016 interviewden, gaf hij toe dat hij elke ochtend meteen begint te bidden wanneer hij zijn ogen opendoet. '

Mel Gibson «Want als ik niet snel genoeg ben, begin ik stemmetjes te horen. Stemmetjes die me hele slechte ideeën influisteren.»

Het lijkt zijn vruchten af te werpen: Gibson heeft zich al jaren niet meer in nesten gewerkt.

Ook aan zijn relaties met de Joodse gemeenschap heeft Gibson gewerkt, onder meer door in alle stilte miljoenen dollars te storten aan Joodse goede doelen. Hoe we dat dan weten? Journaliste Allison Hope Weiner, die goed bevriend is met Gibson, maakte het in 2014 bekend in een opiniestuk voor entertainmentwebsite Deadline, waarin ze Hollywood vroeg om Gibson uit de vergeetput te halen. Oprechte bezorgdheid van een vriendin, of een bewuste schakel in Gibsons gewiekste comebackplan? Wie zal het zeggen.

Heel belangrijk is ook dat Gibson zijn terugweg naar de top relatief onzichtbaar inzette: niet als ster, maar als regisseur. Op de eerste posters van zijn bikkelharde oorlogsfilm 'Hacksaw Ridge' (2016), over een diepgelovige legerdokter, stond zijn naam niet eens vermeld. Maar naarmate de buzz rond de film begon te groeien, werd Gibson toch stilaan weer naar voor geschoven als een respectabel artiest. Met resultaat: de film verzamelde zes Oscarnominaties, waaronder eentje voor Gibson zelf als regisseur, en won twee keer.

undefined

Dubieuze communicatie

Maar ook Gibsons communicatie speelt een (ietwat dubieuze) rol. Verontschuldigde hij zich nog tot tweemaal toe na zijn antisemitische scheldpartij in 2006, dan bleek hij later toch minder bereid om door het stof te gaan. In de weinige interviews die hij nog geeft, gaat hij nauwelijks in op zijn aangebrande verleden, en als hij het toch doet, legt hij de schuld vaak elders. Bij Oksana Grigorieva zelf, bijvoorbeeld, die zijn tirade stiekem opnam: 'Zoiets verwacht je toch niet? Wie zou zo’n verraad nu zien aankomen?' Of bij de drank. Of bij de media. 'De entertainmentindustrie heeft altijd slechteriken nodig', sneert een personage in 'Dragged Across Concrete'. Overduidelijk een stiekeme commentaar van de makers (en van Gibson zelf) op de situatie waarin hun hoofdrolspeler enkele jaren geleden verzeild raakte.

Met andere woorden: Gibson liet eerst duidelijk verstaan dat hij besefte dat hij dingen gedaan had die niet koosjer waren, maar gaf later ook aan dat het nu stilaan welletjes was geweest, en dat het misschien toch allemaal niet zo dramatisch was. Een gewaagde strategie, die wel degelijk lijkt te werken.

© De Morgen