De Tand Des Tijds: 'Revenge of the Nerds' (Jeff Kanew, 1984)
Humo presenteert: De Tand Des Tijds! In deze reeks waagt filmjournalist Erik Stockman zich één keer per week aan een rewatch van een grote klassieker, een geliefde cultfilm of een beroemde blockbuster. Waarbij onze man zich afvraagt: hoe heeft deze film de blikkerende hoektanden des tijds doorstaan? Vandaag: ‘Revenge of the Nerds' van Jeff Kanew!
Om maar onmiddellijk met de deur in het met halfnaakte grieten gevulde studentenhuis te vallen: kan het anno 2018 nog wel door de beugel om van een oude sekskomedie als ‘Revenge of the Nerds’ te genieten? Of is het in deze #MeToo-tijden onze morele plicht om dit soort jaren-80- zwijnerijen te brandmerken als fout, fout, fout?
Voor de eunuchen onder u die het fenomeen van de tienersekskomedie niet kennen: in de vochtige slipstream van het gigantische succes van ‘National Lampoon’s Animal House’ kwam er in de late jaren 70 en vroege jaren 80 een sliert films uit die grossierden in platvloerse humor en vrolijke losbandigheid: ‘Revenge of the Nerds’, ‘Porky’s’, ‘Meatballs’. Die films trokken indertijd waanzinnig veel volk en zijn sindsdien – zeker in studentenkringen - erg populair gebleven, maar sinds de opkomst van de #MeToo- en de #TimesUp-bewegingen ligt het genre met terugwerkende kracht ineens zwaar onder vuur. Doordat die films decadentie, bandeloosheid en grensoverschrijdend gedrag als ‘normaal’ voorstellen, zo beweren sommigen, hebben ze meegeholpen aan het scheppen van de context waarin monsters als Weinstein hun gang konden gaan. Maar is het dan écht zo dat die films aanzetten tot zedenbederf? Uw dienaar, nergens voor terugdeinzend, nam de proef op de som en wentelde zich in ‘Revenge of the Nerds’, weliswaar met één blik angstvallig op de ramen en de deuren gericht: er moest maar eens een zwaarbewapend, aan koorden bungelend feministisch SWAT-team het huis binnenvallen.
De film volgt de kolderieke lotgevallen van enkele nerds tijdens hun eerste jaar op de campus van de Adams-universiteit. Wat nu eigenlijk een nerd is? De meest fundamentele karaktertrek van de nerd is dat hij volstrekt uncool is: hij draagt meestal een bril, gedraagt zich als een stoethaspel, heeft een idiote scheiding in het haar, uit z’n hemdzakje priemen minstens acht stilo’s, en wanneer hij niet aan seks denkt (wat voor de nerd een onbereikbaar iets is) zit hij achter een computerscherm (deze film dateert uit de tijd dat alleen geeks met een PC konden werken). Maar let op: de doorsnee nerd sprankelt van vernuft! Zo weet Lewis (Robert Carradine) in het begin van de film te melden dat er 6127 studenten op de unief zitten, waarvan 58% meisjes. Wat, zo berekent hij in een oogwenk, betekent dat er welgeteld 7107,32 tieten op de campus rondhangen. Het homerische gehinnik dat Lewis op z’n berekening laat volgen, maakt meteen duidelijk waar Alain ‘Protput’ Vandam z’n lach is gaan halen.
Eerste conclusie: ‘Revenge of the Nerds’ bevat veel boerterijen en apenkuren, maar erg weinig (we hadden bijna geschreven: teleurstéllend weinig) bloot. De meest onstichtelijke scène is die waarin de nerds het meisjeshuis volproppen met spycams, zodat ze vanuit hun sofa onder het openscheuren van blikken bier en zakken chips kunnen gluren naar de nietsvermoedende grieten: ‘Te gekke nachtpon. Oh yeah, we hebben schaamhaar! Zoom in!’ Om je slap te lachen. Maar wacht! Voelen wij ons dan niet een béétje schuldig omdat we ons bij het zien van dit soort teugelloosheid slap heb zitten lachen? Nou, valt wel mee, hoor: wij zagen vooral een oprecht hilarische scène waarin net volop de dráák wordt gestoken met voyeuristisch gedrag. Maar wacht nog eens! Worden die meisjes in die nachtponnen hier niet herleid tot seksobjecten? Jawel; net zoals de jongens worden gereduceerd tot onvoorstelbare idioten die aan pushups doen met een griet op hun rug en – de horror! – de mouwen van hun truitjes over hun borst knopen. In ‘Revenge of the Nerds’ wordt, kortom, de héle studentengemeenschap bewust in het karikaturale getrokken, en voor de rest vindt het duiveltje op onze rechterschouder nog steeds dat er helemaal niets mis is met een beetje blote vrouwelijke aërodynamica in een film.
In z’n geheel genomen laat deze prent zich trouwens bekijken als een prachtige wraakfantasie die de nerds en de geeks, en bij uitbreiding iedereen die zich ‘anders’ voelt in onze samenleving, een hart onder de riem wil steken. Wij hebben ons geamuseerd met ‘Revenge of the Nerds’, en voor de rest gaan wij er redelijkerwijs van uit dat de meeste mensen nog steeds in staat zijn om een grens te trekken tussen de fictie en de realiteit. Met andere woorden: de kans dat iemand na het zien van ‘Revenge of the Nerds’ studentenhuizen in brand gaat steken, of aan trapdiven gaat doen, of spycams in douches van hogescholen gaat installeren (ahum), lijkt ons even klein als de kans dat iemand na het zien van ‘Halloween’ aan het moorden zal slaan.