‘De VRT zal vast beweren dat Catherine Van Eylen geen journaliste is, waardoor ze zich niet aan de regels moet houden. Waar eindigt dit op den duur?’

Anderlecht-voorzitter Wouter Vandenhaute factureerde zijn financieel noodlijdende club voor een half miljoen euro per jaar. Dat gebeurde via een naamloze vennootschap die ook op naam stond van zijn vrouw, Catherine Van Eylen. Valt dat te rijmen met haar job als sportanker bij de VRT?

Humo dook deze week in de malaise bij voetbalclub Anderlecht. Dat leverde een vernietigend artikel op over de club, waarin Wouter Vandenhaute en voormalig CEO Peter Verbeke door een werknemer omschreven worden als ‘les deux psychopathes’.

Vooral Vandenhaute krijgt daarbij forse kritiek. Hij zou door zijn eigenzinnige optreden de club in chaos hebben gestort. Heel wat medewerkers werden ontslagen of stapten zelf op. Het was ook de voorzitter die eind vorig seizoen coach Vincent Kompany naar de exit pushte. De transfer van Jan Vertonghen zou hij hebben doorgedrukt, ondanks dat de club daar de financiële draagkracht niet voor heeft.

Voorts zou hij zichzelf riant hebben laten betalen, zo’n half miljoen euro per jaar. Wat opvalt is dat Catherine Van Eylen daar in beeld komt. Het sportanker van de publieke omroep is de echtgenote van de niet-uitvoerende voorzitter. Het is via een vennootschap op hun beider naam dat Vandenhaute zich liet uitbetalen. Wat meteen een belangrijke vraag oproept: kan een journaliste objectief berichten als een vennootschap op haar naam een half miljoen euro ontvangt van een van de belangrijkste voetbalclubs van het land?

Huppeldepup

Vandenhaute begon zijn carrière ooit zelf als sportjournalist, maar ging zich gaandeweg meer op het ondernemen toeleggen. In 1997 stampte hij samen met Jan Huyse en Erik Watté Woestijnvis uit de grond, een productiehuis dat aanvankelijk exclusief voor de VRT programma’s maakte. Uit datzelfde jaar stamt ook Vandenhautes vennootschap Huppeldepup, die dus ook op naam van Van Eylen staat.

Toen Vandenhaute in 2021 voorzitter werd van Anderlecht heeft de deontologische raad van de nieuwsdienst een advies uitgebracht. Er kwam een oplossing uit de bus om te vermijden dat Van Eylen rechtstreeks over de perikelen van haar man zou berichten. Wanneer Anderlecht in het nieuws komt door ‘extrasportieve zaken’ (dus door de financiële toestand van de club of door verschuivingen in de bestuurssamenstelling) mag Van Eylen geen anker zijn. Let wel, toen was de VRT niet op de hoogte dat de vennootschap mee op haar naam staat, laat staan dat Anderlecht daar afgelopen jaar een half miljoen euro op stortte. Het advies ging enkel over het feit dat haar echtgenoot voorzitter werd. Intussen heeft de openbare omroep laten weten dat Van Eylen haar rol binnen de vennootschap zal herbekijken.

Omdat het de voorbije maanden fors rommelde in de bestuurskamers van Anderlecht moest er daarom last minute met uurroosters geschoven worden bij de VRT. Voorlopig leidt dat volgens ingewijden niet meteen tot wrijvingen op de werkvloer. Van Eylen springt op haar beurt blijkbaar vaak in wanneer collega’s als Maarten Vangramberen of Ruben Van Gucht ergens een wereldkampioenschap moeten verslaan of wanneer Aster Nzeyimana er een bijbaantje als presentator van een dansprogramma bij neemt.

De raad wees er in zijn advies ook op dat Van Eylen een sportanker is, wat betekent dat ze onder een eindredacteur werkt en teksten leest die vooraf door die eindredacteur zijn goedgekeurd. Ze heeft in haar functie geen invloed op de samenstelling van het sportluik in ‘Het journaal’. En ze gaat als anker niet de baan op om reportages te maken waarin eventueel haar persoonlijke mening zou door kunnen schemeren.

Dat die nv bestaat, en dat Van Eylen daar medebestuurder van is, maakt niet zo heel veel verschil voor het oordeel van deontologische raad, klinkt het nu. Ook als ‘vrouw van’ was Van Eylen rechtstreeks geïmpacteerd door wat er bij Anderlecht gebeurt.

Vive le vélo

De kwestie doet intern toch wenkbrauwen fronsen. Door de regeling die voor Van Eylen werd uitgewerkt ontstaat bij de nieuwsdienst het idee dat sportjournalisten bij de VRT wel wat meer mogen dan het gewone voetvolk. ‘Dat de deontologische commissie dit door de vingers ziet, ondergraaft haar geloofwaardigheid’, klinkt het.

Vorig jaar was er al het verhaal rond Karl Vannieuwkerke en de manier waarop diens vrouw het succes van zijn wielertalkshow ‘Vive le vélo’ wist te verzilveren door het verkopen van merchandising (kleding of accessoires) met daarop het programmalogo. Ook dat riep vragen op over mogelijke belangenvermening en de objectiviteit van Vannieuwkerke. En ook daarin zag de publieke omroep geen graten.

De VRT verdedigde zich toen door aan te voeren dat Vannieuwkerke geen journalist is, wel presentator. De Raad voor de Journalistiek zag dat in een uitspraak in oktober alleszins anders, maar zei ook dat ze niet konden oordelen of Vannieuwkerkes journalistieke onafhankelijkheid door zijn ‘commerciële nevenactiviteiten’ in het gedrang komt.

Over Van Eylen zegt de VRT nu dat zij altijd een toonbeeld is geweest van objectieve journalistiek. ‘Voor noch achter de schermen is er ooit sprake geweest van welke inmenging dan ook’, klinkt het.

Pol Deltour van de Vlaamse Vereniging voor Journalisten, die voor de raad een procedure tegen Vannieuwkerke begon, kan er niet bij. ‘Waarschijnlijk zal de VRT ook beweren dat Van Eylen geen journaliste is, waardoor ze niet onderworpen is aan beroepsethische regels’, zegt Deltour. ‘Waar eindigt dit op den duur?’

(DM)