Delphine Lecompte: ‘Ik voel tijdens ‘De slimste mens’ hoe rap ik verslaafd zou kunnen raken aan applaus’

We konden niet wachten om onze huiscolumniste, dichteres Delphine Lecompte (42), te zien deelnemen aan de 'De slimste mens'. We wilden geen moment missen van hoe ze haar natuurlijke aanleg om te ontregelen zou botvieren op het strak gescripte spel. Erik Van Looy trapte alle ballen binnen die klaarlagen: 'Ja, ze schreef een gedicht met de titel: 'Masturbatie met diepvrieskreeft'. Ja, ze heeft in de psychiatrie gezeten. En ja, ze heeft een libido waar alle mannen in de wereld een puntje aan kunnen zuigen.' Maar iedereen ging eraan toen hij haar naar aanleiding van haar gedicht 'Orka's zijn beter dan mensen' vroeg of ze het meende, en ze zonder een moment te verpinken zei: 'Sommige orka's.'

Ze maakt nooit een slechte grap, en tussendoor scoort ze ook nog punten alsof het haar echt helemaal niets kan schelen. Hoofdzonde nummer één, eerzucht, lijkt haar vreemd.

EERZUCHT

HUMO Is dat zo? Ben je niet eerzuchtig?

DELPHINE LECOMPTE «Wat mij zo verrast heeft bij 'De slimste mens', is dat er BV's zijn die dat spelletje ernstig kunnen nemen. Die nerveus en bang zijn om af te gaan en af te vallen. Ik was net blij toen het gedaan was. Ik voelde op den duur ook - het format leent zich daartoe - dat ik iets te geestig en aanstellerig werd. En dat ik iets te vaak een 'Moldavische korfbalspeler' of een andere surrealistische figuur opvoerde, en zo een beetje een typetje aan het worden was. Ik had erna ook een ontzettende behoefte om terug te keren naar de diepgang, John Donne te lezen of Tennessee Williams.

»Er zit niks competitiefs in mij. Ik heb vooraf wel de wereldkaart bestudeerd, omdat ik dacht: sommige plaatsnamen klinken zo muzikaal, die kan ik ook mooi gebruiken in mijn gedichten. Ik heb ook nog wat dingen over Attila de Hun en de Honderdjarige Oorlog opgezocht - dat is ook goed voor mijn poëzie en mijn ziel. Maar op Kim Kardashian of Taylor Swift kan ik me echt niet langer dan tien seconden concentreren.»

HUMO Volgens mij ben je best ambitieus.

LECOMPTE «Een gedicht willen schrijven is natuurlijk al een soort ambitie, en het vervolgens opsturen gaat nog een stap verder.»

HUMO En ze opsturen naar Amerika nóg één. Je roman 'Kittens in the Boiler' is daar in 2004 uitgegeven.

LECOMPTE «Die bal is toevallig aan het rollen gegaan. Ik schreef toen in het Engels en stuurde vaak verhaaltjes naar Amerikaanse e-zines. De redacteur van die website had net een erfenis gekregen, wilde daar een uitgeverij mee beginnen en vroeg me om van mijn verhaaltjes een boek te maken.»

HUMO Waarom stuurde je die verhalen naar Amerika?

LECOMPTE «Vanwege mijn vader, met zijn gefnuikte schrijversambities. En vanwege mijn moeder en haar ouders, die ook allemaal literaire aspiraties hadden.»

HUMO Je vader heeft een boek geschreven. Klopt het dat hij ook liedjes voor Will Tura heeft gemaakt?

LECOMPTE «Ja, maar meestal B-kantjes, nooit een hitsingle. Hij heeft ook liedjes geschreven voor John Terra en Johan Verminnen. 'Op de bodem van de zee', dat hij schreef voor Kris De Bruyne, vond ik heel goed. 'Vanavond schrijf ik jou een brief', dat is gezongen door Erik Van Neygen, ook.

»Mijn vader neemt me heel erg kwalijk - het is ook de reden dat we geen contact meer hebben - dat ik nooit in interviews heb gezegd: 'Mijn vader is een liedjestekstschrijver.' Om zo te suggereren dat hij aan de basis van mijn dichterschap zou liggen. Dat is niet zo. Hij was met taal bezig en dat zal ongetwijfeld wel een interesse bij me hebben opgeroepen, maar het zijn mijn grootouders - de ouders van mijn moeder, bij wie ze mij als baby heeft afgezet - die me mijn bagage hebben meegegeven. Zij leerden me de Franse surrealisten kennen, radicale kunstenaars als Roland Topor en Balthus. Vóór ik 8 was, had ik 'Salò' van Pasolini gezien, net als de films van Polanski en Fellini. Mijn grootouders wisten dat niet. Ik wenste hun slaapwel en bleef dan op om via de reflectie van de vensters mee te kijken. Ik kreeg geen genoeg van die wrede taferelen van sadisme, voodoo en waanzin.

»Waar ik wel van schrok, waren hun feesten, die in mijn ogen orgieën waren. Ik zie nog altijd een vrouw in een emmer kotsen. Ik zat onder tafel om die hysterie en dronkenschap gade te slaan en weet nog dat ik dacht: bah, wat voor lelijke, monsterlijke wezens zijn die volwassenen? Zo wil ik nooit worden.»

HUMO Dat is goed gelukt.

LECOMPTE «Juist, haha.»

HUMO Je succes was een verrassing. Je had nooit gedacht dat mensen zich in je gedichten zouden kunnen herkennen. Je dacht dat ze daar te raar voor waren.

LECOMPTE «Vroeger heb ik weleens gedichten gemaakt waarmee ik tijdens een optreden op de lach zou kunnen mikken. Dat doe ik nooit meer. Ik sluit me nu tijdens het schrijven volledig af en daal neer in het diepst van mijn krochten - wat paradoxaal genoeg gedichten oplevert die nog beter werken.

»Eigenlijk zijn alle mensen wrakken zoals ik, alleen doen ze allemaal alsof ze geen demonen hebben, trekken ze een façade op en zijn ze veel te rap gegeneerd om wat anderen van hen denken. Het lijkt me heel vermoeiend. Wees toch wat schaamtelozer, denk ik als ik om me heen kijk.»

HUMO 'Ergens heb ik altijd geweten dat wat ik maakte, goed was,' zei je vorige keer. 'Omdat het - ik gebruik het vieze woord niet graag - 'authentiek' is.'

LECOMPTE «Dat woord is te veel misbruikt, ja. Maar mensen voelen ook wel dat wat ik schrijf niet zomaar heftig, obsceen en pervers is; dat ik niet schrijf om te schofferen, maar omdat het nodig is, als een soort duiveluitdrijving.»

WRAAKZUCHT

HUMO Je laatste bundel, 'Vrolijke verwoesting', is de rauwste. In het gedicht 'In de zaagmeelfabriek zijn we allemaal wrakken' schets je onweerstaanbaar mooi waar je vandaan komt: 'Mijn vader heeft zijn schaapjes niet op het droge. Hij drinkt en piekert en valt op harteloze Bosnische koorddanseressen. Als hij droomt, dan droomt hij van zijn onevenwichtige dochter (=ik). Hij houdt van mij, maar hij weet niet hoelang hij dit nog kan volhouden... Mijn vader en mijn moeder waren niet lang bij elkaar. Net lang genoeg om mij te maken, en daarna te trouwen, vlug vlug. Dit gedicht gaat ook over mijn moeder... Mijn moeder kan je vergelijken met een jakhals: glanzend en spitsvondig. Je kan mijn moeder vergelijken met een strijkijzer: schandalig en verwondend.'

LECOMPTE «Mijn moeder leest dat gedicht graag. 'Jakhals!?' zegt ze dan. 'Ik herken me daar niet in, hoor. Je projecteert van alles op mij. Je maakt van mij een nymfomane, terwijl jíj dat bent. Je maakt van mij een theatrale, manipulatieve narcist, terwijl jíj dat bent.' Daar is wel iets van aan.»

HUMO Je moeder heeft je als baby afgezet bij haar ouders?

LECOMPTE «Ja. Maar goed, ze wist ook wel waar ze me afzette. Ze wist dat haar ouders me zouden koesteren. Toch heeft ze daar nog altijd schuldgevoelens over en beeldt ze zich in dat ik daar nog altijd rancuneus over ben.»

HUMO Wat niet zo vreemd is, als je de inhoud van je gedichten bekijkt.

LECOMPTE (schatert) «Dat is waar.»

HUMO Je vond het ook heel erg dat ze je weer bij je grootouders heeft weggehaald toen ze na tien jaar hertrouwde. Neem je wraak op je moeder in je gedichten?

LECOMPTE «Nee, het is juist een manier om dichter bij haar te komen. Al wilde ik haar ook wel een aantal dingen zeggen en mijn wonden tonen.

»Ik heb nu een goed contact met mijn moeder. Ze was er tijdens de opnames van 'De slimste mens' ook elke keer bij om te supporteren (grinnikt).»

HUMO Je vader, de oudste zoon van wijlen dokter Herman Le Compte, schreef zijn boek 'Vuile handen' wel als wraak op zijn tirannieke vader. Hij heeft in zijn leven nooit vaste grond onder de voeten gekregen.

LECOMPTE «Zijn vader haatte hem, en hij haatte zijn vader. Die heeft hem uit huis gezet toen hij 15 was. Hij is dan naar Amsterdam getrokken en heeft daar in kraakpanden geleefd. Een paar jaar geleden heeft hij nog een crisis gehad, omdat zijn relatie met zijn vader nooit meer is goedgekomen.

»Mijn moeder is nog altijd kwaad op mijn vader. 'Ik heb zo mijn best gedaan om hem bij je opvoeding te betrekken, ook al zijn we meteen gescheiden. Maar dat is helemaal mislukt.' Mijn vader haat mijn moeder en steekt dat niet onder stoelen of banken.»

HUMO Omdat ze niet voor hem is blijven zorgen.

LECOMPTE «Ja, 'want dat had ze beloofd'. Ja, toen ze 18 jaar was! Maar hij blijft razend dat ze die belofte verbroken heeft.»

HUMO Hij kreeg niet het succes dat hij zocht om zich geliefd te voelen. Jij wel.

LECOMPTE «Maar liefde vervangen door succes werkt niet. Les Murray schreef daar een gedicht over, 'Performance', over hoe je na een optreden altijd ontroostbaar achterblijft. Tragikomische figuren als Andy Kaufman en Lenny Bruce zijn depressief geworden omdat het nooit genoeg was, hoe hard het publiek ook om hen lachte.

»Ik heb tijdens 'De slimste mens' gevoeld hoe gevaarlijk het is, hoe rap ik verslaafd zou kunnen raken aan het applaus en de lach en de voortdurende bevestiging.»

HUMO 'Eigenwaarde haal je niet uit applaus. Er moet een ander fundament zijn,' zegt je vriend Tommy Wieringa, die je in je gedichten vaak opvoert als de mystieke chrysantenkweker.

LECOMPTE «Dat is natuurlijk zo, maar dat fundament heb ik door mijn onorthodoxe opvoeding niet. Daarom wil ik altijd maar geliefd en geadopteerd worden.»

HUMO Geniet je van je succes?

LECOMPTE «Ik sta er wantrouwig tegenover. Hoe meer succes ik krijg, hoe meer ik denk: maar wacht eens even! Ben ik nu goed genoeg? En de eerste drie decennia van mijn leven dan? Toen jullie mij lelijk, verachtelijk en verwerpelijk vonden? Toen jullie me uitlachten en een freak van mij maakten? Maar nu ik een column heb in Humo, ben ik opeens oké?

»Daarom kies ik ook altijd vrienden en geliefden die niets van literatuur kennen. Dan weet ik tenminste zeker dat hun sympathie en affectie niets te maken heeft met mijn verwezenlijkingen op literair vlak.»

HUMO Vóór je relatie met je huidige geliefde, Frank, altijd opgevoerd als de voormalige vrachtwagenchauffeur, was je samen met de veertig jaar oudere Omer, ook wel de oude kruisboogschutter genoemd. Als jongeman was hij mooi en verkeerde hij alleen maar in het gezelschap van missen. 'Als ik zijn leeftijdsgenoot was,' schreef je, 'zou hij me geen blik waardig keuren: zou ik nu wraak nemen om de man die hij ooit was?'

LECOMPTE «Ja. Het heeft wel iets triomfantelijks dat ik nu de macht heb. Hij vindt het heel erg dat ik voor de voormalige vrachtwagenchauffeur heb gekozen.

»Omer vindt mij geen mooie vrouw. Hij heeft een oppervlakkige kant. Na een optreden zei hij soms - zoals die keer toen Ester Naomi Perquin er ook was: 'Kijk nou hoe mooi zij gekleed was. Zo koket. Waarom sta jij nooit zo op een podium?'»

JALOEZIE

LECOMPTE «Omer heeft in die dertien jaar dat we samen waren, ook nooit gezegd: 'Je bent mooi.' Hij zei wel dat ik een mooi lichaam had, maar daar dacht ik dan meteen bij: en een lelijke kop. Frank zegt tenminste dat ik een mooi gezichtje heb, en dat hij me echt graag ziet. En ik voel dat hij het meent.»

HUMO Je neus heeft, zei je al vaak, een schaduw over je puberteit geworpen.

LECOMPTE «Ja. Ik heb er lang complexen over gehad. Ik heb zelfs nog een relatie gehad waarin een man mij voortdurend vernederde en zei dat ik lelijk was. Dat heeft veel wonden geslagen.

»Ik merkte dat meisjes die mooier waren, altijd beter werden behandeld. Dat stak. Ik denk dat mensen zich liever omringen met mooie mensen. Ik deed dat ook: ik had alleen maar godinnen als vriendinnen. Ik werd ook alleen maar verliefd op de populaire jongens. Het klikte meestal ook, maar als het bijna een romance werd, waren er altijd meisjes die het kapotmaakten: 'Je gaat toch niks beginnen met die lelijke trol?' zeiden ze dan. 'Jij kunt veel beter krijgen.' En dan bezweken die jongens onder de sociale druk.»

HUMO Je was jaloers op de borsten van je nichtje.

LECOMPTE «Ik begreep vooral niet waarom ze dat geweldige materiaal niet gebruikte! Ze wilde niet ontmaagd worden voor het huwelijk, wilde wachten op de ware. Ik zat vol lust en driften en was verbijsterd.»

HUMO Je komt op dit moment niks tekort. De oude kruisboogschutter en de voormalige vrachtwagenchauffeur vechten om je. Is het waar dat ze elkaar met koekenpannen te lijf zijn gegaan?

LECOMPTE «Ja. Omer kon zich er niet bij neerleggen dat ik koos voor de voormalige vrachtwagenchauffeur en stond voortdurend wanhopig aan zijn raam. Mijn moeder vond dat zo ontroerend, een man van 87 die nog wil vechten voor de liefde. Maar op den duur zei ze ook: 'Het is toch ook een vorm van narcisme als je iemand niet kunt loslaten.' Omer is een ijdele man. Hij bracht me niet alleen naar mijn optredens om te zorgen voor mij, maar ook omdat hij naast me wilde staan en wilde méépraten.»

HUMO Rijdt hij je nog steeds rond?

LECOMPTE «Neen. Dat stelt de voormalige vrachtwagenchauffeur niet op prijs.

»Ik ben ook heel erg jaloers en bezitterig. Terwijl iemand helemaal willen claimen net de makkelijkste manier is om hem kwijt te raken. Ik haat het ook als iemand mij claimt. Omer deed dat. Met mijn beste vriend Tom America (de Nederlandse muzikant die haar gedichten op muziek heeft gezet, red.) moest ik stiekem afspreken, anders zou Omer me zijn gevolgd.

»Maar ik claim óók. Als Frank me even niet wil zien, vind ik het moeilijk om niet meteen te denken: het is voorbij. Ik weet dat mensen wispelturig zijn en dat je dus makkelijk inwisselbaar bent. Misschien is dat omdat ik zelf ook zo denk. Ik ben al heel slordig geweest met vriendschappen. Ik kan makkelijk vriendschappen aangaan die heel diep lijken en me daarin werpen, maar ik kan net zo makkelijk plotseling niets meer van me laten horen.»

HUMO Je wantrouwt banden, dus je gaat ze ook niet echt aan.

LECOMPTE «Ja, dat is het. Daarom word ik soms woest als iemand te dicht komt. Of maak ik zelf iets kapot, omdat ik denk: in de toekomst gaat het toch stuk, dan zal ik het alvast zelf maar saboteren. Ik vind het fout dat ik soms zo onachtzaam ben met vrienden, ook al is het uit angst of gekwetstheid. Ik heb er al veel waardevolle vriendschappen mee verloren. Onder andere die met de bedeesde zeepzieder (in haar gedichten het alter ego van de Nederlandse presentator/dichter Jeroen van Kan, voor wie ze een liefde opvatte die onbeantwoord bleef omdat hij de herenliefde aanhangt, red.).»

HUMO Was je soms ook jaloers op je moeder? Je noemt haar in je gedichten een femme fatale.

LECOMPTE «Ze was een imponerende vrouw, die de vriendjes die ik meenam naar huis, als bij toverslag charmeerde: 'Wauw, jouw moeder!' Ondertussen heeft ze drie beroertes gehad en zei ze op een keer in het ziekenhuis tegen mij: 'Zie me hier liggen, de femme fatale,' waarop ze haar scheve mond nog iets schever trok (lacht). Ze is genadeloos, vlijmscherp en vooral heel intelligent. Ik hou van intelligente mensen.

»Wat ik raar vind, is dat ik soms zo verlegen kan zijn bij haar. Dat ik haar nog steeds wil verbluffen, of haar wil bijbenen. Maar daarvoor schiet ik nog altijd tekort op het vlak van geestigheid of kennis.»

HUMO Uit één van je gedichten: 'Lieve mama, hoe gaat het met jou? Met mij gaat het goed, ik heb werk gevonden. Als corrupte non in een filmwoestijn. Ik geloof dat je eindelijk trots op mij kunt zijn?! Liefs, Delphine'.

LECOMPTE «Ik denk dat ze na die laatste bundel wel trots is. Ik heb ook gemerkt dat ze er tijdens mijn opnames in de psychiatrie echt voor me ís - en dat staat compleet los van mijn succes als dichter. Ik geloof ook eindelijk dat haar liefde wél onvoorwaardelijk is. Ze heeft dat ook als zodanig uitgesproken. Op het toppunt van mijn drankmisbruik had een vriendin tegen me gezegd: 'Als je zo doorgaat met je zelfdestructie, ga je iedereen verliezen, ook je moeder.' Ik heb dat aan mijn moeder verteld en zij zei meteen: 'Nee! Het zal me bedroeven als je zo verdergaat, maar mij kun je nooit kwijtspelen. Ik blijf, en dat is onvoorwaardelijk.'»

ONKUISHEID

HUMO Was je grote liefde, de bedeesde zeepzieder, verheugd dat je je bundel 'Vrolijke verwoesting' aan hem hebt opgedragen?

LECOMPTE «Diep ontroerd. Ondertussen is het wel volkomen misgelopen tussen ons. Maar dat is helemaal mijn schuld. De verering ging zó diep. Hij trachtte die om te buigen naar vriendschap, maar ik wilde hem alleen maar volledig, en toen bleek dat dat onmogelijk was, ben ik over elke grens gegaan. Ik was toen ook op het toppunt van mijn drankverslaving en heb wild om me heen geschopt, naar verschillende mensen, ook naar hem.

»Omdat hij zo weinig zegt en zo weinig prijsgeeft, had ik een engel van hem gemaakt. Ik was in mijn hoofd voortdurend gesprekken met hem aan het voeren, en alles wat ik om me heen zag, waar ik iets geestigs over kon zeggen, wilde ik met hem delen. Het hing ook wel samen met mijn drankmisbruik. Vanaf het moment dat ik opgenomen was en wist dat ik voor lange tijd zou stoppen met drinken, ging de obsessie rap voorbij. De voormalige vrachtwagenchauffeur kwam er ook tussen en toen was er opeens die fantastische seks, die, volgens mijn beste vriend Tom America, veel te schrokkerig is. Ik ben mateloos, dat is waar.»

HUMO Seks is volgens jou de doeltreffendste vorm van escapisme.

LECOMPTE «Ik heb ooit, bij wijze van boutade, gezegd: 'Ik heb al vaak een gedicht onderbroken om seks te hebben, maar nog nooit seks onderbroken om een gedicht te schrijven.' Ik kan me volkomen verliezen in seks. Er is een periode geweest dat het bijna een verslaving was, dat ik een doktersafspraak had en gewoon níét kon gaan, omdat ik een orgasme nodig had.»

HUMO Hahaha!

LECOMPTE «Ik wantrouw ook altijd mensen die hun seksleven ontkennen, of beweren dat seks niet belangrijk is voor hen. Ik kan dat niet geloven. Ik zou in ieder geval nooit kunnen overeenkomen met zulke mensen.»

HUMO Frank heeft het soms wel moeilijk met je onverzadigbaarheid.

LECOMPTE «Ja. En in sm wil hij totaal niet meegaan. Ik kreeg hem het concept ook niet uitgelegd. Frank vindt seks wel geestig, maar het is niet héél belangrijk voor hem. Hij lijkt heel bruut en ruig, maar eigenlijk is hij... Nee, hij is niet week. Hij kan makkelijk alleen zijn, kan zijn plan trekken en heeft veel meegemaakt - zijn moeder was schizofreen, zijn zus heeft zelfmoord gepleegd en zijn broer is onder een auto terechtgekomen, allemaal toen hij 15 was. 'Spreek er toch over!' zeg ik vaak tegen hem. Maar dat vindt hij niet nodig.»

HUMO Je houdt, naar het schijnt, van gespierde, brute mannen.

LECOMPTE «Het idee dat iemand je fysiek zou kunnen overmeesteren, vind ik heel aantrekkelijk. Verkrachting is natuurlijk afschuwelijk, maar het idee dat het zou kúnnen gebeuren, daar flirt ik bij mannen wel mee.»

HUMO Als ik ook maar een tiende zou geloven van wat je in 'Vrolijke verwoesting' beschrijft, heeft seksueel geweld een grote rol gespeeld in je leven.

LECOMPTE «Dat is waar, maar ik zocht het zelf op. Toen de populaire jongens bij elk begin van een romance afhaakten, ben ik beginnen te experimenteren met promiscuïteit. En dat loopt dan uit de hand, want ja, dat is een beetje de aard van het beestje, natuurlijk.»

HUMO Waarom wilde je experimenteren met promiscuïteit?

LECOMPTE «Het was echt een beslissing. Ik weet nog dat ik in mijn kamer stond en zei: 'Vanaf nu word ik hoer.' Ik sprak dat zo uit voor mezelf.»

HUMO Was het een manier om liefde te zoeken? Dacht je: als het op de gewone manier niet gaat, dan maar zo!

LECOMPTE «Zeker. Ik wilde liefde en macht. Ergens heel goed in zijn, om de touwtjes in handen te hebben. Ik ben daar heel ver in gegaan, waardoor je je natuurlijk alleen maar slechter begint te voelen en het nog moeilijker wordt om terug te keren naar een eenvoudige, lieve tedere, jongen die verliefd op je wordt, en jij op hem.»

GULZIGHEID

HUMO Anorexia is ook een hang naar controle: omdat je maar geen macht krijgt over de omstandigheden waarin je leeft, probeer je tot in het extreme macht uit te oefenen op je lichaam.

LECOMPTE «De extreme vorm van anorexia heb ik overwonnen. Maar ik heb het nog altijd nodig te weten hoeveel calorieën ik per dag eet. Zodat ik, nadat ik de juiste hoeveelheid heb gegeten, kan denken: oef, dat is achter de rug.»

HUMO Drink je helemaal niet meer?

LECOMPTE «Nee. Dat moest gewoon. Ik had geen katers meer, ik had ontwenningsverschijnselen. Ik had farmacologische ondersteuning nodig om af te kicken. Ik heb mezelf laten opnemen omdat ik begon te hallucineren. Ik werd almaar krankzinniger en gewelddadiger, heb Omer vaak geschopt en Frank gebeten. Ik laat niet alleen makkelijk over mijn grenzen gaan, maar ga zelf ook makkelijk over de grenzen van anderen. Dat is niet altijd goed.»

HUMO 'Liefde is onvoorwaardelijk, maar niet onbegrensd,' heb ik geleerd van mijn geweldige therapeute. Het is een evidentie die ik lang over het hoofd heb gezien. Als iemand even geen tijd voor me had, dacht ik meteen: 'Het is gedaan!'

LECOMPTE «Ja! Ja! Daar worstel ik ook mee. Als Frank zich afschermt van mij, of gewoon even alleen wilde zijn, kon ik hem niet loslaten. 'Laat me nu even, we praten morgen verder,' zei hij dan. Maar dan voelde ik alleen maar: neen, neen, neen! En dacht: als hij me niet meer wil, doe ík er nog een schep bovenop. En dan pakte ik een verkeersbord en smeet dat door zijn ruit.»

GIERIGHEID

HUMO Je huis brandde ooit af - je was dronken in slaap gevallen en er was een kaars omgevallen. Het enige wat je daarna dacht, was: ik heb mijn USB-stick met mijn gedichten nog en ik ben ook nog dezelfde. Je bezit een niveau van onthechtheid dat verwende westerse mensen na zeventien mindfulnesscursussen nog niet zouden bereiken.

LECOMPTE «Dat is waar. Ik leef met het gevoel dat niets me afgenomen kan worden.»

HUMO Je hebt ook echt bijna niks.

LECOMPTE «Ik denk ook nooit: dit moet ik nu hebben. Integendeel. Ik heb zelfs geen boekenkast, want mijn boeken geef ik meestal weg.»

HUMO Kun je leven van je dichtkunst?

LECOMPTE «Ja, maar ik denk nu de hele tijd: ga ik met die Humo-column niet te veel verdienen? Waar moet ik die bedragen straks invullen als ik die ga aangeven? Ik zou het liever allemaal gratis doen, om daar niet aan te hoeven denken. Maar ik hoor nu al de kunstenaars die dan zouden zeggen: 'Zo verpest je het voor iedereen.'»

HUMO Ben je niet bang om te eindigen zoals je vader?

LECOMPTE «Toch wel. Ik ben bang voor armoede. Daarom heb ik een tijdje overwogen om een caravan te kopen. Dan heb ik altijd een dak boven mijn hoofd. Stiekem hoop ik erop dat mijn halfzusjes voor me zullen zorgen als het misgaat. Al is het maar dat ik met mijn caravan in hun tuin mag komen wonen.»

HUMO Is het waar dat jij als kind je zakgeld spaarde om de elektriciteitsrekening van je vader te betalen?

LECOMPTE «Vroeger had ik inderdaad medelijden met hem. Maar ik zie hem niet meer. Hij is zo'n moeilijke mens, heel pretentieus en heel gewond. Die combinatie zit ook in mij.»

HUMO Hij is, zeg je, altijd een kwetsbaar jongetje gebleven.

LECOMPTE «Ja, en hij vond altijd vrouwen die zich over hem ontfermden. Gelukkig.»

HUMO Zoals Omer zich over jou ontfermd heeft, als de vader die je nooit hebt gehad.

LECOMPTE «Ja. Hij heeft meteen alle praktische zaken in handen genomen, heeft ervoor gezorgd dat ik in dit betaalbare huurhuisje terechtkon. Hij deed boodschappen voor mij als het nodig was, kwam poetsen en bracht me naar mijn voordrachten.»

TRAAGHEID

HUMO Je moeder vindt dat je je verantwoordelijkheid in het leven niet opneemt. Je schrijft zelf: 'Ik wil gewond blijven.' Ben je bang dat je gedichten anders niet meer zo wonderschoon worden?

LECOMPTE «Met dat idee heb ik lang mijn drankmisbruik vergoelijkt. Maar dat doe ik niet meer. Ik merk dat ik nu ook prozastukken kan schrijven en veel productiever en scherper ben. Het enige wat ik soms mis, nu ik niet meer drink, is de hoogmoed, de geestdrift en de megalomanie die nodig zijn om te schrijven.»

HUMO Je staat elke dag op om vier uur 's ochtends.

LECOMPTE «Elke dag lever ik een episch gevecht tegen mijn luiheid: om die voor te zijn, sta ik om vier uur op. Ook omdat de wereld dan nog niet in gang is geschoten en ik niet belaagd kan worden door de bureaucratie. Bovendien verkeer ik dan in een soort slaapdronken, ijlhoofdige, angstige en lucide toestand, een mix die in de buurt komt van dronkenschap.»

HUMO Je staat op, en je begint meteen te schrijven.

LECOMPTE «Ja. Twee uur later ben ik klaar en denk ik: o nee, en nu nog die eindeloze dag. Maar toch doe ik het de volgende dag weer zo. Ik weet: als ik mezelf een dag vrijaf geef, worden dat er meteen twee, en dan drie, tot ik me op den duur heel slecht voel. Na drie dagen vind ik al dat ik niet meer het recht heb om me schrijver te noemen, en na de vierde dag vind ik dat ik het recht niet meer heb om op deze aardbol rond te lopen. Het is dus beter om gewoon te blijven schrijven, ook al is wat ik maak soms rotzooi.»

HUMO Ben je trots op jezelf?

LECOMPTE «Misschien ben ik er wel trots op dat ik me nooit heb laten intomen door mensen die zeggen dat ik wat rustiger en gewoner moest schrijven. Maar echt trots? Neen. Ik twijfel nog vaak of ik wel goed genoeg ben, of ik toch niet meer zou moeten schrijven zoals het establishment.

»(Veert op) Daarom was ik zo blij om met Mauro Pawlowski op het podium te staan. Hij geeft zich nog steeds over aan zijn experimenteerdrang en een kinderlijke baldadigheid die me doet denken aan de Marx Brothers en Frank Zappa. Hij zou evengoed op zijn lauweren kunnen rusten en zich laten vieren als de fantastische muzikant die hij is, maar in plaats daarvan doet hij zotte dingen met zelfgemaakte instrumenten en rolt hij over het podium zonder er ook maar een seconde bij stil te staan hoe hij zal overkomen.»

HUMO Aan het einde van 'Vrolijke verwoesting' bedank je je vriend Tommy Wieringa voor het feit dat hij je heeft leren genieten. Waar geniet je van?

LECOMPTE «Van schrijven en van seks. Dat is het. Dat is toch genoeg?»

‘De slimste mens’, VIER, 21.35 uur