Devendra Banhart: 'De grootste homohaters zitten zelf nog in de kast'

Devandra Banhart (38) maakt zijn reputatie als prettige weirdo helemaal waar als hij in de Parijse hotellobby opdaagt op witte sokken in sloffen, een bruine jas die op de grond sleept, en met gelakte nagels. Onze ontmoeting begint met een handdruk en eindigt met een innige omhelzing, en tussendoor praat de Venezolaans-Amerikaanse singers-songwriter over zijn tiende plaat 'Ma', huilen op het podium en zijn collectie muzikale artefacten. 'Die stoel van Jim Morrison doet mij wel iets.'

Devendra Banhart «Ik vertoef graag in Parijs. Ik ben op mijn 18de naar hier gekomen om mijn artiestendroom waar te maken. Ik was dakloos en verdiende mijn brood door op straat te spelen. Ik heb uiteindelijk het voorprogramma van Sonic Youth gehaald en ik heb hier nog steeds veel vrienden.»

HUMO Wat is het eerste wat je doet als je in Parijs bent?

Banhart «Ik bezoek de nieuwste kunsttentoonstellingen.»

HUMO Geen optredens?

Banhart «O, nee. Ik ga naar zo weinig mogelijk optredens. Zalen met een degelijke akoestiek zijn op één hand te tellen. Al de andere zalen willen vooral drankjes verkopen. Ik moet haast overal opboksen tegen het kabaal van de bar. Zing ik een lied over een gestorven vriend, dan hoor ik tussen de regels door mensen roepen: ‘Twee pinten, alsjeblieft!’ Ik vind de meeste optredens ook te lang. Een ideale set bestaat uit vijf songs. Maar ieder zijn meug, hè.»

undefined

HUMO Ik heb genoten van je nieuwe plaat ‘Ma’. Zo noem ik mijn moeder.

Banhart «Ik was eerst van plan om de plaat ‘Maria’ te noemen, naar mijn eigen moeder. Maar ‘Ma’ gaat over álle moeders. Ik heb altijd gedacht dat ik tegen mijn 34ste zelf kinderen zou hebben, maar ondertussen ben ik al 38. Alle bandleden en de meeste van mijn vrienden zijn nu vader, maar ik heb moeten leren aanvaarden dat de toekomst onzeker is. ‘Ma’ is een brief aan mijn kindje, ongeacht of dat ooit geboren zal worden.»

HUMO Ik ben 27 en heb al 11 jaar een vaste relatie, maar ik zie mezelf geen kinderen krijgen.

Banhart «Geef het tijd, je weet nooit wat het leven voor jou in petto heeft. Ik zie het ouderschap niet als een rationele beslissing, maar als een natuurlijk gevolg van je leven en je relatie. Het is bijna een magisch gegeven. Daarom wil ik mijn kinderwens niet forceren. En het is ook oké om geen kinderen te krijgen. Er lopen genoeg mensen op de wereld rond.»

HUMO ‘Memorial’ is mijn favoriete nummer op ‘Ma’. Ik heb je nog nooit zo kwetsbaar gehoord.

Banhart «Daarin zing ik over drie geliefden die ik heb verloren. Mijn biologische vader heeft zich rond zijn 60ste van het leven beroofd, mijn beste vriend en muzikant Vic Chesnutt is gestorven aan een overdosis, en een andere makker heeft de strijd tegen kanker verloren. Ik mis hen nog elke dag. Ik vond het aartsmoeilijk om die song op te nemen: de opname die de plaat heeft gehaald, was de enige waarop ik niet in tranen uitbarst. Ik heb ‘Memorial’ voor het eerst in Hamburg gebracht op een festival van Nils Frahm en ik heb moeten huilen. Misschien zal het nog gebeuren, maar ik vind dat nummer te belangrijk om het niet meer te brengen.»

HUMO ‘October 12’ zing je in het Spaans. Wat is er op die dag gebeurd?

Banhart «Op 12 oktober 2016 is Dylan Rieder, een beroemde skateboarder, aan leukemie gestorven. Ik keek enorm naar hem op. Hij was nog maar 28. Ik heb die song geschreven nadat zijn beste vriendin me over haar onwezenlijke verdriet had verteld. Nog zo’n moeilijke song om live te brengen, maar ik wil al die mensen in leven houden in mijn muziek.»

HUMO Je bent geboren in Texas en je bracht je kindertijd door in Venezuela, waar je moeder vandaan komt. Je woonde vervolgens in Los Angeles, Parijs en New York. Toen je samen was met Natalie Portman, noemden de roddelblaadjes je hot and homeless. Waar voel jij je het meest thuis?

Banhart «Overal en nergens, en dat is prima. Ik zal nu waarschijnlijk klinken als een zweverige hippie, maar: het moment waarop je je bewust wordt van je eigen ademhaling, dat is het moment waarop je thuiskomt.

»Toen ik in Caracas woonde, keek iedereen op mij neer omdat ik anders was. Ik was 12 toen ik Sid Vicious en de Sex Pistols ontdekte. Ik vond hem en zijn kledingstijl onwaarschijnlijk cool, dus heb ik een naald genomen en een piercing in mijn oor gestoken, net zoals Sid. De reactie van de kinderen op school was verschrikkelijk. Ze scholden me uit en noemden me een homo. De directie heeft de school een tijdje moeten sluiten, omdat de oudere kinderen me wilden vermoorden. Niet alleen de jongeren reageerden trouwens zo agressief, maar ook de ouders.

»Dat was een traumatische ervaring, maar nu begrijp ik het beter. Je kunt namelijk niet uit de kast komen in Venezuela. Veel mensen doen er alsof, en raken gefrustreerd door wie wel moedig genoeg is om zichzelf te zijn, en frustratie leidt tot geweld. De grootste homohaters zijn gewoonlijk mensen die nog in de kast zitten.

»Nu, ik werd ook in Californië gepest. Het hielp niet dat ik in een jurk naar school ging. Ik merk wel dat mensen steeds toleranter worden, maar we zijn er nog lang niet.»

HUMO Je gebruikt niet alleen muziek als therapie, maar ook schilderkunst. Je werk hing onlangs in de Bozar in Brussel.

Banhart «Ik schilder al even lang als ik musiceer. De hoes van ‘Ma’ is een olieverfschilderij van mijn hand.»

HUMO Welke favoriete muzikant van jou is ook schilder?

Banhart «Laurie Anderson (de avant-gardekunstenaar die getrouwd was met Lou Reed en in 1981 een hit scoorde met ‘O Superman’, red.), zij is een uitzonderlijk talent. En Cate Le Bon, die heeft gezongen op ‘Ma’: zij maakt de mooiste meubels.»

HUMO Kunst is je leven en je vult je leven met kunst. Ik las dat je iconische muzikale artefacten verzamelt.

Banhart «Dat is niet waar.»

HUMO Dus je hebt geen jasje dat Mick Jagger ooit op het podium heeft gedragen?

Banhart «Dat wel.»

HUMO En een echomachine van Frank Sinatra?

Banhart «Oké, die ook.»

HUMO En een stoel van Jim Morrison?

Banhart «Oké, als je ze opsomt, lijkt het inderdaad alsof ik een verzamelaar ben (lacht). Maar dat jasje en die echomachine heb ik toevallig gekregen, ze betekenen niets voor mij. Ik ben geen materialist: de meeste rockbands hebben honderden gitaren, ik heb er drie. Alleen de stoel van Jim Morrison doet mij wel iets. Wijlen Elliot Roberts (jarenlang manager van Neil Young en Joni Mitchell, red.) heeft me destijds aan meubels geholpen omdat ik nauwelijks iets had. Hij bood me een stoel en een zetel aan. Ik zei: ‘Wow, die zijn mooi.’ En hij antwoordde: ‘Natuurlijk, ze zijn nog van Jim Morrison geweest.’

»Ik lijk mezelf nu tegen te spreken, maar ik heb nog iets waardevollers: een collectie tekeningen van Haruomi Hosono. Zijn invloed op de Japanse muziek is legendarisch: hij is de David Byrne, Brian Eno en John Lennon van het Oosten. Ik heb ooit de eer gehad om hem te interviewen. Ik wilde zo graag dat hij iets voor me tekende, maar ik durfde hem dat niet te vragen. Ik heb hem toen tijdens het interview verzocht om, zonder al te veel na te denken, ‘het kosmisch principe’ of ‘een onzichtbaar kwaadaardig wezen’ voor me te tekenen. Slim, hè? (lacht)»

‘Ma’ is nu uit bij Nonesuch. Devendra Banhart staat op 28 januari in Ancienne Belgique. Info en tickets: abconcerts.be