Deze arts behandelde de eerste coronapatiënt in Europa: ‘We deden wel 15 tests bij hem’

Precies een jaar geleden werd ‘de eerste coronapatiënt van Europa’ ontdekt in Bordeaux. De behandelend arts blikt terug. ,,Er was die avond een enorm kabaal buiten. De internationale pers stond massaal voor de deur.’’

“Er kwam ’s middags een man naar het ziekenhuis, Laurent Chu, een Fransman van Chinese afkomst. Hij was net in Wuhan geweest, hij was koortsig en hoestte. We deden een coronatest, want we wisten natuurlijk wat er in Wuhan aan de hand was. Het monster van die test konden we niet zelf onderzoeken, daar hadden we nog helemaal geen spullen voor. Dus hebben we een taxi besteld, die 600 kilometer naar Parijs reed, naar het Institut Pasteur, met dat testmonster achterin. Het moest veilig ingepakt worden. We hebben het pakketje voor de zekerheid maar gelabeld als ‘hoogst besmettelijk’. En toen begon het lange wachten. De dag erna, op vrijdag 24 januari om 18.30 uur, ging de telefoon. De uitslag was positief.’’

Denis Malvy is infectioloog aan het Centre Hospitalier Universitaire (CHU), het universitair medisch ziekenhuis in Bordeaux. Hij had de ‘eer’ om vorig jaar de eerste coronapatiënt van Europa te behandelen. Achteraf bleek het virus al langer rond te waren, maar destijds werd het voor het eerst officieel vastgesteld. “Snel erna doken er ook twee gevallen op in Parijs. Dat waren dus de eerste drie coronagevallen in Europa. Dat werd die avond door de Franse minister van Volksgezondheid bekendgemaakt.’’

Even terug naar dat moment dat de telefoon ging: de testuitslag was positief, en toen?

MALVY «Ik had mijn collega van het Institut Pasteur aan de lijn en ik zei: wat nu? Zij zei: ‘We moeten de autoriteiten informeren en daarna barst de storm los.’ Toen heb ik gevraagd of ze het nieuws nog een halfuurtje stil kon houden. Dat kon. Daardoor had ik de tijd om de patiënt zelf te informeren en de collega’s in het ziekenhuis te vertellen wat er aan de hand was. We kwamen bijeen in mijn werkkamer. Eigenlijk was dat ons eerste coronacrisisoverleg, zoals er nog heel veel zouden volgen. De minister zou het nieuws om 19.30 uur op tv bekendmaken. Dat werd live uitgezonden. We pakten allemaal onze telefoons om de persconferentie te volgen, maar we zaten naar de verkeerde zender te kijken, dus dat hebben we toen gemist, haha.»

En barstte de storm inderdaad los?

MALVY «Die avond was er een enorm kabaal buiten. Je kon het overal horen, zelfs op de bovenste verdieping. Het was de tijd van de Gele Hesjes, dus we dachten dat die weer op straat demonstreerden. Maar nee, de internationale pers stond massaal voor de deur! Die eerste dagen liepen journalisten gewoon het ziekenhuis binnen. Ze wilden allemaal ‘de eerste patiënt’ zien. Ze vroegen waar hij lag, op welke gang, in welke zaal. Ze begonnen hem te bellen, ze wilden foto’s nemen. Dat geef enorm veel extra stress, want we wisten nog weinig over de risico’s van de ziekte. We moesten Chu beschermen tegen pottenkijkers.»

En hoe ging u medisch te werk, met een virus dat u nog niet goed kende?

MALVY «We wisten in januari wel al wat er aan de hand was in China, in Wuhan. Dat de bevolking daar besmet raakte. We wisten ook dat iemand het virus uit China zou kunnen meenemen naar andere landen, dus we waren voorbereid. Gelukkig hebben we in Bordeaux een afdeling met veel ervaring met gevaarlijke en zeer besmettelijke virussen, maar corona was nieuw, ja. Het leek toen nog op een zware griep. Was het net zo besmettelijk en net zo gevaarlijk als andere virussen? We wisten niet of de Chinezen ons alles hadden verteld wat ze wisten. Daarom gingen we uit voorzorg extreem voorzichtig te werk. Laurent Chu is zelfs drie weken in ons ziekenhuis gebleven, terwijl we nu weten dat hij gewoon thuis verzorgd had kunnen worden. Hij kwam in een speciale kamer voor hoogst besmettelijke patiënten. Ook dat had best minder streng gekund. En ik denk dat we toen wel 15 PCR-testen bij hem hebben gedaan. Dat was voor hem natuurlijk erg onaangenaam. Nu weten we dat één test, misschien twee testen, hadden volstaan.»

Was meteen duidelijk hoe ernstig corona zou worden?

MALVY «Al vrij snel kwamen we erachter dat het met Laurent Chu redelijk goed ging. De patiënten die in de weken erna binnenkwamen, hadden meer klachten: geen reuk en geen smaak bijvoorbeeld. Er kwamen oudere patiënten, zieke mensen. Die kwamen op de ic, ze moesten aan de beademing. Toen pas werd het menselijk drama zichtbaar. De ernst en de omvang van corona werden duidelijk. Pas in de weken ná patiënt Chu leerden we hoe we patiënten het beste konden verzorgen.»

Hoe reageerde meneer Chu toen hij na drie weken naar huis mocht?

MALVY «Ik weet nog dat ik de eerste keer zijn kamer binnenkwam zonder masker. Hij was weer gezond en kon anderen niet meer besmetten. Ik zei tegen hem: ‘Mijnheer Chu, u mag ook uw masker afdoen, u bent genezen.’ Hij heeft een foto van ons samen genomen, en sindsdien hebben we contact gehouden. Hij liet kort geleden nog weten dat hij gevaccineerd wilde worden. Als het zover is, zou ik er graag bij zijn. Dat lijkt me een mooi moment.»

(AD)