rellen washingtonde bestormers van het capitool
Dit zijn de bestormers van het Capitool: een sjamaan, een ex-militair, een zanger én een politicus
Wie vormden de menigte die gisteren tijdens enkele verbijsterende uren het Amerikaanse capitool bestormden? Een bonte mengeling is het antwoord. Van ‘gewone’ Trumpfans met MAGA-petjes tot een halfnaakte complotdenker met een bontmuts op, een rechts-extremist met een Auschwitz-sweater, een zanger van een metalband en een net verkozen volksvertegenwoordiger uit West-Virginia.
Wie de afgelopen jaren dacht dat het toch echt niet gekker kon worden in de Amerikaanse politiek, kreeg woensdagnacht het bewijs dat het áltijd gekker kan. Het hallucinerende hoogtepunt: een halfnaakte, getatoeëerde man met een bontmuts met hoorntjes op die zich laat fotograferen terwijl hij in de stoel van de voorzitter van de Senaat, vice-president Mike Pence, zit. Maar over die zelfbenoemde QAnon-sjamaan straks meer.
De weg die naar die foto leidde begon enkele uren eerder. Op de Ellipse, een park in Washington DC, op een halfuurtje lopen van het Capitool. In en rond het park verzamelen zich woensdagochtend enkele tienduizenden Trump-aanhangers. Een verslaggever van The Guardian die erbij is omschrijft de menigte als ‘een mix van gezinnen en ouderen, mannen en vrouwen, jong en oud’.
Er is al dagen angst voor de komst van de Proud Boys, een nationalistische militie. ‘Maar slechts een op de tien draagt camouflagekleding, dat zijn er nog steeds wel meer dan er mondkapjes dragen.’
De president spreekt later die ochtend de menigte toe. ‘Stop the steal’, zegt hij, verwijzend naar de volgens hem gestolen verkiezingen. Daarna trekken duizenden van de demonstranten aan het begin van de middag op naar het Capitool, waar op dat moment over de verkiezingsuitslag wordt gesproken. Als de vlam in de pan slaat, breken van de duizenden mensen er enkele honderden door de politieafzettingen, sommigen blijven op de trappen van het Capitool staan, anderen gaan door ingeslagen ruiten het gebouw in.
Voor een camera vertelt een van hen (uit de staat New Jersey): ‘We gooiden flitsgranaten en traangas naar de politie en drongen zo naar binnen. We wilden duidelijk maken dat er een onderzoek moet komen (naar de uitslag van de verkiezingen van november, red.).’
Wie waren die mensen die uiteindelijk naar binnen drongen? Wie naar de beelden kijkt, ziet van alles. Mensen met de kenmerkende rode, Trumpiaanse Make America Great Again (MAGA)-petjes op, die ‘USA, USA’, scanderen. Een man die met de Confederatie-vlag, de omstreden banier van de zuidelijke staten uit de Amerikaanse Burgeroorlog, door de gangen paradeert.
Ook Ashli Babbitt is er, een 35-jarige vrouw uit San Diego, die veertien jaar lang bij de Amerikaanse luchtmacht werkte. Ze is een fervente Trump-aanhanger. ‘Hij is een van Gods grootste strijders. Trump leidt de weg voor ons patriotten om zonder angst op te staan tegen alles waarmee we worden geconfronteerd’, twitterde ze recent. En een dag voor de demonstratie: ‘Ze kunnen proberen en proberen en proberen, maar de storm is hier en hij daalt in minder dan 24 uur neer op DC. We gaan vanuit het donker naar het licht.’
Babbitt was een van de vier dodelijke slachtoffers. Ze werd in het Capitool in haar borst geschoten. De kogel werd afgevuurd door een agent van de parlementspolitie, bevestigde die laatste donderdag. Hij is geschorst in afwachting van het onderzoek naar de precieze toedracht.
Babbitt was ook een ‘Anon’: een aanhanger van de QAnon-beweging. Dat is een beweging van complotdenkers die de afgelopen jaren in Amerika enorm gegroeid is. Hun theorie komt er, heel in het kort, op neer dat er in de VS een zogenoemde Deep State aan de macht is, die voornamelijk bestaat uit Democraten en die zich (onder meer) bezighoudt met satanisch kindermisbruik.
Donald Trump zou de leider zijn die deze Deep State bevecht en voor het gerecht wil brengen. Meerdere mensen die het Capitool binnendrongen, droegen QAnon-shirts, meestal met een grote Q erop.
Sjamaan
Een van de meest opvallende Anons onder de binnendringers was Jake Angeli, een zelfbenoemde ‘QAnon-sjamaan’. Angeli is zwaar getatoeëerd en liep halfnaakt en met een bontmuts met hoorntjes op door het Capitool. Hij liet zich fotograferen op de stoel van vice-president Mike Pence, die eerder die middag uit het gebouw geëvacueerd was.
Angeli komt uit Arizona en werkte daar, volgens Amerikaanse media, onder meer als acteur, voice-over en zanger. Sinds 2019 duikt hij geregeld op bij het Capitool in die staat en schreeuwt hij complottheorieën tegen voorbijgangers.
In een eerder interview zei hij zich als een sjamaan, een ziener, te verkleden ‘om aandacht te trekken’. Op een Trump-bijeenkomst in Phoenix in februari 2020 droeg hij een bord bij zich met de tekst ‘Q sent me’. ‘De sneeuwbal is gaan rollen en hij wordt alleen maar groter. We worden mainstream’ zei hij daar.
Jake Angeli, de zelfbenoemde shaman en aanhanger van #QAnon neemt plaats op de plek van Pence. pic.twitter.com/xG1vqbmJPp
— Sander Duivestein - Future Explorer (@duivestein) 6 januari 2021
Extreem-rechts
Wie verder kijkt op de beelden uit het Capitool ziet nog meer. Een man in een sweater met de tekst ‘Camp Auschwitz. Work brings freedom’. Er staat ook een afbeelding van een doodshoofd bij. Het is een verwijzing naar de Nazi-leus die boven de ingang van het concentratiekamp hing: Arbeit macht frei.
Wie de man is, is niet bekend. Wel is duidelijk dat er mensen aanwezig waren die de Amerikanen als ‘white supremacists’ omschrijven. Zoals Tim Gionet uit Anchorage, die zichzelf online ‘Baked Alaska’ noemt. Hij is een bekende activist die bij veel rechts-extremistische bijeenkomsten in de VS aanwezig is en vanwege de inhoud van zijn video’s al van YouTube en Twitter is gegooid. Woensdag filmde hij de bestorming en deelde hij de livestream online. Hij brak onder meer in bij de kamer van Nancy Pelosi, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. ‘Dude, we zijn binnen’, zegt hij in de video. ‘Ik zei toch dat jullie het plan moesten vertrouwen.’ Ook die zin is een verwijzing naar het QAnon-complot.
Republikeinse politicus
Gionet was niet de enige die zijn eigen rol in de bestorming filmde. Ook Derreck Evans deed dat. Hij is geen rechts-extremistische internet-troll, maar een gekozen volksvertegenwoordiger. Evans werd recent als Republikein in het Huis van Afgevaardigden van de staat West-Virginia gekozen. Het weerhield hem er niet van de werkplek van zijn landelijke collega’s te bestormen.
In de video die hij op Facebook zette (en weer verwijderde) roept hij vanuit het Capitool: ‘De patriotten zijn binnen, baby!’ De voorzitter van het Huis van Afgevaardigden van West-Virginia liet gisteren aan The New York Times weten nog niet met Evans gesproken te hebben, ‘maar het bestormen van overheidsgebouwen is een misdaad die vervolgd moet worden’.
Wapen-fan
Ook in het kantoor van Nancy Pelosi was Richard 'Bigo’ Barnett. Hij is, volgens CNN, de leider van een pro-wapenrechten groepering in Arkansas. De foto waarop Barnett in de stoel van Pelosi zit en zijn benen op tafel legde ging de wereld over. Barnett zelf zei een brief te hebben achtergelaten met als tekst: ‘Nancy, Bigo was here you bitch'. Ook nam hij een brief van haar bureau mee naar buiten. ‘Daar heb ik voor betaald, ik heb een kwartje op haar bureau neergelegd, ook al is ze dat niet waard.’
Metalzanger
Volgens verschillende nieuwssites over metalmuziek lijkt het er ook op dat Jon Schaffer, gitarist van de band Iced Earth en zanger bij Sons of Liberty, het Capitool in is gebroken. Het Amerikaanse Iced Earth is al jarenlang een graag geziene gast op (Nederlandse) festivals. Sons of Liberty is een meer politiek georiënteerde band. Van Schaffer is bekend dat hij vaker op pro-Trump bijeenkomsten is, hij liep onder meer in november al een keer mee in een mars in Washington.
@MetalHammer It's our boy, Jon Schaffer from Iced Earth on a holiday to DC. pic.twitter.com/fJpgKmNrNq
— Alex (@RPG_Al3x) January 6, 2021
(AD)