Docu: Holland doc: Kumaré
Vanavond in 'Holland Doc': 'Kumaré', het opmerkelijke verhaal van filmmaker Vikram Gandhi, die als de Indische guru 'Kumaré' met verzinsels en pseudospiritueel gewauwel volgelingen probeert te ronselen in de straten van het Amerikaanse Phoenix - wat hem nog bijzonder aardig lukt ook.
Een typetje uit het oosten dat mensen in de maling neemt? Klinkt bekend, maar luister, voor u met z'n allen 'Borat!' begint te roepen, eerst eens naar Gandhi zelf.
Vikram Gandhi «De twee zijn niet te vergelijken. Sasha Baron Cohen heeft Borat gecreëerd als reactie tegen de racisten, de antisemieten en de homohaters van deze wereld. Kumaré is niet echt gericht tégen iemand. We wilden niemand belachelijk maken, wel een belangrijk thema aankaarten: waarom zijn mensen zo snel bereid om alles te geloven dat ook maar een beetje spiritueel lijkt?»
- Hoe ben je op het idee van 'Kumaré' gekomen?
Gandhi «Ik was bezig aan een documentaire over de explosieve groei van de yoga-industrie in de Verenigde Staten. En hoe meer guru's ik interviewde, hoe meer ik dacht: 'Die man zit gewoon iets uit te vinden, waarom gelooft iedereen dit?' Toen begon ik na te denken over hoe het zou zijn om zélf zo'n guru te worden. Zouden de mensen mij ook geloven? En zou dat dan iets zeggen over de aard van de mens?
»Ten slotte leek het me pas écht interessant als ik iedereen op het einde zou vertellen dat ik al die tijd gewoon uit m'n nek zat te lullen. Dat was het enige juiste einde voor de film.»
- De look van Kumaré is op zijn minst bizar te noemen. Zo loopt hij bijvoorbeeld de hele tijd rond met een drietand.
Gandhi «Voor zijn uiterlijk heb ik me gewoon ingebeeld hoe de gemiddelde Amerikaan zich een Indische guru zou voorstellen. Dan kom je bijna vanzelf uit bij die baard en dat lange haar. Maar dat idee van die drietand komt van bij de Sadhus, Indische monniken die vaak rondlopen met zo'n ding. Het accent van Kumaré is dan weer een imitatie van het Engels van mijn grootmoeder.»
- En de naam 'Kumaré'?
Gandhi «Mijn tweede naam is Kumar, daar heb ik gewoon een 'é' aan toegevoegd. Wanneer iemand naar die naam vroeg, maakte ik hen wijs dat Kumaré 'heilig kind' betekende.
»Voor alle duidelijkheid: de yogabewegingen die ik maak, zijn wél gebaseerd op echte oefeningen. Al kan niemand eigenlijk nog met zekerheid zeggen wat echte yoga is: er zijn mettertijd zo veel vertakkingen ontstaan dat het moeilijk is om nog te zeggen wat authentiek is en wat niet.»
- Hebben we met de documentaire nu het laatste gezien van de guru of is er nog kans op een comeback?
Gandhi «Sinds de documentaire ingeblikt is, ben ik nog maar één keer de straat opgegaan als Kumaré, naar de New York Fashion Week. Blootsvoets én met mijn drietand. Laten we zeggen dat de reacties daarop verdeeld waren. Maar ik sluit niet uit dat Kumaré ooit nog terugkeert. Als de wereld hem nodig heeft, zal hij er zijn.»
- Namasté!