Docu: Life@Lowlands

Archeologen in het jaar 2500, kniediep in de ondergrond van het Nederlandse Biddinghuizen, zullen zich het hoofd breken over de levenswijze van de Lowlander, een mensachtige afsplitsing die bekendstond om zijn eigenaardige klederdracht en losbandige gedrag. Werktuigen uit gerecycleerd plastic, opblaaspenissen als wapens en medicinale kruiden die volgens een eerste analyse alleen lachstuipen en zin in chocolade opwekken? Om maar aan te geven dat de Nederlandse regisseur Lisa Boerstra een antropologische studie van de homo festivalicusdraaide op het geweldige Lowlands.

Lisa Boerstra «We observeren de mensen op het festivalterrein als dieren in een reservaat. Oorspronkelijk heette de documentaire zelfs 'Op safari in de Lage Landen', maar dan zonder een David Attenborough-achtige voice-over. Een bioloog lichtte het hele festivalgebeuren vanuit antropologisch standpunt toe. De man in kwestie, Jeroen Swinkels, bestudeert apen in het noorden van Congo en vergeleek het gedrag van de festivalgangers met bepaalde gedragingen in de natuur.»

HUMO Tussen de beelden van dansende, wriemelende en vrijende mensen monteren jullie ook beelden van gnoes, apen of mieren.

Boerstra «Die beelden zaten er aanvankelijk niet in. Maar omdat we voor Teledoc werken en ons op de grote massa richten, moest de link tussen mens en dier explicieter. Daarom stellen we bijvoorbeeld de aanstormende massa op het festivalterrein heel nadrukkelijk voor als een kudde dieren.»

HUMO Hoe gedraagt de homo festivalicus zich precies?

Boerstra «Het valt enorm op hoezeer festivalgangers zich in hun eigen wereld bevinden. Op een festival bestaat alleen het festival, wat zich daarbuiten afspeelt doet er helemaal niet toe. Het specifieke aan Lowlands is ook dat je niet zomaar voor één dag kunt komen. Ofwel blijf je drie dagen, ofwel niet. Na afloop heeft iedereen het gevoel dat ze een lange reis hebben gemaakt.

»Wat ook in het oog sprong was dat de mens een zeer empathisch wezen is. Geheel in lijn met het onderzoek van gedragsbioloog Frans de Waal is het geen survival of the fittest, maar een survival of the kindest.Niet de sterkste overleeft, wel de vriendelijkste. Op Lowlands wordt bijvoorbeeld nooit gevochten. Iedereen is er erg aardig voor elkaar.»

HUMO Nochtans klaagt één van de meisjes in het begin: 'Iedereen is hier enkel met zichzelf bezig.'

Boerstra «Ja, dat is inderdaad haar eerste indruk. Maar op het einde van het festival komt ze toch tot een andere conclusie. Na drie dagen vindt ze het gedrag van de anderen net heel mooi. Daaruit blijkt dat je de manier van doen in deze nieuwe biotoop moet aanleren. Het duurt even voor je die herkent en zelf onder de knie hebt.»

HUMO Ook Vlaanderens Vetste, Triggerfinger, eist een hoofdrol op. Hoe is dat tot stand gekomen?

Boerstra «Om de festivalbeleving vanuit alle hoeken te bekijken, zochten we nieuwe meiden, ouwe rotten, mensen die backstage werkten en dus ook een band. Omdat er tussen de lichting Nederlandse bands niet meteen geschikt materiaal voorhanden was en we in ons taalgebied wilden blijven, kozen we voor Triggerfinger. Ik ben trouwens fan van het eerste uur. Dat ze intussen zo groot zijn en aan mijn documentaire wilden meewerken, is een fantastische zaak.»

HUMO Hun show is de ontknoping van de documentaire, de scène waarin alles en iedereen bij elkaar komt.

Boerstra «Precies. Zij zijn de slotact waarvoor alle hoofdpersonages uit de documentaire naar het podium trekken. Het is mooi om te zien hoe iedereen op het eind van zijn Latijn is door te weinig slaap, te veel bier en te hoge temperaturen.

»Mijn favoriete stukje is de uitspraak van de jonge meiden, backstage bij hun favoriete band Enter Shikari: 'Als ze later aan me vragen wat het mooiste moment uit mijn leven is geweest, dan zeg ik: 'Niet de dag van mijn bruiloft, niet de dag dat mijn kinderen geboren werden. Neen, gewoon dit.»