Docudrama: Kinshasa Kids

Hoe hels, gewelddadig en chaotisch het leven in Kinshasa ook is, altijd voel je er ook die vibes, die energie, die levenskracht. Je wordt het zelfs gewaar in het swingende muzikale docudrama ‘Kinshasa Kids’, waarin de Belgische regisseur Marc-Henri Wajnberg een groepje straatkinderen, verstoten vanwege hekserij, volgt op een wilde trip door de metropool. Al kijkende kun je niet anders dan méé dromen van een beter leven vol muziek.

Wajnberg wilde eerst een groep Congolese muzikanten portretteren die maar niet aan een visum raakten, maar het liep anders.

'Kinshasa is een totaal geschifte plek. Ofwel haat je ze, ofwel raak je verliefd'

Marc-Henri Wajnberg «Eenmaal in Kinshasa werd ik helemaal meegesleept door die stad en haar duizenden straatkinderen. Een totaal geschifte plek. Ofwel haat je ze, ofwel raak je verliefd. Wel, ik was meteen verkocht. Je ziet veel armoede en geweld, maar je voelt ook zo veel energie, liefde en humor. En dan de muziek die je er hoort! Dáár wou ik mijn film over maken. De eerste twee weken heb ik de stad helemaal te voet doorkruist en met iedereen gesproken: kinderen, mannen, moeders, politieagenten. Aan de hand van hun verhalen heb ik de film gemaakt. Het lijkt een echte documentaire, maar op enkele passages na is alles is in scène gezet.»

HUMO Eén van de échte passages is de openingsscène, waarin priesters krijsende kinderen aan duiveluitdrijvingen onderwerpen. Vreselijk.

Wajnberg «Ja, maar ik heb nog veel ergere dingen gezien. Die priesters zijn echt geschift. Ze verbranden de kinderen, doen pigment in hun ogen, overgieten ze met benzine, waanzinnig. Heb je gezien hoe een priester een hagedis weggooit? Iedereen denkt dat hij die hagedis uit de buik van die kinderen trekt, waardoor ze ook geloven dat die jongens en meisjes behekst zijn. Maar als ik dat beeld per beeld afspeel, kun je perfect zien hoe de priester de boel manipuleert. Toen ik dat aan een Congolese vrouw toonde, kon ze eerst niet geloven dat het opgezet spel was. Het bijgeloof is daar heel groot.»

HUMO Kinshasa telt 30.000 straatkinderen. Zijn dat allemaal verstoten of gevluchte ‘heksenkinderen’?

Wajnberg «De meerderheid wel. Die kinderen zijn dus geen wees, maar werden door hun familie verjaagd. Dat heeft met de immense armoede te maken: zelfs ambtenaren en politieagenten worden soms een jaar niet betaald. Iedereen probeert te overleven. Na een scheiding blijven kinderen ook vaak achter bij de vader, maar als diens nieuwe vrouw van de kinderen af wil, komen de religie en het bijgeloof haar goed uit.»

HUMO De kinderen in de film spelen een rol, maar ze leefden wél allemaal echt op straat.

Wajnberg «Daardoor was het soms onbehaaglijk voor hen. In één scène scheldt een vrouw haar stiefkind uit en jaagt het vervolgens weg. De jongen die dat kind moest spelen, voelde zich daar duidelijk niet goed bij. Bleek dat hem exact hetzelfde was overkomen.»

HUMO Aangrijpend is ook de scène waarin Rachel, het meisje in het groene jurkje, ’s nachts wordt meegesleurd door een man. Je wéét dat hij zich aan haar zal vergrijpen.

Wajnberg «Dat gebeurt helaas ook. Toen ik ’s nachts met een vriend een groepje van tien kinderen aan het filmen was, merkten we dat een jonge twintiger ons de hele tijd volgde. De kinderen waren bang voor hem. Toen we vroegen waarom, vertelden ze dat hij hen geregeld verkrachtte.

»Door die scène met Rachel is mijn film overigens bijna geweigerd op een festival. Enkele mensen dachten dat Rachel écht meegenomen werd, en dat ik het hele gebeuren gefilmd had zonder in te grijpen. Niet, dus: het was in scène gezet.»

HUMO Maar misschien heeft Rachel het wel ooit écht meegemaakt.

Wajnberg «Ze hééft zich ook jarenlang geprostitueerd om te overleven – ze vroeg 1 dollar per keer. Maar intussen gaat het heel goed met Rachel. Ze woont nu in Canada. Na mijn film heeft ze de hoofdrol gekregen in de film ‘Rebelle’, waarmee ze een Gouden Beer heeft gewonnen. Ze is nu beroemd.»

HUMO Ondanks alle miserie is ‘Kinshasa Kids’ een bruisende prent.

Wajnberg «Omdat de film ook hoop uitstraalt. De kinderen trekken zich op aan de rapband die ze starten. Mijn idee, maar zij hebben de naam bedacht. Toen ze op de proppen kwamen met de naam Diable N’Existe Pas, wist ik: dit is geslaagd.»

Bekijk de trailer van 'Kinshasa Kids':

undefined