Dossier kinderen en milieuvervuiling: 'We zijn onze jeugd collectief aan het vergiftigen'
De wereld is vergeven van de chemische stoffen. Maar hoe (on)schadelijk zijn al die stoffen? Wéten we dat wel? En wat zit er, om te beginnen, allemaal voor kwalijks in de Vlaamse buitenlucht die onze kinderen inademen?
Greenpeace: ‘Onze politici tonen geen ambitie’
Greenpeace roept al jaren dat de luchtkwaliteit in Vlaanderen te wensen overlaat en een negatieve impact heeft op onze gezondheid. De milieuorganisatie wil de Vlaamse regering zelfs via de rechtbank dwingen om in sneltempo maatregelen te nemen. Dat het nodig is, bleek uit hun onderzoek ‘Mijn lucht, mijn school’, waarbij rond scholen in heel Vlaanderen de luchtvervuiling in kaart werd gebracht.
Joeri Thijs (expert luchtkwaliteit bij Greenpeace) «De concentratie aan stikstofoxide werd telkens op drie plekken gemeten: aan de schoolpoort, op de speelplaats en in een klas. In bijna twee op de drie scholen bleek de luchtkwaliteit zorgwekkend slecht.
»Ons onderzoek was speciaal op kinderen gericht, omdat uit alle gezondheidsstudies blijkt dat kinderen extra kwetsbaar zijn voor luchtverontreiniging. De resultaten zijn dus alarmerend.»
HUMO Leverde jullie onderzoek nieuwe inzichten op?
Thijs «Het verschil tussen de stad en het platteland is niet zo zwart-wit als velen denken. De soort straat waarin een school ligt, bleek vooral van groot belang. Scholen die buiten de stad liggen, maar in een nauwe straat met veel hoge huizen, kampen gemiddeld met iets meer luchtvervuiling dan stadsscholen die in een brede, open straat liggen. Dat komt omdat de verontreinigde lucht in een nauwe straat niet goed weg kan.»
HUMO Wat betekenen de resultaten voor de gezondheid van schoolgaande kinderen?
Thijs «Stikstofdioxide, dat vooral afkomstig is van het verkeer en dieselwagens in het bijzonder, is op zich al ongezond, maar het komt samen voor met andere uitlaatgassen, zoals het kankerverwekkende dieselroet. Tal van studies tonen aan: hoe meer je wordt blootgesteld aan ongezonde lucht, hoe groter het risico op allergieën, astma, longinfecties en – op lange termijn – kanker. Omdat de organen van kinderen nog in volle ontwikkeling zijn, heeft verontreinigde lucht een nog veel grotere impact op hen. De schadelijke gevolgen dragen ze hun hele leven mee.»
HUMO Vanaf welke concentraties zijn die effecten op de gezondheid merkbaar?
Thijs «Eigenlijk bestaat er geen veilige ondergrens. Voor stikstofdioxide ligt de Europese grens op 40 microgram per kubieke meter, maar de Wereldgezondheidsorganisatie heeft al aangegeven dat die norm zelfs voor volwassenen te hoog ligt en minstens gehalveerd moet worden. Zeker bij kinderen zijn er bij lage concentraties al serieuze gevolgen. Concreet: een kind dat in een gebied woont met veel verkeer, waar het gemiddeld aan 40 microgram stikstofdioxide per kubieke meter wordt blootgesteld, loopt gemiddeld 30 procent meer kans om astma te ontwikkelen dan een kind dat in een gebied woont waar er ‘maar’ 20 microgram wordt gemeten.»
HUMO De grenswaarden die Europa heeft vastgelegd, stellen dus weinig voor?
Thijs «Ze zijn een typisch Europees compromis. En ze zullen helaas niet snel verlaagd worden. Door dieselgate hebben bijna alle Europese landen nú al grote problemen om de huidige norm te halen.»
HUMO Het viel wel op hoe lauw de politiek op jullie rapport reageerde.
Thijs «Het lag in de lijn van wat de Vlaamse regering al jaren laat zien. Men probeert om met cosmetische maatregelen de luchtkwaliteit te verbeteren, maar men weigert om structurele veranderingen door te voeren. Minister van Onderwijs Crevits kondigde aan dat zal worden bekeken hoe parkeerplaatsen verder van de school kunnen worden gelegd, zodat de auto’s niet meer tot vlak aan de schoolpoort rijden. Dat is een praktische maatregel die wij ook hebben aanbevolen, om lokaal al íéts aan het probleem te doen. Maar op lange termijn lost het weinig op. Men weigert nog altijd een ambitieus mobiliteitsbeleid te voeren, met minder auto’s op onze wegen en een snelle afbouw van het aantal dieselwagens.
»We horen minister van Leefmilieu Schauvliege ook vaak zeggen dat we bijna overal in Vlaanderen de Europese norm halen en dat de luchtkwaliteit beter is dan vijftien jaar geleden. Dat klopt natuurlijk – gelukkig maar. Maar dat neemt niet weg dat luchtvervuiling vandaag voor iedereen, en zeker voor kwetsbare groepen als kinderen, een grote en langdurige impact op de gezondheid heeft. Eigenlijk zijn we onze kinderen collectief aan het vergiftigen.»
HUMO Jullie hebben de Vlaamse regering zelfs officieel gedagvaard.
Thijs «Gezonde lucht is een basisrecht. De nieuwe luchtvervuilingskaarten van de Vlaamse Milieumaatschappij tonen dat in tal van Vlaamse steden en gemeenten de Europese grens voor stikstofdioxide wordt overschreden. In onze dagvaarding vragen wij de rechter om de regering te dwingen om binnen de twee maanden met een geloofwaardig plan voor gezonde lucht te komen, zoals Europa dat oplegt.
»Dat plan moet onder meer dieselwagens verbieden en maatregelen onmogelijk maken die zorgen voor nóg meer uitlaatgassen, in plaats van minder. Ik denk bijvoorbeeld aan extra rijstroken op onze snelwegen.»
HUMO Is jullie rechtszaak een stunt?
Thijs «Er zijn intussen al genoeg voorbeelden in het buitenland. In Groot-Brittannië, Duitsland, Frankrijk, Italië en Nederland werden zulke rechtszaken al gewonnen. Overheden werden daar door de rechter gedwongen om meer ambitie te tonen.»
HUMO Joke Schauvliege antwoordde dat de Vlaamse regering nu al veel doet, dat we realistisch moeten blijven én dat het voor Greenpeace nooit genoeg zal zijn.
Thijs «Minister Schauvliege maakt er een sport van het probleem van luchtvervuiling te minimaliseren, en trekt ook stelselmatig haar paraplu open door naar andere beleidsniveaus te verwijzen. Met boutades als ‘we kunnen morgen niet allemaal onze auto laten staan’ probeert ze bezorgde burgers af te schilderen als naïevelingen. Maar de minister zou eens meer buiten moeten komen, en met de vele ouders en schoolkinderen gaan praten die vandaag de straat opkomen voor gezondere lucht in hun buurt. Die kinderen hebben er geen boodschap aan dat de luchtkwaliteit tien jaar geleden nóg slechter was. Zij hebben vandáág gezonde lucht nodig, en daar willen wij bij helpen.»
CurieuzeNeuzen: ‘Dieselroet trekt kanker aan’
Eén van de meest ambitieuze projecten rond luchtvervuiling is CurieuzeNeuzen, een initiatief van de Universiteit Antwerpen, de Vlaamse Milieumaatschappij en de krant De Standaard. Zij willen de luchtverontreiniging op liefst 20.000 punten in Vlaanderen meten om een gedetailleerd beeld te krijgen van de luchtkwaliteit. Met de data van het onderzoek hoopt men de effecten op de gezondheid beter te kunnen inschatten en de overheid aanbevelingen te geven. Hoe sterk het thema leeft bij de bevolking, bleek uit het aantal mensen dat zich kandidaat stelde om aan het project mee te werken: er kwamen 52.000 inschrijvingen. ‘Een aangename verrassing, en een goeie zaak dat we de meetpunten over heel Vlaanderen zullen kunnen spreiden,’ zegt professor Filip Meysman van de UA.
Filip Meysman «In 2016 hebben we al eens de luchtkwaliteit in Antwerpen laten opmeten door 2.000 burgers. Dat gaan we nu opnieuw doen, maar op 20.000 meetlocaties in heel Vlaanderen. Het is de eerste keer – ook internationaal – dat de luchtkwaliteit in kaart wordt gebracht op zoveel verschillende plekken en met de hulp van burgers.»
undefined
undefined
'Joeri Thijs (Greenpeace): 'Minister Schauvliege zou eens vaker buiten moeten komen om te praten met de ouders en kinderen die de straat opkomen voor gezondere lucht.''
HUMO Wat meten jullie precies?
MEYSMAN «Alle deelnemers krijgen twee meetbuisjes die een maand worden uitgehangen. Daarmee wordt, op eenvoudige maar betrouwbare wijze, de concentratie stikstofoxide in de lucht gemeten.
»Zo willen we een beter inzicht krijgen in de ruimtelijke spreiding van de luchtkwaliteit, op plekken waar mensen ook echt wonen en leven. De meetbuisjes worden opgehangen aan het raam op de eerste verdieping aan de voorkant van het huis. Dat is de lucht die mensen binnenlaten als ze het slaapkamerraam openen, maar ook de lucht die voorbijgangers inademen wanneer ze joggen, fietsen en wandelen.»
HUMO Een belangrijk verschil: er wordt ditmaal niet alleen in de stad gemeten.
MEYSMAN «Klopt. Met het eerste CurieuzeNeuzen-project wilden we de variatie van buurt tot buurt en van straat tot straat in een grote stad als Antwerpen in kaart brengen. Nu gaan we voor heel Vlaanderen, van een open veld in West-Vlaanderen tot vlak naast de ring in Antwerpen.»
HUMO Wat waren de opvallendste conclusies van de eerste CurieuzeNeuzen?
MEYSMAN «Dat de luchtkwaliteit sterk varieert over korte afstanden. Er zijn plekken in Antwerpen met weinig verkeer waar de lucht relatief goed is, terwijl je een straat verder hoge concentraties vindt. Het verkeer is dus een sterk bepalende factor. Waar er geen verkeer is of het zeer autoluw is, zoals het Stadspark of de Dierentuin, vonden we de laagste concentraties aan stikstofdioxide. Maar ook de nieuw ontwikkelde buurt aan ’t Groen Kwartier, waar de projectontwikkelaar ervoor gekozen heeft om de site volledig autovrij in te richten, haalde een goeie score.
»Het slechtst scoorden de drukke verkeersassen, zoals de Singel en de ring, en ook enkele nauwe straten met hoge, gesloten bebouwing in de binnenstad. Een aantal van die zogenaamde street canyons was tot nu toe onder de radar gebleven. Dat komt omdat we niet altijd precieze data hebben over de verkeersdrukte in sommige straten, en omdat bepaalde straten als sluipwegen aanbevolen worden door gps-systemen.»
HUMO Hoe is het op dit moment gesteld met de Vlaamse luchtkwaliteit?
MEYSMAN «Die is de laatste vijftien jaar traag maar gestaag verbeterd. Dat betekent dat de maatregelen die we nemen, zoals de fiscale ontmoediging van diesels, wel degelijk een effect hebben. Het minder goeie nieuws is dat we met zijn allen steeds meer kilometers rijden en steeds langer in de file staan. In Antwerpen is vorig jaar een lage-emissiezone ingevoerd, maar tegelijkertijd zijn de files op de Ring met 16 procent gegroeid. Aangezien fileverkeer meer uitstoot veroorzaakt, worden de effecten van de lage-emissiezone tenietgedaan. Er moet dus niet enkel gewerkt worden aan auto’s die minder uitstoten, maar ook aan ons gedrag.»
HUMO Hebben we al zicht op de gezondheidseffecten?
MEYSMAN «Steeds meer. We weten dat wanneer de concentratie stikstofdioxide in een stad stijgt, ook het aantal hartaanvallen toeneemt. En na een periode met hoge concentraties stikstofdioxide in de lucht, gaan er in de apotheken merkelijk meer puffers over de toonbank.
»Luchtverontreiniging is ook een complexe cocktail van stoffen. Wat uit de uitlaat van een auto of uit een schoorsteen komt, is een mengsel van verontreinigende gassen en deeltjes. De gecombineerde werking van al die stoffen kan een groter effect hebben dan één afzonderlijke toxische stof. Het is zoals bij een kater: je kan een kater hebben van wodka, en je kan een kater hebben van wijn of bier. Maar als je bier en wijn mixt, en je giet er nog een paar wodka’s achteraan, dan is de kater nog een pak steviger. De kleinste fijnstofdeeltjes, ook bekend als dieselroet, trekken kankerverwekkende stoffen aan. Die stoffen plakken aan de kleine deeltjes en komen diep in de longen terecht. Met alle gevolgen van dien.»
HUMO Wanneer mogen we de resultaten van jullie onderzoek verwachten?
MEYSMAN «De 20.000 CurieuzeNeuzen meten van eind april tot eind mei. Daarna gaan de meetbuisjes naar het lab voor analyse. In september presenteren we de resultaten van het onderzoek.»
Dr. Nelly Saenen: ‘Kinderen lopen achterstand op’
Eén van de voortrekkers in het onderzoek naar de invloed van luchtverontreiniging op kinderen is het Centrum voor Milieukunde aan de Universiteit Hasselt. Het leverde hen zelfs al een heuse wereldprimeur op: met een zelfontwikkelde lasertechniek wisten ze als eersten roetdeeltjes in de urine van kinderen op te sporen.
Dr. Nelly Saenen (postdoctoraal onderzoeker) «Uit ons onderzoek bleek dat 9 tot 12-jarige kinderen die binnen een afstand van 160 meter van een grote weg woonden, tot 8,7 procent meer roetdeeltjes in de urine hadden dan kinderen die verder van zo’n weg woonden. De aanwezigheid van die roetdeeltjes in de urine betekent dat de deeltjes die ze inademen ook effectief door het lichaam passeren.»
undefined
'Omdat kinderen veel actiever zijn dan volwassenen, ademen ze de verontreinigde lucht dieper en intenser in ''
HUMO Weten we hoe schadelijk die deeltjes zijn?
SAENEN «Op dit moment niet. Rond roetdeeltjes is nog heel weinig onderzoek gedaan. De techniek is ook nieuw: we weten niet vanaf hoeveel deeltjes in het lichaam er een schadelijk effect is. Voor fijnstof zijn er normen, maar voor de allerkleinste deeltjes, ultrafijne partikels kleiner dan 0,1 micrometer (een duizendste van een millimeter, red.) en roetdeeltjes, zijn die er niet. Onderzoeken welk effect ze hebben op de gezondheid is de volgende stap.»
HUMO Jullie hebben ook onderzoek gedaan naar de invloed van fijnstof op de ontwikkeling van kinderen. Wat waren de resultaten?
SAENEN «Kinderen die meer blootgesteld zijn aan fijnstof, scoren slechter op cognitieve testen: het gaat dan specifiek over de aandachtsspanne. De verschillen zijn wel zeer klein. Wat de gevolgen zijn op langere termijn – of kinderen bijvoorbeeld gevoeliger worden voor bepaalde ziekten – zal verder onderzoek moeten uitwijzen.»
HUMO Ook daar weten we nog weinig over?
SAENEN «Binnen de wetenschap is het wel een opkomend thema. Een Canadese studie heeft aangetoond dat je een grotere kans hebt op dementie als je dichter bij een grote weg woont. Maar specifiek voor kinderen kunnen we momenteel alleen via cognitieve testen aantonen dat er een verband is. Wat het op lange termijn betekent, kunnen we nu nog niet zeggen.»
HUMO Er is duidelijk nog veel dat we niet weten.
SAENEN «Het is dan ook niet eenvoudig. Voor de effecten op lange termijn moeten mensen bij wijze van spreken van hun geboorte tot hun dood worden opgevolgd. Wij proberen stukjes van die puzzel te leggen door bij verschillende leeftijdsgroepen – ook pasgeborenen en kinderen – onderzoek te voeren.»
Dr. Hanan El Marroun: ‘Meer verslavingen en psychische problemen’
Dat luchtverontreiniging een invloed heeft op de ontwikkeling van de hersenen van ongeboren kinderen, blijkt ook uit een recent spraakmakend onderzoek van het Rotterdamse Erasmus-ziekenhuis. Dr. Hanan El Marroun van de afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie en -psychologie, werkte mee aan de studie.
HANAN El Marroun «Tien jaar geleden werd bij ruim 700 zwangere vrouwen uit Rotterdam gemeten aan welke luchtverontreiniging ze tijdens de zwangerschap werden blootgesteld. Tien jaar later hebben we hun kinderen onder de MRI gelegd voor een hersenscan. We konden een verband vinden: de kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap meer aan luchtvervuiling waren blootgesteld, bleken vaak een dunnere hersenschors te hebben. Die verschillen zagen we niet alleen in het brein. Ze waren ook duidelijk bij de uitvoering van bepaalde cognitieve tests.»
HUMO Wat betekent dat concreet?
EL MARROUN «Zulke kinderen kunnen impulsen slechter controleren. Ze kunnen moeilijker verleidingen weerstaan en vertonen vaker impulsief gedrag. Zo lopen ze een hoger risico om later verslavingen of andere psychische problemen te ontwikkelen. Bij een stoornis als ADHD speelt de beheersing van je impulsen bijvoorbeeld een belangrijke rol. Het kan dus ook een invloed hebben op het concentratievermogen en op de leerprestaties.»
HUMO Hoe belangrijk zijn jullie bevindingen?
EL MARROUN «In Mexico City was al eens een kleinschalig onderzoek gevoerd, maar daar is de luchtverontreiniging veel groter dan in Rotterdam. Wij hebben vastgesteld dat er ook bij minder luchtvervuiling al een invloed is. De vervuiling in Rotterdam lag haast overal onder de EU-limieten. Slechts een fractie van de vrouwen was blootgesteld aan hogere waarden dan de EU-norm.»
undefined
'Kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap meer aan luchtvervuiling zijn blootgesteld, kunnen hun impulsen slechter controleren ''
HUMO Er is in ieder geval bewijs dat ongeboren kinderen gevoelig zijn voor schadelijke stoffen die de moeder binnenkrijgt?
EL MARROUN «Op zich is dat niet zo verwonderlijk. We weten bijvoorbeeld ook dat moeders die roken tijdens de zwangerschap op langere termijn schade berokkenen aan hun kind.
»De resultaten van het onderzoek moeten nog wel wat uitgefilterd worden. Het blijft lastig om exact vast te stellen in welke mate de blootstelling aan vervuiling ná de geboorte een rol speelt. Met sociaal-demografische factoren die een invloed kunnen hebben, zoals het inkomen en het opleidingsniveau van de ouders, hebben we wel rekening gehouden.»
HUMO Moeten zwangere vrouwen die in de stad of in een verkeersdrukke straat wonen zich nu zorgen maken?
EL MARROUN «Men moet niet meteen panikeren. We zien effecten, maar die zijn nog altijd veel kleiner dan het effect van roken tijdens de zwangerschap. Dat is ten stelligste af te raden.»
Dr. Wouter Arrazola de Oñate: ‘Recordaantal kinderen met astma’
Wie alvast niet opkijkt van al die bevindingen, is dr. Wouter Arrazola de Oñate, Medisch directeur van de Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg, die zich al tien jaar bezighoudt met de effecten van luchtverontreiniging op de gezondheid. Hij voelde zich weleens alsof hij stond te roepen in de woestijn, maar merkt nu dat er eindelijk wat beweegt rond het thema.
WOUTER Arrazola de Oñate «We kunnen de harde waarheid niet langer ontkennen, de wetenschappelijke bewijzen stapelen zich op. We weten ook dat kinderen extra gevoelig zijn voor de schadelijke gevolgen van luchtvervuiling, omdat ze nog niet het natuurlijke afweermechanisme hebben van volwassenen.
»Luchtvervuiling leidt tot een vermindering van de longcapaciteit en longontwikkeling. Dat klinkt op zich misschien niet zo ernstig, maar het is een belangrijke oorzaak van latere long- en gezondheidsproblemen. Door luchtverontreiniging krijgen kinderen vaker astma. Bij kinderen die al astma hebben, verergeren de symptomen. En een zware astma-aanval is absoluut geen pretje. Daar moeten kinderen voor naar spoed en soms worden ze zelfs in het ziekenhuis opgenomen. Wij zijn één van de landen in Europa waar kinderen het meest aan de puffer hangen. Astma is vaak een soort allergie van de longen, en daardoor krijgen ook andere allergieën meer kans om zich te ontwikkelen.
»Op langere termijn verhoogt luchtverontreiniging de kans op longkanker. Men stelt wel limieten waaronder het zogenaamd gezond zou zijn, maar die zijn kunstmatig. Eigenlijk zijn er geen gezonde limieten en krijg je best zo weinig mogelijk vervuilde lucht binnen.»
HUMO Met welke aandoeningen wordt vervuilde lucht nog meer in verband gebracht?
Arrazola de Oñate «De toxische stoffen in de lucht komen via de longen in de bloedbaan terecht, waardoor ze ook een effect hebben op al onze andere organen. Zo wordt luchtvervuiling ook gerelateerd aan diabetes en blaaskanker. Zwangere vrouwen die aan verontreinigde lucht worden blootgesteld, hebben dan weer een grotere kans op baby’s die te vroeg of met een laag gewicht worden geboren. Dat kan in het verdere leven weer tot andere gezondheidsproblemen leiden.
»Op latere leeftijd wordt luchtvervuiling in verband gebracht met ernstige hart- en vaataandoeningen zoals een verhoogde bloeddruk, hartinfarcten, hartritmestoornissen, de vorming van bloedklonters en vernauwing van de aders. Daardoor loop je een hoger risico op hersentromboses. Ook vroegtijdige sterfte en een verminderde vruchtbaarheid zijn een gevolg van de blootstelling aan vervuilde lucht op jonge leeftijd.
»Het gaat dus echt wel om ernstige aandoeningen. Het is een probleem dat nog steeds zwaar wordt onderschat.»
HUMO Hoe verklaart u dat?
Arrazola de Oñate «Misschien omdat de oplossing niet zo prettig is? Die is namelijk dat we met zijn allen minder met de auto gaan rijden. Dat het aantal vrachtwagens op de wegen sterk moet worden verminderd, maar ook dat de scheepvaart en de industrie veel schoner moeten worden. We zullen ook minder hout moeten opstoken in onze kachels en open haarden, hoezeer we die gezelligheid ook zullen missen.
»Voor de maatschappij is dat niet zo’n leuke conclusie en daarom trekt men ze liever niet. Economische belanghebbenden geven ook flink wat tegengas. Kijk naar de hele dieselgate-affaire en hoe de auto-industrie ons daar jarenlang flagrant heeft voorgelogen. Allemaal ten koste van onze gezondheid.
»Wat ook meespeelt, is dat je luchtvervuiling niet kan zien of ruiken. Dat maakt het abstract. Je kan er als individu ook niet aan ontkomen. Tenzij je de mogelijkheden en de middelen hebt om ergens anders te gaan wonen. Maar voor de meeste mensen is dat geen optie.»
undefined
undefined
'Dr. Wouter Arrazola de Oñate: 'Het fiscale gunstregime voor bedrijfswagens afschaffen zou al heel veel oplossen. Maar geen politicus die het aandurft.''
HUMO We ademen véél lucht in. Aan alles wat er in die lucht zit, worden we dus heel erg blootgesteld.
Arrazola de Oñate «We ademen ongeveer 16.000 keer per dag. Dat is ongeveer 21 miljoen milliliter lucht. De concentraties waarover we spreken, lijken zeer laag –die 40 microgram per kubieke meter klinkt weinig – maar door de grote hoeveelheid lucht die we inademen, heeft het toch een enorm effect.
»Bij kinderen is de impact bovendien nog groter, omdat hun longen en organen nog in volle ontwikkeling zijn. En omdat ze vaak veel actiever zijn dan volwassenen en daardoor dieper en intenser ademen. In verhouding tot hun lichaamsgewicht ademen zij veel meer lucht in.»
HUMO Als je het allemaal bij elkaar optelt, zijn de gevolgen dus toch niet min?
Arrazola de Oñate «Dat blijkt ook als je het in cijfers uitdrukt. De economische kost van de gezondheidseffecten door luchtvervuiling in België bedraagt 17 miljard euro per jaar. Dat gaat dan om directe kosten van medische behandelingen, maar ook om productieverlies door werknemers die niet kunnen werken. Nu, de investeringen die we zouden doen om de luchtkwaliteit te verbeteren, kunnen al redelijk snel terugverdiend worden. Met een kleine verbetering kan je al pakweg 2 miljard euro uitsparen. Eigenlijk is het een ideale manier om te besparen op de sociale zekerheid.»
undefined
'Onze lucht is schoner dan vijftien jaar geleden, gelukkig maar, maar daarmee zijn de problemen nog niet opgelost ''
HUMO De overheid heeft ondertussen toch al wat maatregelen genomen, onder andere om het gebruik van diesels te ontmoedigen. Vorige week was er nog het bericht dat diesel voor het eerst duurder is dan benzine.
Arrazola de Oñate «Het zijn zeker stappen in de goeie richting, maar het moet sneller. Vooral omdat we al heel lang weten hoe ernstig de situatie is. Maar geen enkele politicus lijkt moedig genoeg om de boodschap te brengen dat we de auto vaker thuis moeten laten. Haast nergens rijden er dankzij het fiscale gunstregime méér bedrijfswagens rond dan bij ons. Omdat er vaak een tankkaart bijhoort, worden die auto’s ook dikwijls gebruikt voor kleine ritjes in de stad die je ook makkelijk met de fiets, te voet of met het openbaar vervoer kunt doen. Het systeem van de bedrijfswagens afschaffen is een beslissing die de regering morgen zou kunnen nemen. Maar geen politicus die het aandurft. Lobbyisten doen natuurlijk ook hun werk om dat tegen te houden.»
HUMO Als we de luchtvervuiling écht willen terugdringen, zijn er drastische ingrepen nodig. Hoe haalbaar is dat?
Arrazola de Oñate «Wij vragen niet dat alle ingrijpende maatregelen tegelijk worden ingevoerd.Of dat de auto van de ene op de andere dag wordt verboden. Natuurlijk niet. De verandering kan stapsgewijs. Men zou bijvoorbeeld kunnen beginnen met een ban op de verkoop van dieselwagens en met de vermindering van het verkeer in de steden. Als het verkeer met 20 à 30 procent zou afnemen, zijn we al een stuk op de goeie weg. Dat is niet utopisch, volgens studies. En het zou voor onze gezondheid, en vooral die van onze kinderen, al een groot verschil maken.»
