Dr. De Zeulder over de minister, de zorgrobot en de bejaardenrellen
Dr. De Zeulder over de minister, de zorgrobot en de bejaardenrellen
'Sla mij maar lam met je beenprothese'
Dr. Koen De Zeulder «In Nederland hebben ze daar al veel ervaring mee, en er zijn nog wat problemen. In Hilversum was er ophef omdat tachtig bejaarden drie weken lang met hetzelfde washandje werden gewassen. En in Leiden propte een robot ’s morgens een zachtgekookt eitje in de mondholte van een negentigjarige, in plaats van haar kunstgebit. Maar dat zijn kinderziekten, kleine programmeerfoutjes die je snel kunt verhelpen.»
HUMO De zorgrobot is dus de toekomst?
De Zeulder «Misschien. Want de instromende bejaarden hebben veel meer verstand van computers dan hun voorgangers. In Naarden had een oudje een robot zodanig ingesteld dat hij bij elke maaltijd twéé toetjes kreeg. Dat is nog vrij onschuldig. Maar er is ook een geval gekend van een robot die de kok een pak slaag gaf als er niet genoeg balletjes in de soep dreven. De dader was een gepensioneerde werknemer van Oracle.»
HUMO Wordt de zorg niet ontmenselijkt met al die robots?
De Zeulder «Jo Vandeurzen zei het onlangs nog in een debat met de zorgverleners, in De Morgen: ‘De patiënt moet altijd centraal blijven staan!’»
HUMO Dat lijkt mij duidelijke taal.
De Zeulder «Je hoort dat bijvoorbeeld ook bij de spoorwegen: ‘De reiziger staat centraal.’ Ook elders is al een flinke weg afgelegd. In heel wat hotels staat de gast centraal, bij het ziekenfonds de mens, bij Apple de gebruiker en in het onderwijs staat de leerling – jawel hoor! – centraal. Maar we mogen daar niet blij om zijn. In de zorg zorgt dat vooral voor ellende.»
HUMO Hoezo?
De Zeulder «De mensen worden ziek van al dat centraal staan. En dan belanden ze in een instelling, en hup: daar moeten ze wéér centraal staan, op bevel van Jo Vandeurzen. Je hebt musea waar de bezoeker centraal staat. Wel, ik heb liever dat de stevigheid van het gebouw centraal staat.»
HUMO Waarom worden mensen ziek van al dat centraal staan?
De Zeulder «Het leidt tot enorme stress. Deze week waren er zware rellen in een revalidatiecentrum in Hasselt. Een aantal zorgbehoevenden had De Morgen gelezen. Ja, je kunt zo’n krant maar beter verbieden in zo’n omgeving. Een maand eerder waren de bejaarden van een Gooikse instelling elkaar beginnen te beschuldigen van lidmaatschap van de Bende van Nijvel, op grond van wat een zekere D.D.C. had geschreven, in dezelfde krant. Die man had ergens een oud adresboekje gevonden met daarin onder meer de namen Janssens, Maes, Peeters en Jacobs. Tja.»
HUMO En hoe ontstonden de rellen in Hasselt?
De Zeulder «Door wat Jo Vandeurzen had uitgekraamd. ‘Ik ben een patiënt, ik moet centraal staan!’ riep iemand met een dubbele dijbeenbreuk. ‘Sorry, ik sta centraler,’ meende iemand anders, ‘want ik heb én een klaplong, én een hersenschudding!’ Dat werd daar een soort wapenwedloop met aandoeningen, en algauw ging het niet enkel verbaal. ‘Ja, sla mij maar lam met je beenprothese,’ riep iemand naar verluidt, ‘dan ben ik nog patiëntiger, en dan sta ik nog centraler, hahaha!’
»Gelukkig was de directrice een vrouw met veel gezond verstand. Ze ging op een stoel staan en sprak: ‘Die Vandeurzen weet niet waarover hij het heeft. Er staat in deze instelling maar één iemand centraal, en dat ben ik. En nu kuist iedereen zijn eigen bloed op, en dan hup: naar jullie kamertjes, en denk maar niet dat jullie vanavond naar ‘Thuis’ mogen kijken!’ Daarmee was de orde hersteld.»