Dwarskijker over 'Karen maakt een plaat' en 'Ex-gangster'Rondscharrelen op zoek naar de nooduitgang

Ach, was 'commercieel' nog maar een tikje verdacht, zoals in de jaren zeventig. Heimwee overvalt me op de gekste momenten

undefined

Karen maakt een plaat

VIER – 14 februari – 176.442 kijkers

Karen Damen overzag de lege Lotto Arena die ze weldra, voor het eerst in haar eentje, met publiek zou moeten vullen: ‘Ik weet niet of het me zal lukken,’ dacht deze oergezellige flapuit uit Mortsel hardop, ‘ik heb geen liekes, ik heb niks.’ ‘Hoe zielig,’ verzuchtte ik, ook al wist ik dat de machinerie achter dit programma op volle toeren draaide. Het lijdt dan ook geen twijfel dat de Lotto Arena op 16 maart 2018 vol zal lopen, misschien wel omdat het tegen die tijd, wonder boven wonder, vrijkaarten zal hebben geregend in stad en land. Nu ja, de realityserie ‘Karen maakt een plaat’, waarin Karen Damen een plaat tot stand brengt en zich al ouwehoerend opmaakt voor dat concert in de Lotto Arena, zal ongetwijfeld de ticketverkoop ten goede komen. Het opzet van dit tv-programma is namelijk criant commercieel. Ach, was ‘commercieel’ nog maar een tikje verdacht, zoals in de jaren zeventig. Heimwee overvalt me op de gekste momenten, en er bestaat geen pil tegen.

Vraag haar niet hoe of waarom, maar Karen Damen zei dat ze een plaat wilde maken met alle artiesten naar wie ze opkeek. Dat was vooralsnog een vaag plan, waar zij, althans voor de vorm, al evenzeer het raden naar had als wij. Het zag ernaar uit dat haar man, die ik naar waarheid Antony zal noemen, persoonlijk voor de drumpartijen zal instaan, maar voor het overige moesten we geloven dat Karen Damen werkelijk geen idee had noch een entourage met ideeën. Karen Damen wist wel dat het een plaat moest worden, waar ze – saillant detail – zelf trots op zou kunnen zijn, eventueel.

Op zoek naar het songmateriaal van haar dromen belde ze Will Tura en Tourist LeMC op, die zich merkwaardig genoeg ogenblikkelijk gecoiffeerd voelden. De ambitie van Karen Damen reikte kennelijk nog een duimbreed verder, want vergezeld van een cameraploeg zocht ze ook contact met wereldbekende singer-songwriters: eerst ontmoette ze Suzanne Vega na een concert in Antwerpen, en later Agnes Obel, in de backstage van Rock Werchter. Ze overstelpte deze gevoelige artiestes met zelfklevende complimenten, alvorens ze met de kern van haar zaak voor de draad kwam: of zij weleens een song voor anderen hadden geschreven. Haar doel was: al pluimstrijkend repertoire loslullen. Ze kon Suzanne Vega zelfs een onderwerpje aanreiken: ‘De onvoorwaardelijke liefde van ouders voor hun kind’. Zonder schromen liet de oergezellige flapuit ook nog haar versie van ‘Marlene on The Wall’ horen op haar smartphone. Schaamte overvalt me op de gekste momenten, en er bestaat geen pil tegen. Ik zag zowel Suzanne Vega als Agnes Obel sceptisch kijken en hun best doen om niet meteen de vraag ‘Wat moet ik met dit malle wijf?’ te exclameren. Ze hielden zich allebei op de vlakte en beloofden wijselijk niets. Na afloop kon Karen Damen haar geluk niet op: ‘Wat een schoon mens, wat een schóón mens. Wat een knappe is dát?’ En alles samenvattend: ‘Doar zèn ik na nie goe van.’ Ik ervoer deze ontmoetingen heel anders: reality zal wel niet helemaal stroken met mijn kijk op de werkelijkheid.

Op Tomorrowland wilde ze een instrumental bestellen bij Armin van Buuren, bij voorkeur met doedelzak, accordeon en cello erin, maar deze overgewaardeerde deejay kon haar voorlopig alleen maar een selfie in het vooruitzicht stellen: ‘O, my gawd ! Hoe lief was diejen!’ Nog beter dan een verre Van Buuren is een goede vriend: ‘De Jef is echt een topgast’ klonk het. Dat sloeg dan weer op die goeierd van een Jef Neve die het elementaire pianospel van Karen Damen zodanig welwillend aanhoorde dat hij er haast zijn geloofwaardigheid bij inschoot. ‘Hoe leuk is deez?’ vroeg de gezellige flapuit zich af nadat ze in de toetsen had gegraaid. Bezijden de piano stond Jef, in zijn hoedanigheid van topgast, schaapachtig te glimlachen.

Het was niet te vermijden dat we in ‘Karen maakt een plaat’ ook de mens achter de publieke figuur Karen Damen te zien zouden krijgen. Om die te onthullen, varieerden haar beste vriendinnen op ‘zij is er me eentje’ en haar bloedeigen moeder noemde haar dan weer een warhoofd. Die mens achter de publieke figuur heeft kennelijk moeite om orde te scheppen en zich te ontdoen van rondslingerend promotiemateriaal uit haar glorietijd bij K3: laat dat nu een problematiek zijn die mij volkomen ontgaat, ook wel omdat ik niet van dienstencheques leef.

Teneinde ons warm te maken voor de derde aflevering, sprak de oergezellige flapuit: ‘Volgende week lanceer ik in mijn eigen stijl de ticketverkoop.’ Wauw. En nu maar hopen dat het daaropvolgende reikhalzen niet tot blijvend letsel zal hebben geleid.

In de beste der werelden was het hele ‘Karen maakt een plaat’ een eenmalig programma van hooguit 30 minuten geweest. Een echte documentaire over de totstandkoming van een plaat is dan weer ‘It Was Fifty Years Ago Today! The Beatles: Sgt. Pepper and Beyond’ van Alan G. Parker (Netflix).

undefined

undefined

'Ik voorzie dat Danny Vanhamel weldra in panels zal opduiken, bijrollen in soaps zal vertolken en Mia's zal uitreiken'

Ex-gangster

VIER – 15 februari – 291.852 kijkers

We maakten kennis met een kennelijke testosteronlijder van middelbare leeftijd, die zich waar dan ook en op elk uur van de dag in sportkleding durft te vertonen. Die vent was dan ook niet van allerhande gymtoestellen weg te slaan: en maar stoten, trekken, duwen, heffen en fijnknijpen in het zweet zijns aanschijns. Hij sloofde zich nog wat meer uit wanneer hij Peter Boeckx over de vloer kreeg, de televisiemaker die hem net iets te verlekkerd voor de camera heeft gehaald.

Ik heb het over Danny Vanhamel, die al sinds zijn jeugd een graag geziene gast op mugshots is en vooral naam heeft gemaakt als één van de ontvoerders van Anthony De Clerck. Thans is deze figuur een gangster in ruste die nog altijd dreigt vol te schieten als hij terugdenkt aan die keer dat zijn vader, een mijnwerker, vijf puppy’s levend had begraven. Of aan die keer toen hij als jonge, aanstormende gangster zijn nieuwe geweer uitprobeerde op een zwaan in de verte en domweg raak schoot. Zijn hart brak toen die zwanenhals het begaf. Deze Vanhamel kampt met een gevoelige natuur, dat spreekt. Zijn vader had ooit kwistig een kom hete soep over Danny’s harses uitgegoten, maar enkele muntjes voor chocolademelk op school konden er dan weer niet af. We moesten aannemen dat zulks bijdraagt tot de vorming van wat in dit programma galmend een ‘topgangster’ heet. Ik neem aan dat ‘Ex-gangster’ bij VIER als tegengewicht dienst doet voor het uitnemende ‘Topdokters’, want wat kóóp je voor al dat gewoestijnvis? À propos: op woensdagavond zag ik een promotiefilmpje waarin Lieven Van Gils met de bezieling van een spreekstalmeester een ‘topgangster’ aankondigde in zijn praatprogramma. Ik voorzie dat Danny Vanhamel weldra in panels zal opduiken, bijrollen in soaps zal vertolken en Mia’s zal uitreiken.

Op een familiaire, net iets te kameraadschappelijke toon – ouwe-jongens-krentenbrood – vroeg Peter Boeckx: ‘Hoe ben je die overvalbusiness ingerold?’ De overvalbusiness: een bedrijfstak waar ik, in tegenstelling tot Danny Vanhamel, nog nooit van had gehoord. De gangster in ruste vertelde honderduit over wie hij met z’n bende onder bedreiging van riotguns zoal doodsangsten had doen uitstaan: onder anderen koeriers die pensioengeld of werklozenuitkeringen ter bestemming brachten. Dat waren tijden: ‘We waren ongenaakbaar,’ luidde het. Als je niet oppaste, kon je je tijdens ‘Ex-gangster’ in een mancave wanen waar een patser, die volgens de overlevering ooit met een Ferrari ging stempelen, zat op te snijden over die keer dat hij na een overval, die anders had uitgepakt dan voorzien, met twee kogels in z’n bast huiswaarts keerde en vervolgens doodleuk in de gymzaal ging trainen. En daar even later aan toevoegde dat een onderzoeksrechter hem ooit gefeliciteerd had met z’n alibi’s. Over auto’s kon die patser ons ook wel iets vertellen, bijvoorbeeld dat zijn Audi ‘officieel getuned was in Duitsland, bij ADT – 684 PK.’ En nu jij weer. Wie het over opgevoerde auto’s heeft, komt in een beetje mancave al snel bij de vrouwtjes terecht – ach, de vrouwtjes: hij moest ze van zich afslaan toen hij nog ongenaakbaar was: ‘Je houdt het niet voor mogelijk, Peter.’ Er hing een sfeertje in dit programma waardoor de voormalige zware crimineel Vanhamel de schijn van een sympathieke schelm kreeg. Voorzichtigjes, om vooral de gevoelens van zijn nieuwe vriend niet te kwetsen, vroeg Peter Boeckx of Vanhamel er zich van bewust was dat hij mogelijk mensen voor het leven had getraumatiseerd. Met het air van iemand die een Audi bezit die officieel getuned was bij ADT, sprak de gangster in ruste: ‘Er zijn ook mensen die ’s ochtends een trauma oplopen van de rekeningen die ze in hun brievenbus vinden.’ ‘Die zit,’ zag je hem denken. Nu, over zitten weet hij meer dan ik.

Dat akkefietje met Anthony De Clerck, daar had hij spijt van: er was een kind mee gemoeid, en dat laat zijn gevoelige natuur al bij al niet toe. Maar dat zal hem niet beletten om dat dolle, door de ontvoering van Paul Vanden Boeynants ingegeven avontuur volgende week omstandig uit de doeken te doen, met een lach en een traan, en misschien wel al gewichtheffend in sporttenue.

Er zijn mensen die regels schrijven als ‘Zij zingen, nijgen naar elkaar en kussen, / Geenszins om liefde, maar om de sublieme / Momenten en het sentiment daartussen.’* En er zijn mensen die gewapend met riotguns overvallen plegen en een kind ontvoeren. Tussen die twee polen scharrelen de meesten van ons rond, op zoek naar de nooduitgang.

Rudy Vandendaele

* Uit ‘Het tuinfeest’ van Martinus Nijhoff’