Tussen Hemel & Hel
Eefje de Visser: ‘Een mannengezicht mag voor mij wel een beetje gehavend zijn’
Het ergste aan de huidige pandemie - de honderdduizenden doden en de ophanden zijnde globale monstercrisis even buiten beschouwing gelaten - is dat we Eefje de Visser nog altijd niet live aan het werk hebben gezien. Had nochtans gekund, maar in de ongetwijfeld goedbedoelde Zomerbar van Rock Werchter had onze bubbel geen zin.
EEFJE DE VISSER «Ik heb óók gevloekt toen de festivalzomer op de schop ging, maar als ik eerlijk ben, was de lockdown tegelijk ook een verademing: in het chaotische leven dat ik leid, kwamen die eenvoud, die rust en die stilte als een godsgeschenk. Ik besefte nog meer dan tevoren dat ik in een buitengewoon gelukkige fase van mijn leven zit, en dat ik veel meer dan vroeger kan genieten van de kleine dingen.»
HUMO Zoals?
DE VISSER «Zoals het verzorgen van de administratie voor de bvba van mezelf en mijn man (Pieterjan Coppejans, red.). Ik ben daar nooit zo goed in geweest, wat nog versterkt werd door het feit dat we in een loft wonen die ook fungeert als opnamestudio. De bands staan letterlijk in onze woonkamer op te nemen, dus het is vaak onmogelijk om een rustig plekje te vinden om eens iets na te kijken of te ordenen, of uit te zoeken hoe het in godsnaam zit met al die Belgische instanties. Maar tijdens de lockdown kon ik al de opgestapelde chaos eens op m’n gemakje uitpluizen en aanpakken, aan de keukentafel met een kop koffie erbij. Niet dat ik daar echt intens van genoot, of zo, maar ik vond het lang niet meer zo erg als vroeger. En hoe meer ik er vat op begon te krijgen, hoe leuker ik het vond. Misschien zit er dan toch nog ergens een secretaresse in me verscholen (lacht).»
HUMO Wat was de ongelukkigste tijd van je leven?
DE VISSER «Ik heb een behoorlijk donkere periode gehad net nadat mijn eerste plaat was uitgekomen, ‘De koek’ (uit 2011, red.). Mijn jarenlange relatie met de producer van die plaat is toen afgesprongen, wat ik erg zwaar opnam: zeker twee jaar lang heb ik mezelf erg teruggetrokken. Het is pas beter met me beginnen te gaan toen mijn tweede plaat ‘Het is’ (uit 2013, red.) af was, en ik weer ben beginnen te touren.»
HUMO Aan wie of wat heb je een hekel?
DE VISSER «Aan conservatieve, xenofobe mensen die vinden dat alles ‘zoals het hoort’ moet zijn, en dat iedereen in het gareel moet lopen. ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’: dat idee. Ik zit me altijd kapot te ergeren wanneer ik met zo iemand in gesprek raak.»
HUMO Je woont inmiddels alweer vier jaar in Gent. Wat ergert je zoal aan de Belgen?
DE VISSER «Ik mis hier soms iets van de Nederlandse energie. Ik weet ook wel dat we een reputatie hebben - Nederlanders zijn vaak te intens voor Belgen - maar toch is er iets dat me bevalt aan die openheid en interesse in de ander. ‘t Is ook een stuk makkelijker om zomaar een praatje te slaan met een Nederlander dan met een Belg. Nederlanders zijn in de regel niet wantrouwig, terwijl Belgen meer de houding hebben van: ‘Hmm, jou ken ik niet, dus in principe vertrouw ik je niet.’ Al kan ik het ook weleens vervelend vinden om altijd weer een leuk gesprek te móéten voeren: wat dat betreft zijn Nederlanders dan weer heel erg opgefokt, en minder op het gemak.
»Wist je trouwens dat die uitdrukking, ‘op het gemak doen’, mij totaal onbekend was toen ik hier in België aankwam? Ik herinner me nog dat Pieterjan het voor het eerst tegen me zei: het klonk mij als iets heel liefs en warms in de oren. Het zegt volgens mij wel iets over het verschil in cultuur tussen de twee landen. Je ziet dat ook op culinair vlak: eten is in België vaak een sociale gebeurtenis, waar je eens rustig voor gaat zitten. In Nederland is het een vluchtiger aangelegenheid.»
HUMO Jij komt dan nog uit het steil calvinistische Moordrecht.
DE VISSER (lacht) «Pal in de Biblebelt! Genieten is daar niet bepaald een ‘ding’, om het zo maar uit te drukken. Het woord ‘aperitieven’ had ik bijvoorbeeld nog nooit gehoord voordat ik hier kwam wonen; ik wist letterlijk niet wat het was. Als je in Moordrecht en omgeving bij vrienden gaat eten, krijg je wel iets te drinken, maar zeker niet met lekkere olijven of blokjes oude kaas erbij. En op een gegeven moment is het gewoon etenstijd.»
HUMO Wat eet en drink je het liefst?
DE VISSER «Moeilijk te zeggen. Het ene moment eet ik het liefst chocola, het andere sushi, nog weer een ander moment is het Italiaans. En ik drink weleens graag een biertje of een glas witte wijn, alleen voel ik er me de laatste jaren vaak niet zo lekker door: ik word moe, of ik moet hoesten, of het is wat te heftig voor mijn buik. Uit lijfsbehoud probeer ik daarom zo weinig mogelijk alcohol te drinken.»
HUMO Hou je van kunst?
DE VISSER «Op zich wel.»
HUMO Op zich wel?
DE VISSER (lacht) «Ja. Mijn oom en mijn opa waren beiden kunstschilder, en ik heb hier in huis een aantal werken van hen hangen die ik mooi vind. Maar verder weet ik er niet zo heel veel van. Al voel ik wel iets voor de visie van Andy Warhol dat kunst voor iedereen moet zijn, en niet enkel voor een elite. Warhol deed ook vaak goeie uitspraken, vind ik. Zoals: ‘Ik ben een oppervlakkig persoon, in boeken kijk ik alleen maar naar de plaatjes.’ Zeer herkenbaar (lacht).»
HUMO Je bent geen lezer?
DE VISSER «Ik lees weinig. Ja, ‘Sapiens’ van Yuval Noah Harari heb ik met veel plezier gelezen, en ook ‘Het parfum’ (van Patrick Süskind, red.) heeft indruk op me gemaakt. Maar muziek blijft bij mij toch langer hangen.»
HUMO Waar luister je op dit moment naar?
DE VISSER «Naar Joanna Newsom. Ik ben een grote fan sinds iemand wiens smaak ik vertrouw me haar muziek min of meer heeft opgedrongen. Aanvankelijk zei het me niet veel, omdat het allemaal zo doorwrocht en ontoegankelijk is, maar op een gegeven moment is het kwartje toch gevallen. En sindsdien kom ik altijd weer bij haar terug.»
HUMO Wat vind je zo goed aan haar?
DE VISSER «Niemand doet wat zij doet, dat al om te beginnen. Ze maakt nummers, of eigenlijk composities, van wel zeven of tien minuten, en ze gooit het normale stramien van een pop- of rocknummer - couplet-refrein-couplet-refrein, en dan een brug en nog een refrein - compleet overboord. ‘t Is allemaal heel georkestreerd, en met die blokfluiten en die harpen doet het soms nogal middeleeuws aan. Maar saai wordt het nooit, omdat haar melodieën zo rijk en haar arrangementen zo verfijnd zijn, en omdat ze ook zo’n bizar goeie beelden oproept in haar teksten, die fonetisch mooi passen in het nummer. Je vindt het goed of je vindt het niet goed, maar een oppervlakkige interesse kun je volgens mij onmogelijk hebben voor haar muziek.»
HUMO Wat bezorgt je geestelijk genot?
DE VISSER «Voor de liveshows werken we tegenwoordig met een choreograaf, en ik vind het altijd te gek om haar choreografieën in te studeren. In het begin, wanneer ze voordoet wat de bedoeling is, denk je: dit kan ik echt niet. Maar je traint en je traint en je blijft trainen, tot je het kunt zonder erbij na te denken. Da’s je hersenen oefenen, hè? ‘t Is hetzelfde stramien als bij nieuwe tokkelpartijen op de gitaar. Soms doe ik er weken over om een riedeltje in te studeren, maar als het dan uiteindelijk lukt en blijft lukken, heb je het gevoel dat je je hersenen gestretcht hebt, dat er nieuwe verbindingen zijn gelegd.
»Een oom van me - een heel goeie songschrijver, ook al heeft hij nooit veel succes gehad - heeft me ooit de basis geleerd. Hij was streng, en daar heb ik veel aan gehad. Tokkelen is moeilijk, en het duurt lang voor je resultaat boekt: je moet dus wel streng voor jezelf zijn, en het vooral niet opgeven als het na honderd keer proberen nog altijd niet lukt. Als je maar genoeg geduld hebt - en dit geldt voor veel dingen in het leven - kom je al een heel eind.»
HUMO Wat brengt je op lichamelijk vlak in extase?
DE VISSER «Warm of heet water: ik ga dolgraag naar de sauna. En kunnen slapen wanneer ik wil slapen. Dat was nog zo’n voordeel aan de lockdown, dat ik soms wakker werd en dacht: ‘O nee, ik moet opstaan’, waarna ik plots besefte dat ik helemaal niet hoefde op te staan, en nog fijn door kon slapen.»
HUMO Naast wie zou je wel ‘ns eenmalig willen wakker worden?
DE VISSER «Naast Joaquin Phoenix. Al sinds ik hem twintig jaar geleden voor het eerst zag in ‘Gladiator’, waarin-ie de slechterik speelt, is hij mijn favoriet. Wow, dacht ik toen al, die gast heeft zo’n goed hoofd! Hij is knap, maar niet zo’n typische hunk à la Brad Pitt of Leonardo DiCaprio. Daar knap ik op af, op standaard knappe mannen. Net als op Johnny Depp: die is wel knap, maar veel te gelikt en ijdel. Nee, geef mij maar Joaquin, met zijn leuke hazenlipje. Een mannengezicht mag voor mij wel een beetje gehavend zijn.»
HUMO Dank voor het gesprek, en voor het onverwachte compliment.
DE VISSER (lacht) «Graag gedaan.»