‘Een huis vol Hitler-spullen’: buren over vermeende brandstichters asielcentrum

‘Ik kom daar binnen en de eerste die ik zie, is Adolf Hitler. Tijdens de lockdown gingen daar eens meer dan tien mensen binnen in gewaden van de Ku Klux Klan.’ Maar verder valt er volgens de buren in Zutendaal weinig te zeggen over het koppel dat in verdenking is gesteld voor de brandstichting in het asielzoekerscentrum in Bilzen.

Bepaald spraakzaam zijn de buren van E.M., de 60-jarige ex-kringleider van Voorpost Limburg, niet. “Een aardige, rustige man”, zegt de overbuur die pas een jaar geleden in de straat in Zutendaal kwam wonen. De vorige bewoners van zijn flatje op de eerste verdieping waren een Nigeriaans koppel, dat in de zomer van 2019 werd weggepest. “Er zijn toen ook beelden van gemaakt, en er zijn klachten ingediend”, zegt de overbuur. “Op die beelden kon je zien hoe ze in groep van die Ku Klux Klan-gewaden droegen, met van die puntmutsen. In die outfit zijn ze dat echtpaar gaan staan treiteren.”

Tegenover de politie deed E.M. het af als een grap, een onderdeel van een verkleedpartijtje bij de barbecue. De politie nam blijkbaar vrede met die uitleg. Het Nigeriaanse paar verhuisde.

Auschwitz-adelaar

“Ik vond het een rustige, aangename man”, gaat de overbuur verder. “Toen we hier kwamen wonen, is hij komen aanbellen. Hij nodigde ons uit voor een welkomstdrink. Dat deed hij blijkbaar altijd als de nieuwe buren mensen van de streek waren. Nu, ik kom daar binnen, en de eerste die ik zie is Adolf Hitler. Een aangeklede pop, levensecht. Hij heeft in zijn tuin ook een groot standbeeld van een adelaar staan. Hij legde mij uit dat het een kopie is van eentje in Auschwitz. Het hele huis staat vol met van die attributen. Hij liet iedereen dat graag zien.”

De omwonenden gaan achteloos met de situatie om. Ook nu blijkt dat E.M. en zijn 46-jarige partner dinsdag zijn aangehouden op betichting van de brandstichting in een nog te openen opvangcentrum voor asielzoekers in Bilzen, in de nacht van 10 op 11 december. E.M. plaatste die nacht een berichtje op Facebook: “Het feestje kan beginnen. De bbq is aan.”

In de tuin van M. wappert een grote Vlaamse leeuwenvlag. Twee bruine schapen sjokken heen en weer. Voor de voordeur hangt de neonreclame van café Oud Zutendaal. Het café, enkele straten verder, stond tot de sluiting eind 2016 bekend als hét Vlaams Belang-café van Zutendaal. “De eigenaars hebben toen geweigerd het huurcontract te verlengen”, weet de man van wie de achtertuin paalt aan die van M. “Die hele harde kern van het café is dan naar hier verhuisd. Om de zoveel tijd organiseerde hij bijeenkomsten. Dan stond de hele straat vol.”

Worstenkraam

Het was een van die bijeenkomsten die het conflict met de overburen deed escaleren. Het koppel klaagde erover dat het zijn auto niet meer kwijt kon. “Die hele bende is dan, met die Ku Klux Klan-gewaden, de straat overgestoken en is ‘Vuile neger, ga terug naar je land’ en dat soort dingen gaan staan roepen”, zegt de overbuurman. Zijn lichaamstaal zegt weinig over wat hij daar zelf van vindt.

Een enkele voorbijganger geeft aan verbaasd te zijn over het feit dat het meer dan een jaar moest duren voor het parket in Hasselt in actie kwam. “Hier in de buurt weet iederéén dat dat huis vol Hitler-parafernalia staat. Zijn vader, Pierke, was de eerste Vlaams Blokker van Zutendaal. Ook hij adoreerde heel openlijk Adolf Hitler.”

Een verhuizer, wat verder in het dorp, vertelt spontaan dat, toen de pick-uptruck van E.M. in september de tv-journaals haalde vanwege nazistische opschriften tijdens een autodemonstratie van Vlaams Belang op de Heizel, er geruchten gingen over zijn mogelijke betrokkenheid bij de brandstichting in Bilzen. De pick-up, waarvan beelden de buitenlandse pers haalden, staat nu in de voortuin geparkeerd, half bedekt door een wit tentje.

Bij de buren lijkt er meer commotie aanwezig over hoe E.M. ook recent nog, tijdens de lockdown, geregeld groepen bij hem uitnodigde. Pas toen vorige maand de speciale eenheden neerstreken en bij een huiszoeking in de woning beslag legden op een verboden wapen, werd het stil. “Het door haar uitgebate worstenkraam, dat altijd voor de deur staat, is sinds die dag niet meer opengegaan.”

‘Weerbaarheidstrainingen’

In de achtertuin van E.M. zijn twee doorboorde schietschijven zichtbaar. Volgens de achterbuurman zijn het restanten van schietoefeningen: “Ja, af en toe hoorde je wat schoten, ’s avonds vooral. Verder zijn het rustige mensen.”

Volgens wat gisteren bekend raakte, kwam het Nederlandse koppel S.M. en D.P. op bezoek bij E.M. voor “weerbaarheidstrainingen” in de tuin. Het koppel stak in Maastricht al eens een kraakpand in brand. Het gebruikte de kredietkaart van ene L.D. uit Ham. Hij werd dinsdag mee opgepakt, maar kon de onderzoeksrechter in Hasselt overtuigen met een alibi en werd weer vrijgelaten.

Ook de huisbazin van E.M. gaat achteloos met de situatie om: “Ik heb nooit problemen gehad met deze mensen. Zij betalen hun huur correct, en ik probeer altijd een onderscheid te maken tussen wat buren zeggen en wat er echt gebeurt. Wat mijn huurders privé doen, daar heb ik geen zaken mee.”

(DM)