Een mens van goede wil: Bieke Heene

Bieke Heene (42) was vorig jaar een hoofdpunt in het VRT-journaal. Omdat ze in haar huis in Hoeilaart vluchtelingen uit Syrië en Irak opving. ‘Ik heb mijn man wel moeten overreden.’

'Vluchtelingen zijn toch geen criminelen?'

Bieke Heene is vertaler en geeft Nederlands aan volwassenen. ‘Via één van mijn studenten leerde ik vorige herfst de Facebookgroep Community Support for Refugees in Belgium kennen. Het is een initiatief van vier expatdames die de vluchtelingenopvang bij ons niet meer konden aanzien. Honderden Syriërs en Irakezen leefden in Brussel op straat. Op het hoogtepunt van de crisis kregen pas gearriveerde gezinnen van de dienst Vreemdelingenzaken een papiertje met een datum waarop ze mochten terugkomen voor hun inschrijving – soms wéken later. Daarom namen die expats het heft in eigen handen.’

Bieke Heene «Ouders met kinderen zwierven rond in de buurt van het Noordstation. Ellendige taferelen: ze hadden geen eten en geen onderdak. Toen ik op Community Support een bericht las over een koppel en hun dochtertje dat aan de post van het Rode Kruis stond te verkleumen, ben ik in mijn auto gesprongen om ze te gaan halen.»

HUMO Zij kwamen uit Syrië?

Heene «Ja, via de Balkan-route. Eerst met veel te veel mensen in een gammel bootje op de Middellandse Zee. ‘We beseften niet waar we aan begonnen waren,’ vertelde de vrouw. ‘Zo’n verschrikking willen we nooit meer meemaken.’ Na die helse tocht hoopten ze op een veilige opvang, maar ze belandden op straat in de regen.»

HUMO En u zei: ‘Stap in en kom mee naar mijn huis’?

Heene «Ja (lacht). Ik was bloednerveus, want ik kende die mensen uiteraard niet. Het was elf uur ’s avonds en ze waren uitgeput. Thuis heb ik thee gezet en hen boven te slapen gelegd. Zelf deed ik amper een oog dicht, mijn hart bonsde als gek. ’s Anderendaags heb ik een lunch voor hen gemaakt en hen terug naar Brussel gebracht. Ik gaf ze ook mijn nummer, maar ’s avonds belden ze niet terug. Ik ben hen toen gaan zoeken, maar ze waren spoorloos. Twee weken later belde de vrouw me wel op om me te bedanken. Iemand anders had ze die avond onderdak verschaft. Vrijwilligers slaagden er elke nacht in om onderdak te vinden voor tweehonderd mensen.»

HUMO U werd een hoofdpunt in het journaal en ze kwamen bij u thuis filmen.

Heene «Ik wou zo aan alle Vlamingen laten zien dat vluchtelingen heel gewone mensen zijn. Ik heb daar achteraf zeer weinig reacties op gekregen.

»Veel vrijwilligers zijn nog steeds bevriend met hun tijdelijke gasten. Ook onze eerste vluchtelingen zijn vrienden geworden. Ze wonen nu in een appartement in De Panne.»

HUMO Hoeveel vluchtelingen hebt u in huis gehad?

Heene «Na dat gezin volgden een Syrische man met zijn zoon en een vriend. Zij zijn vijf dagen gebleven en dan naar Duitsland vertrokken. Die man was een ingenieur met een passie voor naaimachines. Mijn laatste gasten waren een Iraaks echtpaar met kind, die heb ik een week opgevangen. Later heb ik nog een inzameling voor het nu gesloten vluchtelingenkamp van Duinkerke georganiseerd, en een betoging. En toen was ik helemaal op.»

HUMO Voelde u zich zoals een vrouw die in het verzet zit?

Heene «Nee, al vind ik wel dat de overheid zwaar tekortschiet. Vluchtelingen helpen heeft niets met politiek, maar alles met fatsoen te maken. Het is toch niet meer dan normaal dat mensen die een oorlogssituatie ontvluchten, goed opgevangen worden? Het zijn toch geen criminelen?»

HUMO Was uw man ook enthousiast?

Heene «Ik heb hem moeten overreden, want hij is nogal op zijn privacy gesteld. Het zijn vooral vrouwen die het voortouw nemen (lacht).»

HUMO Er zouden ook IS-strijders tussen de vluchtelingen zitten. Misschien hebt u wel één van hen onderdak verschaft?

Heene «Ik weet zeker van niet. Natuurlijk zijn er IS-fanaten meegekomen, dat kan niemand verhinderen, maar de meeste aanvallen vinden toch nog steeds in Syrië en Irak plaats.

»De terroristen van IS zijn gehersenspoelde psychopaten. Elke gewone moslim zal je zeggen: IS heeft niets met de islam te maken, want als je aan een mens raakt, raak je aan de mensheid. Ik ken ondertussen heel veel moslims en ik krijg alleen maar respect. En dat terwijl ik een vrouw zonder hoofddoek ben (lacht).»